📽 دکتر سروش: فقه ما فقهی بریده از اخلاق است/ استاد علیدوست: هیچ‌گاه فقه و اخلاق با یکدیگر تضاد ندارند 🔺مناظره استاد ابوالقاسم علیدوست و دکتر عبدالکریم سروش (بخش اول) #مناظره #جدال_احسن #سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔺مناظره استاد ابوالقاسم علیدوست و دکتر عبدالکریم سروش (بخش اول) 🔹عبدالکریم سروش: فقه ما فقهی بریده از اخلاق است. قرن‌ها شیعه و سنی این فقه را مبنای عمل خود قرار می‌دادند. به‌صرف وجود نص و روایت، فتوا می‌دادند و گمان می‌کردند حتما عدالت در آن گنجانده شده است، اما در روزگار کنونی، دیگر نمی‌توان به انسان مدرن گفت که اسلام خوب است، چون احکام اجاره و رهنش یا مجازات‌هایش بر قوانین اروپا و آمریکا برتری دارد. با این اوصاف، چرا باید به‌دنبال بسط و گسترش دادن چنین فقهی بود؟ گستره شریعت را نه از راه مراجعه به خود دین، بلکه باید براساس انتظار انسان از دین مشخص کرد. 🔸ابوالقاسم علیدوست: هیچ‌گاه فقه و اخلاق با یکدیگر تضاد ندارند و اگر در جایی چنین ادعایی شود، یا آن گزاره اخلاقی نیست و یا دین درباره آن چنین حکمی نداده است. وقتی از بسط و گسترش فقه صحبت می‌کنیم، منظورمان هواپیماسازی اسلامی و... نیست. احکام رهن، اجاره و... نیز لزوما برای دعوت دیگران به اسلام نوشته نشده است. اگر به‌عنوان دو مسلمان با یکدیگر گفتگو می‌کنیم، انتظارمان از شریعت را آیات و روایات معتبری که بیانگر مقاصد و اهداف شریعت هستند، مشخص خواهند کرد. در کنار انتظار انسان از دین، انتظار خالق از مخلوق نیز اهمیت دارد. 🔸ابوالقاسم علیدوست: اگر گمان شود که مطلبی از دین با اخلاق ناسازگار است، یا آن گزاره اخلاقی نیست و یا دین درباره آن چنین حکمی نداده است. منظور از بسط و گسترش فقه، شیمی اسلامی و... نیست. احکام رهن، اجاره و... نیز لزوما برای دعوت به اسلام نوشته نشده‌اند. در کنار انتظار انسان از دین، انتظار خالق از مخلوق نیز اهمیت دارد. انتظار ما مسلمانان از دین را آیات و روایات معتبری که بیانگر اهداف شریعت هستند، مشخص می‌کنند. 🎥 مشاهده قسمت اول: شریعت و عقلانیت: گستره فقه: https://azad.im/table/140 #مناظره #جدال_احسن #سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

⚡️درباره دیالوگ اسلام سنتی با اسلام سکولار ✍️ به قلم: یحیی جهانگیری 🔹 فارغ از قضاوت در مورد نتیجه محتوای گفتگوی «آیت الله علیدوست» با «دکتر عبدالکریم سروش» نفس این گفتگو را باید ستود. 🔸 صف شکنی آیت الله علیدوست برای ورود به این میادین هم قابل تحسین است و هم شایسته تعمیم. 🔹 ایشان ثابت کردند که فقیهان فقط بر کرسی مونولوگ درس خارج نمی نشینند و بلکه به وقتش، بر سفره دیالوگ هم همنشینی می کنند. 🔹رقیبان هم متوجه می شوند که حوزه سنتی؛ «زبان تفکیر» دارد نه «زهر تکفیر». هر چند در دیالوگ هرگز نبایددنبال برنده نباشیم اما بی شک برنده این دیالوگ؛ حوزه های علمیه سنتی هستند. تا باد چنین بادااااا. ✍️ پانوشت: چقدر آرزو دارم روزی اسلام پژوهان حوزوی ما با اسلام پژوهان غرب مطول و مفصل گفتگو کنند؛ تا جهان امروز عمق راهبردی مکتب فکری سنتی ما را درک کند و مسلک اجتهادی مان را ببیند. در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، طرحی را پیگیر هستم که اگر همت ها، همراه باشد به زودی رونمایی خواهد شد. ✅ قم و اسلام سنتی، هاب این گونه رویداد خواهد شد، البته در مقیاسی جهانی. #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

