✅یک پاورقی بر تحلیل وقایع اخیر در قالب «شبه بحران برآمده از بازنمایی رسانه ای»
🖌حسین مهدیزاده
1️⃣ از 2️⃣
🔆برادر دانشمند، جناب آقای دکتر اولیائی در متنی که در کانالشان منتشر کردند، در توضیح بحران اخیر اجتماعی یکی از تحلیل های رایج را به زبانی روان و در عین حال علمی و دارای صورتبندی کامل ارائه کردهاند که خواندنش خالی از لطف نیست.
🔍در این یادداشت، ایشان بر آن هستند که بازنمایی رسانهای، میتواند بحران تولید کند و امروز در حالی که #ایران_واقعی رو به پیش است، اما #ایران_بازنمایی_شده در قالب رسانه دچار بحران است و این یعنی ما با نوعی #شبه_بحران طرف هستیم به این معنا که مخاطب بشدت درگیر است و اما جامعه بصورت واقعی تهدید نمیشود. 🏳️
در ادامه نیز ایشان به وضعیت رسانههای جدید که همه را به صورت ناخودآگاه به تولیدکننده رسانهای بدل کردهاست اشاره میکنند و این «انسان_رسانه»های بیالتفات را یک عامل جدی میدانند که چون از کارکرد جدید خود، آگاه نشده، لذا نسبت به جایگاهش نیز مسئولیتپذیر نیست.
این متن یکی از شستهرفتهترین بازآراییهایی بود که از این ایده در چند ماه اخیر خواندم. اما چند پاورقی:
1️⃣ آنچه با عنوان «فضای مجازی» به زندگی ما اضافه شدهاست، امروز دیگر با آنچه به عنوان «رسانه» میشناختیم قابل توضیح نیست.
نه اینکه فضای مجازی دیگر یک «ابزار» ارتباط نیست، بلکه سخن ما این است که ماجرا یک پله پیچیدهتر شده و جلوتر رفته: «فضای مجازی به فضای #زندگی_اجتماعی بدل شده است!»
یعنی از #ابزار به #فضا ارتقا یافتهاست! چیزی که اگر به عمق آن توجه کنیم، بسیار معنای شوکهکنندهای را به ذهن متبادر میکند!
ما همهٔ تاریخ برای زندگی تنها یک فضا داشته ایم: «فضای کالبدی»؛ یعنی شهر یا روستا یا زندگی کوچنشین و عشایری همه فضای زندگی ما بودهاند.
هزاران سال است که ما در فضای کالبدی و فیزیکی زندگی میکنیم. زندگی کردن در فضا یعنی چه؟ یعنی همه آنچه را میخواهیم و به آنها تعلق و وابستگی داریم و میدانیم که چطور به آنها دست پیدا کنیم، به شکل #کاربری در فضای فیزیکی زندگیمان جانمایی میکنیم.🚏
وقتی میخواهیم فضای خانه بسازیم، این کاربریها را معمار برایمان در خانه جانمایی میکند. وقتی میخواهیم محله و شهر بسازیم شهرساز این کار را میکند.
جالب است یکی از مکاتب اصلی شهرسازی، شهرسازی #کاربری_محور است. یعنی کاربریهای شهری را در این دانش طبقه_بندی می کنند و به شهرساز میگویند باید در شهر به همه این کاربریها بپردازی و آنها را تأمین کنی.
حالا در آغاز دههٔ سوم قرن بیست و یکم، داریم به چشم خود میبینیم که این ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی سر جمع یک فضای جدید ایجاد کردهاند.
یعنی بعضی از کاربریهای زندگی اکنون در فضای مجازی محقق میشوند. این فضا هم گاهی یک #واقعیت_افزوده به فضای حقیقی است، و گاهی یک واقعیت و فضا به #موازات فضای حقیقی است.
اساسا سخن از انسان سایبورگ و هوش مصنوعی و متاورس و بلاکچین و... عناوینی از این دست میخواهند بگویند که به زودی شما در دو جهان زندگی خواهید کرد؛ به اضافه اینکه خیال پردازی سنگینی برای اینکه «آیا میشود بعضی از آدمها کلا در فضای مجازی زندگی کنند و بدن حقیقیشان را رها کنند» یک دهه است که شروع شده!
