✅تعریف روش فقاهت در بیان
🌷آیتالله امام خامنهای:
♦️وقتی میگوییم فقاهت، مراد ما آن متد کاری و شیوهی کاری در حوزههاست. این شیوهی استنباط را به عنوان «فقاهت» اصطلاح میکنیم، که در کلمات فقها هم کم و بیش به همین معنا به کار میرود.
♦️روش فقاهت، یعنی همین روش رد فروع به اصول، و استنباط از اصول و مبانی استنباط - کتاب و سنت و عقل و اجماع - و کیفیت این استنباط و تقابل میان ادله و ترتیب و نوبتبندی ادلهی مختلف، که اول به چه مراجعه کنیم؛ فرضاً اول به ادلهی اجتهادی مراجعه میکنیم، به ظواهر مراجعه میکنیم؛ اگر ظواهر تعارض داشتند، چهکار بکنیم؟ اگر ظواهری نداشتیم، چهکار بکنیم؟ نوبت اصول عملیه کی میرسد؟ کدام اصل بر کدام اصل دیگر مقدم است؟ و از این قبیل.
♦️این شیوهیی که ما در علم اصول آن را میخوانیم، اسمش را «فقاهت» میگذاریم.
🌐 بیانات مقام معظم رهبری در آغاز درس خارج فقه: 1370/6/31
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✳️🌸 لزوم تعمیق فقه
🌷امام خامنهای:
✅فقه و فقاهت باید در حوزهها پیشرفت بکند. این پیشرفت، هم از لحاظ عمق است، و هم از لحاظ سعه و فراگیری مسائل زندگی. فقه باید عمیق بشود؛ عمیقتر از آنچه که هست. ... ما باید این عمق را روزافزون کنیم.
✅عمق به معنای این نیست که به گوشهها و حواشی و تدقیقات زاید بپردازیم؛ نه، مسأله را حلاجی کردن، آن را به روشهای نوی تحقیق زدن، و به وسیلهی آنها آن را عمیقتر کردن است. کسی که اهل تحقیق باشد، در میدان عمل میتواند این شیوهی تحقیق را بشناسد.
✅ ما باید به فقه عمق ببخشیم. از سطحینگری در فقه بایستی پرهیز بشود. امروز فقه ما باید از فقه زمان شیخ و شاگردان شیخ و شاگردان شاگردان شیخ - که بزرگان دورهی ماقبل ما هستند - عمیقتر باشد. در مسائل، ما بههیچوجه نباید سطحی فکر کنیم. باید به فقه پیچیدگی و عمق ببخشیم. این، یک بعد از ابعاد پیشرفت فقاهت است.
🌐 بیانات مقام معظم رهبری در آغاز درس خارج فقه: 1370/6/31
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✳️ضرورت توسعهی فقه از منظر سرپرست جامعهی اسلامی1️⃣
🌷امام خامنهای:
🔻بعد دیگر، سعه و فراگیری مسائل زندگی است؛ یعنی ما باید به بعضی از ابواب - آن هم ابواب دارای اهمیت فردی، نه اهمیت اجتماعی - اکتفا نکنیم؛ مثلاً ابواب طهارت.
🔻شما الان نگاه کنید ببینید، تعداد کتبی که در باب طهارت نوشته شده، چهقدر است؛ تعداد کتبی که در باب جهاد، یا در باب قضا، یا در باب حدود و دیات، یا در باب مسائل اقتصادی اسلام نوشته شده، چهقدر است.
🔻خواهید دید آن اولی بیش از این دومی است؛ از بعضیها که خیلی بیشتر است.
🔻بعضی از کتب دورهیی ما، حتّی کتاب جهاد را ندارد. مثلاً صاحب «حدائق» و بسیاری از فقهای دیگر، لازم ندانستند جهاد را که یکی از اصول اسلام و شریعت است، بحث کنند.
🔻البته «حدائق» دوره نیست - نقص دارد - اما از محلی که جهاد را باید بررسی کنند، خیلی گذشته و بحث نکردهاند.
🔻جهاد در آخر عبادات و قبل از ورود در معاملات و عقود است. خیلیهای دیگر هم - مثل مرحوم نراقی - بحث نکردند؛ عدهیی هم که بحث کردند، خیلی مختصر بحث کردند و مثلاً میبینید که آن پیچیدگیهای علمی را در بعضی از کتب به کار نبردند.
🔻ما باید به فقه وسعت بدهیم؛ یعنی فقه ما باید از لحاظ سعهی سطح فقاهت پیشرفت کند و همهی مسائل زندگی را شامل بشود.
🌐 بیانات مقام معظم رهبری در آغاز درس خارج فقه: 1370/6/31
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✳️ضرورت توسعهی فقه از منظر سرپرست جامعهی اسلامی 2️⃣
🌷امام خامنهای
🔻امروز خیلی از مسائل هست که از لحاظ فقهی برای ما روشن نیست؛ حتّی میخواهم این را بگویم که در بعضی از ابواب فقه، برخی از فروع هست که قدمای ما به آنها رسیدگی کردند و احکام آن را بیان نمودند؛ اما متأخرین حتّی آنها را هم بحث نکردند.
🔻یعنی شما امروز اگر به «مبسوط» شیخ (رضواناللَّهعلیه) یا مثلاً به «تحریر» علامه مراجعه بفرمایید، فروع بیشتری خواهید یافت، تا به خیلی از کتب فقهایی که بعد از اینها آمدند؛ و بخصوص فقهایی که نزدیک به زمان ما هستند و به فروع اهمیت کمتری میدهند؛ در حالی که این فروع هر کدام نقشی در زندگی جامعه دارند. پس، فقه بایستی گسترش پیدا کند.
🔻 امروز فقه ما باید احکام معاملات را خوب برسد؛ احکام اجاره را به شکل جهانی خوب نگاه کند؛ احکام انواع و اقسام قراردادها را از شرع مقدس استنباط و بیان کند. خیلی از اینها هست که امروز برای ما روشن نیست.
🔻شما ببینید یک مضاربهی ما - که برای آن خیلی هم تره خرد نمیکردیم - میتواند علیالفرض بانکداری را اداره بکند. خیلی خوب، چرا ما در کتب فقهیه و ابواب مختلف فقهیه تفحص لازم نکنیم، تا راههایی را برای ادارهی زندگی پیدا نماییم؟
🌐 بیانات مقام معظم رهبری در آغاز درس خارج فقه: 1370/6/31
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✅ لزوم رشد روششناسی فقه
🌷آیتالله امام خامنهای:
🔻هم از لحاظ سطح بایستی پیشرفت بکند و گسترش بیشتری پیدا نماید، و هم از لحاظ روش.
🔻همین روش فقاهتی که عرض شد، احتیاج به تهذیب، نوآوری و پیشرفت دارد. باید فکرهای نو روی آن کار بکنند، تا اینکه بشود کارایی بیشتری به آن داد.
🌐 بیانات مقام معظم رهبری در آغاز درس خارج فقه: 1370/6/31
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✳️ضرورت تأسیس فقه اداره نظام
🌷امام خامنهای:
🔻اینکه دین در خدمت ادارهی زندگی مردم باشد و سیاست از دین تغذیه بکند، هنوز در بعضی از اذهان درست جا نیفتاده است. ما بایستی این فکر را در حوزه ریشهدار کنیم؛ به این شکل که هم فقاهت را اینطور قرار بدهیم، و هم در عمل اینگونه باشیم.
🔻یعنی چه؟ یعنی استنباط فقهی، بر اساس فقه ادارهی نظام باشد؛ نه فقه ادارهی فرد. فقه ما از طهارت تا دیات، باید ناظر به ادارهی یک کشور، ادارهی یک جامعه و ادارهی یک نظام باشد.
🔻شما حتّی در باب طهارت هم که راجع به ماء مطلق یا فرضاً ماءالحمام فکر میکنید، باید توجه داشته باشید که این در یک جا از ادارهی زندگی این جامعه تأثیری خواهد داشت؛ تا برسد به ابواب معاملات و ابواب احکام عامه و احوال شخصی و بقیهی ابوابی که وجود دارد.
🔻بایستی همهی اینها را به عنوان جزیی از مجموعهی ادارهی یک کشور استنباط بکنیم.
🔻این در استنباط اثر خواهد گذاشت و گاهی تغییرات ژرفی را به وجود خواهد آورد.
