هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
✡ مناصب کلیدی؛ هدیهٔ شاه به بهائیان (١)
1⃣ #بهائیت فرقهای منشعب از #بابیگری است که در شرایط بحرانی پس از شکستهای پیاپی ایران و تحمیل عهدنامههای ننگین گلستان و ترکمانچای، با ادعاهای گزاف جوانی شیرازی بهنام #علیمحمد_باب آغاز شد و با حمایت دستهای پنهان، مدعی نَسخ دین اسلام شد.
2⃣ به تعبیر حامد الگار، #بابیه اصولاً همهٔ برنامههای خود را برای جدال با مذهب شیعه و علمای آن، سازمان داد و این موضوع، برای مردمی که دین در تمام زوایای زندگیشان، تأثیری شگرف داشت، قابل تحمل نبود.
3⃣ با این حال، بابیها توانستند شبکهای از وابستگان خود را پس از اعدام باب، ایجاد کنند؛ شبکهای که پس از اقدام به ترور ناصرالدین شاه، مضمحل شد و با فرار بازماندگانش به عثمانی و سپس، انشعاب دو فرقهٔ #ازلی و #بهائی از آن، مسیری بهظاهر متفاوت، اما در باطن مانند گذشته را پیش گرفت.
4⃣ شواهد تاریخی گویای آن است که جریان بابیگری، از ابتدا ارتباطاتی با بیگانگان برقرار کردهبود. این ارتباط از طریق کمپانیهای انگلیسی #تجارت_تریاک که داییهای باب، بهعنوان حامیان او، نقش مهمی در چرخهٔ فعالیت اقتصادی آنها ایفا میکردند، برقرار شد.
5⃣ بابیت و سپس بهائیت، سخت مورد توجه استعمار قرار گرفت و حمایتهای روسیه تزاری و سپس بریتانیا از آن، زمینهٔ تثبیت موقعیت اعضای فرقه را در عکا و نیز ایران، فراهم کرد.
6⃣ وابستگان این فرقه، با اوجگیری #مشروطه، رخت عوض کردند و توانستند #نفوذ گستردهای پیدا کنند. با این حال، اوجگیری نفوذ این کالتِ وابسته، در دورهٔ پهلوی رقم خورد؛ #محمدرضا_پهلوی، امتیازها و مناصب کلیدی فراوانی را به بهائیان واگذار کرد.
7⃣ بهائیان در دورهٔ پهلوی دوم، ادارهٔ تمام ارکان کشور را در اختیار داشتند و نفوذ آنها در بدنهٔ اداری کشور و نیز، تصرف مناصب کلیدی از سوی وابستگان به فرقه، اظهر من الشمس بود.
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
هدایت شده از اندیشکده مطالعات یهود
✡ عملکرد ازلیان در نهضت مشروطه (٢)
1⃣ #ملکالمتکلمین نیز از عناصر #بابی بود که برای منحرف کردن نهضت با عناصری نظیر #اردشیر_ریپورتر ارتباط داشت. [٨] وی از وعّاظ اصفهان بود که بهواسطهٔ #بابیگری از این شهر اخراج شد.
2⃣ #ادوارد_براون ملکالمتکلمین را #ازلی معرفی کرده [٩] و ابراهیم صفایی دربارهٔ ارتباط او با ازلیان مینویسد: «ملک در مراجعت به اصفهان بهوسیلهٔ میرزا اسداللهخان نائینی منشی کنسولگری روس [که] از سران فرقهٔ ازلی بود با آن فرقه آشنا شد. بهدلیل ارتباط با ازلیان ناچار به ترک اصفهان شد» [١٠] ملک به کمک همین فرد کتاب رمانگونهٔ رؤیای صادقه را بر ضدّ علمای اصفهان نوشت. [١١]
3⃣ ملکالمتکلمین پس از اخراج، به شیراز رفت و بنا به گزارش وقایع الاتفاقیه در این شهر نیز به تبلیغ #بابیت پرداخت. [١٢] وی در سال ١٣٢٢ق به تهران آمد و با #نفوذ در انجمنهای سرّی به نهضت #مشروطیت پیوست. وی بههمراه سیدجمالالدین واعظ، #جهانگیرخان_صور_اسرافیل، سیدحسن تقیزاده، ابراهیمخان حکیمالملک و... #کمیته_انقلاب را تشکیل داد. [١٣]
4⃣ نخستین اقدام این کمیته تشکیل نیرویی به نام مجاهدین و سرباز ملی و تهیه اسلحه و آموزش نظامی جوانان بود. عبدالحسین تیمورتاش و دو عنصر #بهائی اسداللهخان ابوالفتحزاده و ابراهیم منشیزاده نیروهای نظامی را آموزش میدادند. این جلسات بعدها در دوره مجلس دوم هستهٔ اولیه حزب دمکرات را تشکیل دادند. [١۴]
5⃣ ملکالمتکلمین همچنین سخنگوی انجمن آذربایجان، از مطرحترین انجمنهای تندرو بود که رهبری آن را بهترتیب #سیدحسن_تقیزاده و #حیدر_عمواوغلی برعهده داشتند. [١۵] نام دیگر این انجمن اجتماعیون عامیون یا همان سوسیال دموکرات بود. از فعالیتهای این انجمن آموزش نظامی و #ترور مخالفین بود.
6⃣ در دوران #استبداد_صغیر با قتل اتابک امینالسلطان و ترور نافرجام محمدعلی شاه، بهانه بمباران و تعطیل مجلس به شاه داده شد و پس از عزل محمدعلی شاه و تشکیل مجلس دوم، عناصر افراطی این انجمن درصدد از بین بردن افراد مؤثر مشروطهخواه برآمدند. ترور آیتالله سیدعبدالله بهبهانی از جمله اقدامات این انجمن بود. [١۶]
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter