یکی از روش‌های کمترشناخته‌شدهٔ #واژه‌_سازی، ساختن پس‌واژه یا پس‌نام (backronym) است. پیشتر در فرسته‌ای دربارهٔ #سرنام‌_سازی گفتیم. در #پس‌_نام‌_سازی عکسِ سرنام‌سازی عمل می‌کنیم؛ یعنی برای یک کلمه، یک عبارتِ مفصل درست می‌کنیم. از این روشِ واژه‌سازی در نام‌گزینی و ریشه‌شناسیِ عامیانه و طنز به‌فراوانی استفاده می‌شود. مثلاً به نظر می‌رسد که پایه‌ریزان طرح «دادرس» در جمعیت هلال احمر ایران ابتدا کلمۀ دادرس را انتخاب کرده‌اند و سپس برای آن عبارت «دانش‌آموز آماده در روزهای سخت» را ساخته‌اند. آیا شما هم می‌توانید پس‌نام‌های زیبا یا طنزگونه بسازید؟ #واژه‌_شناسی (تهیه‌شده در گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی) @cheshmocheragh2

در ترجمهٔ متون علمی و تخصصی به زبان فارسی گاه اصطلاحات بیگانه با همان الفبای خارجی یا الفبای فارسی نوشته می‌شود و عملاً تلاشی برای معادل‌یابی آنها نمی‌شود. اما در مقابل، در برخی از رشته‌های علمی، ترجمهٔ فارسی امری رایج است. رشتهٔ زبان‌شناسی، که یکی از رشته‌های موفق علمی در ایران است، جزو رشته‌هایی است که از ابتدای ورود به ایران، منابع آن به فارسی ترجمه و اصطلاحات آن معادل‌یابی شد. از این‌رو، در کتاب‌های درسی در سطح مدرسه و دانشگاه شاهد اصطلاحات جاافتادهٔ فارسی، مانند واکه دربرابر vowel و همخوان به‌جای consonant هستیم و کاربران آنها را به‌راحتی استفاده می‌کنند درک عمیق مطالب تخصصی به‌ زبان بیگانه ناممکن است. #واژه‌شناسی @cheshmocheragh2

🌗 «شبِ اِحیا» یا «شبِ اَحیا»؟ 🔘 دو واژهٔ «اَحیا» و «اِحیا» از زبان #عربی_کهن (#عربی_کلاسیک) وارد #زبان_فارسی شده‌اند. هردو در اصل با همزه به‌کار می‌رفته‌اند، اما به‌مرور همزه‌شان افتاده‌است؛ یعنی «اَحیاء» و «اِحیاء»، براساس قوانین طبیعیِ تحول زبان، به‌صورت «اَحیا» و «اِحیا» نوشته و تلفظ می‌شوند. 🔘 این دو واژه ریشهٔ مشترک دارند، اما معنی آنها با هم فرق دارد. هردو با «حَیّ» (به‌معنی زنده) که در فارسی کاربرد داشته و دارد هم‌ریشه‌اند. برای مثال، امروزه «حَیّ‌وحاضر» هنوز در فارسی رایج است و مفهوم آن برای همهٔ ما آشناست. ⬅️ و اما معنی «اَحیا» و «اِحیا»: 🔘 احیا: جمع «حَیّ» است و معنی آن زندگان است. 🔘 احیا: به‌معنی زنده‌داشتن، زنده نگه‌داشتن، زنده‌کردن و همچنین شب‌زنده‌داری و بیدار ماندن در شب است. ✅ بنابراین، «شبِ اِحیا» یا «شب‌های اِحیا» داریم نه «شبِ اَحیا*» و «شب‌های اَحیا*». https://t.me/SadeNevisi/674

بدینوسیله از تمامی اعضای محترم خانواده زبان‌شناسی دعوت می‌شود نسبت به عضویت یا تمدید عضویت خود در "انجمن زبان شناسی ایران" در سال ۱۴۰۳ اقدام فرمایند. برگه عضویت برای اعضای جدید در بخش بایگانی پرونده های وب‌گاه انجمن موجود است‌. حق عضویت سال ۱۴۰۳ برای اعضای وابسته(دانشجویان کارشناسی ارشد ) ۵۰ هزار تومان و برای اعضای پیوسته(به‌جز اعضای هیئت علمی) ۱۵۰ هزار تومان و برای اعضای محترم هیئت علمی ۳۰۰ هزار تومان است. اعضای محترم می‌توانند این مبلغ را به شماره حساب زیر واریز نمایند: ۰۲۴۳۱ ۲۲۷۸۳ شبا: IR35 0180 00000000 0243122783 به نام انجمن زبان شناسی ایران نزد بانک تجارت شعبه‌ علامه طباطبائی خواهشمند است پس از واریز حق عضویت، تصویر فيش پرداخت را به رایانامه info@lsi.ir ایمیل فرمایید. با تشکر انجمن زبان‌شناسی ایران