🌐 بیانات مقام معظم رهبری در آغاز درس خارج فقه: 1370/6/31
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✅نظامسازی به مثابهی امری مستمر
🌷امام خامنهای:
🔹نظامسازی - که گفتیم امام بزرگوار ما بر اساس مبانی فقهی، نظامسازی کرد - یک امر دفعی و یکباره نیست؛ معنایش این نیست که ما یک نظامی را بر اساس فقه کشف کردیم و استدلال کردیم و این را گذاشتیم وسط، و این تمام شد؛ نه، اینجوری نیست.
🔹نظامسازی یک امر جاری است؛ روزبهروز بایستی تکمیل شود، تتمیم شود. ممکن است یک جائی اشتباه کرده باشیم اما مهم این است که ما بر اساس این اشتباه، خودمان را تصحیح کنیم، خودمان را اصلاح کنیم؛ این جزو متمم نظامسازی است. نه اینکه گذشته را خراب کنیم.
🔹اینکه ما میگوئیم نظامسازی جریان دارد، معنایش این نیست که هرچه را ساختیم و بنا کردیم، خراب کنیم؛ قانون اساسیمان را خراب کنیم، نظام حکومتی و دولتیمان را ضایع کنیم؛ نه، آنچه را که ساختیم، حفظ کنیم، نواقصش را برطرف کنیم، آن را تکمیل کنیم. این کار، یک کار لازمی است.
🌐بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری: 17/6/1390ش.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✅تفسیر ولایت مطلقه فقیه: انعطافپذیری دستگاه تصمیمگیری
🌷امام خامنهای:
♦️نظامسازی یک امر جاری است؛ روزبهروز بایستی تکمیل شود، تتمیم شود. ممکن است یک جائی اشتباه کرده باشیم اما مهم این است که ما بر اساس این اشتباه، خودمان را تصحیح کنیم، خودمان را اصلاح کنیم؛ این جزو متمم نظامسازی است. ...
♦️ من تصورم این است که بُعد مهمی از قید اطلاق که امام منضم کردند به ولایت فقیه - که در قانون اساسىِ اول قید «مطلقه» نبود؛ این را امام اضافه کردند - ناظر به همین است؛ یعنی انعطافپذیری.
♦️دستگاه ولایت - که دستگاه عظیم ولایت، یعنی در واقع مجموعهی آن دستگاههای تصمیمساز و تصمیمگیر که در رأسش رهبری قرار دارد؛ اما مجموعه، یک مجموعه است - باید بتواند به طور دائم خودش را پیش ببرد، متحول کند؛ چون تحول جزو سنتهای زندگی انسان و تاریخ بشری است.
♦️ما اگر چنانچه خودمان تحول ایجاد نکنیم و پیش نرویم، تحول بر ما تحمیل خواهد شد. تحول یعنی تکمیل، پیش رفتن به سمت آنچه که درستتر است، آنچه که کاملتر است. یعنی آنچه را که ساختیم، ببینیم نقصهایش کجاست، آن را برطرف کنیم؛ ببینیم کجا کم داریم، آن را اضافه کنیم. این جریان بایستی ادامه پیدا کند.
♦️البته دشمنان، «ولایت مطلقه» را به معنای «استبداد» گرفتهاند؛ یعنی میل فقیه عادل به صورت دلبخواه. این معنا در دلِ خودش یک تناقض دارد: اگر عادل است، نمیتواند مستبد باشد؛ اگر مستبد است و بر اساس دلخواه عمل میکند، پس عادل نیست.
♦️دشمنان، این را ملتفت نمیشوند و این معنا را نمیفهمند. این نیست مسئلهی «ولایت مطلقه» که فقیه هر کار دلش خواست، بکند؛ یک وقت یک چیزی به نظرش رسید که باید این کار انجام بگیرد، فوراً انجام دهد؛ قضیه این نیست.
♦️قضیه این است که یک حالت انعطافی در دست کلیددار اصلی نظام وجود دارد که میتواند در آنجائی که لازم است، مسیر را تصحیح و اصلاح کند، بنا را ترمیم کند.
🌐بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری: 17/6/1390ش.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✳️ضرورت توسعهی فقه از منظر سرپرست جامعهی اسلامی 3️⃣
🌸ضرورت درسهای خارج فقه حکومتی:
🌷امام خامنهای:
🔻مسائل جدیدی وجود دارد. در زمینهی اقتصاد، مسائل تازهای وجود دارد. مثلاً ما بانکداری اسلامی را به وجود آوردهایم. امروز مسائل تازهای در زمینهی پول و بانکداری وجود دارد؛ اینها را بایستی حل کرد؛ باید اینها را در بانکداری اسلامی - بانکداری بدون ربا - دید.
🔻کی باید اینها را انجام بدهد؟ فقه متکفل این چیزهاست.
🔻البته من همینجا عرض بکنم که نیاز ما به کرسیهای بحث آزاد فقهی در حوزهی قم - که مهمترین حوزههاست - برآورده نشده است. من این را الان اینجا عرض میکنم - آقایانی هم از قم اینجا تشریف دارید - این نیاز برآورده نشده.
🔻در قم باید درسهای خارجِ استدلالىِ قویای مخصوص فقه حکومتی وجود داشته باشد تا مسائل جدید حکومتی و چالشهائی را که بر سر راه حکومت قرار میگیرد و مسائل نو به نو را که هی برای ما دارد پیش میآید، از لحاظ فقهی مشخص کنند، روشن کنند، بحث کنند، بحثهای متین فقهی انجام بگیرد؛
🔻بعد این بحثها میآید دست روشنفکران و نخبگان گوناگون دانشگاهی و غیر دانشگاهی، اینها را به فرآوردههائی تبدیل میکنند که برای افکار عموم، برای افکار دانشجویان، برای افکار ملتهای دیگر قابل استفاده است.
🔻این کار بایستی انجام بگیرد، ما این را لازم داریم. محصول این کاوشهای عالمانه میتواند در معرض استفادهی ملتها و نخبگان دیگر کشورها هم قرار بگیرد.
🌐بیانات مقام معظم رهبری در دیدار با اعضای مجلس خبرگان رهبری: 17/6/1390ش.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
رونمایی کتاب نقدی بر مدخل امام خمینی در دائرة المعارف تشیع
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
رونمایی کتاب نقدی بر مدخل امام خمینی در دایرة المعارف تشیع (اثر عمادالدین باقی)
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
🌐در همایش تحریف ظالمانه عنوان شد؛
♦️این روزها تحریف از سوی خودینماها آغاز میشود
http://rasanews.ir/fa/news/608918/
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
♻️سيره ي فقه حكومتي آقا 1️⃣
☑️ تصوير سلاحى كه در خطبه هاى نماز عيد فطر در دستان رهبر انقلاب بود مورد توجه رسانه ها قرار گرفت.
🔸اين سلاح " دراگانوف" نام دارد. اما اين سلاح چه خصوصيتى دارد؟
🔸سلاح تک تيرانداز "دراگانوف" سلاح انفرادی است که بیشتر در عملیاتهای تجسسی کاربرد داشته و برای از کارانداختن نفرات شاخص دشمن، در حین عملیات کمین از فاصله دور به کار میرود.
🔸این سلاح از وزن کم و دقت فوقالعاده ای برخوردار است و با ظاهری زیبا، عملکردی مطمئن و بیخطر دارد.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
✳️ضرورت کلاننگری تمدّنی در فقه حکومت
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
هدایت شده از سلمان رئوفی
#حوزه_رشته_سیاست
#حجتالاسلام_نعیمیان
#امام_خمینی
🔅🔅🔅
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان اظهار کرد:
مرحوم آیتالله خویی با ادله اجتهادی به سبب نگاه خاصی که به رجال داشت، موضوع ولایت فقیه را نمیپذیرفت، ولی با ادله فقاهتی قائل به تصدی فقیه بود. به همین دلیل میگفت فقیه باید عهده دار جامعه اسلامی باشد، غیر فقیه نمیتواند چنین تکلیفی داشته باشد و تصرفات غیر فقیه جایز و نافذ نیست.
📝 دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری – تحلیلی مفتاح، درباره زمان مطرح شدن موضوع ولایت مطلقه فقیه بیان داشت: بحث ولایت مطلقه فقیه از اموریست که در زمان عدم حضور پیامبر(ص) و امام معصوم(ع) به فقیه واگذار شده است.
