💠 ضرورت تغییر کتب اخلاقی
🔸 زمانی ذائقه جامعه و فرهنگ جامعه، کتاب #جامع_السعادات و #معراج_السعاده را می پسنديد، ولی ما اکنون که در حوزه هستيم، عليرغم اين كه نام اين كتابها را شنيدهايم، نسبت به مطالعه و هضم این دو کتاب چقدر حوصله ميكنيم؟ معلوم می شود بین این دو فرهنگ فاصله افتاده است. زمانی جامع السعادات و سبک آن در بخش افراط و تفريط پيدا كردن صفات، و رفتن راه اعتدال، محور تربیت اخلاقی بود؛ اما در اثر گذشت زمان، اين سیر تغییر کرد.
🔸به عبارت دیگر این پرسش مطرح می شود که اين دو كتاب و كتب مشابه چه چیز را به عنوان #شروع_اخلاق، معرفی كردهاند؟ و امروز این نگاه چقدر كارايی دارد؟ نگاه امروز مردم به اين مسأله چگونه است؟
ادامه دارد...
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
📿 @AkhlaqHad
مرکز تخصصی اخلاق
💠 ضرورت تغییر کتب اخلاقی 🔸 زمانی ذائقه جامعه و فرهنگ جامعه، کتاب #جامع_السعادات و #معراج_السعاده را
...ادامه قبل
💠 علوم مرتبط با شناخت نفس
امروز آنچه را مردم و خود ما در حوزههای علميه جستجو می كنیم، "تهذيب همراه با قواعد مجرب و كارآمد تربيت" است. به دنبال بخش روانشناسی هستیم، چرا كه حل مشكلات شخصيتی در این مسیر دخيل است.
🔸زمانی اگر میگفتند «اخلاق»، نهايتاً آنچه را که در جامع السعادات و معراج السعاده آمده بود قصد می کردند، ولی در فصلهای اخير، شما میبينيد که به نوعی اخلاق و عرفان (اخلاق و معنويت)، تلفيقاً و با هم میآيند، يعنی اگر سخن از مكتب نجف به میان میآید، چیزی فراتر از آن ساختار اخلاقی جامع السعاداتی است، یک نوع وسعت دید است که شامل آشنایی با خود و مرکز خُلق و خوهاست، مركز حسد را میشناسد، مركز بخل را میشناسد و...
🔹در جامع السعادات که به تعبير بعضی از بزرگان کارخانه انسانسازی است فقط حاوی بخشی از این علوم است. همان زمانی که مرحوم قاضی در نجف بودند، بيست و هفت حوزه اخلاق در نجف بود و خيلی از اکابر و بزرگان، برنامههایی داشتند، و نیز یک نسل جلوتر یعنی اساتید مرحوم قاضی، همه اینها فراتر از اخلاق جامع السعاداتی تعريف میشود، يعنی هم شامل مسائل طبی است، و هم علوم دیگر که همه آن علوم، زیر مجموعه شناخت ابعاد ساختار انسانی قرار می گیرند.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
💠 @AkhlaqHad
💠 ضرورت آشنایی با مكتب اخلاقی نجف و ارایه ی راهکار جامع تربیتی
در موضوعات اخلاقی، مطالبی بسيار مجرب غیر از آنچه درباره آن سخن گفتیم و می دانیم هست، که مقام معظم رهبری در سفرشان به قم نیز اشاره داشتند؛ و آن عبارت است از اهتمام و توجه به مكتب نجف.
