. 🔰بنام خدا 👈چنانچه در جای خود گذشت👉🏻 ماشاء الله کوچک ترا دارند از بزرگترا در بعضی از جهات جلو می زنند از اين رو کار تحقيقی نسبت به گروه بندی قشرهای جامعه، هم از نظر سنی و آگاهی و ... نيز تنظيم مناسب طبقات مختلف و ... سخت شده چنانچه در فرهنگ موضوعی لطيفه های قرآنی👉🏻پيش آمد.
با اين حال بايد اقدامی صورت گيرد و همتی گران را می طلبد؛ لازم به ياد آوری است، در اين راستا بزرگان ادبی ما، در زمينه جمع ضرب المثل ها، زحمات طاقت فرسائی کشيده اند و ما بخاطر ارج نهادن و قدر دانی از آنان، بعضی از اين داشته ها را موضوع بندی کردیم ، و اکنون در حال ارائه آن بطور منظم هستیم، اميد است با دعای خير شما عزيزان خداوند توفيق ارئه نسخه کامل آن ها را، به ما عنايت کند تا هر «روز بهتر از ديروز» در خدمت بندگان صالح خدا باشيم.
چنانچه اهل فن مطلع هستند ضرب المثل ها از اقسام و انواع مختلفی برخوردار است.
1️⃣ - ضرب المثل های مستند قرآنی روايي👉🏻
👈به نظر می رسد، از بين تمامی انواع و اقسام ضرب المثل ها، اين نوع مثل ها، آموزنده تر و کامل ترين هستند، چون برگرفته از قرآن و عترت بوده به دو نمونه از آن ها توجه فرمائيد.
https://eitaa.com/ahlebeyt4/84
2️⃣ - ضرب المثل های معمولی 👇که نمونه اش ذکر می شود
https://eitaa.com/ahlebeyt4/17
👈ياد آور می شود، قبلا در کانال مشترک شعر و مثل و تمثيل، چشم اندازی از اين مثل ها آورده شده بود.
https://eitaa.com/danestanyhayshearefarsi/181
3️⃣ - ضرب المثل های تخصصی 👈آنچه در اين بخش مشاهده می کنيد، چکيده، گزيده اين نوع ويژه از ضرب المثل ها يعنی«اصطلاحات تخصصی کاربردی استادی» است.
https://eitaa.com/ahlebeyt4/91
https://eitaa.com/ahlebeyt4
✍️ادامه مقدمه. نگاه نو به منابع ادبی دینی
#امثال تعبیرات و #اصطلاحات رایج در میان هر قوم و ملتی یکی از ارکان مهم زبان و ادب آن قوم و نموداری از ذوق قریحه صفات روحی و اخلاقی ، افکار ، تصورات ، رسوم و عادات آن ملت است.
این امثال طی هزاران سال در میان اقوام مختلف جهان شکفته نشر یافته و در هر کشور بر حسب ویژگی های قومی، فرهنگی، آداب و سنن مذهب و حتی موقعیت جغرافیایی و سیاسی آن کشور امتیازهای خاصی پیدا کرده است.
بیش تر امثال در لباس #استعاره یا #کنایه یا در قالب «کلامی موزون و دلنشین» بیان شده است و حاوی اندیشه ای عمیق و سودمند یا انتقادی شدید و طنزآمیز درباره رفتار و گفتار آدمیان و نابسامانی های اخلاقی و وضع غلط جامعه می باشند.
این امثال در روزگاران گذشته بر زبان مردمانی با ذوق و حسّاس و شوخ طبع و نکته سنج و علاقه مند به تربیت و هدایت خلق جاری گشته و در سینه ها ذخیره شده اند مردمی که بر اثر عشق به حقیقت و راستی، از رواج ریاکاری یا فساد اخلاقی در جامعه سخت متأثر شده و برای فرونشاندن خشم خود و ابراز نفرت نسبت به برخی نابسامانی ها یا نجات گمراهان و ستمدیدگان و بیداری و آگاهی بخشیدن به همنوعان آنچه در دل داشته اند در قالب عباراتی کوتاه و پر معنی به نام «مَثَل آورده اند و از طریق هزل و شوخی یا انتقاد و طعن و کرده اند که ما را در راه زندگی، بیدار و هوشیار کنند و به ما بیاموزند که وظیفهٔ ما در اجتماع چیست؟
چگونه باید ناملایمات و دشواری ها را تحمل کنیم و در رویارویی با ناکسان و فرومایگان و ابلهان چه روشی در پیش گیریم چگونه از اعمال زشت بپرهیزیم چسان به صفات نیک ،بگرویم در کجا جانب احتیاط را رعایت کنیم و چه کنیم که به دام نیفتیم و در کجا باید روشی معقول و مقبول در پیش گیریم تا پشیمان و سرافکنده نشویم زیان صفات زشت و کردار ناپسند چیست؟ و راه عافیت و سلامت کدام است؟
این سخنان کوتاه و سودمند و دل نشین که هر کدام از آن ها اندیشه ای ژرف و لطیف یا پندی نغز و ظریف می باشد به سبب سادگی و روانی و عمق اندیشه در طی روزگاران مقبولیت یافته و بر زبان ها جاری و ساری گشته و نام «مثل» به خود گرفته است.