2️⃣یک خصلتی در فضای مجازی هست که در شناخت وقایع اخیر میتواند مؤثر باشد: «جهان شبکهای!» وقتی می خواهند جامعه #شبکهای را برای ما علوم انسانی خواندهها توضیح دهند، میگویند: «جامعه مرکززداییشده» که یعنی جامعهای که قدرتهای مرکزی، قدرت خود را به جامعه واگذار میکنند و قدرت، اجتماعیتر و مردمیتر میشود.
الان خیلی از مسائل هستند که اینطور شدهاند:
مثلا همین شبکه های اجتماعی، ابزار رسانه را #مرکز_زدایی کردهاند. همه #انسان_رسانه شده اند.
یا بلاکچین پول را #مرکز_زدایی کردهاست، یعنی قدرت خلق پول از بانکهای مرکزی که در اختیار دولتها و #ابرسرمایهداران است، به استخراجکنندههای درون شبکه واگذار شده.
یا پلتفرمها، #تنظیم_بازار را از دولتها گرفتهاند و به فعالان کسب و کار در بازار سپردهاند. مثل #اسنپ که نه ماشین کرایه میدهد و نه کرایه میکند، بلکه تنظیم بازار ماشین کرایهای را انجام میدهد و صدها برنامهٔ کاربردی دیگر که چنین کارهایی را انجام میدهند.
@social_theory
@ahmad_olyaei
✅یک پاورقی بر تحلیل وقایع اخیر در قالب «شبه بحران برآمده از بازنمایی رسانه ای»
🖌حسین مهدیزاده
2️⃣ از 2️⃣
3️⃣خلاصه اینکه ما امروز یک ایران #کالبدی و یک ایران #مجازی داریم.
ما الان با دو هویت اجتماعی با اسم ایران طرف هستیم. در حالی که در ایران کالبدی، #جمهوری_اسلامی حاکم است،
در ایران مجازی، همهٔ ایرانیهای #ضد_جمهوری_اسلامی هم حاضر هستند و تولید محتوا میکنند و ارتباط دارند و با بقیهٔ ایرانیها تعامل فرهنگی دارند.
مضاف بر اینکه ایران کالبدی به صورت یک دولت-ملت است و با نظریات سازمانی اداره میشود و ایران مجازی یک جامعهٔ شبکهای است که قطعاً با قواعد سازمانی و روابط حقوقی آن اداره نمیشود.🤳
این مسأله هم با بستن تلگرام و اینستاگرام حلشدنی نیست، چرا که در پلتفرمهای داخلی نیز فضا از حالت شبکه خارج نخواهد شد، هرچند تضعیف شود، اما همچنان شبکه است.
حالا شاید یکی از توضیحات درباره بحران اخیر این باشد که ایران مجازی که یک فضا و یک جامعه شبکهای است، میکوشد برای تحمیل و تطبیق خود بر یک ایران کالبدی که در قالب دولت-ملت اداره میشود.
به نوعی جنگ بین اکنون و آینده در جریان است و شاید هم غرب این زایمان را به سزارین تبدیل کرده باشد، اما به هر حال دیر یا زود این اتفاق میافتاد.
حتی بسیاری از تنشهای موجود نیز همان رؤیاها و مطلوبیتهای جدید زندگی شبکهای است، بر ضدّ این زندگیِ ساخته و پرداخته قرن بیستم که جمهوری اسلامیِ برآمده از #انقلاب_اسلامی با همراهی حداکثری مردم ایجادش کرده بود.
لذا تعارضهای امروز بیش از آنکه ایدئولوژیک باشد، یک تعارض اجتماعی بین مطلوبیتها و هنجارهای ذهنی نسل Z (که اولین نسل پرورشیافته در این فضاست)، با همه نسلهای قبل است.
لذا به گمانم این اتفاقات یک بحران کامل است نه #شبه_بحران،
بلکه یک #بحران_ناگزیر است.
به نظر میرسد به همین دلیل بوده که مثلاً در دانشگاه شریف (که به عنوان پدیدهٔ اغتشاشات اخیر شناخته شد)، دانشکدۀ کامپیوتر پیشگام است.
