❇️ اخلاقی که باید زیسته شود
🎙 دکتر مهراب صادق نیا
✂️ برش هایی از متن:
🔴 امر اخلاق” ماهیّتی اجرایی و عملی دارد. به این معنا که دستورالعملی برای زیستن است و باید آن را زندگی کرد. تبدیل آن به یک “امر صرفاً شناختی”، گرهگشای جامعه نیست. هیچ جامعهای با اعترافات اخلاقی و بازگو کردن ماهیّت ارزشی موضوعاتی چون راستی، راستگویی، امانتداری، وفای به عهد، عدالتخواهی، و آزادی رستگار نمیشود. سعادتمندی در گروِ زندگی کردن بر اساس فضیلتهای یادشده است نه باور به آنها و تکرارشان بر فراز منبر و محراب. جامعهای که اخلاق را به امری اعتقادی تبدیل کرده، آن را تعلیم دهد و از آن دفاع میکند، بدون آنکه آن را به تجربه تبدیل کند، آب در هاون میکوبد و ره به جایی نمیبرد. چه این که از قدیم گفتهاند “با حلوا حلوا کردن دهان کسی شیرین نمیشود.” اگر عالم بیعمل را زنبور بیعسل بدانیم، جامعهای که اخلاق را به باور فرو میکاهد ولی آن را زندگی نمیکند و یا به هر دلیل امکان رفتار بر اساس آن را ندارد، کندوی بیعسل است. کندویی که خویشخوش ولی بیخاصیّت است. امر اخلاق اگر از امری برای زیستن به موضوعی برای گواهی و اعتقاد تبدیل شود، منازعهبرانگیز میشود. بهانهای میشود برای رفتارهای غیراخلاقیای چون طرد و تحقیر و خشونت. اخلاقِ اعتقاد شده را گروهی چماق میکنند و به بهانهی پاسداری از آن به هر رفتار خلاف اخلاقی دست میزنند. شبیه آدمهایی که برای مراقبت از اعتقادات خود ....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/amr-akhlaghi/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۶ آبان ۱۴۰۲
❇️ مراکز مطالعات دینی نیازمند افق گشاییهای جدید در موضوع دین و حقوق بشر هستند
🎙 دکتر محمد حسن ضیائیفر
✂️ برش هایی از متن:
🔴 مفهوم دین در موازین بین المللی حقوق بشر امروز، بسیار موسع تفسیر میشود به گونهای که هم ادیان توحیدی را شامل میشود، هم ادیان سنتی غیر توحیدی و هم آئینهای جدید بشرساخته؛ و حتی فراتر از این، آنها که هیچ باوری به خدا یا خالق هستی و اعتقادات دینی ندارند نیز در پرتو شناسایی حقوقی مفهوم «عقیده»، دارای حقوق برابر با دینداران تلقی میگردند
🔴 فهم این واقعیات جهانی از این رو اهمیت دارد که وقتی قرار است از موضع دین (به ویژه اسلام) در خصوص حقوق بشر محصولات علمی ارائه گردد باید راهبران فعالیتهای پژوهشی بدانند که در چه فضای جهانی به سر میبریم و با چه ظرافتها و پیچیدگیهایی روبرو هستیم و چگونه باید مبانی و اصول و قواعد مبتنی بر دین در زمینه حقوق بشر را تبیین نمائیم که مخاطبان جهانی را جذب دیدگاههای معقول و منطقی و دارای کارآمدی لازم نمائیم
🔴 امروزه حکومتی به نام دین در ایران متولی امور است و باید در عرصههای مختلف کارایی خود را نشان دهد و پاسخگوی رعایت حقوق مردم باشد و در تعامل با دیگر کشورها منطقی و اثرگذار واقع شود. پس راهبری و مدیریت پژوهشی در زمینه دین و حقوق بشر و فعالیت محققین مختلف در این زمینه معنادارتر میشود ....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/markaz-motaleat-dini/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۶ آبان ۱۴۰۲
❇️ چون در فقه معاصر نقشه راه نداریم، کجدارومریز رفتار میکنیم
با کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که ماموریت فقه نیست
🎙 آیت الله ابوالقاسم علیدوست
✂️ برش هایی از متن:
🔴 فقه باید حریم خود را بشناسد؛ یعنی نه حق خود را به دیگران بدهد و نه حقی از دیگران بگیرد؛ ما قبل از انقلاب بهخاطر برخی تصورات مانند اینکه سیاست ما عین دیانت است و کشاندن فقه به مدیریت کشور وارد ساحاتی شدهایم که مأموریت و رسالت فقه نیست
