🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 5⃣1⃣ روز پانزدهم: تبعیت امام حسین از امام حسن مجتبی (علیهما السلام)؛ به مناسبت نیمهٔ رمضان المبارك، سالروز ولادت دومین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت 🌷 پس از شهادت امیرالمؤمنین علی (علیه‌ السلام)، امام حسن (علیه‌ السلام) عهده‌دار امامت و زعامت مسلمانان گردید. اما خلافت آن حضرت به دلیل فتنه «معاویه» حاکم شام و کارشکنی‌ و بی‌وفایی های برخی اهالی عراق بیش از شش ماه دوام نیاورد. در آن مدت کوتاه حکومت و نیز بقیه عمر مبارک امام مجتبی(ع)، امام حسین(ع) همواره در کنار برادر حاضر بود و از هیچ کوششی در راه خدمت و مساعدت به ایشان مضایقه نکرد.  برخی از مورخان با توجه به پاره‌ای روایات سست و بی‌پایه، از موارد اختلاف نظر این دو امام سخن به میان آورده اند ، اما اهل تحقیق - بویژه بر مبنای اصول عقاید شیعی - این اختلافات را رد نموده و مواردی از تبعیت را ذکر می‌کنند؛ از جمله: 🤝 بیعت با امام(ع) پس از شهادت حضرت علی(ع) مردم نزد امام حسن(ع) گرد آمدند. امام حسن(ع) به آنان فرمود: «با من بر سر فرمانبرداری و گوش به فرمان بودن، بیعت کنید و با هر کس جنگیدم شما نیز بجنگید و با هر کس در صلح بودم شما نیز در صلح باشید». مردم چون این سخنان را شنیدند تردید کردند و از بیعت خودداری کردند! برخی از آنان نزد امام حسین(ع) رفتند و به او گفتند: «دست بگشای تا با تو بر جنگیدن با گمراهان و حلال شمارندگان حرام‌ها (یعنی شامیان و اصحاب معاویه) بیعت کنیم، همانگونه که با پدرت این چنین بیعت کردیم.» امام حسین(ع) فرمود: «پناه بر خدا از اینکه تا هنگامی که برادرم حسن زنده است، با شما بیعت کنم.» پس مردم دیگر بار نزد امام حسن(ع) بازگشتند و با او بیعت کردند. ⚔ همکاری در جنگ هنگامی که شیپور نبرد با دشمنان شامی نواخته شد، امام حسین(ع) در بسیج و اعزام نیروها به اردوگاه نخیله و مسکن نقشی فعال داشت و همراه برادر به مدائن و ساباط برای جمع‌آوری لشکر رفت. ☮ همراهی در صلح  زمانی هم که در پی کارشکنی‌ها و خیانت‌های مکرر سپاهیان، امام حسن(ع) بنا بر مصالح اسلام و مسلمین مجبور به پذیرش صلح با معاویه شد، امام حسین(ع) شریک رنج‌های برادر بود. از علی بن محمد بن بشیر همدانی نیز نقل شده است که: «[پس از ماجرای صلح] من و سفیان بن لیلا، به مدینه نزد امام حسن(ع) رفتیم. هنگامی وارد خانه‌اش شدیم من گفتم: «سلام بر تو‌ ای خوارکننده مؤمنان!» امام فرمود: «سلام بر تو! بنشین» و ادامه داد: «من خوارکننده مؤمنان نیستم؛ بلکه عزت دهنده آناننم. من از صلح با معاویه جز این نخواستم که از کشتار شما جلوگیری کنم زیرا دیدم که یارانم در جنگ کردن سست هسند و از جهاد شانه خالی می‌کنند. به خدا سوگند [با این وضعیت] اگر با کوه‌ها و درختان هم به سوی معاویه می‌رفتیم جز واگذاری خلافت به او چاره‌ای نبود.» سپس از نزد امام حسن(ع) بیرون آمدیم و نزد امام حسین(ع) رفتیم و پاسخ امام حسن(ع) را به او باز گفتیم. ایشان فرمود: «برادرم حسن درست می‌گوید. باید همه شما تا زمانی که این فرد (معاویه) زنده است، در خانه‌ خود بمانید». 🌴 اطاعت و تکریم برادر پس از انعقاد صلح، امام حسین(ع) همراه برادر به مدینه بازگشت و ده سال از عمر شریف خود را در ایام امامت ایشان به سر آورد و در همه احوال تبعیت از آن حضرت می‌فرمود. ارزش و احترامی که امام حسین(ع) نسبت به برادر و امامش قائل بود آن چنان بود که نقل شده که ایشان در مجلسی که امام حسن(ع) حضور داشت، سخن نمی‌گفت و نظری نمی‌داد تا آنگاه که امام حسن(ع) [از آن مجلس] برمی‌خاست؛ هیچ گاه جلوتر از وی راه نمی‌رفت؛ و حتی در بخشش هایش نیز سعی داشت امر سروری امام حسن (ع) را حفظ کند. نقل است محتاجی به نزد امام حسن (ع) آمد و از او کمک خواست. امام حسن مجتبی(ع) مبلغی را به او کمک کرد. این مرد سپس برای دریافت کمک بیشتر نزد امام حسین(ع) رفت. امام(ع) پس از آگاهی از عطایای امام حسن(ع) جهت پاسداشت حرمت برادر و امام زمان خویش، یک دینار کمتر از او به فقیر کمک کرد. 🕋 ای قیس! او امام من است در ماجرایی، «قیس بن سعد بن عباده انصاری» در تبعیت از امام حسن(ع) به تردید افتاده بود و به امام حسین(ع) می‌نگریست و منتظر فرمان او بود. امام حسین(ع) به فرمود: «ای قیس او [امام حسن(ع)] امام من است». ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 6⃣1⃣ روز شانزدهم: فضلیت افطاری دادن یکی از آداب و سنن بسیار خوب که در بین مؤمنان رایج است و ریشه در ایمان مردم دارد، افطاری‌ دادن و مهمان کردن اقوام و دوستان در ماه مبارک رمضان است. توجه یافتن به کسانی که در اداره زندگی‌شان بویژه ضروری‌ترین امر یعنی غذا، با دشواری روبه هستند، یکی از حکمت‌های روزه است. برای بیان ثواب و اهمیت افطاری دادن، چهار حدیث زیر را به شما تقدیم می‌کنیم: 🤩 ثواب افطاری دادن، بیشتر از روزه گرفتن امام موسی بن جعفر (علیهما السلام) فرمود: افطاری دادن به برادر روزه‌دار از روزه‌ات بافضیلت‌تر است.» [وسائل‌ الشیعة، ج ۱۰، ص ۱۲۹.] ❌ نکته مهم: توجه داشته باشیم که بیشتر بودن ثواب، به معنی جایگزینی نیست. بی‌تردید هرگز افطاری دادن جای روزهٔ ماه مبارک رمضان را نمی‌گیرد؛ چون روزه، واجب است و افطاری، مستحب. 😱 افطاری دادن به یک نفر، کفارهٔ یک سال گناه امام صادق (علیه‌ السلام) فرمود: «کسی که مؤمنی را افطاری دهد، کفاره یک سال گناه او شمرده می‌شود؛ و کسی که دو مؤمن را افطاری دهد، بر خداوند است که او را وارد بهشت سازد». [وسائل‌ الشیعة، ج ۱۰، ص ۱۴۱.] 🕋 افطاری دادن به یک نفر، مانند آزاد کردن یک پیامبرزادهٔ اسیر فردی به نام «سدیر» در ماه مبارک رمضان، بر امام باقر (علیه‌ السلام) وارد شد. حضرت فرمود: ‌«ای سدیر، آیا می‌دانی در چه شب‌هایی قرار داریم؟» عرض کرد: آری، پدرم فدایت باد، شب‌ های ماه مبارک رمضان است. امام فرمود: «آیا می‌توانی در هر شب از این شب‌ها ۱۰ بنده از فرزندان اسماعیل را آزاد کنی؟» سدیر گفت: پدر و مادرم فدایت باد این‌ اندازه ثروت ندارم. امام فرمود: «آیا می‌توانی ۹ بنده از فرزندان اسماعیل را آزاد کنی؟» سدیر باز همان گونه جواب داد. حضرت یکی یکی کم کرد تا فرمود: «آیا می‌توانی هر شب یک بنده از فرزندان اسماعیل را آزاد کنی؟» سدیر عرض کرد: این نیز در توانم نیست. امام فرمود: «آیا می‌توانی هر شب مسلمانی را افطار دهی؟» مرد گفت: آری؛ بلکه ده مسلمان را نیز می‌توانم. پدرم فرمود: ‌«ای سدیر، من نیز همین را اراده کرده‌ام. اگر بتوانی یک برادر مسلمان را افطاری دهی (ارزش آن) چون آزاد ساختن یکی از فرزندان اسماعیل است». [وسائل‌ الشیعة، ج۱۰، ص۱۳۰.] 🧆🥛 با دادن افطاری ساده، خود را از این ثواب های بزرگ محروم نکنیم در این دوران که متأسفانه چشم و همچشمی ها و تجملات خانمان‌سوز بر زندگی ما حاکم شده است، دادن یک مهمانی افطاری با استانداردهای تجملاتی، از توان بسیاری از ما خارج است. پس چه راهی دارد که از ثواب عظیمی که در بالا ذکر شد محروم نکنیم؟ راهش این است که از «استانداردهای خودساختهٔ غیر اخلاقی و ضد اسلامی» خارج شویم و به «استانداردهای خداپسندانه» روی آوریم. حدیث زیر را بخوانیم و عمل کنیم: از رسول گرامی (صلّی الله علیه وآله) نقل شده است که: «هر کس در ماه رمضان مؤمن روزه داری را افطار دهد، پاداش آزاد کردن بنده مؤمنی را دارد و سبب آمرزش گناهان گذشته او می‌شود». به ایشان عرض کردند: «یا رسول الله! همه ما که توانایی افطار دادن نداریم». حضرت(ص) فرمود: «آن کس که توان ندارد، مقداری شیر یا قدری آب و یا تعدادی خرما هم بدهد، خداوند به او چنین پاداشی را عطا می‌کند». [من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۱۳۴] ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 7⃣1⃣ روز هفدهم: نگاهی به افراط‌ها و تفریط‌ها دربارهٔ مسجد مقدس جمکران؛ به مناسبت سالروز تأسیس هزار و هفتاد و یک سال پیش، به امری قدسی، بنای مسجد مقدس جمکران به گذاشته شد. مسجد مقدس جمکران از همان زمان مورد توجه خواص بود؛ اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و رویکرد عام مردم به معارف و نمادهای مذهبی، توجه به این مسجد بیشتر و بخصوص در چند دهه اخیر، این توجه ده‌ها برابر شد؛ تا آنجا که طرح‌های متعدد توسعه مسجد همچنان پاسخگوی سیل جمعیت مشتاق نیست. این امر باعث گردید که مسجد جمکران، همانند هر پدیدهٔ مورد توجه دیگر، دستخوش افراط‌ها و تفریط‌ها قرار گیرد. در این متن به شکل فهرست‌وار، به برخی از این کژی‌ها اشاره می‌کنیم: 🤭 تفریط ها : 1. انکار اصالت مسجد تفریط‌هایی که گاه در مورد این مسجد به چشم می‏خورد، از "تشکیک در اصالت آن" ناشی می‌گردد. لذا گاهی حتی از "برخی افراد که انتظار نمی‌رود" شنیده می‌شود که: «مسجد جمکران بر مبنای یک خواب بنا شده است و خواب حجیت ندارد»! حال آنكه مسجد جمکران بر مبنای خواب بنا نشده است. تصور فوق، شاید از عدم دقت در واقعه تشرف «حسن بن مثله جمکرانی» به محضر امام زمان(عج) ناشی باشد. مطابق آنچه مورد وثوق علماء و بزرگان قرار گرفته است، در شب هفدهم رمضان المبارك سال ۳۷۳ هجری قمری «حسن بن مثله» را از خواب بيدار كردند و گفتند: «برخيز و مولاى خود حضرت مهدى(ع) را اجابت كن كه تو را طلب نموده است.» وی نيز از بستر برمی‌خیزد و بقیه ماجرا، همه در "بیداری" اتفاق افتاده است. صحت ادعاهای حسن بن مثله هم با نشانه‌های متعدد ـ شفا گرفتن بيماران پس از خوردن وليمه‌ای خاص و نیز تبرک به زنجیرهای مشخص‌کنندهٔ زمین مسجد ـ ثابت شد. نقل اين واقعه از سوی «شيخ صدوق» مؤيد ديگر آن است. آية الله حاج «شيخ مرتضى حائرى» از اعاظم علم و عمل حوزه‌های علمیه در اين باره گفته‌اند: «داستان مسجد جمكران كه در بيدارى واقع شده در كتاب تاريخ قم از شیخ صدوق، نقل شده است. مرحوم آقاى بروجردى كه مرد دقيق و ملاّيى بود، مى‏فرمود: اين داستان در زمان صدوق واقع شده و اينكه او نقل كرده است دلالت بر كمال صحت آن دارد». لذا بر خلاف ادعای فوق، مسجد جمکران بر مبنای یک خواب ساخته نشده است. ضمن اینکه توجه علماي بزرگ و طراز اول شيعه و تشرف مكرر آنان به اين مسجد، ما را از جستجوی دليل خاص برای آن مدعیات مستغنی می‌سازد؛ شخصيت‌های بزرگی نظير حضرات آيات «حائری يزدی»، «حجت»، «خوانساری»، «بروجردی»، «مرعشی نجفی» و «اراكی» در گذشته و حضرات آیات «خامنه‌ای»، «مكارم شيرازی»، «علوی گرگانی» و «نوری همدانی» در زمان حاضر. طلبه‌های قدیمی‌تر به ياد دارند كه مرحوم آية الله «سيد محمدرضا گلپايگانی» هرگاه با مسألهٔ مهم و لاينحلی مواجه می‌شد يا در اموري مثل رفع نيازهای مادی طلاب با مشكل مواجه می‌گرديد شخصی را براي عبادت و درخواست حل مشكل به اين مسجد بابرکت می‌رفت و یا طلاب را بدانجا گسيل می‌داشت و نتيجه هم می‌گرفت. 2. نفی عرض حاجت یکی دیگر از تفریط‌هایی که گاه از سوی برخی خواص در این مورد شنیده می‏‌شود، مسأله "عریضه‌نویسی به امام(عج)" است. مطابق آیات و روایات، عرض حاجت به پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار هیچ اشکال عقلی و شرعی ندارد؛ البته با این نیت که آنان، مستقل در برآورده کردن نیازهای ما نیستند بلکه به دلیل جایگاه برگزیده‏ای که نزد خداوند متعال دارند مي‌توانند حاجت ما را بخواهند و ما را شفاعت کنند. ابراز حاجت نیز به شکل متعارف، به دو نحوه کتبی و شفاهی صورت می‌گیرد؛ يعني انسان مي‌تواند بی‌پرده و مستقیم در مقابل ضریح امام ـ  یا حتی فرسنگ‌ها دورتر از مضجع وی ـ بایستند و هر آنچه دل تنگش می خواهد بگوید؛ یا آنكه آنچه در دل دارد و از گفتن آن حيا مي‌كند یا قادر به بیانش نیست را در کاغذی بنویسد و پیامبر(ص) و امام(ع) را مخاطب قرار دهد. البته باید دانست که ابراز حاجت به محضر معصوم(ع) نیز همانند دعا به پیشگاه خداوند است که شاید اجابت شود و شاید صلاح در عدم اجابت آن باشد. پس عریضه نوشتن برای امام زمان(عج) اشکالی ندارد؛ اما اینکه در راه این عرض حاجت، مثلا برای "چاه جمکران" ارزش خاصی قائل شویم، بحثی دیگر است که در بخش «افراط ها» بدان خواهم پرداخت. پایانِ بخش ۱ از ۲👆 ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref بخش ۲ از ۲ 👇

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 7⃣1⃣ روز هفدهم: نگاهی به افراط‌ها و تفریط‌ها دربارهٔ مسجد مقدس جمکران؛ به مناسبت سالروز تأسیس بخش ۲ از ۲ 👇 😱 افراط ها : با وجود تمامی آثار و برکات شمرده و ناشمردهٔ مسجد مقدس جمکران، نمی‌توان و نباید از افراط‌هایی نیز که درباره آن مشاهده می‌شود چشم پوشید؛ مانند: ۱. سفر به جمکران، بدون زیارت حضرت معصومه (س) امام صادق(ع) درباره مقام حضرت معصومه(س) و شهر قم فرموده‌اند: «ما اهل بیت حرمی داریم و آن سرزمین قم است و بانویی از فرزندان من به نام فاطمه در آنجا به خاک سپرده می‏‌شود، هرکس او را زیارت کند بهشت بر او واجب می شود». اما با وجود این همه فضیلت، با کمال تأسف شاهدیم که برخی کاروان های زیارتی، زائران را مستقیم به مسجد جمکران می‏برند و به مبدأ بازمی‏گردانند بدون آنکه توفیق زیارت حضرت معصومه(س) را داشته باشند! یعنی اینکه متأسفانه مسجد جمکران، برای برخی از علاقه‏‌مندان اهل‏بیت(ع) وسیله سلب توفیق شده است؛ آن هم توفیق زیارت کسی که پاداش زيارتش بهشت برين است. ۲. چله گرفتن‌های غیر مستند محدث نوری(ره) رفتنِ چهل شب چهارشنبه به «مسجد سهله» یا چهل شب جمعه به «مسجد کوفه» را از جمله عبادات مشروعه می‌داند که در نزد صالحين، معروف و مورد عمل بوده است. همو می‏‌نویسد: اما زیارت سیدالشهداء(ع) در چهل شب جمعه و امثال آن، نه برای عدد مذکور و نه برای آن عمل هیچ سند مخصوصی وجود ندارد. بنابراين چله‌نشینی‌ها، چله گرفتن‌ها و یا زیارت مساجد در چهل شبِ خاص از ایام هفته، به نحو منصوص و مأثور، تنها اختصاص به مسجد سهله و کوفه دارد و درباره جای دیگری وارد نشده است. ۳. زیارت شب چهارشنبه همچنین است داستان سه‏‌شنبه شب‏ها و شب‏‌های چهارشنبه. آنچه درباره اعمال شب چهارشنبه  وارد شده و به وجود مقدس حضرت صاحب (عج) مربوط می شود منحصر به "مسجد سهله " در عراق است و هیچ روایت، توقیع یا دستوری درباره رفتن به مسجد جمکران در شبهغ چهارشنبه وجود ندارد. حتی خود واقعه تشرف حسن بن مثله نيز در شب سه‌شنبه بوده نه چهارشنبه. عبادت در مسجد جمکران، همانند هر مسجد دیگری، در هر یک از شب‏‌های هفته با فضیلت است و اگر بنا باشد که یک شب خاص از ایام هفته را برای عبادت در این مسجد انتخاب کنیم، بی‏شک شب جمعه بهتر از شب‏‌های دیگر است. ۴. چاه جمکران همانگونه که در بخش «تفریط‌ها» نوشتم، عرضه حاجت به محضر ائمه اطهار (ع) ـ کتبی یا شفاهی ــ امری مشروع و معقول است. علامه «مجلسی» در تحفة الزائر و «سبزواری» در مفاتیح النجاة آورده‌اند: «هر کس حاجتش را به شکل کتبی ابراز کرد، آن را در ضریح یکی از ائمه(ع) بیندازد یا آنکه آن را ببندد و از خاک پاک، گل بسازد و آن را داخل آن گذارد و در رودخانه، برکه یا چاهی عمیق بیاندازد و بداند که به حضرت صاحب الزمان(عج) خواهد رسید». شاید دلیل دستور بالا ـ در راستای «ستار بودن» خداوند و حجتش ـ این باشد که اسرار مردم حفظ گردد و اگر شخصی از محضر امام خواهشی داشت یا ابراز نیازی کرد، این خواسته و نیازِ مکتوب به دست دیگران نرسد و آبروی وی را نریزد؛ بلکه در اعماق نهر و چاه فرو رود. به هر حال ـ فلسفه این دستور هر چه باشد ـ خصوصیتی برای چاه جمکران وجود ندارد بلکه همانطور که خواندید، آن عرض حاجت را می‌توان به هر نهر و برکه و چاه عمیقی سپرد و اطمینان داشت که حضرت(عج) از محتوای آن با خبر خواهد شد. ۵. ملاقات گرایی تلاش برای دیدار با امام زمان(عج) و گذاشتن تمام همّ و غمّ خویش برای رسیدن به این هدف، و در نتیجه، غفلت از فلسفه دین و مقتضیات تدین، آفت دیگری است که پرداخت کامل به آن، مجالی مستقل و موسّع می‌‏طلبد. امید که با تعجیل در فرج، افراط و تفریط‏‌های ما به اعتدال گراید 🤲 همانگونه که خداوند ما را "امت وسط " و "اسوه آدمیان" اراده کرده است. برای خواندن متن کامل نوشته بالا - با عنوان «مسجد مقدس جمکران ؛ افراط‌ها و تفریط‌ها» - روی لینک زیر بزنید 👇 fa.abna24.com/story/116785 ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 8⃣1⃣ روز هجدهم: فضیلت شب قدر و اعمال آن ماه مبارک رمضان، با رسیدن به «شب‌های قدر» به اوج معنویت خود نزدیک می‌شود. برخی خصوصیات شب قدر: - در طول سال، شبی به خوبی و فضلیت آن یافت نمی‌شود. - عمل نیک و عبادت در این شب از عمل در طول هزار ماه بهتر است. - شب نزول کلام الله بر بشریت است. - سرنوشت سال آیندهٔ ما در این شب صورت می‌گیرد. - فرشتگان و روح (که اعظم فرشتگان الهی است) در این شب به زمین فرود می‌آیند و به محضر امام زمان(عج) می‌رسند. - دعا و طلب آمرزش در آن به اجابت بسیار نزدیک‌تر است. امشب، آغاز شب‌های قدر است و باید مراقبت کنیم که این فرصت بزرگ را از دست ندهیم. 🧎🤲 عبادات شب قدر اعمال شب‌هاى قدر دو نوع است: - اعمالى که در هر سه شب انجام می‌شود و مشترک است. - اعمالى که ویژه هر یک از شب‌هاى قدر است. 🟢 الف) اعمال مشترک شب‌های قدر یعنی عباداتى که در هر سه شب انجام می‌شود: ۱. غسل کردن. ۲. احیاء (بیدار ماندن) روایت شده است: هر که شب قدر را اِحیاء بدارد، گناهانش آمرزیده می‌شود، هرچند به شمارهٔ ستارگان آسمان و سنگینی کوه‌ها و پیمانه دریاها باشد. ۳. نماز شب قدر دو رکعت نماز، که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، هفت بار سورهٔ «توحید» بخواند و پس از سلام نماز هفتاد مرتبه بگوید: «اَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ وَأَتُوبُ إلَیْه». در روایت نبوی است: هر کس این نماز را بخواند از جای برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد... ۴. زیارت امام حسین(ع) روایت است: هنگامی که شب قدر می‌شود، منادی از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر می‌دهد که خدا هرکه را به زیارت مزار امام حسین(علیه‌ السلام) آمده آمرزید. ۵. دعا با شفیع نمودن قرآن قرآن مجید را باز کند و در برابر خود گرفته و بگوید: «اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِكِتابِكَ الْمُنْزَلِ وَمَا فِيهِ وَفِيهِ اسْمُكَ الْأَكْبَرُ وَأَسْماؤُكَ الْحُسْنىٰ وَمَا يُخافُ وَيُرْجىٰ أَنْ تَجْعَلَنِى مِنْ عُتَقائِكَ مِنَ النّار». سپس هر حاجت که دارد بخواهد. ۶. قرآن بر سر گذاشتن قرآن مجید را روی سر بگذارد و بگوید: اللّٰهُمَّ بِحَقِّ هٰذَا القُرآنِ وَبِحَقِّ مَنْ أرْسَلْتَهُ بِهِ وَبِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ وَبِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْك. سپس ده مرتبه بگو «بِکَ یَا اللّٰهُ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِفَاطِمَةَ» و ده مرتبه «بِالحَسَنِ» و ده مرتبه «بِالحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ الحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِجَعفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِمُوسَى بْنِ جَعفَرٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِالحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِالحُجَّةِ». سپس هر حاجتى که دارى از خدا بخواه. ۷. درخواست آمرزش و دعا برای حوایج دنیا و آخرت خود, پدر و مادر, خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زنده‌اند و چه آنان که از دنیا رفته‌اند. ۸. فرستادن صلوات بر محمّد و آل محمّد (صلی‌ الله‌ علیه‌ وآله) به هر اندازه که بتواند. ۹. دعا برای عافیت ۱۰. صد رکعت نماز صد رکعت نماز بجا آورد که فضلیت بسیار دارد و بهتر آن است که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، ده بار سورهٔ «توحید» بخواند. ۱۱. قرائت دعای «جوشن کبیر» ۱۲. قرائت دعاهای دیگری که در کتب شریف ادعیه، از جمله مفاتیح الجنان، ذکر شده است. 🔴 ب) اعمال خاص شب نوزدهم: ۱. استغفار گفتن صد مرتبه: اَستَغفِرُ اللَّهَ رَبِّي وَ اَتُوبُ إلَيه. ۲. لعن قاتلان حضرت علی (علیه السلام): گفتن صد مرتبه جملهٔ «اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أميرِالْمُؤمِنين». ۳. قرائت دعای «یا ذَا الَّذی کانَ...» که متن آن در مفاتیح الجنان موجود است. ۴. قرائت دعای «اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِيمَا تَقْضِي وَ تُقَدِّرُ مِنَ الْأَمْرِ الْمَحْتُوم...» که در کتب ادعیه و سایت‌های مرتبط موجود است. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 9⃣1⃣ روز نوزدهم: ارزش والای روزِ پس از شب قدر دیروز نوشتیم که شب قدر پُرفضیلت‌ترین شب سال است و عبادت و اعمال خیر در آن، از هزار ماه بهتر است. خوب است بدانیم که روزِ شب قدر نیز همچون شب آن معرفی شده است. هشام بن حکم از امام صادق(ع) نقل می‌کند که فرمود: «شب قدر در هر سال وجود دارد و روز آن مانند شب آن است؛ لَیْلَةُ الْقَدْرِ فِی كُلِّ سَنَةٍ وَ یَوْمُهَا مِثْلُ لَیْلَتِها.» [شیخ حر عاملی، وسائل الشیعة، ج‏ ۱۰، ص ۳۵۹) در جایی دیگر هم فرمود: «صبح روز شب قدر مثل شب قدر است؛ پس عمل کن و تلاش و کوشش کن‌؛ رُوِیَ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ أَنَّهُ قَالَ: صَبِیحَةُ یَوْمِ لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِثْلُ لَیْلَةِ الْقَدْرِ فَاعْمَلْ وَ اجْتَهِدْ.» [شیخ صدوق، الامالی، ص ۶۵۴] لذا مرحوم شیخ «عباس قمی» نوشته است: روزهای این شب‌ها را نیز باید حرمت داشت و به عبادت و تلاوت و دعا به سر آورد؛ زیرا که در احادیث معتبره وارد شده است که روز قدر در فضیلت مثل شب قدر است. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 0⃣2⃣ روز بیستم: اعمال شب قدر دوم ماه مبارک رمضان، با رسیدن به «شب‌های قدر» به اوج معنویت خود نزدیک می‌شود. برخی خصوصیات شب قدر: - در طول سال، شبی به خوبی و فضلیت آن یافت نمی‌شود. - عمل نیک و عبادت در این شب از عمل در طول هزار ماه بهتر است. - شب نزول کلام الله بر بشریت است. - سرنوشت سال آیندهٔ ما در این شب صورت می‌گیرد. - فرشتگان و روح (که اعظم فرشتگان الهی است) در این شب به زمین فرود می‌آیند و به محضر امام زمان(عج) می‌رسند. - دعا و طلب آمرزش در آن به اجابت بسیار نزدیک‌تر است. 🤲 عبادات و اعمال شب‌ بیست و یکم (شب قدر دوم): ۱. غسل کردن. ۲. احیاء (بیدار ماندن) روایت شده است: هر که شب قدر را اِحیاء بدارد، گناهانش آمرزیده می‌شود، هرچند به شمارهٔ ستارگان آسمان و سنگینی کوه‌ها و پیمانه دریاها باشد. ۳. نماز شب قدر دو رکعت نماز، که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، هفت بار سورهٔ «توحید» بخواند و پس از سلام نماز هفتاد مرتبه بگوید: «اَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ وَأَتُوبُ إلَیْه». در روایت نبوی است: هر کس این نماز را بخواند از جای برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد... ۴. زیارت امام حسین(ع) روایت است: هنگامی که شب قدر می‌شود، منادی از آسمان هفتم از پشت عرش ندا سر می‌دهد که خدا هرکه را به زیارت مزار امام حسین(علیه‌ السلام) آمده آمرزید. ۵. دعا با شفیع نمودن قرآن قرآن مجید را باز کند و در برابر خود گرفته و بگوید: «اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِكِتابِكَ الْمُنْزَلِ وَمَا فِيهِ وَفِيهِ اسْمُكَ الْأَكْبَرُ وَأَسْماؤُكَ الْحُسْنىٰ وَمَا يُخافُ وَيُرْجىٰ أَنْ تَجْعَلَنِى مِنْ عُتَقائِكَ مِنَ النّار». سپس هر حاجت که دارد بخواهد. ۶. قرآن بر سر گذاشتن قرآن مجید را روی سر بگذارد و بگوید: اللّٰهُمَّ بِحَقِّ هٰذَا القُرآنِ وَبِحَقِّ مَنْ أرْسَلْتَهُ بِهِ وَبِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ وَبِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلَا أَحَدَ أَعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْك. سپس ده مرتبه بگو «بِکَ یَا اللّٰهُ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِفَاطِمَةَ» و ده مرتبه «بِالحَسَنِ» و ده مرتبه «بِالحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ الحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِجَعفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِمُوسَى بْنِ جَعفَرٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِالحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِالحُجَّةِ». سپس هر حاجتى که دارى از خدا بخواه. ۷. درخواست آمرزش و دعا برای حوایج دنیا و آخرت خود, پدر و مادر, خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زنده‌اند و چه آنان که از دنیا رفته‌اند. ۸. فرستادن صلوات بر محمّد و آل محمّد (صلی‌ الله‌ علیه‌ وآله) به هر اندازه که بتواند. ۹. دعا برای عافیت ۱۰. صد رکعت نماز صد رکعت نماز بجا آورد که فضلیت بسیار دارد و بهتر آن است که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، ده بار سورهٔ «توحید» بخواند. ۱۱. قرائت دعای «جوشن کبیر» ۱۲. قرائت دعای «يا مولِجَ اللَّيلِ في النَّهارِ، و مولِجَ النَّهارِ في اللَّيل...» که در کتاب شریف مفاتیح الجنان آمده است. ۱۳. قرائت دعای «اللّٰهُمَّ إِنَّكَ قُلْتَ فِى كِتابِكَ الْمُنْزَل...». ۱۴. قرائت دعای «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ، وَ اقْسِمْ لي حِلْماً يَسُدُّ عَنِّي بابَ الجَهل...». ۱۵. قرائت دعای امام سجاد زین العابدین(ع) در شب‌های قدر (اَللّهُمَّ اِنّى اَمْسَیْتُ لَك عَبْداً داخِراً...). ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 1⃣2⃣ روز بیست و یکم: ویژگی‌های امیرالمؤمنین(ع) در خطبهٔ پرشور امام حسین(ع)، به مناسبت سالروز شهادت مولای متقیان امام حسین(ع) در سال ۵۸ ق. - دو سال قبل از مرگ معاویه - به سفر حج رفت. در آن سال، بیش از هزار نفر از شخصیت های اسلامی و اصحاب رسول الله(ص) نیز در حج بودند. 🕋 حضرت(ع) در مِنا از آنها دعوت کرد و در حضورشان خطبه‌ای غرّاء خواند. در حالی که در جو اختناق حکومت معاویه، تلاش می‌شد که فضایل حضرت علی(ع) انکار و فراموش شود، بخش اول این خطبه، بیان این فضایل بود: ۱. علی، برادر رسول الله وقتی پیغمبر(ص) در میان یاران خویش پیمان برادری بست، در مورد خودش با علی(ع) پیمان بست و او را به عنوان برادر خودش برگزید. ۲. خانه علی، تنها خانه مرتبط با مسجد پیغمبر(ص) مقداری از مسجد را خرید و در آن ده منزل درست کرد که دهمین آنها را در وسط مسجد برای علی(ع) بنا فرمود. سپس درهایی را که از این خانه‌ها به مسجد باز می‌شد - جز درِ خانه علی - را بست. برخی از اصحاب اعتراض کردند؛ و آن حضرت در جوابشان گفت: «من از جانب خودم چنین کاری نکردم. خدا به من فرمود: این درها را ببند و فقط آن یک در باز باشد». ۳. ولایت علی در روز غدیر پیغمبر(ص) در روز غدیر علی(ع) را به ولایت امر منصوب کرد و همه با او بیعت کردند. سپس پیامبر فرمود که این خبر را حاضران به غایبان برسانند. ۴. علی به منزلهٔ هارون پیامبر(ص) در ماجرای غزوه تبوک به علی(ع) فرمود: «تو برای من مثل هارون برای موسی هستی؛ تویی که بر هر مؤمنی پس از من ولایت داری». ۵. علی؛ نفس پیغمبر پیغمبر(ص) چه کسی را برای مباهله با مسیحیان نجران همراه خود بُرد؟ غیر از این بود که علی و دخترش و امام حسن و امام حسین را برد؟ ۶. علی؛ فاتح خیبر پیغمبر اکرم(ص) در جنگ خیبر گفت: «پرچم را به دست کسی می‌دهم که او، خدا و رسول را دوست می دارد؛ ترسو نیست و بسیار حمله می‌کند و هیچگاه از دشمن رو بر نمی‌گرداند؛ و خدا با دو دست او، فتح و پیروزی را به شما خواهد داد.» و پرچم را به علی(ع) داد. ۷. علی؛ مبلّغ سوره برائت رسول خدا سوره برائت را به دست علی به مکه فرستاد و فرمود: «جز من یا کسی که از من است، نباید پیام من را ابلاغ کند». ۸. علی؛ بر طرف کننده غم از چهره پیغمبر هیچ مشکل و حادثه مهمی برای پیغمبر(ص) پیش نمی آمد، مگر اینکه به جهت اعتمادی که به علی(ع) داشت او را برای حل مشکل می‌فرستاد. ۹. علی؛ سرپرست همهٔ مومنان پیغمبر(ص) هنگامی که میان جعفر و زید قضاوت می‌کرد فرمود: «یا علی! تو از من هستی و من از تو هستم؛ بعد از من تو ولی و سرپرست همه مؤمنین هستی». ۱۰. علی؛ صاحب سّر پیغمبر علی(ع) روز و شب با پیغمبر(ص) جلسه و خلوت داشت. اگر علی در این جلسات خصوصی از پیغمبر سؤالی می‌پرسید، پیغمبر جوابش را می‌داد و اگر علی سکوت می‌کرد پیغمبر ابتدا به تکلم و علم‌آموزی می‌نمود. ۱۱. علی؛ بهترینِ خاندان وقتی پیغمبر می‌خواست دخترش را به علی تزویج کند، به فاطمه(س) گفت: «تو را به بهترینِ خاندانم که اسلامش از همه پیش‌تر، و بردباریش از همه بزرگ‌تر، و دانشش از همه بیشتر است تزویج کردم». ۱۲. علی؛ سید عرب پیغمبر(ص) فرمود: «من سرور بنی آدم، علی سرور عرب، فاطمه سرور زنان بهشتی و حسنین هم آقای جوانان بهشت هستند». ۱۳. علی و غسل و تکفین و تدفین پیامبر پیغمبر(ص) امر کرد که علی(ع) او را غسل دهد و تجهیز کند؛ و گفت که جبرئیل هم در این کار به او کمک می‌کند. ۱۴. اهل بیت؛ یکی از ثقلین پیغمبر در آخرین خطبه خود فرمود: «من دو امانت گرانبها را در میان شما گذاشتم؛ کتاب خدا و اهل بیتم. به آن دو چنگ زنید تا هیچ گاه گمراه نشوید». ۱۵. دوستی با علی، ملاک دوستی پیغمبر پیغمبر فرمود: «کسی که گمان کند من را دوست دارد ولی با علی دشمنی کند دروغ می‌گوید...». این حدیث، رسواکنندهٔ دشمنانِ بظاهر مسلمانِ مولا(ع) بود؛ چون به نص صریح نبوی، نمی‌شود که کسی پیامبر(ص) را دوست داشته باشد ولی علی(ع) را دشمن بدارد. 