یا نوجوانان و نسل Z نیروی #اصلی این شورشها را در کف خیابان تشکیل میدهند.
به تبع نیز مطالبات زنانه، یک مطالبه #فرعی و کمکی برای جریان اصلی است، اگرچه در وجههٔ بینالمللی روی آن #تبلیغ بیشتری شده است.
در نهایت هم بدنهٔ آشوبگر و جداییطلب به عنوان ابزار #سزارین و برای حفظ حالت فوقالعادهٔ اجتماعی، نقش ایفا میکنند.
لذا به زعم این متن، مهمترین چالش امروز، #آغاز_آینده است.
🚩 اما تفصیل این نکته بماند برای یادداشتی دیگر، که همه معتقدند #شیعه برای ورود به جامعه شبکهای، یکی از زندهترین و آمادهترین جریانهای جهان امروز است.
مکتب اهلبیت از پایان عصر دولت-ملتها هیچگونه نگرانی ندارد و از عصر جوامع شبکهای با خوشآمد استقبال میکند...
@social_theory
@ahmad_olyaei
درس گفتار عدالت اجتماعی جلسه اول.mp3
29.71M
📣 درسگفتار عدالت اجتماعی
(مروری بر نظریه های عدالت اجتماعی: پنج جلسه)
1⃣جلسه اول
🎤ارائه: احمد اولیایی
⏳تاریخ برگزاری دوره: تابستان۱۴۰۱
برگزار کننده: مرکز آموزش های آزاد دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
@ahmad_olyaei
جامعه شناسی شادی؛ از وسعت تا ثبات
«به بهانه برد تیم ملی فوتبال»
🔸جامعه همیشه آبستن تقابل شادی اجتماعی و غم اجتماعی بوده و هست. این ایام، در ایران عزیز خیلی ها غمگین شدند؛ دلسوزان انقلاب و نظام، غمگین از اغتشاشات. معترضین منطقی، غمگین از کاستی های وضع موجود. بازماندگان شهدای امنیت و مردمی که توسط اغتشاشگران شهید شدند، غمگین از دست دادن عزیزانشان.
◀️این تقابل غم و شادی ذیل کلان تقابل حق و باطل، هیچگاه تمامی ندارد اما می توان از شادی هایی که پیش می آید برای ارتقای شادی اجتماعی و پیروزی بر غم اجتماعی بهره برد.
🔹برد امروز تیم ملی فوتبال مقابل ولز در جام جهانی شادی عمومی و قدرتمندی را به جامعه ما تزریق کرد. پس از دو ماه این جامعه چقدر می تواند ازین شادی بهره گیرد. واضح است که بهره گیری از شادی این برد به معنی تقلیل مسایل و مشکلات اجتماعی نیست. گاهی بهانه شادی ها ممکن است بظاهر گذرا باشد اما این، وسعت شادی ست که تأثیر دارد.در همه قسم های غمگین که مثال زده شد، این شادی می تواند فراگیر و وسیع و دارای مصداق باشد.
تکلیف اغتشاشگران که معلوم است؛ تا ابد الدهر باید در حسرت آسیب زدن به نظام و کشور بمانند اما بیایید درون کشور، این شادی های اجتماعی را آغازی دوباره تلقی کنیم و همه با هم ایران عزیز را در مسیر پیشرفت کامل تر و رفع کاستی ها یاری کنیم و البته این، اول از همه متوجه مسئولان است.
🔷 نگذارید این شادی های اجتماعی که همیشه ایرانیان در صحنه ها می آفرینند، وسعت و ثباتش کم شود.
#جام_جهانی
#قطر
#ایران
@ahmad_olyaei
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
مقام معظم رهبری در دیدار با بسیجیان (۵ آذر ۱۴۰۱)؛ دشمن دنبال این است که بر مغزها تسلط پیدا کند.
✍ تسلط بر مغزها اشاره به همان جنگ شناختی دارد. اگر فرایند ادراک و شناخت انسان دستکاری شود بطور کل استدلال کردن های وی دچار خطا می شود. نمی تواند اولویت سنجی کند، نمی تواند داده های فراوانی که از فضای مجازی دریافت می کند را تحلیل کند. در آن صورت مغزها در اختیار دشمن قرار می گیرد.
