مقدمه ای از تاریخ عصر جاهلیت...
جاهلیت از مفاهیم مصطلح در اسلام و نامی است که به حالت فکری مردم عرب پیش از ظهور اسلام داده شدهاست. این واژه در قرآن هست اگر چه تفسیرهای متفاوتی از آن شدهاست. تاریخدانان و پژوهشگران تاریخ نیز گاه این واژه را برای اشاره به جامعه عربستان پیش از اسلام بکار میبرند.
بر اساس خوانشِ سنتی در اسلام، در دوران جاهلیت مردم شبه جزیره عربستان بت میپرستیدند و برایش قربانی تقدیم مینمودند؛ تا اینکه با ظهور دین اسلام آئین بتپرستی برچیده شد. در مقابل پژوهشهای مبتنی بر باستانشناسی، نظری متفاوت در بابِ این دوران را ارائه میدهند که بر اساس آن در سرزمین اعرابِ قبل از اسلام، نه تنها از قرنِ چهارمِ میلادی به بعد نشانهای بتپرستی وجود ندارد، بلکه حضور کتیبههای یهودی و مسیحی پرشمار است....
بهطور کلی، آغاز و میانه و پایان دوران معروف به جاهلیت مورد اختلاف دانشمندان اسلامی است. برخی آن را فاصله میان نوح و ادریس، و برخی میان آدم و نوح و گروهی زمان میان موسی و عیسی دانستهاند، جمعی نیز جاهلیت را عصر عیسی تا محمّد پنداشتهاند. به هر صورت پایان این زمان را گاه ظهور حضرت محمد (ص) و گاه فتح مکه گفتهاند.
🖤#تاریخ اسلام
#عصرجاهلیت
#الکتاب
https://eitaa.com/allketab
بسم الله الرحمن الرحیم...
#بخش دوم
-تاریخ عصرجاهلیت- ازمنظر قرآن
واژه جاهلیت چهار بار در سورههای مدنی قرآن، در تعابیر (1)«ظنَّ الجاهلیة»،(2)«حُکمَ الجاهلیة»،[۳] «تَبَّرُجَ الجاهلیة»،[۴] و «حَمِیّةَ الجاهلیة»[۵] به کار رفته و در هر چهار مورد با «ملامت» و «مذمت» همراه است. این لحن ملامتآمیز همچنین در پارهای دیگر از آیات که مشتقات دیگر جهل، نظیر «تَجْهَلونَ»،[۶] جاهلونَ،[۷] و جاهلین،[۸] در آنها آمده، دیده میشود. در مجموع، میتوان گفت که قرآن به دوره خاصی از تاریخ عرب در شبه جزیره عربستان پیش از اسلام توجه و از ویژگیهای اخلاقی آن به شدت انتقاد کرده است. در واقع، قرآن این دوره را به سبب بروز ویژگی جاهلیت در اخلاق و رفتار مردم آن، دوره جاهلیت نامیده و بعدها این نام برای این دوره عَلَم شده است.
آیه ۱۵۴ سوره آل عمران
در آیه ۱۵۴ سوره آل عمران (یَظُنّونَ بِاللهِ غَیرَالحقِّ ظنَّ الجاهِلیَّةِ)، عدهای به علت گمان نادرست درباره خدا مذمت شدهاند. طبری این گروه را منافقان میداند که در کار خدا و رسولش شک کرده بودند. طَبْرِسی منظور از «ظنّ الجاهلیّة» را این گمان منافقان دانسته که خدا رسول اکرم(ص) و اصحابش را یاری نخواهد کرد. بر این اساس، وی دو معنا برای این تعبیر آورده است: یکی اینکه اعتقاد منافقان درباره خداوند همانندِ اعتقاد دوره جاهلیت است و دیگر اینکه گمان آنان نظیر گمان اهل جاهلیت (یعنی کفار و منکرانِ تحقق وعدههای الهی) است. اما به نظر طباطبائی مراد از «ظنّ الجاهِلیَّة» گمان عدهای بود که تصور میکردند چون به اسلام گرویدهاند حتماً باید در جنگ پیروز شوند و بر خدا واجب است بر اساس وعدهاش، بدون هیچ قید و شرطی، دین خود و پیروانش را یاری کند. این گمان، نابهحق و جاهلی بود؛ زیرا عرب جاهلی معتقد به انواع ارباب بودند و بر همین اساس معتقد بودند که پیامبر(ص) نیز نوعی رب است که مسئله غلبه و غنیمت به او واگذار شده است و بنابراین، وی هرگز مغلوب یا مقتول نخواهد شد,,علاوه بر این،..
در قرآن از برخی آداب و رسوم و اعتقادات و اعمال عرب جاهلی انتقاد شده است. پارهای از مظاهر شاخص جاهلیت که در قرآن به آنها تصریح یا اشاره شده، عبارتاند از: شرک، نیکی نکردن به والدین، کشتن فرزندان از بیم فقر، زنا،واداشتن کنیزان به زنا، زنده به گور کردن دختران، میگساری،رباخواری، تحقیر زن،قمار (مَیسِر)، اَزلام، و مقدّس دانستن برخی حیوانات نظیر بَحیرَه و سائبه و وصیله و حام..
