✅ نگاهی به سه مناظره استاد علیدوست و دکتر سروش
🔴 سروش به بحث فربه شدن دانش فقه نیز پرداخت که استاد علیدوست با نقل آنچه که در کتاب فقه و عرف نوشته، قلمرو فقه را تابعی از قلمرو شریعت دانسته و سخن را به قلمرو شریعت کشاند و نشان داد که از نظرگاه کلامی چون شریعت، گسترهی گستردهای دارد، پس فقه هم باید متناسب با همان گستره حق گسترش دارد با این حال اموری هم هستند که از قلمرو خارج هستند. با طرح مباحثی از قبیل آیات مبین غایات شریعت، این نکته را نیز تبیین کرد که دیدگاه دکتر سروش درباره انتظار از دین، به سبب فقدان معیار دقیق در تعیین این انتظار و نیز نداشتن معیار درست در تعریف دین و … آسیب دیده است.
🔴 این مناظره، از میانهی وقت، به تدریج وارد مسائلی مانند رابطه فقه با عقل نیز رابطه فقه با حقوق و تکالیف، شد. استاد علیدوست با استفاده از روایات اهل بیت (ع) توضیح داد که فقیه اگر روایتی را با عقل منافی ببیند، عقل را مقدم میکند. او ظرفیت عقل و عقلا و عرف را از ظرفیتهای مهم دانش فقه دانست که فقه با آن بنیاد عقلانی و خردپسند خود را سامان میدهد. با این حال قلمرو عقل را هم محدود کرد و نشان داد که عقل در فقاهت قلمرو مشخصی دارد.
🔴 قسمت سوم مناظره با ورود به ریزمسألههای عقل و فقه ادامه یافت و استاد علیدوست با ارجاع مکرر بینندگان به کتاب فقه و عقل، سعی کرد که از باور فقیهانه عقل دفاع کند. او سعی نمود با ارائه نمونههایی که فقه از عقل و عقلا بهره جسته نشان دهد که آنچه فقه به نام عقل و عقلا معرفی کرده کاملا در دسترس و ممکن الاثبات و ممکن الحصول است. این نکته را نیز مطرح کرد که این چالش تنها چالش دانش فقه نیست چون آقای سروش هم وقتی میخواهد از عقل انسان تاریخی نیز استفاده کند، همین مشکل را دارد. از سوی دیگر با اشاره به اینکه عقل انسان تاریخی که مورد تأیید سروش است انسان معاصر را به سوی تأیید سقط جنین و جنگ علیه بشریت و کودکان و … پیش برده است! و کارآیی سندی و استقلالی عقل را از کارآیی ابزاری عقل تفکیک کرد.
🔴 در نهایت این مناظره، استاد علیدوست با نقل قولهایی از کتابهای غزالی و فیض کاشانی که همواره سخنانشان مورد اعتماد و اعتنای دکتر سروش است، نشان داد که آن دو اندیشمند چه نگاه بلندی به دانش فقه دارند و از دکتر سروش خواست که در گفتهها و نوشتههایشان، سخنان فیض و غزالی را گزینشی به جوانان و شاگردان خود تحویل ندهد و از اعتماد شاگردان خود، امانتدارانه سوء استفاده نکند .....
🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید:
andishehma.com/monazere-ayatollah-alidost-va-soroush
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
♦️موتورسواری زنان ممنوعیت شرعی ندارد
♦️فرقی نمیکند زن، ترک موتور بنشیند یا راکب موتور سیکلت باشد
🎙سید محمدمهدی رفیعپور مدرس فقه و اصول در حوزه علمیه قم🔻
🔶موتورسواری برای بانوان همانند بسیاری دیگر از موارد حضور اجتماعی آنها جایز است به شرطی که رعایت حجاب و هنجارهای مربوط به پوشش را مراعات کنند؛ بنابراین با رعایت حجاب شرعی موتورسواری بانوان اشکالی ندارد و منع شرعی ندارد.
🔶مهمترین ادله جواز موتورسواری بانوان دو دلیل است؛ دلیل اول این است که اصل در هر کاری جواز است مگر اینکه منعش ثابت شود. در مورد موتورسواری ما منع شرعی نداریم و اگر منعی باشد به جهت عدم رعایت حجاب و رفتارهای تحریکآمیز در جامعه است؛ بنابراین در صورتی که زن پوشیده باشد و با رعایت وقار و عفاف موتورسواری کند، این کار مطابق با اصل است و منع شرعی ندارد.
🔶دلیل دوم سیرهای است که نشان میدهد در طول تاریخ اسلام، زنها هم همانند مردها سوار اسب و شتر و الاغ میشدند. البته گزارشهایی در تاریخ نقل شده است که زنها سوار بر محمل میشدند یعنی داخل اتاقکی که روی شتر قرار میگرفته میرفتند. این مطلب درست است ولی کلیت نداشته، چون زنها فقط سوار شتر نمیشدند، بلکه سوار اسب و الاغ هم میشدند و حمل و نقل عمومی در آن زمان با همین حیوانات بوده و زنان مذهبی و مؤمنه هم با پوشش و حجاب سوار میشدند و برای رسیدن به مقصد از آن استفاده میکردند. البته خانمهای ثروتمند و اشراف معمولاً با شتر تردد میکردند و در محمل مینشستند و احترام و جایگاه خاص خود را داشتند ولی در میان عموم مردم همه نوع رفت وآمد متداول بوده است؛ لذا ما میبینیم سوار شدن خانمها ترک موتور در این چند ده سال اخیر همواره مرسوم بوده و هست و مراجع بزرگ گذشته و همچنین مراجع کنونی غالباً به این کار اشکال نگرفتند.
🔶به نظر ما فرقی نمیکند زن، ترک موتور بنشیند یا راکب موتور سیکلت باشد. اگر از نظر پوشش و حجاب مشکل داشته باشد هر دو دارای اشکال است و اگر پوشش، صحیح و کامل باشد در هر دو صورت بدون اشکال است و منع شرعی وجود ندارد.
🔶فقه اجتماعی به این معنا نیست که زنها حذف شوند و فقط مردها در جامعه حضور داشته باشند بلکه معنای فقه اجتماعی این است که حکم هر مسئله را در متن اجتماع ببینیم. اجتماع هم از زنان و مردان تشکیل شده است و فقه میخواهد روابط مردان و زنان را با هم تنظیم کند. در اینجا هم به خاطر همین جنبه اجتماعی است که تاکید میکنیم زن باید با رعایت حجاب شرعی موتورسواری کند. قاعدتاً اگر زن بخواهد در منزل شخصی خودش موتورسواری کند نیازی به حجاب نیست ولی چون ما بر اساس فقه اجتماعی بحث میکنیم میگوییم باید حجاب را رعایت کند. پس در این مسئله فرقی میان فقه فردی و فقه اجتماعی وجود ندارد.
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
✅ مباحث کیفری و مدنی فقهالقضاء باید از یکدیگر تفکیک شوند
🎙 استاد سید علیرضا صدر حسینی
🔴 نیاز امروز ما طُرُقی است که توسط همه قابل فهم و انتساب بوده و بتواند بهصورت نزدیک و دقیق، واقع را برای قاضی نمایان سازد
🔴 فقه قضا در کتب متعارف و مألوف فقیهان، پرداختن به فصل خصومت بین متنازعین است؛ یعنی کار فقه قضا، فصل خصومت و داوری است. تفاوت آن با ابواب فقهی دیگر مانند فقه جزا و فقه احوال شخصیه و فقه خصوصی، این است که در فقه قضا، به طور مستوفا از ادله بحث میشود، درحالیکه در ابواب فقهی مثل فقه جزا، فقه احوال شخصیه و فقه حقوق خصوصی، از مباحث ثبوتی گفتگو میشود.
🔴 باتوجهبه این مطلب، یکی از بحثهای مهمی که باید در تألیف کتب فقهی جدید دقت بشود، این است که ما باید و حتماً، مباحثی ثبوتی را از مباحثی اثباتی یا به تعبیر دیگر مباحث ادله اثبات قوانین عام در مصادیق جزئی، و مباحث ثبوتی را کاملاً مجزا کنیم.
🔴 در کتب فقهی قدما ما این تفکیک را کمتر میبینیم. مثلاً در کتابالاجاره و کتابالحدود، وقتی به مناسبتی، بحث از ثبوت میشود، بحث از اثبات هم مطرح میشود؛ درصورتیکه الآن در کتاب حقوقی و مباحث آئین دادرسی، مباحث اثباتی کاملاً از مباحث ثبوتی جداست. فقه هم باید همینطور باشد. حاصل اینکه بهصورت مشخص، بحث از فقه احوال شخصیه و فقه حقوق خصوصی، بحث از مباحث ثبوتی است درحالیکه بحث در فقه القضا، بحث از ادله اثباتی است.
🔴 یکی از مهمترین مسائل فقهالقضاء، کشف طرقی است که ما را بهسرعت و با دقت، به واقعیت برساند. برای اینکه فقهالقضاء و آئین دادرسی فقهی کیفری و مدنی خوبی داشته باشیم، باید ادلهای که ما را بهسرعت و دقت به واقعیت میرساند را کشف کنیم. در یک دوره و مقطع زمانی، با حلف و یمین، میشد واقع را اثبات کرد؛ ولی اکنون اینگونه نیست و راههای بهتری برای کشف واقع فراروی قاضی وجود دارد. این طرق البته باید قابلیت استناد و انتساب داشته باشد و مصداق غیبت گویی نبوده و اصطلاحاً با انشاءﷲ و ماشاءﷲ به دنبال کشف واقع نباشد. نیاز امروز ما طُرُقی است که توسط همه قابل فهم و انتساب بوده و بتواند بهصورت نزدیک و دقیق، واقع را برای قاضی نمایان سازد ......
🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید:
andishehma.com/mabahes-keyfari-va-madani
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
✅ روضههای جعلی و مداحان و واعظان جاعل را باید معرفی کرد
🎙 سعید طاووسی مسرور
🔴 نمیتوان روضهای را خواند و گفت که در فلان کتاب هم این مطلب ذکر شده است یا برخی از افراد به خواب اشاره میکنند که فلان فرد یا عالم در خواب چنین موضوعی را مشاهده کرده است این در حالی است که امام صادق(ع) میفرمایند که «دین خدا عزیزتر از آن است که در خواب دیده شود» یعنی خواب ملاک نیست. درست است که بعضی از خوابها بشارت است و نکتهای دارند اما این موضوعات شخصی است، نه عمومی.
🔴 بسیار دیده شده است که خطیب یا مداحی در سخن خود بیان میکند که این موضوع در کتاب مناقب ابنشهرآشوب آمده در صورتی که این موضوع دلیلی بر اعتبار این رویداد نیست و نمیتوان به هر مطلبی در هر کتابی در هر قرنی استناد کرد. گزارشهای دروغ و اشتباه در هر قرن و تاریخی وجود دارد که حتی ممکن است مکتوب هم شده باشد.
🔴 یکی از مواردی که در روضهها مطرح میشود روضه باز است که در این روضهها عبور از منابع تاریخی بیشتر رخ میدهد. اگر روضه باز مبتنی بر منابع تاریخ باشد نکاتی دارد که باید توجه کرد اما باید به منطق احادیث توجه کرد که قابل درک باشند. از ابعاد مختلفی میتوان به روضه و انطباق آن با منابع تاریخی پرداخت. یکی از اشتباهاتی که روضهخوانان انجام میدهند این است که فکر میکنند چون مطلبی منبع دارد پس قابل استناد است در صورتی که برای هر مطلبی را میتوان منبع پیدا کرد؛ باید منابع مستند معتبر را استفاده کرد.
🔴 برخی از روضهخوانان و خطبا روضههایی میخوانند که در هیچ منبعی نیامده است که این اتفاق واقعاً جای تعجب دارد که افراد از خود داستانی ابداع میکنند که تا پیش از آن هیچ جایی وجود نداشته. متأسفانه اکثر خطیبان تاریخ نمیدانند و تحصیلات تاریخی ندارند. تاریخ مانند فقه تخصص است که مظلومترین رشتهها تاریخ و علوم قرآن و حدیث است و هر فردی به خود اجازه میدهد که در این حوزه اظهار نظر کند.
🔴 برخی مداحان به مداحی به عنوان شغل نگاه میکنند به همین دلیل میگویند ناچار هستند مدام موضوعات جدیدی مطرح کنند تا مخاطبان بیشتری داشته باشند؛ بسیاری هم از این طریق به منابع مالی خوبی دست پیدا کردند. برخی از مداحان دیگر مداح نیستند بلکه خواننده مذهبی هستند و نباید به آنها مداح گفت.با پدیدههای مداحی و روضهخوانی مواجه هستیم که کلاً اشتباه میخوانند و موضوعات و مطالب جدید ابداع و جعل میکنند .....
🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید:
andishehma.com/29171-2
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
✅ دموکراسی در نظر مردم ایران به معنی شاهکشی است
🎙 محسن رنانی
🔴 خود من تا سالهای اول بعد از انقلاب تصورم این بود که مسئلهی ما توسعهی سیاسی است، تا حکومت اصلاح نشود و توسعهی سیاسی و دموکراسی به وجود نیاید چیزی حل نمیشود. انقلاب مشروطیت، انقلاب ملی شدن نفت و انقلاب اسلامی همه دنبال توسعهی سیاسی بودند، اما چیزی عوض نشده است. هم رفتار نخبگان سیاسی و مقامات و هم رفتار مردم با آن نخبگان سیاسی تغییر چندانی نکرده است
🔴 پس ما دو مسئله داریم: یکی ناتوانی بازیگران حزبی است که در خانه و در دامان والدین، توانایی لازم برای کار مشترک، صبوری، رواداری، گذشت در کار جمعی و ریسکپذیری را نیاموختهاند.
دوم، به تواناییهای زبانی برای خلق قصه مربوط است که بخش زیادی از آن در خانه شکل میگیرد. شاهنامه، قصهی ایران برای هزار سال بود تا زمانی که خارجیها برایمان تختجمشید را پیدا کنند و تاریخ کورش را دربیاورند که نمیدانیم چقدر راست است و چقدر دروغ و خوب است که فرض کردهایم همهاش راست است.
🔴 مسئله این است که الان چرا حزب ما نمیتواند قصه بسازد. بخشی به خانه و بخشی به زبان برمیگردد؛ بنابراین ما دموکراسی نداریم چون احزاب پایداری نداریم و احزاب پایدار نداریم چون نخبگان توانمندی نداریم. نخبگان توانمندی نداریم چون این نخبگان در خانهی کودکی و خانهی زبان مهارتهای لازم برای خلق قصهی مشترک را نیاموختهاند. پس من میگویم دموکراسی هم در خانهی کودکی و در خانهی زبان شکل میگیرد.
🔴 ما برای داشتن دموکراسی، باید قصهی دموکراسی را خلق کنیم. برای مردم ایران قصهی دموکراسی چیست؟ شاهکشی. برای مردم ایران از شاه عباس به بعد، قصهی دموکراسی قصه شاهکشی بوده و قبل از آنهم ماجرای خودش را دارد. اما از شاهکشی دموکراسی درنمیآید.
در مورد جنبش مشروطه، شکی نیست که ملکم خان و آخوندزاده مبانی نظری جنبش را فراهم کردند. اشکالی هم ندارد که بگوییم وارداتی بوده، تفکر وقتی درست باشد مهم نیست از کجا بیاید. اما نکته این است که در آن زمان نرخ باسوادی در ایران یکدرصد یا کمتر بود و نخبگان فرهنگی و فکری امکان ارتباط با جامعه را نداشتند. و از طریق نخبگان سیاسی اثرشان را میگذاشتند که خانها و رئیس طوایف و بزرگان مناطق بودند، بنابراین نخبگان فکری، بزرگان و خوانین را جذب کردند و بر فکرشان اثر گذاشتند و آنها به عنوان نماینده جامعهشان پشت انقلاب مشروطیت آمدند.
🔴 نمیگویم فکر نداشته، اما این فکر جوشیده از بستر اجتماعی و خواست جمعی نبوده. این فکر -خوب یا بد- از طریق نخبگان القا شده، پس تحول اجتماعی نبوده، تحول نخبگانی بوده و به همین دلیل رضاشاه راحت میتواند بیاید. اگر تحول اجتماعی بود رضاشاه نمیتوانست بیاید، یا وقتی که آمد، امکان تغییرات به سمت دیکتاتوری را نداشت ......
🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید:
andishehma.com/demokrasi-va-mardom
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
✅ تأثیر حکم دیوان بینالمللی کیفری در استیفای حقوق ملت فلسطین
🎙 منصور براتی
🔴 با صدور این حکم، علاوه بر ضربه به وجاهت اسرائیل، رفت و آمد مقامات اسرائیلی به کشورهای اجراکننده حکم محدود میشود؛ اتفاقی که انزوا را برای اسرائیل به همراه میآورد و در عین حال در فرآیند تکمیل استیفای حقوق ملت فلسطین قطعاً مؤثر است.
🔴 دیوان بینالمللی کیفری بسیاری از اوقات، عمدتاً عاملی برای مداخله سیاسی در برخی از کشورها از سوی کشورهای غربی در حوزه حقوق بشر شناخته شده اما در واقع حکم صادر شده علیه نتانیاهو و گالانت، اتفاق مهمی است ومیتوان گفت اولین حکم این دیوان است که علیه متحدان غرب صادر شد و اسرائیل نیز در رأس همه متحدان کشورهای غربی، اتحادیه اروپا، کشورهای اروپایی و ایالات متحده قرار دارد.
🔴 این اتفاقی حائز اهمیت است به طوری که از این به بعد گروههای مختلف فلسطینی و تشکیلات خودگران میتوانند با استناد به این حکم از دستگاههای قضایی کشورهایی که حکم دیوان را به رسمیت میشناسند، درخواست محدود کردن اسرائیلیها و مقامات رژیم صیهونیستی را داشته باشند. حتی بسیاری از مبارزات ملت فلسطین برای استیفای حقوق خود میتواند براساس این حکم، مبنای حقوقی پیدا کند؛ موضوعی که تاکنون وجود نداشته است.
🔴 با بررسی کشورهایی که صلاحیت دیوان را به رسمیت میشناسند شاهد شکلگیری دو دستگی بین این کشورها هستیم. هلند، نروژ و دولت کنونی اسپانیا از اجرای این حکم خبر دادند. نخستوزیر بریتانیا از احتمال اجرای این حکم گفته است. فرانسه در شرایط مردد به سر میبرد. آلمان مستقیماً عدم اجرای حکم را اعلام کرده است. دولت بایدن، حکم را رد کرده و رسماً اعلام کرده این حکم نماد یهودستیزی است و تکلیف دولت جدید ترامپ نیز مشخص است.
🔴 در نتیجه صدور حکم بازداشت، رفت و آمد مقامات اسرائیلی به کشورهای اجراکننده حکم کم میشود؛ اتفاقی که انزوا را برای اسرائیل به همراه میآورد. برای مثال نتانیاهو قرار بود سفری به هلند داشته باشد اما به محض اینکه وزیر خارجه هلند اعلام کرد این حکم را به رسمیت میشناسند، سفر خود را لغو کرد
🔴 باید به این نکته توجه کرد اساس نگاه حقوقی که این محکومیت را در پی داشته در بهترین حالت، تشکیل دولت مستقل فلسطینی در مرزهای ۱۹۶۷ در کنار اسرائیل است. بنابراین نهایت ظرفیت تأثیرگذاری اجرای این حکم این است که اسرائیل را تا حدی محدود خواهد کرد و تمایلات گسترش سرزمینی و از بین بردن هویت فلسطینی را محدود کند اما اینکه بخواهد فضایی را برای حذف اسرائیل از سازمان ملل ایجاد کند هنوز با آن نقطه فاصله زیادی وجود دارد. باید صبر کنیم تا حکم دیوان بینالمللی دادگستری نیز صادر شود و محکومیت اسرائیل به نسلکشی در حقیقت قطعی شود و بعد از آن میتوان بهتر در این باره صحبت کرد ......
🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید:
andishehma.com/hoghogh-mellat-felestin
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
🔹 قرآن و فیزیک کوانتوم
✍🏻دکتر مهراب صادقنیا
✅ به تازهگی یکی از استادان حوزه و دانشگاه گفتهاند که "فیزیک کوانتوم دقیقا منطبق بر آیات قرآن است." فرض میکنیم که ایشان فیزیک کوانتوم را میشناسند و نیز آیات قرآن را هم میفهمند و نتیجهی درستی گرفتهاند. خُب الان چه بکنیم؟ برای فیزیک کوانتوم کف بزنیم یا برای قرآن؟ اگر چندی بعد این فیزیک زیر سوال رفت چه بکنیم؟ آنوقت قرآن با فیزیک جدید سازگار نخواهد بود و با یک فیزیک زیر سوالرفته سازگار است. اساسا چه نیازی هست که زور بزنیم و قرآن را با فیزیک و شیمی و نجوم همنوا بکنیم؟ چه تاثیری در دینداری مردم دارد؟
مروری بر تاریخ سکولاریزم نشان میدهد که هر چند در آغاز دوران مدرن، ساینتیستها (اندیشمندان علوم تجربی) پیشرانهای سکولاریزم بودند و روحانیها مخالفان جدی آن؛ ولی کم کم روحانیها با ادبیات علوم تجربی آشناتر و خویشتر شدند. رفته رفته، آنها نه تنها مانعی برای سکولاریزم به حساب نمیآمدند، بلکه جای ساینتیستها را گرفته و پیشبرندگان سکولاریزم شدند. حکایت هاروی کاکس، گوگارتن، بولتمان، بونهافر، و دیگر الاهیاتدانهای مسیحی در این زمینه خواندنی است. در دنیای اسلام نیز ماجرا تا اندازهای چنین است. از سِر سید احمدخان هندی بگیرید تا بازرگان و نوپاهایی که این طرف و آن طرف، شعار تفسیر علمی قرآن را سر میدهند. اینها ممکن است به سکولاریزم فحش بدهند و حتی رقیبان خود را با این لقب گرفتار خشونت نمادین کرده و از میدان به در کنند؛ ولی کارشان ترویج سکولاریزم است حتی اگر تسبیح بهدست باشند و در مراکز حوزوی تدریس کنند. کاری که این افراد به نام تفسیر علمی قرآن انجام میدهند، به زبان ساده، عبارت است از تبدیل تبیینهای وحیانی به تبیینهای تجربی. آنها اگر در کارشان موفق شوند و پرت و پلا نگویند، معرفت دینی را به معرفت تجربی تبدیل کردهاند. یعنی معرفت را سکولار کردهاند. من اگر مسیولیتی میداشتم و به جای کسانی بودم که وقتی اسم سکولاریزم میآید اوقاتشان تلخ میشود؛ حتما به جای دعوا با دانشگاهیان و ساینتیستها، با کسانی دست به یقه میشدم که جسته و گریخته چیزی در بارهی علم شنیدهاند و حالا دارند معرفت دینی را با معرفتهای تجربی رنگ و لعاب میدهند. مارادونا را ول کنید، غضنفرها را بچسبید!
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
♦️رابطه عفت و امنیت زنان از گذشته تا امروز
✍ نفیسه مرادی
🔶یکی از مسائل سخت در گذشته، حفظ عفت توسط زنان بود.بهطوری که ایشان گاهی پس از ازدواج هم امنیت نداشتند.
در جاهلیت گاهی دو دوست همسرانشان را با هم عوض میکردند (نکاح بدل)
گاهی مردی دلش پسری با ویژگیهای خاص مانند شجاعت، نجابت و ... میخواست، لذا همسرش را نزد مردی با خصلت.های موردنظر میفرستاد تا از او صاحب فرزند شود (نکاح استبضاع)
در سرزمینهای دیگر زنان زیباروی متاهل نیز از دست خانها، فرماندهان و حتی پادشاهان هم در امان نبودند.
کافی بود مرد صاحب قدرتی (سیاسی، نظامی یا اقتصادی) از زنی خوشش بیاید، شوهرش هم نمیتوانست از وی محافظت کند.
🔷نمونهاش داستان حضرت ابراهیم و ساره است که کلینی از قول امام صادق علیهالسلام نقل کرده است.