باید سنت «پرسش»، «مطالعه» و رجوع به کسانی که از ما بیشتر می دانند احیا شود.
@ahmad_olyaei
📊46 درصد از خانوارهای ایرانی خودروی شخصی ندارند
🗞روزنامه فرهیختگان:
🔹 بررسی خانوارهای شهری نشان میدهد 53.9درصد از جمعیت کشور دسترسی به خودروی شخصی دارند. در میان دهک اول درآمدی، بهعنوان دهکی که دارای کمترین درآمد است تنها 13 درصد از خانوارهای این دهک صاحب خودروی شخصی هستند. واضح است که با افزایش درآمد هر دهک، نرخ خانوارهای دارای خودروی شخصی افزایش مییابد بهطوریکه در دهک نهم و دهم بهعنوان دو دهک ثروتمندتر از سایرین این مقدار به ترتیب به 74 و 85 درصد میرسد. از طرف دیگر بررسی توزیع خانوارهای ساکن در استانهای مختلف کشور که صاحب خودروی شخصی هستند نشان میدهد استانهای یزد، کرمان و خراسانجنوبی به ترتیب 68.6درصد، 66.7درصد و 65 درصد دارای بالاترین میزان دارندگان خودروی شخصی هستند.
🔹در سویی دیگر استانهای اردبیل، گیلان و لرستان با 37.5، 38.4 و 39.4 درصد دارای کمترین سهم خودروی شخصی در میان خانوارهای ساکن در آن استان هستند.
#عدالت_اجتماعی
@rasad_tahlil
@ahmad_olyaei
درس گفتار عدالت اجتماعی جلسه دوم.mp3
36.92M
📣 درسگفتار عدالت اجتماعی
(مروری بر نظریه های عدالت اجتماعی: پنج جلسه)
2⃣جلسه دوم
🎤ارائه: احمد اولیایی
⏳تاریخ برگزاری دوره: تابستان۱۴۰۱
برگزار کننده: مرکز آموزش های آزاد دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
@ahmad_olyaei
10.46M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🔸مسئولیت اجتماعی یعنی بلاکشی کل جامعه...
🔹یعنی زمانی که بر کشتی جامعه سوارید، حواستان به آن افرادی که کنجی مشغول سوراخ کردن کشتی هستند باشد که اگر بشود، همه غرق می شوند...
🔷قلب انسان اجتماعی نه فقط برای خود بلکه برای همه می تپد...
🎵این صوت استاد صفایی را گوش دهید.
@ahmad_olyaei
روایت یکی از دوستان (با واسطه) الجزایری حاضر در قطر از شرایط قبل از بازی ایران و آمریکا
گفتم: "الجزایر که در جام جهانی نیست؟"
گفت "این اولین باری است که میزبان جام یک کشور عربی اسلامی است. آمدهام تا تیمهای عرب را تشویق کنم". همین که با سیبیلهای کوتاه وارد رستوران شد فهمیدم باید اهل یکی از کشورهای شمال آفریقا باشد. حامی تیمها تونس و قطر و مراکش بود.
امروز صبح یک بار دیگر موقع صبحانه دیدمش. جلو آمد و بخاطر پیروزی ایران بر ولز تبریک گفت. من هم پیروزی مراکش را بر بلژیک تبریک گفتم. ادامه داد: "همه منتظر بازی بعدی هستند، بازی با آمریکا. ما همگی طرفدار ایران هستیم. مهمترین بازی این جام پیش روست" و این از حس و حال و قیل و قال همه در این روزها عیان است. میگفت فقط ما عربها منتظر برد ایران نیستیم، حتی چینیها و آرژانتینیها و ایتالیاییها همه حامی ایران هستند و راست میگفت. هرچه به بازی ایران و آمریکا نزدیکتر میشویم نگاهها بیشتر به سمت ایران و ایرانی و پرچم ایران میچرخد. همه انگار دارند فریاد میزنند که آمریکا را ببرید. ایران با یک مساوی هم میتواند به مرحله بعد برود اما توقعات از ایران فقط برد است. دعوا سر اینکه فوتبال سیاسی هست یا نیست را بریزید دور؛ جوهر همهی رخدادهای این عالم سیاسی است. بدون اغراق پنج میلیارد انسان روی کره زمین پشت ایرانند.