# تاریخ اسلام
#عصرجاهلیت
#الکتاب
https://eitaa.com/allketab
بسم الله الرحمن الرحیم
سیرمطالعاتی تاریخ اسلام
#عصرجاهلیت
پژوهشهای تاریخی و باستانی در بابِ این دوران
به تأثیر یکتاپرستی کُتُبِ مقدس در سرزمین اعراب اشاره میکند ومیگوید: «برخلاف آنچه که به شکل متاخر دفاعیههای مسلمانان ابراز داشتند، در سرزمین اعراب قبل از اسلام ملقب به «دوران جاهلیت»، نه هرج و مرج و بتپرستی بود، و نه اسلام آغاز یکتاپرستی عربی بود. چندخدایی احتمالاً طی قرنهای متمادی در آنجا وجود نداشتهاست، مگر اینکه شاید به شکل کلی در میان برخی از بادیهنشینانِ کوچنشین وجود داشتهاست.» بر اساس این پژوهشها، حجاز پیش ازاسلامی، محل حضور و برخورد ادیان و تمدنهای مختلف، از یهودیت و مسیحیِ سریانی تا ادیان ایرانی و اتیوپی بودهاست.
به گفته کریستیان روبَن، باستانشناس، کتیبهشناس و متخصص تاریخ اعراب قبل از اسلام، از قرن چهارمِ بعد از میلادِ مسیح، هیچ نشانهٔ باستانی از حضور سنتهای بتپرستی در این سرزمین یافت نمیشود؛ در مقابل سنگنبشتههای یهودی و مسیحی فراوان است؛ بهویژه در جنوبِ سرزمین عربستان و در دورانهایی از ابرهة بن صباح و حمیر که حضور این ادیان را در سطح بالای مفهومی قابل مشاهده است.
#الکتاب
#عصرجاهلی
#متن نوشته(5)
https://eitaa.com/allketab
بسم الله الرحمن الرحیم
#سیرمطالعاتی تاریخ اسلام
#عصرجاهلیت
تاریخ نویسان[چهکسانی؟]، قوم عرب را به سه طبقه تقسیم نمودهاند که عبارتند از:
العرب البائدة: کسانی هستند که نابود شدهاند، فقط نامی از آنها ماندهاست، و هیچ تاریخی از آنها برجای نماندهاست، به جزء نقاطی محدود مانند: «عاد»، «ثمود»، و «طسم و جدیس». (آنان احتمالاً قبل از تاریخ زندگی میکردهاند)
العرب العاربة: اینها عرب جنوب یمن هستند، ونسب ایشان به «قحطان الیمن بن هود» میرسد ومشهورترین قبائل آنها: «حمیر»، «أزد»، «زبید»، «مذحج»، «طیء»، «خثعم»، «الغساسنة» و «بجلیه».
العرب المستعربة: (عدنانیان) اینها از نسل «عدنان بن إسماعیل بن إبراهیم» هستند، مشهوترین قبائل آنها عبارتند از: قریش، تمیم، هوازن، ثقیف، باهله، عبس و ذبیان، بکر، عنزه وغیرهم..
#الکتاب
#عصرجاهلی
#متن نوشته (6)
https://eitaa.com/allketab
بسم الله الرحمن الرحیم
#سیرمطالعاتی تاریخ اسلام
#عصرجاهلیت
#قسمت پایانی(نبردذیقار)
تاریخنویس بزرگ ونسبنویس عرب: «محمود بن علی بن ناصر ال أبو بکر» مینویسد: از قبائل مهم قبیلهٔ بنی شیبان البکری، به سر پرستی هانی بن مسعود الشیبانی توانست قبائل عرب صحرای دیار بکر (در شمال عراق کنوی) جمعآوری کند ولشکری انبوه تهیه نماید وبا لشکری که پادشاه ساسانی برای سرکوب اعراب فرستاد بود در مکانی به نام «ذی قار» بجنگد، در این جنگ اعراب بر لشکر کسری چیره شدند ودو سردار بزرگ ایرانیان به نامهای: هامرز تستری و سردار جلابزین کشته شدند. این جنگ در تاریخ به نام نبرد ذی قار مشهور است. و اولین باری بود که اعراب بر ایرانیان پیروز میشوند. تاریخ نویسان[چهکسانی؟] این واقعه به سال ۶۰۹ میلادی ترجیح میدهند، یعنی در بدایات ظهور اسلام در شبه جزیره عربستان.
شاخههایی از قبیلهٔ بزرگ «بنی بکر» امروزه تقریباً در تمام کشورهای عربی منتشر هستند؛ بهطور مثال:شبه جزیره عربستان، یمن، شام، «آل ابوکر» در فلسطین (در منطقهٔ جنین)، و غزه، «آل البطاینه» در اردن (اربد)، «آل ابوغوش» در قدس، «آل الحوت» در مصر، و لبنان تمام اینها فروعی از قبیلهٔ بزرگ «بنی بکر» تغلب هستند. همچنین أمراء از قبیلهٔ بکر بن وائل (تغلب) در سراسر شبه جزیره عربستان در دوران جاهلیت منتشر شده بودند و ساکنان اصلی این مناطق بودند.
#الکتاب
#عصرجاهلی
#متن نوشته(7)
#قسمت پایانی...
https://eitaa.com/allketab