ماهیت رشته، بازار کار و کنکور کارشناسی ارشد زبانشناسی ☘ زبانشناسی، گرایشی از رشته زبان انگلیسی نیست. از گرایشهای ادبیات فارسی هم نیست. زبانشناسی به معنای واقعی، علم زبان است. یک علم پایه که هم در زمره علوم انسانی است و هم علوم تجربی. یک علم محض. تحصیل در این رشته مناسب دانشجویانی است که به ماهیت زبان، چه از بعد ساختار آوایی و دستوری زبان، و چه از بعد کارکرد زبان در جامعه انسانی، علاقمندند. گرایشهای زبانشناسی، چه بینارشته‌ای و چه کاربردی، در دانشگاههای ایران محدود هستند. روند آموزش در بیشتر دانشگاهها، تئوریک است. با این حال در بعد پژوهشی، برای دانشجوی واقعی، زمینه‌های گسترده‌ای از زبانشناسی قضایی تا عصب‌شناختی و ... فراهم است. به جرات میتوان گفت یکی از مستعدترین رشته‌های دنیا در زمینه‌ی کارهای تلفیقی، زبانشناسی است. از زمینه‌های معرفتی نظیر فلسفه و نشانه‌شناسی، تا علوم بالینی نظیر گفتاردرمانی، تا رشته‌های کاربردی نظیر ویراستاری و آموزش زبان خارجی، تا زمینه‌های بینارشته‌ای جامعه‌شناسی زبان و زبانشناسی تکاملی، تا تلفیق با علوم ریاضی و کامپیوتر، در گرایش زبانشناسی رایانشی، این طیف گسترده است. از نظر بازار کار به هیچ وجه روی این رشته حساب باز نکنید. حتی ۱ درصد. این را نه به سبب مدیون شدن به دلیل نگارش این تجربیات، بلکه به سبب ماهیت و واقعیت بازار کار، باید گفت. به تازگی، و برای اولین بار، نام این رشته در فهرست جذب دولتی، دبیری، آمده. در بازار آزاد بخش خصوصی نیز، آنچه اهمیت دارد، مهارت شماست. بنابراین فاکتور اشتغال در انتخاب این رشته محلی از اعراب ندارد. اگر به آموزش فارسی به غیر فارسی‌زبانان، بعنوان زبان خارجی، علاقمندید، انتخاب این گرایش توصیه میشود. اما موفقیت در بازار کار این رشته، مسیر متفاوتی با سایر مشاغل دارد که پیشنهاد میکنم در این زمینه حتما با دانشجویان این رشته رودررو مشورت کنید. گرایش رایانشی، علاوه بر علاقمندان آن، مناسب افرادی است که قصد مهاجرت داشته و البته زمینه برنامه‌نویسی و ریاضیات پایه قوی دارند. گرایش رایانشی، مقطع دکترا در ایران نداشته و بازار کار آن هم تفاوت چندانی با گرایش زبانشناسی محض ندارد. گرایش اصطلاح‌شناسی صرفا در فرهنگستان زبان فارسی برقرار است و البته تضمینی برای جذب دانش‌آموختگان ندارد. توصیه میشود فهرست دروس گرایشها را از سایت دانشگاهها، سرفصل مصوب آنها را از سایت وزارت علوم و ظرفیت پذیرش و دانشگاههای مربوطه را از سایت سازمان سنجش، دانلود کنید. سوالات کنکور و پاسخنامه‌ها نیز در اینترنت به وفور پیدا میشود. حتما قبل از شروع مطالعه، سوالات یک سال را از خود تست بگیرید. هم خودآزمایی کنید و هم میزان علاقه خود را محک بزنید. اگر فرصت کردید سری به دانشگاهها و دانشجویان و استادان این رشته‌ بزنید. قطعا تجربیات آنها راهگشا خواهد بود. منابع کنکور ارشد در کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام ترویج زبانشناسی به ترتیب روند مطالعه ذکر شده است که با اندکی جستجو میتوانید فهرست این منابع را پیدا کنید. برای درس زبان انگلیسی، کتاب جرج یول به زبان اصلی،  واقعا کفایت میکند. مگر اینکه پایه شما ضعیف باشد که در آن صورت یک کتاب گرامر و یک معلم خوب لازم است. سایر منابع به صورت تلفیقی، دروس مقدمات زبانشناسی و دستور زبان فارسی را پوشش میدهد. از ردیف کردن منابع متعدد و سردرگم کردن خود در سایت دانشگاهها و جاهای دیگر، بپرهیزید. فهرست منابع ارشد ترویج زبانشناسی، همه ساله بازبینی میشود و سالهاست مرجع داوطلبان ورود به این رشته است. منابع پیشنهادی گرایشهای خاص نیز در این فهرست آمده است.  کنکور رشته زبانشناسی به نسبت رشته‌های مشابه، آسانتر است. با این حال تحصیل در این رشته و موفقیت در آن، ساده نیست. منابع تحصیلی دوره ارشد این رشته با منابع کنکور آن، زمین تا آسمان متفاوت است. بسیار دیده شده که افراد بدون مطالعه رقابتی در کنکور در بهترین دانشگاههای ایران در رشته زبانشناسی پذیرفته شده‌اند، اما در حین تحصیل، به معنای واقعی کلمه جا زده‌اند، انصراف داده‌اند، مشروط شده‌اند و یا در نهایت کارشان به پایان‌نامه‌نویسان راسته انقلاب ختم شده است. بیشتر این دانشجویان بدون داشتن دید درست و با انگیزه مدرک گرفتن وارد این رشته شده‌اند. اما حتی همین افراد، و تقریبا هر کسی که وارد این رشته شده، اعتراف میکند که با وجود سختی‌های اول راه، رشته‌ی بسیار بسیار شیرین، باکلاس و انسان‌سازی است. حتی اگر نخواهید هم، رشته زبانشناسی شما را باسواد خواهد کرد و تاثیر مثبتی روی شخصیت و روان شما خواهد گذاشت. تحصیل در این رشته مناسب افرادی است که عاشق زبان بشر و عجایب و رازهای هستند. https://t.me/linguists2b/14022 ☘