وقتی آنها خواستند وارد کشوری شوند، ابراهیم نبی، ساره را درون صندوقی قرار داد تا کسی وی را نبیند. بالاخره مجبور میشود صندوق را باز کند و پادشاه شیفته ساره میشود و به سمت وی دست دراز میکند که دستش خشک میشود. سه بار این اتفاق میافتد و ابراهیم نبی از خدا میخواهد دستش به حالت اول بازگردد. پادشاه به ساره، هاجر را هدیه میدهد و از آنها میخواهد از سرزمینش خارج شوند.
🟢الغرض اینکه سختگیریهایی که در گذشته به زنان میشد، از حبس در اندرونی و پوشاندن روی چهره و سفر با محارم و ... همگی به این دلیل بوده که زنان از امنیت لازم برخوردار نبودند.
🟢البته نکته دیگری هم هست و آن هم خیانت زنان به مردان بوده است که یکی از دلایل این امر ازدواجهای اجباری و بدون عشق و علاقه با مردی که گاهی جای پدر یا پدربزرگ زن محسوب میشده، بوده است.
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
🔰راهی جدید به سوی عدالت سیاسی
✍🏻دکتر محمود شفیعی
♦️عدالت سویه های گوناگونی دارد. در یک تقسیم بندی، عدالت یا امر فردی است یا امری مربوط به جامعه. وقتی در رساله های مراجع گفته می شود، امام جماعت باید عادل باشد، اینجا عدالت در سطح رفتار یک فرد منظور است. اما عدالت در جامعه به سامان و شیوه ارتباط اجزای پیچیده و گوناگون یک جامعه و کارکردهای آنها مربوط است..
🔶با توجه به زیرمجموعه های گوناگون، عدالت در جامعه شکل های گوناگونی را دربر می گیرد. شاید عدالت اقتصادی، عدالت اجتماعی و عدالت سیاسی، از دیگر زیرمجموعه های عدالت در جامعه، چشم گیرتر از انواع دیگر باشد. در این میان رسیدن به عدالت سیاسی، بی تردید، در تاریخ و جامعه ایران از عدالت اقتصادی و اجتماعی سخت تر است.
🔶عدالت سیاسی را اینطور می توان تعریف کرد که در مدیریت سیاسی جامعه، همگان بتوانند، مناسب توانایی خود و مناسب سهمی که در زندگی مشترک سیاسی از آن برخوردار اند، دست داشته باشند. امر سیاسی ذاتا امر همگانی است، چرا که در عرصه سیاسی حکومتی شکل می گیرد که در راستای استیفای حقوق همگانی می خواهد در جسم آدمیان، در جان آدمیان و یا در اموال آنان تصرف کند. جان، جسم و اموال غیرخصوصی، مال همه است. پس امر سیاسی متعلق به همه است. عدالت سیاسی هم به این است که همگان بتوانند در این عرصه به شکل مناسب تاثیرگذار باشند. اما در سطح سیاست رسمی عدالت سیاسی تعریف دیگری دارد. عدالت سیاسی رسمی به تقسیم کردن کیک سیاست در میان سیاست ورزان و محول کردن کارویژه های سیاسی به شایستگان، بدون در نظر گرفتن هر عامل غیر موجه طرد کننده، مربوط است
🔶تاثیر گذاری در سیاست به دو شکل رسمی و غیر رسمی امکان پذیر است. اکثر مردم در عمل علاقه ای به مشارکت رسمی در سیاست ندارند. انتخابات وسیله مناسبی است که عموم مردم در راستای استیفای حقوق خود، به دیگران که علایق سیاسی دارند، وکالت بدهند و آنان به جای عموم، منافع همگان را دنبال کنند. عموم مردم، در کل، انتظار دارند به شکل غیر رسمی در تصمیم های حکومت گران تاثیر گذار باشند.
🔶آنان که سیاست می دانند و به لحاظ عملی ذوق و شوق سیاسی دارند، مناسب توانایی خودشان می خواهند گوشه ای از بار سیاسی را بر دوش بکشند. در این میان اگر عدالت سیاسی در کشور دائر باشد، علاقمندان به سیاست عملی می توانند در صحنه سیاسی وارد شوند؛ کیک سیاست را، باهمی، تقسیم کنند و خدمات سیاسی را نیز، به نحو احسن، و برای جامعه، انجام دهند.
🔶تاریخ تلخ سیاسی قبل و بعد از انقلاب اسلامی بیان گر این است که میدان رسمی سیاست در ایران خیلی سریع به انحصار گراییده و شایستگان سیاسی را طرد و خودی های سیاسی را، به جای طرد شدگان، جذب می کند. به عبارت دیگر، تاریخ سیاسی ایران نمایشگاه بی عدالتی سیاسی است. بحران سلطه، خصومت های بی پایان سیاسی، محفلی کردن سیاست رسمی، ترویج بدبینی سیاسی برای طرد دیگری شده ها، سرکوب های سیاسی درون حکومتی، و اموری از این دست، از خصلت های همیشگی سیاست ورزی رسمی در این مرز و بوم بوده است.