🔴 باید در فقههای معاصر به دروس دو ضلعی و حتی سه ضلعی یعنی با حضور کارشناسان برسیم؛ غیبت این کارشناسان سبب شده است تا فقیه خودش عهدهدار کارشناسی شود و همین سبب خروجیهایی شده که در شان فقاهت نیست و عمدتا مباحث با احتمال طرح شده است. به نظر بنده این راه مطئمنتر، کوتاهتر و امنتر است
🔴 در گذشته درموارد زیادی شاهد فقه تقابل بودهایم؛ ولی الان بیشتر فقه تعامل در حال طرح است، برایناساس در چنین شرایطی، حقوق شهروندی و اهل کتاب و شهروندان غیرمسلمان پررنگ میشود؛ بنابراین واقعاً حوزه و نسل جدید در عرصه پژوهش با رویکرد نواندیشانه خوب کارکرده است
🔴 اگر فقه را در ۵۰ سال اخیر به سه بخش فقه روشنفکرانه، فقه نواندیشانه و فقه سنتی تقسیم کنیم در فقه سنتی رشد کمّی داشتهایم؛ ولی رشد کیفی نداشتیم دسته دیگر فقه روشنفکری است که نظرات فقهی ای آنان ارائه کردهاند که ما آن را فقه نما و مقاصد بسند میدانیم دسته دیگر فقهاء ....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/nabod-naghshe-rah-dar-figh/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۶ آبان ۱۴۰۲
❇️ مجازات و کرامت انسان
🎙 مصاحبه اختصاصی خانم دکتر فریده طه با اندیشهما
✂️ برش هایی از متن:
🔴 در حوزه مجازاتها علی رغم اینکه امروزه تصمیم سازان سیاست جنایی بر ضرورت وجود کیفر تأکید دارند و آن را انکار نمی کنند، اما نحوه اجرای آن به عنوان یک ابزاری برای مقابله با بزهکاری با رعایت برخی از معیارها توصیه و تجویز می شود، که یکی از این معیارها کرامت انسانی است که هم در وضع کیفر و هم در اجرای کیفر، بایدمورد توجه و تأکید قرار بگیرد
🔴 اصل تناسب جرم و مجازات یکی از مهم ترین مقوله های مطرح شده در حقوق کیفری است که در حقوق بین المل و استاندارد های بین المللی هم شناخته شده در نظام حقوقی ما در قانون اساسی ما در اصل ۳۶ این مهم مورد توجه و مورد تاکید و شناسایی قرار گرفته است
🔴 به نظر می رسد که نظام حقوقی ایران خصوصا و همچنین در بخش جزایی و نظام جزایی ایران می توانیم بگوییم در سال های اخیر شاهد تحولات خوبی بودیم حالا به غیر از چند مصوبه مثل همان مصوبه ای که در مورد حجاب به تصویب رسید و شاهد واکنش های زیادی در بین هم جامعه و هم متخصصین و حقوق دانان بودیم که ایرادات زیادی بر این قانون وارد است ...
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/mojazat-va-keramat-ensan/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۶ آبان ۱۴۰۲
❇️ مناسبات فقه و اخلاق در کشاکش نفی واثبات
هیچ قانون گذاری خلاف ارزشهای مورد باور خودش قانون گذاری نمی کند
🎙 آیت الله ابوالقاسم علیدوست
✂️ برش هایی از متن:
🔴 هیچ قانون گذاری خلاف ارزشهای مورد باور خودش قانون گذاری نمی کند ….من به دوستانی که نظر منفی در خصوص مقاصد دارند می پرسم آیا مقاصد دین را نابود می کند و از بین می برد؟!! مگر می شود؟! ما اگر عدالت و فضیلت را پذیرفتیم آیا می توان آن را خلاف فقه بدانیم؟
🔴 برخی می گویند: ما «لا ظلم فی الاسلام» نداریم اما «لا ضرر فی الاسلام» داریم …. ما به این ها می گوییم ما حتما باید عبارت لاظلم فی الاسلام داشته باشیم تا شما قبول کنید؟!… حالا اگر گفتیم ان الله لا یظلم مثقال ذرة … لا یظلم فی التکوین و لا فی التشریع …. شما چه میگویید؟ یا این که کسی بگوید ما ظلم و عدل را نمی فهمیم … دین باید تفسیر کند که ما می گوییم این همان اندیشه اشاعره است و شما هم که اشعری نیستید…
🔴 اصولا اخلاق در فقه باید باشد و نمی تواند نباشد … اما این را ممکن است کسی بهانه قرار دهد برای خیلی مسائل …اخیرا آمده اند و گفته اند ازدواج اصولا اخلاقی نیست…چون یک تعهد منفعت طلبانه در آن هست …. مسلم است که ما نمی توانیم از برخی از گزافه گوییها دفاع کنیم
ما اگر از عدالت و فضیلت در فقه دفاع میکنیم این قضیه در برابر فقه نص بسند هست … نص بسندی ها عمده به اطلاقات ادله تمسک می کنند …. یا ممکن است حتی توهم اطلاق داشته باشند! ...