نگاهی به یک مناظره علمی 🔹اخیرا مناظره ای بین دکتر سروش از شخصیت های جریان روشنفکری و آیت الله علیدوست یکی از علمای شناخته شده و فعال در حوزه اندیشه دینی و فقه شیعه، در بستر یک برنامه اینترنتی برگزار شد. 🔸در قسمت اول مناظره، به موضوعات مهمی چون گستره فقه، انتظارات از دین و مخصوصا از فقه، تاثیر علومی مانند کلام، فلسفه دین، فلسفه اخلاق، هرمنوتیک و... بر استنباطات فقهی پرداخته شد. ▪️سخنان دکتر سروش تقریبا همان بود که سال ها تکرار می‌کند. او مدافع دین حداقلی، فقه حداقلی و حاکمیت سکولار است. 🔸آیت الله علیدوست توانست با هوشیاری مواردی از تناقضات در مدعیات دکتر سروش را آشکار و موارد مغالطه را نیز معين کند. 🔹دکتر سروش اصرار دارد فقیه باید در کلام و فلسفه دین و فلسفه اخلاق و... متخصص باشد و در استنباط آنها را دخالت دهد و در واقع تمام فقه را کنار بگذارد، اما آیت الله علیدوست با تاکید بر مهم بودن این علوم، دخالت داشتن آنها در تمام ابواب فقهی را رد کردند و استفاده از آنها را صرفا در موضوع احکام مربوطه قبول داشتند و نه در تمام ابواب به نحو مطلق. ▫️چیزی که برای مخاطب عیان بود، احترام طرفین مناظره نسبت به یکدیگر و گفتگوی علمی بدون پرداختن به حواشی بود که به نظر می‌رسد آثار مثبتی می‌تواند داشته باشد. ▪️مخصوصا اینکه بیشتر افراد در جریان مذهبی که اهل این مباحث هستند نظرات دکتر سروش را دنبال کرده و از مواضع او آگاهی دارند ولی بخش بزرگی از مخاطبان و طرفداران دکتر سروش در داخل و خارج کشور با مواضع فقها و علما آشنایی چندانی ندارند و قطعا از طریق این مناظره به اطلاعات متفاوتی از آنچه تاکنون تصور می‌کردند دست خواهند یافت که میتواند منجر به تعدیل یا تغییر نظر برخی از آنها شود. ✍️سعید فتحی #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

