🔰 مهلت دادن بر بدهكار #تنگدست
🖌 روزى رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم دو نفر را ديدند كه يكى، ديگرى را گرفته و رها نمىكند.
حضرت پيش آمدند و از وضع آنان پرسش نمودند. يكى از آن دو نفر گفت: من از اين مرد طلبى دارم و اكنون آن را مطالبه مىكنم.
آن مرد گفت: يا رسول الله! او بر من حق دارد. اما من تنگدستم و به خدا قسم چيزى ندارم.
حضرت، به مرد طلبكار فرمودند: اگر بخواهى خداوند تو را از گرماى شديد آتش جهنم در سايه خود قرار دهد، در آن روز كه جز سايه او سايهاى نيست، بايد به تنگدست مهلت دهى يا از طلب خود، بگذرى.
آن مرد فكرى كرد و گفت: يك سوم طلبم را به او مىبخشم، يك سوم را تا يك سال مهلت مىدهم و فقط يك سوم باقيمانده را به من بپردازد.
حضرت با خوشحالى فرمودند: چه عمل خوبى انجام دادى، خدا تو را پاداش دهد. (1)
🖌 اسماعيل بن جابر روايت مىكند كه امام صادق عليه السلام اين نامه را براى يارانش نوشت و دستور داد آن را براى يكديگر بخوانند. در بخشى از آن آمده است: «... و بپرهيزيد از اين كه يكى از برادران مسلمانتان را به خاطر حقى كه از وى طلبكاريد، در #فشار و #تنگنا قرار دهيد! در حالى كه وى تنگدست است، زيرا جد ما- پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم- پيوسته مىفرمود: مسلمان حق ندارد مسلمانى را در فشار و تنگنا قرار دهد و هركس به بدهكار تنگدستى فرصت دهد، خداوند او را در زير سايه خويش پناه مىدهد، در روزى كه سايهاى جز سايه او نيست. (2)
🔻چند نكته درباره #اعسار
🔸1. به كسى كه به دليل تنگدستى و فقر، از پرداخت بدهى ناتوان است، معسر گفته مىشود.
🔸2. اعسار بدهكار با #اعتراف طلبكار يا طلبكاران و يا #شهادت دو عادل ثابت مىشود.
🔸3. اگر بدهكار ادعاى اعسار كند و اموالى افزون بر #مستثنيات دَين داشته باشد، بايد آن اموال را #بفروشد و بدهى خود را بدهد.
🔸4. در صورت اثبات اعسار، بايد به او مهلت داده شود و بر طلبكار #حرام است كه او را در تنگنا قرار دهد. (3)
------------------
1. مستدرك الوسائل، ج 2، ص 493.
2. كافى، ج 8، ص 9
وَ إِيَّاكُمْ وَ إِعْسَارَ أَحَدٍ مِنْ إِخْوَانِكُمُ الْمُسْلِمِينَ أَنْ تُعْسِرُوهُ بِالشَّيْءِ يَكُونُ لَكُمْ قِبَلَهُ وَ هُوَ مُعْسِرٌ فَإِنَّ أَبَانَا رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و آله و سلم كَانَ يَقُولُ لَيْسَ لِمُسْلِمٍ أَنْ يُعْسِرَ مُسْلِماً وَ مَنْ أَنْظَرَ مُعْسِراً أَظَلَّهُ اللَّهُ بِظِلِّهِ يَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّه.
3. تحريرالوسيله، ج 1، ص 651؛ فرهنگ فقه، ج 1، ص 575.
📚 احكام داستانى ؛ ص104
💢 حجة الاسلام محمود اکبری
🔻
@ahkam_akbari