#ایران
#جام_جهانی
#آمریکا
#قطر
@ahmad_olyaei
تغییر سیر مطالبات بانوان
امروز خبری خواندم به نقل از رئیس انجمن تولیدکنندگان دوچرخه ایران که گفته بود: «گزارشهای بازار نشان میدهند خانمها تمایل زیادی برای خرید موتور سیکلت برقی از خود نشان دادهاند.»
🔸اساسا تمایلات زنان و مطالبات آن ها در ایران امروز سیر قابل تاملی دارد. در تحلیل این تغییر مطالبات، نظریه هیجان خواهی(Sensation seeking) زاکرمن کارایی دارد. ماروین زاکرمن یکی از روانشناسان معروف آمریکایی هیجان خواهی را به این صورت توصیف می کند: «میل به هیجان ها و تجربیات متنوع، تازه، پیچیده و شدید و تمایل به مخاطره جویی بدنی، اجتماعی، قانونی و مالی به خاطر چنین تجربه ای.»
⏪اما من قصدم این است که هیجان خواهی زاکرمن را به مقوله ارتباطات ربط دهم چراکه تحلیل مطالبات جدید بانوان را از جنس ارتباطات اجتماعی می دانم.
«هیجان ارتباطی» در فضای رویکرد آیینی به ارتباطات معنا پیدا می کند. رویکرد آیینی در برابر رویکرد انتقالی قرار دارد. در رویکرد آیینی فرد نه فقط برای انتقال پیام بلکه برای تجلی معنای مشترک ارتباط برقرار می کند. به عبارت دیگر، انتقال صرف پیام، هدف فرستنده نیست بلکه حضور ارتباطاتی را جستجو می کند. فرد برای تعامل اجتماعی خویش وارد ارتباط می شود و هیجان ارتباطی را در متن تعامل و حضور اجتماعی اش جستجو می کند.
◀️مطالبات زنان اعم از مطالبات اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و ... بنابر حس نیاز به هیجان ارتباطی قابل تفسیر است. زنان عمدتا به جهت حس فقدان برابری در حضور اجتماعی خود، مطالبات خود را طلب می کنند. ارتباط میان زنان و مردان راهی است که آن ها برای مطالبات خود در پیش می گیرند. ارتباط میان زنان و مردان نه به معنای ارتباط برقرار کردن یک زن با یک مرد، بلکه به معنای ایجاد مشابهت معنوی میان گروه های مختلف جامعه. یا بعبارتی حضور در جایی که مردان نیز حاضرند. نفس این، هیجان انگیز است.
🔹مطالبات زنان مانند اشتغال، حضور اجتماعی خرد مانند حضور در ورزشگاه ها و حضور اجتماعی کلان مانند حضور در مناصب مهم و ... به نوعی به ارتباطات بر می گردد. ارتباطات فردی یک زن در منزل یا جامعه به برطرف کردن امور فردی و عمدتا همان رویکرد انتقالی خلاصه می شود.
🔹 شاید نیاز به بررسی بیشتر باشد اما در تغییر سیر مطالبات زنان در ایران امروز تفاوت چندانی بین مذهبی ها و غیر مذهبی ها (با همان معنای عرفی) وجود ندارد. جنس مطالباتشان متفاوت است اما سیر تغییر مطالبات یکی ست و هر دو در همین فضای هیجان خواهی ارتباطی قابل تفسیر است.
🗓 ۱۴۰۱/۸/۷
@ahmad_olyaei
جلسه سوم.mp3
29.1M
📣 درسگفتار عدالت اجتماعی
(مروری بر نظریه های عدالت اجتماعی: پنج جلسه)
3⃣جلسه سوم
🎤ارائه: احمد اولیایی
⏳تاریخ برگزاری دوره: تابستان۱۴۰۱
برگزار کننده: مرکز آموزش های آزاد دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
@ahmad_olyaei