مكتب نجف الگوهايي دارد که واقعاً ((نبیٌ، من أنبياء بني اسرائيل)) هستند. مقصود از مكتب نجف، اساتيد مرحوم علامه طباطبايی و مرحوم آيت الله بهجت و نیز اساتيد مرحوم قاضی می باشند كه روش آنها با سبک معراج السعاده و جامع السعادات متفاوت است. آنها روشي خاص و طریق معنوی زلالی را دنبال ميكردند كه اين روش، در تعريفی كه می خواهيم برای اخلاق ارائه كنيم و در میزان وسعت نگاهمان به این موضوع، خیلی اهمیت دارد. مطالعه و پژوهش در بخش امور تربيتی و بخش امور روانی؛ يعنی درمانهای روانی و راهكارهای درمانیروانی مجرب، با محوریت نحله نجف که روشی جداست، و جمع دیگر سبکها، راه را برای ما نزديك میكند و به ما وسعت شناخت میدهد.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
💠 ثمرات تخصصی اخلاق
🔷 ما ان شاء الله و به فضل الهي ميخواهيم بعد از اتمام يك دوره تخصصی اخلاق، برای اخلاق، تعريفی ارائه كنيم به اين معنا که آنچه نياز امروز جامعه و خود ماست را تبیین کنيم و ابزار علمي را كه ميتوانيم به كار گیریم و استفاده كنيم، در روشهاي تربيتيمان دخيل كنيم؛ البته براي خودمان، نه براي ديگران؛ چرا که موجب توسعهی ما می گردد و به ما شرح صدر ميدهد؛ لذا يكي از زواياي كار ما اصلاح ساختاري شخصيت ايماني، روحي، رواني و رشدي خود ماست، كه اين كار را نكردهايم، و حال ما هستیم و صدها تأثیرپذیری منفي از جامعه، خانه، و عقب افتادگيهاي تربیتی و رشديمان.
🔷 زاویهی دیگر کار ما، قرار دادن راهکارهای شخصيتي رشد در يك استاندارد تعريف شده، یعنی مطابق با موازين و مباني قرآن و معارف اهل بيت، و ارائهی آن درقالب نسخه و درمان نامه میباشد، تا هر كسي خللي در رفتار و خُلقيات و مسائل ايمانياش پيش آمد، بتواند به اين درماننامه مراجعه كند و استفاده كند و بهره برد، و همهی اينها حاصل روايات است.
🔷 من عقيده ام این است كه حتي مجربات از امور تربيتي و روانشناختي در لطائف قرآن گنجانده شده و در روايات ما هم هست؛ اما بايد مستندسازي و بوميسازي شود.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad
💠 علت تأکید بر مکتب نجف
تأکید بر مكتب نجف، به این خاطر است که هر كاری الگو ميخواهد، و در اين معاني و معارف سلوك و معنويت، بهترين الگوها در اين نحله بودهاند؛ علاوه بر مرحوم قاضي، مرحوم ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي، خودش يك دريا بوده است؛ هم فاضل، هم اهل معنا، و هم اهل قلم. شما این بزرگوار را با يك دوره كتابهاي بسيار ارزشمند و مفيدش در اختیار داريد، که گويا كار هم نشده است.
مرحوم كمپاني در نامهای به ايشان، تقاضا ميكند، از مواعظ و توصیه های اساتيدشان، مطالبی را بنویسند، و آن بزرگوار نیز برخی از سفارشات استادشان را مکتوب می نمایند.
روش مكتب نجف در كتب مرحوم ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي شفاف است، و بيشتر می توان با این روش آشنا شد. غير از این بزرگوار، استادشان مرحوم ملاحسينقلي همداني است، که ايشان سيصد نفر شاگرد داشته كه همهی این سیصد نفر از فضلا و غالباً از شاگردان شيخ اعظم ( شيخ انصاري ) بوده اند؛ لکن اولويتشان اخلاق بوده است، و در اخلاق، تأليفات و مطالب بسيار مفيد داشتند.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad
💠 آثار مکتوب از بزرگان مکتب نجف
ملاحسينقلي همداني، سيصد نفر شاگرد داشته كه همه این سیصد نفر از فضلا و غالباً از شاگردان شيخ اعظم (شيخ انصاري) بوده اند؛ لکن اولويتشان اخلاق بوده است، و در اخلاق تاليفات و مطالب بسيار مفيد داشتند.
اما آنقدر حوزه ها دچار فقر بود كه خيلي از اين بزرگان، كتابهاي خود را در كمال غربت و تنهایی در گوشه حجره ها در نجف مينوشتند، به طوری که برخی از آنها يك عمري رساله داشتند؛ اما پولی برای چاپ آن نداشتند.