. ‌ ﷽ ✴️ | نسبت سنجی فقه و اخلاق دیرگاهی است که خامه در دست این خام اندیش بی قرار است که درباب سنجش نسبت کارکرد اخلاق در کاربست های فتوایی حوزه شریعت سطوری پررنگ و فاخر در ستون یادداشت ها را رقم بزند که قیل وقال درس وبحث مانع می شد. به نظر نگارنده، حوزه اخلاق و منش و فقه رابطه ای دوسویه ومتقابل برهم دارند. آن که بر طبل بد صدای فقه بدون اخلاق می کوبد و فقه را فقه تکلیفی صرف می انگارد و می نالد که نسبتی بین فقه و اخلاق نیست وگو اینکه به نسب اربع در بقعه تباین اند وحال آنکه فقه بما فی اللغة و موضوع له اي آن اعم از فقه مصطلح، دین پژوهی در تمام ابعاد آن است که مکارم اخلاق برونداد فاخر آن است بعثت لاتمم مکارم الاخلاق. قواعد فقه، در ذیل قواعدی چون احسان،اقدام،صحت،درأ و... معرکه ظهور اخلاق در فقه مصطلح است و باید کوشید که باتقویت حداکثری نصوص ما فی الباب، دامن فقه مصطلح را از اتهام عاری بودنش از آموزه های اخلاقی را مبری ساخت. هرچند فقه مصطلح امامیه، بیشینه بینش اخلاقی را در پیشینه خود در تراث و فتوی دارد و دست افشان و پای کوبان به آن مباهات می کند و اتهام افکنان که دعوی خلاف آن دارند را به قواعد فقه و تکفیر و ارتداد حداقلی مذهب حقه فاخر امامیه اثنی عشریه می خواند. حکایت شاکیان را حکایت آن عاشقی می دانم که از محبوب رخ در پرده، گوشه ای از پرده کنار رفته و مشهودات فی الجمله ای خود را واقعیات بالجمله تلقی و از محبوب مستور،حکایتی ناقص دارند. معشوق چون نقاب ز رخ در نمی‌کشد هر کس حکایتی به تَصَّور چرا کنند؟ حکایت ناقص #سروش و مریدان، حکایتی است به تصور که بن مایه های تصدیقش،غایب بزرگ این محاکات است. نازنینانه خرده گرفتن،کام وجان شیرینی عاری از دور بینی و همراه با دور اندیشی جامع نگرانه می طلبد که هسته سخت فقه را واقعیت بالجمله اش نداند و کاربست های فقیهان در حوزه قواعد و اخلاق را نیز در حکایت خویش خوانش و بر آن انگشت تاکید نهد تا در مسمع ومنظر دانشوران به حکایت ناقص از محل نزاع ملامت نشوند. آنان که داعی به خوانش رحمانی اند،چرا در خوانش تراث فقه امامیه، جانب رحمت فرو می گذارند و فقه فاخر امامیه که بر داربست مرصوص اخلاق و قواعد فقه اخلاق پایه ، تکیه دارد را عاری از کاربست اخلاق پنداشته و ناله وشکوه می دارند. صوفیان جمله حریفند و نظرباز ولی زین میان فقیه دل سوخته، بدنام افتاد ✍️ | محمودی #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

ضرورت احیای دروس تفسیر قرآن و علوم عقلی در حوزه علمیه /حوزه‌ ها باید با قدرت و پویایی به مسائل دینی بپردازند 🔹

پایگاه اطلاع رسانی اسراء

: جمعی از اساتید حوزه علمیه قم با حضور در بیت آیت الله العظمی جوادی آملی با ایشان دیدار و گفتگو کردند. 👈 آیت الله العظمی جوادی آملی خاطرنشان کردند: حوزه علمیه قم، با وجود فشارها و محدودیت ‌های دوران رضاخان، توانسته ظرفیت علمی و معنوی خود را حفظ و گسترش دهد. در آغاز، در حوزه فقط فقه و اصول تدریس می‌شد و علوم عقلی و کلام جایگاه چندانی نداشت. اما تلاش‌های علمای بزرگی همچون #آیت_الله_بروجردی و #علامه_طباطبایی، نقشی اساسی در گسترش علوم دینی و #احیای_فلسفه_اسلامی در حوزه داشت. 🔹 مرحوم طباطبایی فرمودند وقتی به حوزه آمدم، متوجه شدم که اینجا تنها به فقه و اصول توجه می‌ شود و جای علوم عقلی و قرآن در آن خالی است؛ به همین دلیل تدریس #فلسفه و #تفسیر را آغاز کردم. حوزه قم به مرور زمان توانسته است به یک مرکز علمی و فکری بین ‌المللی تبدیل شود. مرکزی که در آن، هم علوم عقلی و هم تفسیر قرآن و نهج‌ البلاغه در کنار فقه و اصول آموزش داده می‌ شود. 🔹 حوزه‌ها باید با قدرت و پویایی به مسائل دینی و احکام شرعی بپردازند؛ چرا که فقه اسلامی ابعاد گسترده ‌ای برای بررسی دارد. حوزه‌ های علمیه باید با استدلال و منطق، احکام دینی را تبیین و به پرسش ‌های اجتماعی و دینی پاسخ دهند. 🔹 قرآن کریم به سه وظیفه اشاره کرده است که عبارتند از #حکمت، #موعظه_حسنه و #جدال_أحسن. ﴿ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِٱلحِكمَةِ وَٱلمَوۡعِظَةِ ٱلحَسَنَةِ وَجَٰدِلهُم بِٱلَّتِي هِيَ أَحسَنُ﴾ این وظایف که شامل #ارشاد، #هدایت_اخلاقی و #تبیین_حکمت_الهی است، باید بین اساتید تقسیم شود. ◀️ بنابراین حوزه‌ های علمیه هم فقه و حقوق و هم جدال أحسن را باید در کنار آموزش قرآن داشته باشند، و حتما هر کدام از اساتید حوزه یک #بحث_قرآنی در کنار درس فقه و اصول خود ارائه دهند. ↙️ لینک خبر: https://news.esra.ir/fa/w/5018422 #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #دیدار 📚 دیدار جمعی از اساتید حوزه با حضرت استاد تاریخ: 1403/08/24 ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔰 پاسخ نهایی آیت الله علیدوست به دکتر سروش (بخش اول) 🔹پس از برگزاری سه جلسه مناظره بین حضرت آیت‌ﷲ علیدوست و آقای دکتر سروش و اتمام پخش اینترنتی این سه جلسه، آقای سروش یادداشتی بر مناظره صورت گرفته نوشتند. حضرت آیت‌ﷲ علیدوست هم یادداشت جمع‌بندی و نهائی خود را در این زمینه نگاشته‌اند که تقدیم می‌شود: 🔻بسم الله الرحمن الرحیم یادداشتی در ارتباط با مناظره اینجانب با آقای دکتر عبدالکریم سروش در مهرماه 1403 1️⃣ سه موضع در قبال تراث روایی دفاع متعصبانه‌ برخی از اخباریان امامیه از تراث روایی که منجر به معتبرانگاری همه احادیث موجود می‌شد، و یورش افراطی برخی روشنفکران به این تراث، چونان دو تیغه قیچی‌اند که ظاهرا متقابل هستند اما چو نیک بنگری نه تنها به یکدیگر کاری ندارند بلکه یکدیگر را تیز می‌کنند تا کاربران اعتدال‌گرای این تراث ارجمند را قیچی کنند. تراث ارجمندی که با گنج رنج هزاران راوی، محدث و فقیه پاک‌باخته‌ فراهم شده است. میراث گران قیمتی که از سویی باترمیم رخنه‌های هدایتی بشر، نیاز هدایت‌جویان را تأمین می‌کند و از سوی دیگر میراث تمدنی