⚜️شبکه‌های تلگرامی حوزهٔ زبان و زبان‌شناسی‌ ⚜️ ---- گروه‌های تعاملی زبان‌شناسی‌: 🌀مجمع زبان‌شناسان ایران☘️ @LinguisticsGroup 💠زبان‌شناسی و زبانکاوی @Zabankawi 🧠عصب-روان‌شناسی زبان @PsycoLinguistics 💻گروه رایانه و زبان @Comp_Linguistics ---- کانال‌های انجمن‌های علمی زبان‌شناسی‌: 🔶️انجمن زبان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس @TMLingU 🔷️انجمن زبان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی @LAATU 🔶️انجمن زبان‌های خارجی و زبان‌شناسی‌ دانشگاه شیراز @SU_English 🔷انجمن علوم انسانی دیجیتال دانشگاه شیراز @dhc_shirazu 🔶️انجمن مغز و شناخت دانشگاه شیراز @bca_shirazu 🔷انجمن زبان‌شناسی دانشگاه الزهرا @alzahralinguistics 🔶️انجمن زبان‌شناسی دانشگاه تهران @Linguistics_UT 🔷️انجمن زبان‌شناسی‌ دانشگاه الزهرا شعبه ارومیه @alzahraurmialinguistics 🔶️انجمن زبان‌شناسی دانشگاه فردوسی مشهد @linguistics_FUM 🔷انجمن زبان‌شناسی دانشگاه کردستان @linguok 🔶️انجمن زبان‌شناسی دانشگاه اصفهان @Zabanshenasi_uniesf 🔷 انجمن زبان انگلیسی دانشگاه خلیج فارس بوشهر @englishclubpgu02 🔶️انجمن زبان‌شناسی دانشگاه جهرم @Linguistic_jahrom ---- کانال‌های مفید در حوزهٔ زبان و زبان‌شناسی‌: انجمن زبان‌شناسی ایران @lsiinfo تیم ترویج زبانشناسی @linguists2b مؤسسهٔ دانش زبان و مغز ایران @irsolab دکتر مهرداد نغزگوی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان @Naghzgu کانال دپارتمان زبان‌شناسی‌ دانشگاه تهران @MorphoSyntax کانال Study Of Language @studyLinguistics3 کانال ویراویراست @ViraVirastChannel کانال زبان و فرهنگ @Langture کانال The Linguistics Bookshelf @linguisticsbookshelf مغز|زبان|شناخت @brainlingua