فكر ميكنم اخیراً مدرسه شوشتري ها را در نجف خراب كردند، كنارش منزل مرحوم كاشف الغطاء بزرگ بود.
می خواستند خانه را براي توسعه حرم اميرالمومنين (علیه السلام) خراب کنند، که با يك ديواري برخورد مي كنند، وقتی آن را خراب كردند، ديدند يك اتاق پر از كتاب خطي است.
معلوم شد در آن زمان، وقتی که خبر حمله عثماني ها یا گروهي ديگر به نجف می رسد، براي اينكه دشمن اين کتابها را از بين نبرد، همه آقايان كتابها و دست نوشتههاي خود را نزد مرجع بزرگوار شيعه، مرحوم كاشف الغطاء، آوردند و در اين اتاق چيدند و جلویش را ديوار كشيدند كه دشمن متوجه نشود.
و اینگونه يكي از گنجينههاي كتب خطي شيعه کشف شد، که مشغول عكس برداري و کارهای تخصصی بر روی آنها هستند؛ بنابراین ما كتب بسيار مفيدي در اين باب داريم.
مرحوم ملاحسينقلي همداني و شاگردانش، بهترين مطالب ناب معرفتي را در باب حكمت عملي؛ نسبت به ابعاد و زواياي خود شناسي در قالب و سبك مكتب نجف نه مطالب نظري و فلسفي صِرف، داشته اند.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad
💠 علت تأکید مقام معظم رهبری بر مکتب نجف
🔷 اين جملهي اخير مقام معظم رهبری دربارهی مكتب نجف و سوق دادن حوزه به اين مسیر، حاصل نبوغ فكري و تجربهی اين بزرگوار است. با اين كه خودشان اهل مشهد هستند و در آنجا بودهاند و اكابر مشهد را ميشناسند، بين اين مكتب ها، مكتب نجف را معرفي ميكنند، چرا که اين مجموعه، از مكتب ها و مجموعه های دیگر متمايز است.
@akhlaqhad
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
💠 اشاره به مکاتب اخلاقی مشهد، تهران و اصفهان
🔹 شما در ايران با مكتب هاي مختلفي برخورد ميكنيد، مرحوم ميرزا مهدي اصفهاني در مشهد داراي سبك و روشي خاص براي خودشان بودند. او در مجموع مرد بزرگ و با جلالت قدری بود، اما نظراتش با دیگر مكتب ها متفاوت است. من خدمت بعضي از اكابر اين مكتب رسيده ام؛ اخیرا آقاي محمد رضا حكيمي كه صاحب مذهب تفكيك است، كتابي را دربارهی این مكتب (مكتب مشهد) نوشتهاند و يك جمع بندي بين الگوهاي مكتب مشهد كرده اند. يك شب در منزل جناب آقاي مروي در تهران بوديم، که آقاي حكيمي هم تشریف آوردند و ایشان تا دير وقت در این باره صحبت كردند.
🔸 مكتب هاي ديگر نیز بوده اند، مثل مرحوم شاهآبادي و بزرگان ديگر در تهران. قدرشناسي حضرت امام به آن بزرگوار بسیار زياد بود، استاد بزرگوارشان آن مقدار در نظرشان عزيز و محترم بوده است که در بعضي از نوشتهجات و كتب امام بعد از اسم مرحوم شاه آبادي، عبارت «روحي فداه» را آورده اند. اما اين مسئله جاي خود را دارد و معرفي يك نحله به عنوان اسطوره و الگو مسئلهای جداست. شنيدهام که حضرت امام، اواخر عمر مبارکشان جملهای به این مضمون فرموده اند: من خيلي ناراحتم كه در نجف، نتوانستم بیشتر به محضر آقاي قاضي برسم.
🔹 در اصفهان هم مرحوم كاشي، و مرحوم جهانگيرخان قشقايي، روشی و نحلهی خاصي داشته اند؛ اما با وجود این نحلهها، هيچ نحلهاي مانند نحلهی نجف، مطالبي اینچنین به صورت مكتوب و مدون ندارد.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad
💠 دو شاخصه نحله نجف
اين نحله به جهات متعدد ممتاز است؛
🔹اول اینکه؛ نحله نجف يك گروه با یک برنامه مدون، دارای قوانين سلوك عملي اخلاق، تهذيب و معنويت هستند.
🔹دوم اینکه؛ الگوها و استوانه هاي قوی و متعددي دارند، که در جاي ديگر نيست، چرا که در حوزه و در عالي ترين مراتب و درجات اخلاق بوده اند. سير انسان شناسي عملي را تا قله تعريف كرده اند، به خصوص اینکه همه این تعاريف و مسائل، به قرآن و سنت و روايات و سيره اهل بيت عليهم السلام و حواريون آن ذوات مقدس مستند است.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad
💠 عظمت علمی معنوی ملا حسینقلی همدانی
🔹در شرح حال مرحوم ملاحسينقلي همداني آمده است؛ بعد از رحلت شيخ اعظم (شيخ انصاري)، ایشان دنباله درس را شروع كردند و مدتي براي همان شاگردان شيخ تدريس ميكردند تا اینکه سيد علي شوشتري به ايشان پيغام داد: شما وظيفه ديگري دارید.
🔹از آن پس، وارد بخش اخلاق شدند، و خودشان را از تدریس فقه کنار كشيدند. در فضل و قوت و معنويتش، همین بس که سيصد نفر از فضلای آن زمان كه غالبا از شاگردان جناب شيخ بودند، در جلسات اخلاق ایشان شركت ميكردند، و او گزيده ترين افراد را می پذيرفت، بعضي از علماي لبنان از شاگردان ایشان بوده اند و كتب خاصی دارند.
🔹نقل شده است که شبهاي چهارشنبه جلسهاي داشته که عمق آثار تربيتي، معنوي و اخلاقي در نفوس كساني كه به محضرش ميآمدند، محسوس بوده است.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad
💠 تأثیر درس اخلاق مرحوم ملا حسینقلی همدانی
🔹مرحوم آقا سید علی قاضي در شرح حال خود می نویسد: من طلبه جواني بودم که وارد نجف شدم و در نجف به پيرمرد سیدي از اهل تبريز برخورد كردم كه او را ميشناختم، ولي ديدم تعادل حسابي در راه رفتن ندارد. از شخصي پرسيدم كه ايشان بيماري يا مشكلي دارند؟ گفت: نه. گفتم: چرا با اين حال و وضع هستند؟ پاسخ داد: اينها از شاگردان مرحوم ملاحسينقلي هستند، و این حال، تأثیر درس آن استاد بر دل و جان آنهاست، که آنها را از خود و اطراف خود منصرف می کند.
🔹البته نقل این حرفها هم سنگين است، اما این روش تربيتي، مجموعه گرانقدر و گرانسنگي است که از آن زمان تا کنون بر روی آن كار نشده است.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad
💠 اشاره به برخی از بزرگان نحله نجف
🔹نحله نجف گروهی از اساتید و علما هستند كه شما بعضي از آنها را درك كرديد؛ مثل حضرت آیت الله بهجت و حضرت علامه طباطبایي و اخوی گرامیشان مرحوم آیت الله محمدحسن الهی طباطبایی، آیت الله کشمیری و سپس استادشان مرحوم آقا سیدعلی قاضی تا می رسد به مرحوم شوشتري؛ مقصودم از آیت الله کشمیری، سید عبد الکریم کشمیری است، و ایشان غیر از مرحوم سيد مرتضي كشميري بوده است.
🔹جناب سید مرتضی کشمیری از اوتاد زمان خودش بوده است، شاگردانش در نجف، مراجع را موعظه و نصیحت ميكردند، مرحوم آقاسيد عبدالهادي شيرازي و ديگران، وقتي بعضي از شاگردان آقا سيد مرتضي را ميديدند، درخواست می کردند هفتهاي يكبار به خانه شان بیایند، و آنها را موعظه کنند، چرا که توصیه هایشان زنگار را از دلها می زدود.
(حجت السلام و المسلمین #حاج_شیخ_جعفر_ناصری
در جمع دانش پژوهان مرکز تخصصی اخلاق)
@akhlaqhad