غیرملموس است که نباید نابخردانه آن را مورد تاخت و تاز قرار داد و غیرمنصفانه در مورد آن قضاوت نمود. این میراث پس ازپایان دوران حدیث‌ستیزی و منع کتابت حدیث در عصر خلفا، ابتدا تا روزگار صادقین علیهما السلام صادر و تکمیل شد؛ و آن‌گاه در عصر امامان پس از صادقین از پیرایه جعل و صعوبت تعارض ترمیم گردید. تو گویی امامان شیعه با طراحی دکترین «ترمیم‌ - پالایش» کوشیدند این میراث را حتی‌الامکان سالم و مفید به دست آیندگان برسانند. بد نیست جناب آقای دکتر سروش به مخاطبان خود بیاموزند معیار و سنجه نزد ایشان در انتخاب احادیث فراوانی که سالیانی ، متکفل بسط و شرح آن در دروس نهج البلاغه،کیمیای سعادت، دین و قدرت و سلوک دین‌دارانه... بوده‌اند، چیست؟ یا این‌که معیارشان در قبول روایات کتاب «المراقبات» میرزا جوادآقا ملکی تبریزی که آشنایی با آن را از توفیقات نوجوانی‌شان دانسته‌اند، چیست؟ بسیار نیکوست؛ ایشان برای مخاطبان خود، بیان کند با کدام معیار و سنجه احادیثی چون بی‌اطلاعی و تعجب پیامبر از گردافشانی نخلستان را پذیرفته است تا ما نیز با همان معیار روایات دیگر را برگزینیم. آیا داستان تل زباله و کاهدان و موی سفید بر تن گاو سیاه هنوز به قوت خود باقی است؟ 2️⃣ این‌جانب بر این باورم که تراث‌ستیزی و فرهنگ‌سوزی را باید به دو شیوه گرم (و سرخ) و نرم (و سفید) تقسیم کرد: یکی شیوه‌ اسکندر مقدونی، مغولان و غزنویها که کتابهای یک تمدن را در آتش گرم سوزاندند و دیگری شیوه‌‌ نامحسوس و سفید اما تلخ و ویرانگری که با «خاکستر و کاهدان» معرفی‌کردن احادیث، به سوزاندن نرم این میراث غیرملموس همت کرده‌است. ناگفته پیداست که فرهنگ‌سوزی نرم بمراتب از فرهنگ‌سوزی گرم، ویرانگرتر و گمراه‌کننده‌تر است چون نسل جوان هدایت‌جو را با یک «نه» بزرگ از سرزمین احادیث بیرون می‌برد و در برهوت نامعرفت و سرمایه ازدست‌داده، حیرت‌زده رها می‌کند. گویا القائات برخی، یک «نه» و «صفر بزرگ» به سرمایه به‌ ارث‌ رسیده از گذشتگان و رعد و برق بی‌باران است و نه بیش از این! #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔰 پاسخ نهایی آیت الله علیدوست به دکتر سروش (بخش دوم) 3️⃣ آن چه گذشت در پیوند با میراث روایی رسیده از پیامبر و امامان اهل بیت – علیهم السلام – بود. در ارتباط با فقه و فقاهت نیز باید گفت: این نکته روشن است که برخی از متکلمان و متصوفان مسلمان با بخشی از بدنه فقاهت، اختلاف دیرینه‌ای داشته‌اند. در این بخش از بدنه فقاهت که مغضوب متکلمان و متصفان بوده، نحله‌هایی نیز حضور دارند که لبه برنده لحن قلمشان حتی به خون فقیهان و اندیشمندان راستینی چون شهید اول، شهید ثانی، قاضی نورالله شوشتری نیز آغشته است. این کشمکش هرچند در طول تاریخ، گاه از گردنه‌ تعصبات مذهبی و تنگ‌نظری‌های دیگر نیز گذشته اما ریشه در دیدگاه‌های فکری دارد و من به عنوان خیرخواه جناب آقای دکتر سروش، از ایشان می‌خواهم که رنجش قابل درک اما نامتوقَّعی را که از برخی فقیهان و فقه‌گرایان در دوران معاصر دارند به امتداد ناموجّهی برای آن کشمکش تاریخی تبدیل نکنند. و «موجودیت نهاد فقاهت» را با همه نقدهایی که ممکن است ایشان بر «وضع موجود آن نهاد» داشته باشند، با تعابیر گزنده‌ای چون «سرکه‌فروشی»، «دین‌فروشی» و «معیشت‌اندیشی» که بازار گفتگو را کساد می‌کند، ننوازند، متاع رقیب را به سخره نگیرند و همواره به این نکته دقت داشته باشند که بزرگانی چون فیض کاشانی نیز با همه نقدهایی که به وضع موجود فقاهت داشتند اصل این نهاد را علم شریف الاهی، اقدم العلوم، اهم العلوم، می‌دانند و معتقد بودند حتی اخلاق هم بدون تکیه بر ستون فقاهت راه به جایی نخواهد برد و اندیشمندانی چون غزالی نیز با همه نقدی که بر بخش سختگیر و نموّناپذیر فقاهت داشت، به جای آنکه نهاد فقاهت را به بی‌اخلاقی متهم کند همزیستی این دو دانش در مرز مشترک و گاه متداخل با یکدیگر را ارج می‌نهاد. شما نیک می‌دانید؛ غزالی که خود را وام‌دار او می‌دانید گرچه علم فقه را در عداد علوم دنیوی برشمرده است و چنانکه از وی ایشان بارها خوانده‌اید القلب خارج عن ولایه الفقیه اما سخت بیمناک بوده است که مبادا از این تعابیرش سوء استفاده شود و این دانش راقی در آتش افراط و بی‌انصافی بسوزد؛ از این روی به جان خود سوگند یاد می‌کند که «و لعمری هو (الفقه) متعلّق أیضا بالدّین» . چه داهیانه‌ است که غزالی با فطانت دریافته،که مبادا عده‌ای عبارات او را دستمایه تحقیر و تصغیر این علم گرانمایه نمایند؛ از این روی پیش‌گیرانه سه شرافت برای علم فقه بیان می‌کند که در مکتوبات و مسموعات شما یافت نشد: الأوّل أنّه علم شرعیّ أی مستفاد من النبوّة الثانی أنّه لا یستغنی عنه أحد من سالکی طریق الآخرة الثالث أنّ علم الفقه مجاور لعلم طریق الآخرة جناب آقای دکتر سروش! حق استادی را بر شاگردان خود تمام نمایید و بگویید و بنویسید فیض کاشانی در «المحجه البیضاء» این کتاب محبوب و محمود نزد شما چنین نگاشته است: براستی علمی که مطابق نقل اهل بیت علیهم السلام ثلث قرآن را به خود اختصاص داده است نمی‌تواند علم آخرت نباشد. 4️⃣ نسبت به مطلق‌گویی‌های شما در تعریض بر فقه، فقیهان و حوزویان باید گفت: اگر کسی ابتدا درجمله‌ اولش بگوید: «فارغ التحصیلان علوم انسانی آدم‌های بی‌دقتی هستند» بعد در جمله‌ دومش استنتاج کند: «پس همسایه ما نیز که فارغ التحصیل علوم انسانی است، آدم بی‌دقتی است»، قطعا سخنش منطقی نیست چون نتیجه‌گیری‌اش دچار مغالطه‌ «إهمال سور» شده است! یعنی در جمله‌ اولش اثبات نکرده که «همه فارغ التحصیلان بی‌دقت‌اند» بلکه مهمل‌ماندن سور قضیه اول، او را و شنوندگان سخنش را به چنین فریبی دچار کرده است. چنین مغالطه‌ای درباره دانش فقه نیز رخ می‌دهد، این‌که با إهمال در سور قضیه بگوییم: فقیهان در فقه خویش از اخلاق به دور هستند بعد نتیجه بگیریم که پس فقه امروز امامیه نیز از اخلاق به دور است، یا این‌که با إهمال در سور قضیه بگوییم: فقیهان از عقل به دو رهستند بعد نتیجه بگیریم که فقه امروز امامیه نیز از عقل دور مانده است و استنتاجهای دیگری از این دست، همگی مبتلا به مغالطه‌ إهمال سور هستند. چون همواره باید توجه داشت که فقاهت به عنوان یک موجود زنده، در نهاد خود حرکتی آهسته و پیوسته را تدبیر و تمشیت می‌کند و همواره به سوی کمال در حرکت است و از این رو فقاهت دهه 1400 شمسی، حتی نسبت به فقاهت دهه شصت شمسی رشد کرده است. بنابراین هماره باید با دقت اعتنا کرد که از کدام فقاهت سخن گفته می‌شود. #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh

🔰 پاسخ نهایی آیت الله علیدوست به دکتر سروش (بخش سوم) 5️⃣ این‌جانب از یک سو هماره مورد طعن برخی حوزویان بوده‌ام که هرگونه حرکت تکاملی دانش فقه را صرفا با خوف و نگرانی تحلیل می‌کنند و از سوی دیگر مورد عنایت سلبی روشنفکرانی بوده‌ام که با حقیقت معرفت دینی آشنایی کافی نداشته‌اند. با نگاشته‌ها و گفته‌های ناقابلم کوشیده‌ام هر دو گروه را به باوری که خودم از دانش فقه و ظرفیتهای گرانبهایش در گشودن گره‌های درهم‌تنیده‌ جهان معاصر، دارم با تاکید بر اصالت و معاصرت (پایایی و پویایی) نزدیک کنم اما گاه این گمان بر من غلبه می‌کند که برای جمعی کثیر از این دو گروه جز دعا و خیرخواهی کاری نمی‌توان کرد. این واقعیت تلخ را میتوان از برخی رفتارها – که مصلحت در اشاره به آنها نیست – کشف نمود! 6️⃣ طرح برخی مباحث در برخی زمانها از باب تعامل معناخیز متن و بافتار (context)آن، معنایی را برمی‌سازد و مسئولیت آن بر عهده‌ صاحب‌سخن است. طرح مباحثی مانند دین و قدرت در زمانه‌ای که داعش در حال خونریزی و به اسارت‌کشیدن کودکان و زنان بود، متأسفانه معنای داعش‌پرور بودن دین اسلام و رسول مکرمش را در برخی اذهان تداعی می‌کرد. بی‌گمان از کسی چون جناب آقای دکتر سروش چنین انتظاری نیست. به نظر می‌رسد از همین قبیل است رفتارهایی مطلق‌انگارانه و رویکرد ستیزمحور با تراث روایی و فقهی. 7️⃣ نگاه تاریخی به دانش فقه نشان می‌دهد: فقه، دانشی است پویا با توانایی و ظرفیتی غیرقابل اغماض که حجمش روزی به اندازه «مراسم» سلار دیلمی و «نهایه» شیخ طوسی بود و دیگرروز به اندازه «تحریر» علامه حلی و واپسین‌روزی به اندازه «مفتاح الکرامه‌» عاملی و روز دیگری به اندازه «جواهر الکلام». نه باید آن روزی که به حجم نهایه شیخ طوسی بود فرتوت شمرده شود نه آن روزی که به اندازه جواهر الکلام شده است، فربه انگاشته شود. این دگرگونی‌ها شاهد روشنی است بر نهفته‌بودن یک توانایی پنهان در سرشت این دانش، توانایی زاینده و پاینده‌ای که فقه را هرگاه با هر پرسش تازه روبرو شود به رویش مسائل و رسائل تازه‌ای می‌نشاند. این ظرفیت پنهان اگر از روشنفکران دینی نهان مانده بدین جهت است که جز با نگاه از نزدیک و عبور از پوسته دانش و استلام گوهر آن، به صید کمند باور درنمی‌آید. از این جهت، بر بزرگوارانی که آن را انکار می‌کنند، ملامتی نیست که چرا آن را باور ندارند اما این پرسش هست که چرا بیش از اندازه دانش و تمرکزشان، سخن می‌رانند و حماسه می‌خوانند؟! 8️⃣ از همه بینندگان مناظره مورد نظر و گفتگو می‌خواهم که سخنان بنده را به هیچ عنوان مسلّم نینگارند، در آن بیندیشند سپس آن را قبول یا رد نمایند. از عزیزان حوزه و دانشگاه می‌خواهم در کلمه‌کلمه‌ آن‌چه که در این مناظرات به عرضتان رسید، اندیشه کنید و اگر نقد و نظری داشتید از هر طریق ممکن به دست ما برسانید

(1)

تا باب گفتگو و اندیشیدن باز بماند.

(1)

تا تاریخ تحریر این یادداشت،

صدها یادداشت، صوت، کلاس و گفتگو در پیوند

با این مناظره به منصه ظهور رسیده است و همچنان ادامه دارد.

الحمد لله رب العالمین قم – حوزه علمیه 19/09/ 1403 ابوالقاسم علیدوست #مناظره #جدال_احسن #دکتر_سروش #فقه ✅ کانال دروس و دیدگاه های استاد علیدوست 📚 @alidost_fiqh