فرهنگستان اهل بیت علیهم السلام
وَقَضَى رَبُّكَ أَلاَّ تَعْبُدُواْ إِلاَّ إِيَّاهُ وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا إِمَّا يَبْلُغَنَّ
📄
🕌وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً
وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً إِمَّا يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ أَحَدُهُما أَوْ كِلاهُما فَلا تَقُلْ لَهُما أُفٍّ وَ لا تَنْهَرْهُما وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا كَرِيماً
به پدر و مادر نيكى كنيد. اگر يكى از آن دو يا هر دو نزد تو به پيرى رسيدند، به آنان «اف» مگو و آنان را از خود مران و با آنان سنجيده و بزرگوارانه سخن بگو.
📝نکات تفسیری:
۱- خدمتگزارى و احسان به پدر و مادر، از اوصاف موحّد واقعى است. «أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
۲- فرمانِ نيكىبه والدين مانند فرمانِ توحيد، قطعى ونسخنشدنى است. «قَضى»
۳- احسان به والدين در كنار توحيد و اطاعت از خداوند آمده است تا نشان دهد اين كار، هم واجب عقلى و وظيفهى انسانى است، هم واجب شرعى. «قَضى رَبُّكَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِيَّاهُ وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
۴- در احسان به والدين، مسلمان بودن آنها شرط نيست. «بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
۵- در احسان به پدر و مادر، فرقى ميان آن دو نيست. «بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
۶- نيكى به پدر ومادر را بىواسطه وبه دست خود انجام دهيم. «بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
۷- احسان، بالاتر از انفاق است و شامل محبّت، ادب، آموزش، مشورت، اطاعت، تشكّر، #مراقبت و امثال اينها مىشود. «بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً»
۸- احسان به والدين، حدّ و مرز ندارد. «بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً» (نه مثل فقير، كه تا سير شود، وجهاد كه تا رفع فتنه باشد و روزه كه تا افطار باشد.)
۹- سفارش قرآن به احسان، متوجّه فرزندان است، نه والدين. «وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً» زيرا والدين نيازى بهسفارش ندارند و به طور طبيعى به فرزندان خود احسان مىكنند.
۱۰- هرچه نياز جسمى و روحىِ والدين بيشتر باشد، احسان به آنان ضرورىتر است. «يَبْلُغَنَّ عِنْدَكَ الْكِبَرَ»
۱۱- پدر و مادر #سالمند را به آسايشگاه نبريم، بلكه نزد خود نگهداريم. «عِنْدَكَ»
۱۲- وقتى قرآن از رنجاندن سائل بيگانهاى نهى مىكند، «أَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ» تكليف پدر و مادر روشن است. «وَ لا تَنْهَرْهُما»
۱۳- هم احسان لازم است، هم سخن زيبا و خوب. إِحْساناً ... قُلْ لَهُما قَوْلًا كَرِيماً (بعد از احسان، گفتار كريمانه مهمترين شيوهى برخورد با والدين است.)
۱۴- در احسان به والدين و قول كريمانه، شرط مقابله نيامده است. يعنى اگر آنان هم با تو كريمانه برخورد نكردند، تو #كريمانه سخن بگو. «وَ قُلْ لَهُما قَوْلًا كَرِيماً»
🔹سوره اسراء، ۲۳. تفسیر نور
#والدین #پدر #مادر #نیکو #احسان