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/monasebat-fighh-va-akhlagh/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۷ آبان ۱۴۰۲
❇️ كریمه اهل بیت فاطمه معصومه (س) اهل ولایت است
اگر كسی ولی الله شد بهشت مشتاق اوست
مظهر اسمای حسنای الهی
🎙 آیت الله جوادی آملی
✂️ برش هایی از متن:
🔴 سرّ اینكه وجود مبارك امام هشتم و امام نهم (سلام الله علیهما) فرمودند هر كس كریمه اهل بیت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) را زیارت كند بهشت برای اوست، این است كه او اهل ولایت است. اگر كسی پیوند ولایی با دودمان عصمت و طهارت داشت، می كوشد كه رایحه ولایت و طعم ولایت در هستی او پدید آید و خود جزء اولیای الهی بشود، اگر كسی جزء اولیای خدا شد و ولی الله شد بهشت مشتاق اوست.
از وجود مبارك امام رضا (سلام الله علیه) رسیده است كه فرمود اگر كسی خواهرم كریمه اهل بیت فاطمه معصومه را «عارِفاً بِحَقِّها» زیارت كند بهشت برای او ثابت است.
معلوم می شود كریمه اهل بیت فاطمه معصومه حقّی دارد كه بعضی از زائران به حقّش عارف هستند، بعضی عارف نیستند؛ بعضی او را فقط به عنوان خواهر امام و دختر امام و عمه امام می شناسند و زیارت می كنند كه اینها طَرفی از فضیلت و ثواب را می برند، اما به ثواب كامل راه نمی یابند.» ....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/velayat-hazrat-masome/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۷ آبان ۱۴۰۲
❇️ در فرهنگ اسلامی زنان نیز همانند مردان، می توانند به جایگاه رفیعی دست یابند بی آنکه تبعیض و تفاوتی در میان باشد.
🎙 آیت الله مکارم شیرازی
✂️ برش هایی از متن:
بسم الله الرحمن الرحیم
«قال عَلِیُّ بْنُ موسَی الرِّضَا علیه السلام: «یا سَعْدُ عِنْدَکمْ لَنَا قَبْرٌ» قُلْتُ: جُعِلْتُ فِدَاک قَبْرُ فاطِمَةَ بنْتِ موسَی علیه السلام؟ قَالَ:« نَعَمْ مَنْ زَارَهَا عَارِفاً بِحَقِّهَا فَلَهُ الْجَنَّةُ»
(مستدرک الوسائل، ج ۱۰، ص ۳۶۸)
در آغاز لازم می دانم از مقام شامخ و جایگاه رفیع بانوی کرامت، حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها تجلیل نموده و از برگزارکنندگان و میهمانان این جلسه نورانی که به منظور تکریم شخصیت این بانوی گرامی برپا گردیده است تشکر و قدردانی نمایم.
حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها از زمره زنان عالی مقام در خاندان اهل بیت علیهم السلام است تقوا و پرهیزگاری، علم و دانش و انتساب بلاواسطه به حضرت موسی بن جعفر علیه السلام از امتیازات این بانوی مکرّمه است؛ علاوه بر این علاقه و اشتیاق به زیارت حجت خداوند در خراسان و تحمّل مصائب و شدائد سفر برای ملاقات برادر، نشان از دلدادگی او به حضرت رضا علیه السلام دارد؛ سفری که ناتمام ماند و در نهایت ایشان در قم مسکن گزیده و رحلت نمودند.
با ورود حضرت معصومه سلام الله علیها به شهر قم که مردمانش سابقه طولانی در تشیّع و مودّت اهل بیت علیهم السلام داشتند این شهر به مرکز همبستگی و اجتماع شیعیان تبدیل و با ....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/taali-zan-va-mard/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۷ آبان ۱۴۰۲
❇️ امر به معروف و نهی از منکر این طوری نیست که بگویید من هر کاری میخواهم بکنم و با قانون سختگیری کنم و بترسانم
🎙 آیتالله سید محمدعلی ایازی
✂️ برش هایی از متن:
🔴 مرحوم مطهری می فرمایند که امر به معروف و نهی از منکر منطق دارد و این طور نیست که بگویید من وظیفه دارم در هر حال این تکلیف را انجام بدهم. یکی از منطقهایش این است که تأثیر بگذارد و یا تأثیر منفی نگذارد؛ که اگر تأثیر منفی بگذارد امر به معروف و نهی از منکر نیست این طوری نیست که بگویید من هر کاری میخواهم بکنم و با قانون سختگیری کنم و بترسانم؛ اگر میخواهید یک چیزی در جامعه تثبیت شود، منطق و شرایط آن را بررسی کنید. به همین دلیل است که از شیخ طوسی تا امروز فقهای بزرگ ما قاعدهای به نام «حرمت تنفیر» دارند
🔴 ما وقتی درباره دین، شریعت، احکام و اجرای احکام صحبت میکنیم، این طور نیست که مسأله عقل را کنار بگذاریم. مرحوم مجلسی یک جلد از روایات را در خصوص عقل آورده و کافی همین طور در خصوص عقل و جهل دارد و از امیرالمؤمنین(ع) آمده که «الدِّینُ لا یُصلِحُهُ إلاّ العَقلُ» ....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/khabar-vahed-bayaf-ba-roh-quran-sqzgar-bashad/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۷ آبان ۱۴۰۲
❇️ ارائه تفسیر فقهی صرف از ولایت فقیه نادرست است
نظامی به نام نظام امامت و ولایت قرآنی داریم و نباید از این نظام، تفسیر دولت مدرن و تفسیر فقهی داشته باشیم
🎙 دکترمحمدتقی سبحانی
✂️ برش هایی از متن:
🔴 مفاهیم حکمرانی در حوزه نگرش و رویکرد در حال تغییر است ومفاهیم سخت و صلب عصر مدرنیته در عرصه مدیریت و نظام اجتماعی دگرگون شده است و کسانی به راحتی از نفی دولت به مفهوم مدرن آن سخن میگویند و کسی آنان را تکفیر نمیکند
🔴 ادبیات و گفتمان حکمرانی جدید فرصتی برای اندیشمندان دینی فراهم کرده است تا دو نکته اساسی را بازشناسی کنند؛ اول نگاه تبارشناسانه دقیق به شکلگیری تفکر مدرن و حاکمیت و هژمونی او بر دانشهای انسانی دوم از فواید نظری حکمرانی، بازشناسی تاریخچه تحولات اندیشه دینی در ایران و کشورهای اسلامی است
🔴 اندیشه سیاسی معاصر ما در جهان اسلام و به خصوص تشیع، یک خطای آشکار داشته است که اندیشه سیاسی ما فقهمدار و شریعتمدار شده است
🔴 تمامی مفاهیم مرکزی ادبیات و گفتمان حکمرانی بیتریدد باید در الهیات و در سایه قرآن کریم، منطق اهل بیت(ع) و تجارب جدید بازنگری و نوخوانی شود و یک ارائه دوبارهای صورت بگیرد و در اینجا هم نگاه سنتی و هم مدرن میتواند برای ما مخاطره ایجاد کند ...
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/tafsir-feghhi-valayat-faghih/
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۷ آبان ۱۴۰۲
❇️ فقه اجتماعی، رویکردی است در فهم و استنباط احکام شرعی که در راستای تکمیل رویکرد فقه فردی است نه تضاد با آن
🎙 دکترمحمدجواد ارسطا
✂️ برش هایی از متن:
🔴 هدف از فقه اجتماعی، تنظیم عادلانه سلوک اجتماعی انسان است؛ خواه دولت اسلامی تشکیل شده باشد یا نباشد. زیرا درهرحال نحوه تعامل فرد مسلمان با دولت اسلامی یا غیراسلامی بایستی مشخص گردد
🔴 دومین ویژگی مکلفین فقه اجتماعی عبارتاند از:
یک: شخص حقیقی البته بهعنوان شهروند یعنی کسی که رابطه تابعیت با یک دولت معین دارد.
دو: جامعه بهعنوان ماهیتی که دارای وجود عرفی مستقلی است هرچند وجود تکوینی مستقلی از افراد ندارد. البته همراه تمامی شخصیتهای حقوقی غیردولتی که در دون آن فعالیت میکنند.