🙋 اقرار و تأیید اصحاب امام حسین(ع) در بیان یکایک این فضائل، از شخصیت‌های حاضر می‌پرسید: «آیا اینها که می‌گویم درست است؟»؛ و همه اقرار می‌کردند که این اخبار صحیح است و این سخنان را از پیامبر(ص) شنیده‌اند.   👹 خنثی کردن توطئه‌های معاویه معاویه دستور داده بود که هر کس متهم به دوستی ابوتراب است را نابود کنند! و بخشنامه کرده بود که در منابر و نمازهای جمعه، حضرت علی(ع) را لعن نمایند. لذا امام حسین(ع) در حضور بیش از هزار نفر از تمام شخصیت‌های بلاد اسلامی، تیر خلاص را به برنامه معاویه زد و از حضار اقرار گرفت؛ و تبلیغات شومی که چند سال علیه علی(ع) در جریان بود را محکوم و خنثی کرد. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 2⃣2⃣ روز بیست و دوم: اعمال آخرین شب قدر ماه مبارک رمضان، با رسیدن به «شب‌ قدر سوم» به اوج معنویت خود رسیده است. این شب از دو شب قدر گذشته برتر است و از برخی روایات استفاده می‌شود که شب قدر همین شب است. این شب، «ليلة الجُهَنی» است یعنی شبی است که دعاها در آن اجابت می‌شود. در این شب تمام کارها بر پایه حکمت الهی مقدّر می‌گردد. 🤲 عبادات و اعمال شب‌ بیست و سوم (شب قدر سوم): ۱. غسل کردن. (غیر از غسل اوّل شب، غسلی هم در آخر شب انجام گیرد.) ۲. احیاء (بیدار ماندن) روایت شده است: هر که شب قدر را اِحیاء بدارد، گناهانش آمرزیده می‌شود، هرچند به شمارهٔ ستارگان آسمان و سنگینی کوه‌ها و پیمانه دریاها باشد. ۳. نماز شب قدر دو رکعت نماز، که در هر رکعت پس از سوره «حمد»، هفت بار سورهٔ «توحید» بخواند و پس از سلام نماز هفتاد مرتبه بگوید: «اَسْتَغفِرُ اللّٰهَ وَأتوبُ إلَیْه». در روایت نبوی است: هر کس این نماز را بخواند از جای برنخیزد تا خدا او و پدر و مادرش را بیامرزد... ۴. زیارت امام حسین(ع) ۵. دعا با شفیع نمودن قرآن قرآن مجید را باز کند و در برابر خود گرفته و بگوید: «اللّٰهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُكَ بِكِتابِكَ المُنْزَلِ وَمَا فِيهِ وَفِيهِ اسْمُكَ الأكبَرُ وَأسْماؤُكَ الحُسْنىٰ وَمَا يُخافُ وَيُرْجىٰ أنْ تَجْعَلَنى مِنْ عُتَقائِكَ مِنَ النّار». سپس هر حاجت که دارد بخواهد. ۶. قرآن بر سر گذاشتن قرآن مجید را روی سر بگذارد و بگوید: اللّٰهُمَّ بِحَقِّ هٰذَا القُرآنِ وَبِحَقِّ مَنْ أرْسَلْتَهُ بِهِ وَبِحَقِّ كُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فِيهِ وَبِحَقِّكَ عَلَيْهِمْ فَلَا أحَدَ أعْرَفُ بِحَقِّكَ مِنْك. سپس ده مرتبه بگو «بِکَ یَا اللّٰهُ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِفَاطِمَةَ» و ده مرتبه «بِالحَسَنِ» و ده مرتبه «بِالحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ الحُسَیْنِ» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِجَعفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِمُوسَى بْنِ جَعفَرٍ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُوسَى» و ده مرتبه «بِمُحَمَّدِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ» و ده مرتبه «بِالحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ» و ده مرتبه «بِالحُجَّةِ». سپس هر حاجتى که دارى از خدا بخواه. ۷. درخواست آمرزش و دعا برای حوایج دنیا و آخرت خود, پدر و مادر, خویشان و برادران و خواهران مؤمن، چه آنان که زنده‌اند و چه آنان که از دنیا رفته‌اند. ۸. فرستادن صلوات بر محمّد و آل محمّد (ص) به هر اندازه که بتواند. ۹. دعا برای عافیت. ۱۰. صد رکعت نماز: «ابو بصیر» از امام صادق(ع) روایت کرد که آن حضرت فرمود: در شبی که امید می‌رود شب قدر باشد، «صد رکعت» نماز بخوان در هر رکعت پس از سوره «حمد»، ده مرتبه «توحید» را قرائت کن. گفتم: فدایت شوم، اگر ایستاده قدرت نداشته باشم چه؟ فرمود: نشسته بخوان. گفتم: اگر نتوانم؟ فرمود: به همان حالی که در بسترت به پشت خوابیده‌ای این نماز را بخوان. ۱۱. قرائت دعای «جوشن کبیر». ۱۲. تلاوت سوره‌های «عنکبوت» و «روم» امام صادق(ع) سوگند یاد کرد که خواننده این دو سوره در این شب از اهل بهشت خواهد بود. ۱۳. خواندن سوره «حم دخان». ۱۴. هزار مرتبه خواندن سوره «قدر». ۱۵. خواندن دعای سلامتی امام زمان(عج) در حال سجود و قیام و قعود؛ به این نحو: پس از ستایش پروردگار به بزرگواری و فرستادن صلوات بر پیامبر(ص) می‌گویی: اللّٰهُمَّ كُنْ لِوَلِيِّكَ الحُجَّةِ بْنِ الحَسَنِ صَلَواتُكَ عَلَيهِ وَعَلَىٰ آبائِهِ في هٰذِهِ السّاعَةِ وَفي كُلِّ ساعَةٍ وَليّاً وَحافِظاً وَقائِداً وَناصِراً وَدَليلاً وَعَيناً حَتَّىٰ تُسْكِنَهُ أرْضَكَ طَوْعاً وَتُمَتِّعَهُ فيها طَويلا. ۱۶. قرائت قرآن هر قدر که ممکن باشد. ۱۷. خواندن دعاهای صحیفه کامله سجادیه، بویژه دعای «مکارم الأخلاق» و دعای «توبه». ۱۸. خواندن دعای «يا مُدَبِّرَ الأُمُورِ، يا باعِثَ مَنْ في القُبُورِ، يا مُجْرِيَ البُحُورِ، يا مُلَيِّنَ الحَدِيدِ لِداوُدَ، صَلِّ عَلَىٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَافْعَلْ بِي كَذا وَكَذا. (و به جاى «کذا و کذا» حاجات خود را بخواه و بگو): اللَّيْلَة اللَّيْلَةَ‌. در وقت خواندن «مُدَبِّر الاُمُور» تا آخر به سوی آسمان بردار و این دعا را در حال رکوع و سجود و ایستاده و نشسته بخوان و تکرار کن. ۱۹. خواندن دعای: «اللَّهُمَّ امْدُدْ لي في عُمُري...». ۲۰. خواندن دعای «اللَّهُمَّ اجْعَلْ فِيما تَقْضي وَ فِيما تُقَدِّرُ، مِنَ الْأمْرِ المَحْتُوم...» ۲۱. خواندن دعای «يَا باطِناً فى ظُهُورِهِ، ويَا ظاهِراً فى بُطُونِه...» جهت متن کامل دعاهای ۱۹ و ۲۰ و ۲۱ به مفاتیح الجنان (اعمال شب‌ بیست و سوم) مراجعه فرمایید. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 3⃣2⃣ روز بیست و سوم: به سوی فلسطینِ آزاد؛ به مناسبت روز جهانی قدس 🕌 🇵🇸 اولین شماره از گاهنامه تحلیلی اطلاع‌رسانی «فلسطین آزاد» منتشر شد + دانلود رایگان 🖋 با موضوعاتی همچون: - روز قدس؛ لیلة القدر مقاومت اسلامی - اسرائیل در سراشیبی سقوط - ریشه‌های بحران داخلیِ کیان غاصب - نژادپرستی و تبعیض بین یهودیان ساکن در سرزمین‌های اشغالی - گزارشی از همایش بین‌المللی هنر متعهد در حمایت از قدس شریف 📥 فایل PDF کامل این نشریه را به شکل رایگان در بالا دانلود کنید. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 4⃣2⃣ روز بیست و چهارم: آداب سحر‌ی خوردن 😋 یکی از اوقات بسیار پرفضیلت در ماه مبارک رمضان، «اوقات سحر» است؛ و در این ماه، اعمال مخصوصی نیز برای سحر‌ها سفارش شده است. از آنجا که دین مبین اسلام، آیینی جامع و کامل بوده و برای «امور جسمی و مادی انسان» نیز مانند «ابعاد روحی و معنوی او» اهمیت قائل است، نه فقط شب‌زنده‌داری و خواندن قرآن و دعا، بلکه حتی «خوردن سحری» را نیز عبادت محسوب نموده است. از این رو، پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) می‌فرمایند: «تَسَحَّرُوا وَ لَوْ بِجُرعَةٍ مِنْ مَاءٍ ؛ ألَا صَلَواتُ اللَّهِ عَلَی الْمُتَسَحِّرِین». یعنی: «سحری بخورید هر چند یک جرعه آب باشد؛ همانا صلوات خدا بر سحری خورندگان». 🌔 اما خوردن سحری، آدابی دارد که رعایت آنها، موجب ثواب و فضیلت بیشتر خواهد شد؛ از جمله: ۱. حلال بودن: اولین ادب از آداب هر نوع غذاخوردنی این است که حلال باشد؛ یعنی غذا علاوه بر اینکه از اطعمه و اشربهٔ حرام (مانند حیوانات حرام گوشت یا طعام متنجس) نباشد، از راه حلال به دست آمده باشد. خوردن غذا از پولِ به دست آمده از ربا و نزول، تصرف ناحق در مال یتیم و صغیر، کم‌فروشی (چه در کار اداری، چه در بازار و کاسبی)، گران‌فروشی، خواندن آواز حرام و نواختن موسیقی لهو و لعب، فالگیری و کف بینی، تن‌فروشی، دزدی، اختلاس، قمار و دیگر درآمدهای نامشروع (مانند فروش مشروب، مواد مخدر، سگ‌های تزئینی، فیلم‌های مستهجن و...) و نیز تهیهٔ غذا از مالی که خمس و زکات آن را نداده‌ایم، همچون «خوردن آتش» است. حضرت محمد مصطفی(ص) فرمود: «کسی که لقمه حرامی بخورد تا چهل شب، نمازش قبول نخواهد شد و تا چهل روز، دعایش مستجاب نمی‌شود». ۲. ترک نکردن سحری: از آداب مهم ماه مبارک رمضان این است که فرد مؤمن، سحری خوردن را ترک نکند، گرچه به خوردن یک خرما یا نوشیدن یک لیوان آب. در حدیث وارد شده است که که خدا و فرشتگان صلوات می‌فرستند بر آن‌هایی که در سحرها استغفار می‌کنند و سحری می‌خورند. ۳. شستن دست‌ها، قبل و بعد از سحری: یکی دیگر از آداب هر نوع غذا خوردن، شستن دست‌ها است. نبیّ اعظم(ص) فرمود: «هر که می‌خواهد خیر و خوبی او بسیار ادامه یابد، وقتِ غذا خوردن دست‌هایش را بشوید». و نیز فرمود: «شستن دست پیش از غذا فقر را از بین می‌برد؛ و بعد از غذا اندوه را برطرف می‌سازد و چشم را سالم می‌دارد». ۴. ذکر "بسم الله الرحمن الرحیم" در آغاز سحری: از امام صادق (علیه السلام) روایت است که: «وقتی سفره گشوده شود، چهار فرشته دور آن می‌نشینند. وقتی بنده خدا بسم الله بگوید، آن ملائکه به شیطان گویند: دور شو که دیگر کاری نتوانی کرد...». ۵. قرائت "سورهٔ قدر": در روایت است که هر کس سوره‌ مبارکه إنا أنزلناه في لیلة القدر... را هنگام سحری خوردن و افطار کردن بخواند، در فاصله بین این دو زمان، ثواب کسی را دارد که در راه خدا به شهادت رسیده و در خون خود غلطیده است. ۶. گفتن "بسم الله جداگانه" برای هر غذای متفاوت: از امیر مؤمنان (علیه السلام) است که اگر انسان در یک وعده غذایی غذاهای متنوع می‌خورد، برای هر غذا، بسم اللهِ جداگانه بگوید. همچنین از امام صادق(ع) است که: «هرکس فراموشش می‌شود که برای هر نوع غذا، جداگانه بسم الله گوید، بگوید: بسمِ اللهِ عَلیٰ أوّلِهِ و آخِرِه». ۷. شکرِ خداوند را گفتن پس از پایان غذا: پیغمبر اکرم(ص) به مولا علی(ع) فرمود: «یا علی! به هنگام غذا خوردن بسم الله و بعد از غذا الحمد للّه بگو؛ که فرشتگان موکّل بر تو، تا پایان غذا از نوشتن [حسنه] برایت بیکار نمانند». نیز از امام صادق(ع) روایت است که: «تاکنون به ناراحتی معده مبتلی نشده‌ام؛ زیرا به هیچ غذایی شروع نکردم مگر آن که بسم الله گفتم و از غذا فارغ نشدم مگر آن که الحمد للّه گفتم». ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 5⃣2⃣ روز بیست و پنجم: آداب افطاری خوردن ☕️ دیروز در ادامه سلسله مطالب رمضانیِ امسال، درباره "وقت پرفضیلت سحر" نوشتم. در مطلب دیروز آوردم: از آنجا که دین مبین اسلام، آیینی جامع و کامل بوده و برای «امور جسمی و مادی انسان» نیز مانند «ابعاد روحی و معنوی او» اهمیت قائل است، نه فقط شب‌زنده‌داری و خواندن قرآن و دعا، بلکه حتی «خوردن سحری» را نیز عبادت محسوب نموده است. سپس برخی آداب سحری خوردن را ذکر نمودم. 🌔 افطار کردن نیز همینگونه است و آدابی دارد که رعایت آنها، موجب ثواب و فضیلت بیشتر خواهد شد؛ از جمله: ۱. حلال بودن. ۲. شستن دست‌ها، قبل و بعد از غذا. ۳. ذکر "بسم الله الرحمن الرحیم" در آغاز افطار. ۴. قرائت "سورهٔ قدر". ۵. گفتن "بسم الله جداگانه" برای هر غذای متفاوت. ۶. شکرِ خداوند را گفتن پس از پایان غذا. این شش مورد👆 آدابی است که در سحر نیز باید رعایت کرد؛ بنابراین دیروز هم ذکر شد و برای دیدن روایات آن، می‌توانید به پست "روز بیست و چهارمِ کانال" مراجعه فرمایید. و اما آداب اختصاصی افطار 👇 ۷. خواندن نماز مغرب پیش از افطار، مگر در موارد استثناء: مستحب است که نماز مغرب را بر باز کردن روزه مقدم کنیم؛ یعنی پس از خواندن نماز مغرب، افطار کنیم. امام صادق (علیه السلام) فرمود: «مستحب است که روزه‌دار اگر توانایی دارد، ابتدا قبل از افطار، نمازش را بخواند». اما در دو حالت، این استحباب وجود ندارد: اول اینکه ضعفِ ناشی از گرسنگی یا تشنگی بر ما چیره شده باشد؛ یا میل به افطار، مانع از تمرکز ما در نماز شود. امام باقر (علیه السلام) فرمود: «اگر میل تو به افطار و غذا خوردن، تو را از نماز باز می دارد ابتدا افطار کن، تا وسوسه‌های نفس ملامت گر از تو دور شود [و هنگام نماز با فراغ بال و آرامش نماز بخوانی]». دوم اینکه افرادی برای خوردن افطار یا باز کردن روزهٔ خود منتظر ما باشند. امام باقر(ع) فرمود: «در ماه رمضان، ابتدا نماز بخوان سپس افطار کن، مگر با گروهی باشی که آنها منتظر افطار هستند». ۸. دعا کردن قبل از افطار: معمولاً در اسلام، دعای سفره بعد از خوردن غذا انجام می‌شود. اما در ماه مبارک رمضان، برای پیش از افطار دعاهایی وجود دارد. از جمله اینکه بگوییم: «اللّٰهُمَّ لَكَ صُمْتُ، وَعَلَىٰ رِزْقِكَ أفْطَرْتُ، وَعَلَيْكَ تَوَكَّلْتُ». همچنین روایت شده است که امیرالمؤمنین (علیه‌ السلام) هرگاه می‌خواست افطار کند، می‌گفت: «بِسْمِ اللّٰهِ، اللّٰهُمَّ لَكَ صُمْنا، وَعَلَىٰ رِزْقِكَ أفْطَرْنا، فَتَقَبَّلْ مِنّا، إنَّكَ أنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيم». ۹. دعا در هنگام خوردن لقمهٔ اول: مستحب است که در هنگام خوردن لقمهٔ اول بگوییم: «بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ، يا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ، اِغْفِرْ لي». ۱۰. گفتن ذکر لا اله الا الله: امام صادق(ع) فرمود: «هر کس روزهٔ خود را با کلام صالح و عمل صالح به پایان رساند، خداوند، روزه او را قبول می‌فرماید». گفته شد: ای پسر رسول خدا، کلام صالح چیست؟ فرمود: «شهادت به کلمه "لا اله الا الله" و عمل صالح، خارج کردن فطریه از مال خویش است». ۱۱. آغاز افطار با خرما: بهتر است با خرما، روزهٔ خود را باز کنیم. پیامبر اعظم(ص) فرمود: «کسی که با خرمای حلال افطار کند، ثواب نماز وی، چهار صد برابر خواهد شد». ۱۲. افطار کردن با خوراکی شیرین، آب گرم، شیر یا حلوا: نقل شده که پیامبر اکرم(ص) با شیرینی افطار می‌کرد و اگر چیز شیرینی نمی‌یافت، با آب گرم افطار می‌کرد. آن حضرت(ص) فرمود: «آب گرم، کبد و معده انسان را پاک، و دهان را خوشبو می‌کند؛ دندان‌ها و حدقه چشم را قوت می‌بخشد؛ دید چشم را زیاد و گناهان را می‌شوید؛ رگهای هیجان آور را تسکین می‌بخشد؛ و درد سر را از بین می برد». ۱۳. صدقه دادن. ۱۴. دیگران را در افطار خود شریک کردن: از رسول خدا(ص) روایت شده است: «هر که روزه‌داری را افطار دهد همچون پاداش آن روزه‌دار برایش خواهد بود بی‌آنکه از پاداش آن روزه‌دار چیزی کاسته شود، و نیز برای او خواهد بود همانند آن عمل خوبی که آن افطار کننده با توانِ حاصل از آن غذا به جا بیاورد». ثواب و فضیلت های بزرگ افطاری دادن را در "مطلب روز شانزدهم" ذکر کردیم و در صورت تمایل مراجعه فرمایید. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 6⃣2⃣ روز بیست و ششم: سنت‌های شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان؛ از اعمال مستحبی تا خوردن کله‌پاچه! 🐑 شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان، از شب‌های پُرفضیلت‌تر در این ماه عزیز است. برخی نیز گفته‌اند که پس از شب‌های ۱۹، ۲۱ و ۲۳ احتمال اینکه این شب، لیلة القدر باشد وجود دارد. شاید از همین روست که در دعای روز بیست و هفتم ماه رمضان می‌خوانیم: «اللهمّ ارزُقنی فیهِ فَضلَ لَیلَةِ القَدر...». این شب، اعمالی دارد؛ و نیز سنت‌های جالبی در برخی شهرها در این شب انجام می‌شد و می‌شود: الف) اعمال شرعی 🤲 ۱. غسل کردن ۲. خواندن دعای امام سجاد(ع): روایت شده که حضرت زین العابدین (علیه‌السلام) در این شب این دعا را از اول تا آخر شب تکرار می‌کرد: «اللَّهُمَّ ارْزُقنى التَّجافِىَ عَنْ دارِ الغُرُورِ، وَالإنابَةَ إلىٰ دارِ الْخُلُود، وَالاسْتِعدادَ لِلْمَوتِ قَبْلَ حُلولِ الْفَوت». ۳. خواندن دعاى «يَا مادَّ الظِّلِّ وَلَوْ شِئْتَ لَجَعَلْتَهُ ساكِناً وَجَعَلْتَ الشَّمْسَ عَلَيهِ دَليلاً ...» متن کامل در مفاتیح الجنان وجود دارد. ۴. نماز شب بیست و هفتم: از امیرالمؤمنین علی (علیه‌ السلام) دربارهٔ فضایل نماز در ماه رمضان سؤال شد. ایشان فرمودند: «هر کس در شب بیست و هفتم ماه رمضان چهار رکعت نماز بخواند به این صورت: سوره حمد و ملک در هر رکعت هر کدام یک بار (و اگر سوره تبارک را حفظ نیست و نمی‌تواند، سوره توحید را ۲۵ مرتبه بخواند)، خداوند او و والدینش را می‌آمرزد». ۵. دعایی منقول از پیامبر اکرم(ص): رَبَّنَا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنا ذُنوبَنا وَ کَفِّرْ عَنَّا سَیِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الأبْرار؛ رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَلى‌ رُسُلِکَ وَ لا تُخْزِنا یَوْمَ القِیامَةِ إِنَّکَ لا تُخْلِفُ المِیعاد؛ رَبَّنا أمَتَّنَا اثْنَتَیْنِ وَ أحْیَیْتَنَا اثْنَتَیْنِ فَاعْتَرَفْنا بِذُنُوبِنا فَهَلْ إلى‌ خُرُوجٍ مِنْ سَبِیل؛ رَبَّنَا اصْرِفْ عَنَّا عَذابَ جَهَنَّمَ إنَّ عَذابَها کانَ غَراما؛ رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أزْواجِنا وَ ذُرِّیَّاتِنا قُرَّةَ أعْیُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِینَ إِماما؛ رَبَّنا عَلَیْکَ تَوَکَّلْنا وَ إلَیْکَ أَنَبْنا وَ إِلَیْکَ المَصِیر؛ رَبَّنا لا تَجْعَلْنا فِتْنَةً لِلَّذِینَ کَفَرُوا؛ رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنَا وَ لِإخْوانِنَا الَّذینَ سَبَقونا بِالإِیمانِ وَ لا تَجْعَلْ فِی قُلُوبِنا غِلًّا لِلَّذِینَ آمَنُوا رَبَّنا إنَّکَ رَؤُوفٌ رَحِیم؛ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اسْتُرْ عَلَیَّ ذُنُوبِی وَ عُیُوبِی وَ اغْفِرْ لِی بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدِ إنَّکَ الرَّؤوفُ الرَّحیم‌. ۶. اعمال شب قدر: بر این مبنا که ممکن است شب قدر باشد، برخی از علمای بزرگ، اعمال شب قدر را در این شب انجام می‌دادند. لذا "احیاء و بیدار ماندن"، "زیارت امام حسین(ع)" یا "قرآن بر سر گرفتن" در این شب بسیار نیکوست. ب) سنت‌های مردمی 👹 ماه مبارک رمضان از قدیم همراه با رسوم و آداب مردمی خاص بود که این ماه مبارک را از بقیه ماه‌ها متمایز می‌کرد. متأسفانه بیشترِ این آداب و رسوم در زندگی پر مشغله امروز به فراموشی سپرده شده است. ۱. کله‌پاچه خورون: یکی از این آداب که در شهرهای مذهبی‌تر - مانند قم و زنجان - انجام می‌شد، مراسم «مراد کشون» یا «ابن ملجم کشون» بود که در حال حاضر بیشتر آن را با نام «کله پاچه خورون» می‌شناسند. رسم چنین بود که همزمان با ۱۹ ماه مبارک و ضربت خوردن امیرمومنان(ع) مراسم احیاء شب قدر و عزاداری انجام می‌شد. این عزاداری‌ها تا روز ۲۶ یا ۲۷ ماه مبارک رمضان ادامه می‌یافت. در این رسم، در شب قدر هنگام خواندن دعای جوشن کبیر نخی در دست می‌گرفتند و با خواندن هر بند از دعا یک گره به آن نخ می‌زدند تا اتمام صد گره‌. بعد با جمع کردن این نخ‌ها طنابی درست می‌کردند و با آن آدمک ابن ملجم را به دار می‌کشیدند و بعد آتش می‌زدند. این کار نماد بغض و بیزاری آنان از این اشقی الاشقیاء بود. سپس در مکانی جمع می‌شدند و افطار می‌خوردند که غالباً «کله پاچه» بود. از همین رو این مراسم به «کله پاچه خورون» نیز معروف شده است. این مراسم در شب بیست و هفتم یا شب بیست و هشتم برگزار می‌شد. ۲. نذر کله‌پاچه: در تهران قدیم به یُمن قصاص ابن ملجم، کله‌پاچهٔ نذری می‌پختند و یا به شکل خام به در خانه‌ها می‌دادند. نیز برای حاجات خود، برای سال‌های بعد نذر کله‌پاچه می‌کردند. ۳. خوردن آجیل مراد: به عنوان جشن به درک واصل شدن ابن ملجم، خوردن آجیل هم از مراسم این شب است. ۴. حنابندان و آرایش زنان: زنان در این روز و شب، مشغول به تخمه بو دادن، رنگ و حنا و آرایش کردن، و کندن طلسم‌های سفیدبختی و انگشتر قولنج و شرف شمس می‌شدند. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 7⃣2⃣ روز بیست و هفتم: روزهٔ ماه مبارک رمضان و «روح ایمان» از امام صادق (علیه‌ السلام) روایت است که فرمود: «مَن أفطَرَ یَوماً مِن شَهرِ رَمضان خَرَجَ روحُ الإیمانِ مِنه» یعنی: «هر کس یک روز از ماه رمضان را [بدون عذر] روزه‌خواری کند، روح ایمان از او جدا می‏شود».  (وسائل الشیعة، ج ۷، ص ۱۸۱ - من لا یحضره الفقیه، ج ۲، ص ۷۳) 🤔 «روح ایمان» چیست؟ در قرآن کریم و روایات اهل بیت (علیهم السلام) افزون بر «روح عمومی» که همه انسان‌ها دارند، از روحی خاص ذکر به میان آمده است که «روح ایمان» نامیده می‌شود. در روایتی از مولای متقیان علی (علیه السلام) آمده است که: پیامبران دارای پنج روح، مؤمنان دارای چهار روح و کفار دارای سه روح هستند. آن حضرت(ع) با اشاره به آیات شریفه سورهٔ واقعه که مردم را به سه گروه «السابقون السابقون»، «اصحاب میمنه» و «اصحاب مشأمه» تقسیم کردند، با این مضمون: 🕋 السابقون آنها پیامبران هستند که خداوند در آنها پنج روح قرار داده است: ۱. روح القدس، ۲. روح الایمان، ۳. روح القوة، ۴. روح الشهوة، و ۵. روح البدن. به وسیله روح القدس بعثت آنها انجام شد و همه چیز را دانستند؛ با روح ایمان خدا را عبادت کردند و چیزی را شریک او نساختند؛ با روح قوت با دشمن خود جنگیدند و به امر معاش خود پرداختند؛ با روح شهوت از طعام و ازدواج حلال برخوردار گشتند؛ و با روح بدن حرکت کردند و راه رفتند. 😇 اصحاب المیمنة آن‌ها مؤمنان حقیقی هستند که خدا در آن‌ها چهار روح نهاده است: ۱. روح الایمان، ۲. روح القوة، ۳. روح الشهوة و ۴. روح البدن. بندهٔ مؤمن همواره درصدد تکمیل و تقویت این ارواح است و حالاتی برایش پیش آید ... 👿 اصحاب المشأمة یهود و نصارایی هستند که پیامبر اکرم(ص) را از طریق تورات و انجیل می‌شناسند، همانطور که فرزندان خود را در خانه‌های خویش می‌شناسند... و چون آنچه را شناختند و میشناسندغ انکار کردند و می‌کنند، خدا به این بلا گرفتارشان کرد که روح ایمان را از آن‌ها گرفت و تنها سه روح را در پیکرشان جای داد: ۱. روح القوة، ۲. روح الشهوة و ۳. روح البدن. سپس آنها را به چهارپایان تشبیه کرد (سورهٔ فرقان، آیه ۴۴) زیرا چهارپا هم با روح قوت بار می‌کشد، با روح شهوت علف می‌خورد و با روح بدن راه می‌رود. (کافی، ج ۲، ص ۲۸۱) بنابراین روح الایمان یکی از مراتب روح انسانی است که مبدأ حیات طیبهٔ الهی و منشأ آثار فرا مادّی - مانند عبودیت، تقوا و بصیرتِ تمیزدهنده میان حق و باطل - است. آثار این روح در اثر اکمال و تقویت مراتب ایمان، از طریق انجام واجبات و مستحبات و ترک محرمات و مکروهات، دارای دامنه‌های وسیع و افزون‌تر می‌شود و انسان را به قرب الهی می‌رساند. همچنین اگر انسان مؤمن مرتکب گناه شود، مثلاً بدون عذر، روزهٔ واجب ماه مبارک رمضان را نگیرد، این روح‌ را از دست می‌دهد؛ و در نتیجه ممکن است بتدریج به حیاتی حیوانی دچار گردد. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref

🌙 همراه با احکام و اخلاق و آداب ماه مبارک رمضان ۱۴۴۴ 8⃣2⃣ روز بیست و هشتم: اندر ماجراهای رؤیت هلال 🧐 هر ساله با نزدیک شدن ماه مبارک رمضان، یکی از موضوعات مهم، "اعلام روز اول ماه مبارک" است و در پایان آن نیز، "اعلام عید سعید فطر". البته این امر فقط اختصاص به این ماه ندارد؛ بلکه اعمال شرعی دیگر ـ مانند مناسک حج، مراسم محرم، اربعین، احیاء نیمه شعبان و... ـ نیز بستگی تامّ و تمام به رؤیت هلال دارد. از صدر اسلام تا سده اخیر، رؤیت به‌طور طبیعى و بدون استفاده از ابزارهایى مانند دوربین و تلسکوپ صورت مى‌گرفت؛ اما در این سال‌ها براى رؤیت از ابزار هم استفاده مى‌شود. همچنین در برخی از کشورها از محاسبات نجومی استقاده می‌کنند. در نوشتار امروز، برآنیم که به سؤالات عموم مردم درباره "دلایل اختلاف در اعلام اول و آخر ماه" اشاره و پاسخ‌هایی مختصر به آنها دهیم: 🌓 انواع ماه در نجوم و اوقات در علم نجوم، چهار نوع ماه وجود دارد: «ماه وَسَطی یا زیجى»، «ماه نجومى یا طبیعى»، «ماه اقترانى یا اصطلاحى» و «ماه هلالى عرفى یا ماه شرعى». واژه «شهر» به معنی «ماه» در قرآن کریم و روایات شریفه، اشاره به معناى چهارم (ماه هلالی شرعی یا عرفی) دارد که با رؤیت هلال شروع و با رؤیت هلال ماه بعد خاتمه مى‌یابد. این معنا نیز از ابداعات اسلام نیست؛ بلکه پیش از آن هم مردم همینگونه محاسبه می‏کردند. به‌عبارت دیگر، همانگونه که ملاک شروع ماه نزد عرف، رؤیت‌پذیرى هلال هنگام غروب آفتاب است، ملاک شروع ماه به نظر شرع هم، رؤیت‌پذیرى هلال هنگام غروب آفتاب می‏باشد. تذکر مهم اینکه ماه هلالی، گاهى ۲۹ روز و گاهى ۳۰‌ روز است. ممکن است چهار ماه متوالى ۳۰ روزه و سه ماه متوالى ۲۹ روزه باشد؛ اما بیش از این ممکن نیست. 🗓 ملاک آغاز ماه در روایات بسیار، نشانه حلول ماه یا وجوب روزه و افطار «رؤیت هلال» دانسته شده است؛ از جمله: «إذا رأیتَ الهلال فصُمْ وإذا رأیتَه فأفطر»، «لیس على أهل القبلة إلاّ الرؤیة»، «صیام شهر رمضان فریضة، یصام للرؤیة ویفطر للرؤیة»، «صوموا لرؤیته وأفطروا لرؤیته» و «لاتصم إلاّ للرؤیة». یعنی: «با دیدن هلال ماه رمضان، شروع به روزه گرفتن کنید؛ و با رؤیت ماه شوال به روزهٔ این ماه پایان دهید». پس، بنا بر این روایات صریح، محاسبات نجومی برای تعیین اول ماه غير معتبر است و ملاک شرعی برای ثابت شده حلول ماه نيست. 🕋 آیا در زمان معصومین(ع) هم در رؤیت هلال اشکال پیش می‏آمد؟ اختلاف رؤیت هلال در صدر اسلام و زمان ائمه(ع) هم وجود داشته است. یعنی در آن زمان هم گاهی این مسئله موجب بروز اختلاف می‌شد و برخی افراد اعلام می‌کردند که هلال، رؤیت و اول ماه شده است و برخی دیگر قبول نداشتند. دلیل این اختلافات این بوده است که در بسیاری از اوقات، هلال، باریک است و ممکن است به چشم خیلی‌ها نیاید. علاوه بر این، زمان امکان رؤیت هم کوتاه است. همچنین صاف یا ابری بودن هوا و غبارآلوده بودن و وجود ریزگردها نیز بر رؤیت و عدم آن مؤثر است. لذا در روایات آمده است که اگر هلال ماه رؤیت نشد، ماه را سی‌روزه به اتمام برسانید. روایتی هم وجود دارد که در زمان امیرالمؤمنین(ع) مردم برای ماه مبارک رمضان از رؤیت هلال تا رؤیت هلال ماه بعد روزه گرفتند و بعد حساب کردند و دیدند که از هلال تا هلال تنها ۲۸ روز شده است! پس از آن حضرت امیر(ع) دستور دادند که جارچی‌ها به مردم اعلام کنند که یک روز قضا کنند؛ چراکه ماه کمتر از ۲۹ روز نیست. (شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج ۴، ص ۱۵۸، ح ۴۴۴ - فیض کاشانی، الوافى، ج ۱۱، ص ۱۳۲، ح ۱۰۵۴۹.) 🤯 اختلاف ثبوت اول ماه در عصر حاضر ناشی از چیست؟ اینکه گاهی در بین اعلام اول ماه مبارک رمضان و عید فطر ـ یا ماههای دیگر ـ بین برخی از مراجع اختلاف وجود دارد، به «مبانی مختلف فقهی» آنان بر می گردد: 1. اعتبار یا عدم اعتبار ابزار (دیده شدن با چشم مسلح یا غیر مسلح) 🔭 یک اختلاف مبنایی، «اعتبار یا عدم اعتبار ابزار دیدنِ دور، در رؤیت هلال» است. یعنی اگر هلال با ابزار دیده شود، قابل قبول است و رؤیت حاصل شده است یا خیر؟ عده‌ای از فقهاء معتقدند که این ابزار، معتبر هستند. به زبان ساده، اگر کسی با دوربین یا تلسکوپ، هلال را ببیند، مانند کسی است که دوست خود را با دوربین روی کوه دیده است و نمی‌توان گفت که دیدن صورت نگرفته است. حضرات آيات «خامنه‌ای»، «فاضل لنكرانی(ره)» و «هاشمی شاهرودی(ره)» بر اين نظر هستند و بودند که رؤیت هلال با «چشم مسلح» معتبر است. اما برخی از مراجع بر این باورند که فقه، آنچه در عرف زمان معصومین(ع) برای رؤیت وجود داشته را تأیید می‌کند؛ لذا دیدنِ هلال را تنها با «چشم غیرمسلح» قبول دارند... پایانِ بخش ۱ از ۲ 👆 برای دیدن ادامه مطلب، پست بعد را ببینید. ---------- 🍀 اخلاق و اعتدال ؛ کانال سید علیرضا حسینی (عارف) در پیام‌رسان ایتا @alirezahoseiniaref