📌بهترین راه برای باتقوا شدن
اگر کسی بخواهد در زندگی خود تقوا داشته باشد و به خیل متقین بپیوندد، از کجا باید شروع کند؟ امیرالمؤمین؟ع؟ یکی از بهترین و به نوعی کامل ترین منظومه از ویژگی های افراد متقی را در کتاب نهج البلاغه معرفی کرده اند.
👈خطبه 193 نهج البلاغه که به خطبه متقین و یا همام معروف است، ویژگی های متقین را شرح می دهد.
«یکی از دوستان و شیعیان امیرمؤمنان؟ع؟ به نام هَمَّام، از ایشان خواست پرهیزگاران را توصیف کند. او از امیرالمؤمنین؟ع؟ در خواست کرد که پرهیزگاران را آن گونه توصیف کند که او بتواند تصور دقیق و صحیحی از آ نها داشته باشد.
👈امام؟ع؟ که در مرحله اول نمی خواست چنین توصیفی داشته باشد، به همام فرمود: «ای همّام، از خدا بترس و نیکوکار باش؛ همان طور که در قرآن کریم آمده است:
همانا خدا با کسانی است که پرهیزگار و نیکوکارند 1؛» اما همام از این پاسخ قانع نشد و به امام؟ع؟ اصرار کرد که پرهیزگاران را برایش توصیف کند.
امام؟ع؟ که اصرار همام را دید، این خطبه را ایراد فرمود. برخی عنوان کرده اندکه حضرت در این خطبه حدود ۱۰۵ صفت از پرهیزگاران را بیان کرده اند.
2 همام از شنیدن این اوصاف تاب نیاورد و هنوز سخن امام؟ع؟ به انتها نرسیده بود که ناله ای زد و بی هوش شد و در همان بی هوشی از دنیا رفت .»
بخشی از خطبه متقین )خطبه 193 نهج البلاغه( به این شرح م یباشد:
أفَالْمُتَّقُونَ فِيهَا هُمْ أَهْلُ الْفَضَائِلِ؛ مَنْطِقُهُمُ الصَّوَابُ وَ مَلْبَسُهُمُ الِاقْتِصَادُ وَ مَشْيُهُمُ التَّوَاضُعُ؛ غَضُّوا أَبْصَارَهُمْ عَمَّا حَرَّمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ، وَ وَقَفُوا أَسْمَاعَهُمْ عَلَى الْعِلْمِ النَّافِعِ لَهُمْ؛ نُزِّلَتْ أَنْفُسُهُمْ مِنْهُمْ فِي الْبَلَاءِ، كَالَّتِي نُزِّلَتْ فِي الرَّخَاءِ؛ وَ لَوْ لَا الْأَجَلُ الَّذِي كَتَبَ اللَّهُ
پرهیزکاران در این دنیا صاحب فضایل هستند. گفتارشان راست، لباسشان میان هروى و راه رفتنشان، تواضع و فروتنى است. چشمان خویش را از آنچه خداوند بر آنان حرام کرده، فرو نهاده اند و گو شهاى خود را وقف شنیدن علم و دانشى کرد هاند که براى آنان سودمند است. حال آنان در ب ال همچون حالشان در آسایش و رفاه است ... .»
اوصافی که مولا علی؟ع؟ برای پارسایان بیان فرمود ه اند، نقطه #👈اوج کمال برای اشخاص است،
👈اما گام نخست برای خودسازی و تهذیب نفس چیست؟
حضرت آیت الله بهجت؟ره؟ در جواب این سؤال که «تصمیم به سیر و سلوک دارم، چه کنم »؟ میگوید: «ترک معصیت برای تمام عمر کافی و وافی است، اگرچه هزارسال باشد 1.» در این مرحله باید واجبات الهی را به انداز های که علم داریم،
انجام داده و محرمات الهی را نیز ب هاندازه علم مان ترک کنیم. این مسئله باعث می شود خداوند #علوم جدیدی به ما عطا کند و به این وسیله، در سیر و سلوک خود رشد پیدا کنیم.
👈امام صادق؟ع؟ فرمود:
إنّ الرَّجُلَ يُذنِبُ الذنبَ فَيُحرَمُ صلاةَ الليلِ ، و إنّ العَمَلَ السَـيِّءَ أسرَعُ في صاحِبِهِ مِنَ السِّكِّينِ في اللَّحمِ .
امام صادق عليه السلام : همانا انسان گناهى مى كند و به سبب آن از نماز شب محروم مى شود . سرعت تأثير كار بد در آدمى از سرعت تأثير كارد در گوشت بيشتر است .
)سرعت اثرگذاشتنِ گناه در انسان از سرعت اثرگذاریِ کارد در گوشت بیشتر است
2
👈اینکه فردی گناهی مرتکب شود، تنها اثرات اخروی برای او در پی ندارد، بلکه بخشی از عذاب او عق بماندن از مسیر رشد بندگی است. برای شیطان، واست
ماندن انسان از مسیر رشد و کمال کم از گمراهی او ندارد. شیطان طمع نابودی انسان را دارد. کسانی که امروز از فاسدترین افراد روزگار هستند، روزی از یک گناه کوچک شروع کردند. آنان تخم مر غدزدانی بودند که شیطان با خدعه و فریب، آنها را امروز به شتردزدان عصر تبدیل نموده است.
❌اقسام گناهان از جهت آثار
در حدیثی از حضرت علی؟ع؟ وارد شده است:
الإمامُ عليٌّ عليه السلام : وَ اللّه ِ ، ما نَزَع َاللّه ُ مِن قَومٍ نَعماءَ إلاّ بِذُنوبٍ اِجتَرَحوها ، فَاربِطوها بِالشُّكرِ ، و قَيِّدوها بِالطّاعَةِ
امام على عليه السلام : به خدا سوگند! خداى از هيچ گروهى ، نعمت ها را نمى ستاند ، مگر به سبب گناهانى كه مرتكب مى شوند . پس با شكرگزارى ، نعمت ها را به چنگ آوريد و با فرمان بردن از خدا ، آن ها را نگاه داريد
گناهان از جهت نحوۀ اثری که بر جای می گذارند، باهم تفاوت دارند. شاید به همین دلیل است که پیشوای پارسایان، امیرالمؤمنان علی؟ع؟ در دعای کمیل به این مسئله نظر داشته و می فرمایند:
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تَهْتِكُ الْعِصَمَ
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِيَ الذُّنُوبَ الَّتِي تُنْزِلُ النِّقَمَ