سه: دولت بهعنوان شخصیت حقوقی تدبیرکننده امور مردم و جامعه با تمامی شخصیتهای حقوقی که زیرمجموعه آن هستند
🔴 سومین ویژگی موضوعات فقه اجتماعی دارای سه خصوصیت تکرار، تدریج و تدبیر هستند. یعنی این موضوعات الزاماً بایستی در حال تکرار مورد ارزیابی قرار بگیرند تا بتوان آثار اجتماعی آنها را تشخیص داد، پس صحیح نیست که یک موضوع فقه اجتماعی را در حالت انفرادی یا در صورت تحقق در موارد معدود و اندک لحاظ کنیم؛ زیرا در چنین وضعیتی از تأثیراتی که بهتدریج و در اثر تکرار بر آن، مترتب میشود، غافل خواهیم ماند
🔴 از جمله ثمرات مهم ویژگی فقه اجتماعی عبارت است از عدم واگذاری تشخیص موضوعات اجتماعی و اجرای آن به آحاد مردم، و ضرورت تصدی ...
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/fighh-ejtemaii
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۸ آبان ۱۴۰۲
❇️ گفت وگویی اختصاصی با اندیشه ما با دکتر حسنعلی موذن زادگان در مورد رابطه کرامت ذاتی انسان واعمال مجازات
✂️ برش هایی از متن:
🔴 در اعمال مجازات چه از دیدگاه حقوق کیفری عرفی نظامهای کیفری و چه به نظر من از دیدگاه قرآن مجید آنچه که هدف و مطلوب است، اصلاح فرد و جامعه است مجازات وسیله است، مجازات هدف نیست، اگر ما وسیله ای را انتخاب کنیم در عکسالعمل یا واکنش به جرم که هدف مطلوب را ایجاد نکند، یعنی اصلاح فرد و جامعه را محقق نسازد، باید در وسیله که در واقع مجازات است تجدیدنظر بشود. بهترین راهسنجش این موضوع یک تحقیق میدانی است
🔴 اصل تناسب بسیار اصل مهمی است از ویژگیهای اعمال مجازات است الزام به شستن دستشویی برخلاف شأن انسانی و کرامت انسانی است. از آن بدتر، الزام به مراجعه به روانپزشک هم برخلاف کرامت انسانی است و هم برخلاف قانون است
🔴 راه برخورد با بی حجابی و بدحجابی مجازات نیست به نظر بنده اصلاح در ساختار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه است. اصلاح در این ساختارها مهم است. حالا اگر مجازاتی تعیین کنید چه مجازاتی تعیین می کنید؟ حبس! یا جزای نقدی یا جریمه مالی به نظر من اصلا تناسب ندارد ....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/keramat-zati-ensan
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۹ آبان ۱۴۰۲
❇️ فقه و قانون گذاری
رابطه اتحادی میان فقه و قانون وجود دارد و نباید این دو را از هم جدا کنیم
استنباط روح شریعت و اجرای آن در قانونگذاری نادیده گرفته شده است
🎙 آیت الله احمد مبلغی
✂️ برش هایی از متن:
🔴 کار قانون ایجاد نظم است و همین مسئله وظایفی را بر دوش فقها میگذارد؛ اول اینکه ما باید استنباط روح الشریعه داشته باشیم. قانون، روح دارد و روح ضامن پیوستگی اجزای کمی برای میل به اهداف است یعنی کارکرد نظمبخش. اگر ما استنباط روح شریعت نداشته باشیم مجبوریم روح را از نظام حقوقی فرانسه بگیریم
🔴 قانون و فقه حقیقت واحدی دارند در نگاه اتحادی، فقه همان قانون و قانون همان فقه است لذا عربها حقوق را قانون گویند و این دانش در خدمت قانون است ما هم وقتی یک فتوا و یا حکم فقهی میدهیم باید بازتاب آن را رصد کنیم و از لحاظ جامعهشناسی و اجراییپذیر بودن بررسی کنیم و اگر اشکالاتی وجود داشت دوباره آن را به فقیه ارجاع دهیم. البته در کنار علم قانون، فلسفه قانون هم وجود دارد
🔴 ارتقای فقه تا سرحد حضور در قانون مستلزم مواردی است؛ اولین مورد، اخذ موضوعات از علم قانون است. دوم اعطای موضوعات مطرح در فقه به متخصصان حقوق برای بازسازی حقوقی، سوم دریافت تخصص حقوقی و چهارم داشتن نگاه منظومهای است .....
🔺جهت مطالعه کامل این مطلب به لینک زیر مراجعه فرمایید:
https://andishehma.com/feghh-va-ghanon-gozari
🌐 تهیه شده توسط تیم اندیشه ما
@andishemaa
۹ آبان ۱۴۰۲