✍🏼 شیوه‌های واژه‌گزینی (۲) یکی از راه‌های معادل‌یابی برای کلمات بیگانه، استفاده از امکان گسترش معنای واژه است؛ یعنی محدودهٔ معناییِ واژه‌ای را وسیع‌تر می‌کنیم تا بتوانیم آن را برای مفهومی تازه به‌کار ببریم. مثلاً «سپر» وسیله‌ای جنگی برای جلوگیری از وارد شدنِ ضربه به بدن جنگجویان قدیم بود و با پیشرفت فنّاوری و ورود خودرو، به بخشی از بدنهٔ آن نیز اطلاق شد که کارکردی مشابه دارد. در واژه‌گزینی علمی، به این شیوه «#نوگزینش» گفته می‌شود. «بافت» در زیست‌شناسی و زمین‌شناسی، «بافه» در مهندسی برق، و «هواپیما» در صنعت هوانوردی از این نوع است. نکته: واژهٔ «هواپیما» به‌صورت صفت در اشعار کهن فارسی به‌کار رفته‌است؛ ازاین‌رو واژه‌ای نوگزیده محسوب می‌شود. از آقای دکتر #علاءالدین_طباطبایی، زبان‌شناس و پژوهشگر و عضو شورای واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ممنونیم که این نکته را تذکر دادند. #واژه‌_شناسی (تهیه‌شده در گروه واژه‌گزینی فرهنگستان زبان و ادب فارسی) @cheshmocheragh2

انجمن زبان‌شناسی دانشگاه الزهرا (س) برآنست طی جلسه‌های گروه مقاله‌خوانی صرف، ضمن مطالعه و بحث پیرامون مهم‌ترین مقاله‌ها، از یاری دانشجویان و علاقه‌مندان به این حوزه جهت ارتقای آن بهره بگیرد. این جلسه‌های هفتگی رایگان بوده و حضور برای تمامی علاقه‌مندان آزاد است. جهت نیازسنجی برای این رویداد، لطفا فرم زیر را تکمیل بفرمایید: https://forms.gle/J92h2H9PRc4VXZts9

فراخوان دعوت به همکاری دانشجویی(همیار دانشجو) در معاونت فرهنگی و اجتماعی لینک : https://sfarhangi.alzahra.ac.ir/Registering/RegisteringForm/1040

چهاردهم اردیبهشت زادروز دکتر علی‌محمد حق‌شناس، زبان‌شناس، فرهنگ‌نویس، مترجم و شاعر است. یادش گرامی باد! @cheshmocheragh2

📚 سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ⏳ زمان توزیع یارانۀ اعتباری خرید کتاب از ساعت ۹ صبح ۱۶ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ آغاز می‌گردد. 💳 سقف یارانۀ اعتباری خرید کتاب برای دانشجویان و طلاب ۷۰۰هزار تومان است که از این مبلغ ۴۲۰هزار تومان آوردۀ دانشجویان و طلاب است و ۲۸۰هزار تومان سهم معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مشارکت بانک ملی ایران است. سقف یارانۀ اعتباری خرید کتاب برای اعضای هیئت‌علمی ۸۰۰هزار تومان است که از این مبلغ ۴۰۰هزار تومان آوردۀ عضو هیئت‌علمی و ۴۰۰هزار تومان سهم معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با مشارکت بانک ملی ایران است. 📖 یارانۀ خرید کتاب (بن کتاب) به‌صورت «اعتبار خرید» به کد ملی متقاضیان اختصاص می ‌یابد؛ لذا برای ثبت‌نام نیاز به واریز وجه نیست. 📎 سامانۀ ثبت‌نام «یارانۀ اعتباری خرید کتاب»: https://bon.tibf.ir/