🔷درون چنین زمینه های نامناسبی، اقدامات توافق ساز دولت چهاردهم را باید به فال نیک گرفت. اینکه دولتی در هنگام جذب نیروهای سیاسی محفل های باندی را پشت سربگذارد و جذب نیروی سیاسی را به کمیته ای شایسته و چند صدایی واگذارد؛ به همه نیروهای ضد و نقیض سیاسی فراخوان جذب بدهد، بازی سیاسی چند حزبی، چند جناحی، چند گرایشی و چند سلیقه ای را به بازی انحصارطلبانه ترجیح دهد؛ تعامل با ارکان قدرت را بر تقابل و افشاگری مقدم بدارد؛ طردشدگان از گروه های مختلف (اقوام، مذاهب، زبان ها، جنسیت ها، حاشیه و مرکز) را به میدان سیاست ورزی برگرداند، همه اینها در تحقق عدالت سیاسی در جامعه ای عدالت سیاسی نادیده، اصلا اقدامات کوچکی نیست و بلکه گشودگی در امر سیاسی، شرح صدر در سیاست ورزی، عدالت پیشگی در قلمرو توزیع سیاسی و باز کردن راهی جدید برای عقلانی سازی حکومت و حکمرانی است. آنان که سعادت این ملت، تاریخ و جامعه ایران، دین، مذهب، اخلاق و عقلانیت را دوست دارند، نمی توانند به این دولت بی مهری کنند و سد راهی گردند که دولت به تازگی آن را باز کرده و می خواهد جای کج راهه های گذشته را بگیرد.
سخن آخر: قدرت پایدار شکست ناپذیر در عرصه سیاسی، قدرت ملت است و دولت تنها زمانی بازتاب دهنده چنین قدرتی است که دولتی فراگیر بوده و بتواند نماینده، نه بعضی از مردم که همه اجزای گوناگون یک ملت باشد.
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
♦️علوم انسانی و تقوای ارجاع
✍🏻علی سلطانی
🔷اگر کسی از من بپرسد از سنت دانشگاهی علوم انسانی چه چیز یاد گرفتی؟ میگویم مستند سخنگفتن، میگویم انتحالنکردن، میگویم خود را صاحب حرف جا نزدن، میگویم تقوای ارجاع، میگویم پرهیزگاریِ نقلقول، میگویم تقریر درست و بیطرف، میگویم دوری از شتابزدگی در بیان ایدهٔ نو، میگویم پختن حرف در کورهٔ حرفهای بدیل و تراشکاریِ آرای رقیب. مهمتر از همهٔ اینها، همان حرف اول: مستند سخنگفتن و فراموشنکردن ارجاع.
🔷شلختگی گفتار و بیتقوایی نوشتار این است که ما از آرای دیگران آشی بپزیم و هیچجاییش هم نگوییم که آدرس خرید اقلام این آش از کجا بوده. بعدش هم خودمان را صدر تا ذیل آن آش بنماییم. این قضیه وقتی جدی میشود که موضوع سخن ایدهٔ جدیدی در جامعهٔ میزبان باشد. خاصه اگر اصل سخن به نحوی در نسبت با آن جامعه جنجالی باشد؛ آنوقت دهانها همه وا میماند، سوت و کف یا گوجه و لنگهکفش حوالهٔ گوینده و نویسنده میشود، غافل از اینکه جنابشان سارق علم است و کاسب فکر.
🔷اهمیت ارجاعدادن و پرهیزگاریِ نقلقول تا آنجاست که به نظر من اصلیترین عیار کار علمی و دانشمندبودن طرف است. چرا؟ چون اولاً کسی که خود اهل کار علمی باشد و در سنت دانشجویی عرق ریخته باشد، اهمیت زحمت علمی را میداند و شرم میکند که بدون استناد سخن بگوید. فراتر از آن، به قیمت هیاهو و تحسین مخاطبان هم، خود را صاحب فکر جا نمیزند.
🔷در ثانی، اگر کسی اهل ارجاع باشد، خودبخود از بازار مکارهٔ نام و نان، به گوشهٔ کتابخانه و اتاق کار میخزد. چون وقتی کسی ایدهای را با شناسنامه و ارجاع معرفی میکند، هرچقدر جنجالی و عالی و ساختارشکن و چشمخیرهکن، دیگران میتوانند به منبع اصلی رجوع کنند و ببینند حرف آنقدرها هم پُخی نبوده و حرفهای علیه آن فکر هم کم نیست؛ اینجاست که باد آن سخن میخوابد. این در جامعهٔ ما و در قبال علوم انسانی بسیار مصداق دارد. احتیاط میکنم و نام نمیبرم. ولی چون ما با تأخر علمی و فرهنگی و ترجمه طرفیم، از بازار آهنگری و تراشکاریِ ایدهها هم دیرتر مطلع میشویم و حرفهای مترجمان و سخنرانان ناقل، گاهی خیلی به نظرمان پیشرو میآید؛ در حالی که گاهی ته صف آن حوزه و موضوع هم نیست.