🌷کاربرد مثل ها
✍️استفاده از مثل در گفتار و نوشتار کلام گوینده یا نویسنده را آرایش می دهد و از خشکی و جمود بیرون می آورد به عبارت دیگر مثل در حکم نمک و تزیین سخن آدمی است و چون از کلام معمولی بیشتر به دل می نشیند نه تنها مردم عامی ؛ بلکه گویندگان و نویسندگان بزرگ نیز در بسیاری از موارد برای دلپذیر کردن استدلال و افزایش تأثیرگذاری سخن خود از مثل های گوناگون مدد می گیرند .
از این رو کلام آن ها کمال و جمال بیشتری می یابد و تأثیر و جذبه اش افزون می شود و در حقیقت امثال رایج در هر زبان، نمک و چاشنی آن زبان است.
شعرا و نویسندگان بزرگ نیز گاهی برای بیان مقصود و تفهیم بیشتر سخن خویش به امثال توسل جسته اند و عباراتی زیبا و دلنشینی آورده یا ابیات نغز و لطیفی به رشته نظم کشیده اند.
در هر صورت امثال رایج یکی از شاخه های بسیار مهم و ارزنده ادبیات و سند معتبر و بی چون و چرایی از ادب و فرهنگ روزگار گذشته سرزمین ماست و مطالعه و تحقیق درباره آن ها کاری مفید و ارزشمند است و گذشته از فواید ادبی می تواند برای شناخت افکار و عقاید و شیوه تفکر و اخلاق و صفات و روحیات و حکمت عامیانه پیشینیان ما سودمند باشد.
لذا سزاوار است کوشش و دقت و حوصلهٔ خاصی برای گرداوری این گوهرهای گرانبها که بخش مهمی از میراث فرهنگی ما را تشکیل می دهد - مبذول شود تا این سرمایه های گرانمایه و بی نظیر از خطر نابودی و زوال در امان بماند.
https://eitaa.com/ahlebeyt4
. ✅ مستند سازی
با توجه به کاربرد ضرب المثل ها «بویژه اگر از مثل های مستند باشد» در ادبيات جنبه ي اصلاحي آن در اخلاق و رفتار جامعه،که با ايجاد يک صفت و حسن اخلاقي آن چنان نقش سازنده اي دارد و چه بسا یک آیه و حدیث و شعر در سخنراني و نوشته اينگونه نبوده. و تاثير و سازندگي آن دو چندان خواهد بود، چرا که مثل معمولاً نادره گويي حکيمان و انديشمندان و يا اديبان است.
انشاء الله نمونه های ضرب المثل های مستند سازی شده👉🏻 بیشتری را تقدیم خواهیم نمود.
https://eitaa.com/ahlebeyt4
🌷🌷🌷نمونه نگاه نو به منابع ادبی دینی بخش ضرب المثل ها 🔰: آب
- آب ، آبادانی است.
- از آب زنده بود خلق و ز آب نیست گزیر
ـ به آب باشد ویران جهان و آبادان.
عنصری
مسعود سعد
🔰: آخرت
👇شناسه دنیا
❇️وجود آخرت
- روزگار و چرخ و انجم سر به سر بازیستی
گرنه این روز دراز دهر را فرداستی
ناصر خسرو
#تمثیل
❇️حتمی بودن معاد
- کدام دانه فرو رفت در زمین که نرست
چرا به دانه انسانت این گمان باشد
مولوی
❇️آمادگی برای آخرت
- تو تا زنده ای سوی نیکی گرای
مگر کام یابی به دیگر سرای
❇️ارزش ها در آخرت
۴ - روز محشر، امان به ایمان است.
#راهکارا
۵ - سرای آخرت آباد کن به حسن عمل .
فردوسی
سعدی
❇️توشه آخرت
- هر چه زین جا بری نگهدارند
در قیامت همانت پیش آرند
سنایی
❇️اهمیت آخرت
- از قیامت خبری می شنویم
دستی از دور بر آتش داریم
❌عوامل محرومیت از نعمت های آخرت
دنیا طلبان از آخرت محرومند.
اوحدی
#تمثیل
ـ مثل دنیا و آخرت مثل شخصی است که دو زن دارد، هر کدام را راضی ساخت دیگری را مکدر کرده است.
برگرفته از ترجمة زهر الربيع
مرتبطات : قیامت معاد
🔰: آرزو
❇️جایگاه آرزو
- آرزو رأس مال (۱) مُفلس(2) دان
سنایی ۵ / ۱ / ۲۹
❇️اهمیت آرزو
- انسان به آرزو زنده است.
❇️عوارض آرزوهای طولانی
👇عوامل غم و غصه
- که را آرزو بیش تیمار (۳) بیش .
2 فردوسی
#تمثیل
#علت ها
- مرد کشد رنج آز از جهت آرزو
طفل برد درد گوش از قبل گوشوار
خاقانی
#راهکارها
پیامدهای نیک بی آرزوئی
۵ - آزادی در بی آرزویی است.
شمس تبریزی هـ / ۳۳
❇️پیشینه آرزوها
- ای بسا آرزو که خاک شده.
سعدی
1 . رأس مال : سرمايه .
2. مفلس بی چاره ندار.
3 . تيمار : غم وغصه .
#تمثیل
❌پرهیز از
شاخ آمل بزن که چراغی است زود میر
بیخ هوس بکن که درختی است کم بقا
خاقانی
#نکته هشداری
نه هر کمانداری تیر آرزویش بر نشان آید.
https://eitaa.com/ahlebeyt4