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
دین رمز آلود و دین فهم آموز .mp3
11.51M
🎧#پوشه_شنیداری
♦️دین رمز آلود و دین فهم آموز
🎙آیت الله محمد سروش محلاتی
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034
✅ بررسی عدالت از نظر مایکل سندل
✳️ فضیلت مدنی و فداکاری مشترک راه برون رفت از بحران بازار گرایی
🔴 عناصر کلیدی بحث سندل در حوزه عدالت، مبتنی بر پرورش فضیلت مدنی و فداکاری مشترک، بررسی محدودیتهای اخلاقی بازارها، پرداختن به تأثیر نابرابری بر همبستگی اجتماعی، و بازسازی نهادهای عمومی است که مردم را گرد هم میآورند. این رویکرد ایدهای را که سیاست میتواند یا باید در میان تصورات رقابتی از زندگی خوب بیطرف باشد، رد میکند. در عوض، بحث دموکراتیک درباره سوالات اخلاقی اساسی را برای ایجاد یک جامعه سیاسی عادلانه و پویا ضروری میداند.
🔴 فایدهگرایی: به حداکثر رساندن خوشبختی برای بیشترین تعداد بنتام معتقد بود که اصل فایده، علمی از اخلاق ارائه میدهد که میتواند مبنای اصلاحات سیاسی باشد.بر اساس اصل بنتام، فایدهگرایی که توسط جرمی بنتام توسعه یافته است، پیشنهاد میکند کهبالاترین خیر اخلاقی به حداکثر رساندن خوشبختی کلی و به حداقل رساندن رنج است. این رویکرد راهی به ظاهر عینی برای تصمیمگیری اخلاقی با محاسبه هزینهها و منافع ارائه میدهد.
اما بر این اصل انتقادات و محدودیتهایی وارد شده به شرح زیر:
الف- عدم توجه به حقوق فردی
ب- کاهش همه ارزشها به یک مقیاس واحد
ج- ممکن است سرکوب اقلیتها را به نفع اکثریت توجیه کند
در حالی که فایدهگرایی چارچوب روشنی برای تصمیمگیری ارائه میدهد، در به تصویر کشیدن پیچیدگی کامل زندگی اخلاقی و حرمت کرامت انسانی دچار مشکل میشود. جان استوارت میل تلاش کرد تا فایدهگرایی را با تمایز بین لذتهای بالاتر و پایینتر اصلاح کند، اما در نهایت با چالشهای مشابه ی در زمینه حقوق فردی مواجه شد.
🔴 لیبرتاریانیسم: حقوق فردی و مالکیت خود
اگر من مالک خودم هستم، باید مالک کارم نیز باشم. (اگر کسی دیگر میتوانست به من دستور کار بدهد، آن شخص ارباب من بود و من برده.)
لیبرتاریانیسم، بر اصل مالکیت برخود تاکید دارد. لیبرتاریانیسم ادعا میکند که افراد حقوق مطلقی بر بدن، کار و اموال بهدستآمدهی خود دارند. این دیدگاه به یک دولت حداقلی منجر میشود که فقط در برابر زور، سرقت و تقلب محافظت میکند.
پیامدهای لیبرتاریانیسم به شرح زیر است:
الف: مخالفت با مالیات بازتوزیعی
ب: رد قوانین پدرسالارانه
ج: حمایت از بازارهای آزاد و مبادلات داوطلبانه
در حالی که لیبرتاریانیسم دفاع قوی از آزادی فردی ارائه میدهد، با چالشهایی در زمینه های زیر مواجه است:
الف: در زمینه کالاهای جمعی و اثرات خارجی
ب: در زمینه نابرابری فرصتها
ج: در زمینه تعهدات اجتماعی فراتر از رضایت
تاکید لیبرتاریانیسم بر مالکیت بر خود، استدلال قانعکنندهای علیه برخی اشکال اجبار دولتی ارائه میدهد، اما در توضیح شهود ما درباره مسئولیت اجتماعی و عدالت دچار مشکل میشود.
🔴 یک جامعه عادلانه نمیتواند صرفاً با به حداکثر رساندن فایده یا با تأمین آزادی انتخاب به دست آید. برای دستیابی به یک جامعه عادلانه، باید درباره معنای زندگی خوب با هم استدلال کنیم و فرهنگی عمومی ایجاد کنیم که به اختلافاتی که بهطور اجتنابناپذیر به وجود میآیند، خوشآمد بگوید.از نظر سندل درگیر شدن در اختلافات اخلاقی به این صورت انجام می شودکه به جای اجتناب از مسائل اخلاقی و دینی بحثبرانگیز، سیاست خیر عمومی بهطور مستقیم به آنها از طریق بحث عمومی میپردازد ......
🔻 جهت مطالعه این مطلب در سایت به لینک زیر مراجعه فرمایید:
andishehma.com/edalat-va-afazilat-madani
🌐 اندیشه ما
eitaa.com/joinchat/3881369777C45aea07034