@salmanraoofi
ادامه گفتگو را در زیر دنبال کنید👇👇
هدایت شده از سلمان رئوفی
#حوزه_رشته_سیاست
#حجتالاسلام_نعیمیان
#امام_خمینی
🔅🔅🔅
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان یادآور شد:دایره ولایت فقیه منوط به جعل امام معصوم(ع) است و این دایره براساس نیازها، اقتضائات و مصلحت جامعه در نظر گرفته میشود، از اینرو ولایتی که برای فقیه در نظر گرفته میشود همان ولایتیست که برای پیامبر(ص) و امام(ع) عنوان میشود. یعنی ضرورت رفع نیازهای جامعه اسلامی این اقتضاء را دارد که ولایت گستردهای مانند ولایت معصوم(ع) برای فقیه جعل شود.
🔹 استاد حوزه با بیان اینکه طرح بحث ولایت مطلقه فقیه به امام راحل باز نمیگردد، اظهار داشت: بحث ولایت فقیه پس از شیخ مفید یعنی زمان نخستین مکتوبات فقهی که به ما رسیده، به دو صورت مطرح شده است. برخی از فقها اختیارات فقیه را متناسب با نیاز هر باب در هر کدام از ابواب فقه مطرح کردهاند. چنانکه گاه فراتر از نیاز خاص یک باب فقهی نیز تعابیر عام و مطلق درباره ولایت فقیه مورد اشاره قرار گرفته است.
🔹 وی عنوان کرد: همچنین گستردگی ولایت فقیه در سخنان فقهای پس از شیخ مفید لزوماً در قالب بحث نظری مبسوط محدود نمیشود، بلکه در خلال فرمایشات این بزرگواران در اشارات فتوایی نیز با عبارات متعددی، گستردگی ولایت فقیه مطرح شده است.
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان یادآور شد: مرحوم نراقی نخستین کسی است که بحث ولایت فقیه را به تناسب نیاز زمان به صورت مبسوط مطرح میکند و میگوید «فقها، فضلا و طلاب وقتی قوه اجتهاد را در خود احساس میکنند، احکام دین را استنباط کرده و به امور ولایی میپردازند، ولی نیاز است این بحث به صورت جدی و استدلالی مطرح شود.»
🔹 وی تأکید کرد: البته نباید انتظار داشت ولایت فقیه از همان نخست به صورت گسترده مطرح شده باشد، بلکه مانند سایر ابواب فقه آرام آرام توسعه بحثی پیدا کرده است.
🔹 این محقق و مدرس فقه سیاسی در جمع بندی این بخش از سخنان خود گفت: بحث ولایت مطلقه فقیه را به دو صورت میتوان در سخنان فقهای گذشته سراغ گرفت؛ نخست، تصریحات فتوایی بر عمومیت و اطلاق ولایت فقیه که پس از شیخ مفید مطرح شده است. دوم، کنار هم قرار دادن مطالب جزئی که درباره ولایت فقیه در ابواب مختلف فقه توسط فقها مطرح شده است. موضوع ولایت فقیه در تمامی ابواب فقه بیان شده و تمسک شده است. اگر این مطالب را کنار هم قرار دهیم ولایت مطلقه فقیه اثبات میشود. این امر را می توان در کتاب فقیهان امامی و عرصههای ولایت فقیه دید.
🔹 این استاد حوزه در پاسخ به این پرسش که «آیا امام راحل بحث ولایت فقیه را نخستین بار در نجف ارائه دادند؟» اذعان داشت: عموم افراد گمان میکنند امام راحل برای نخستین بار ولایت فقیه را در نجف مطرح کردند، در حالی که اینگونه نیست. ایشان نخستین بار در رساله کشف اسرار موضوع ولایت فقیه را مطرح کردهاند.
🔹 وی افزود: مرحوم آیتالله بروجردی در سال ۱۳۲۷ در باب نماز جمعه به اثبات ولایت مطلقه فقیه پرداختهاند و امام سه سال پس از ایشان یعنی سال ۱۳۳۰ در اصول فقه در رساله اجتهاد و تقلید و نیز در درس خارج اصول فقه ولایت فقیه را مطرح و اثبات کردهاند. آیتالله سبحانی که تقریرات درس اصول امام(ره) را تهیه کردهاند، در پاسخ به سوال اینجانب نقل کردند ایشان آن را در بحث اجتهاد و تقلید در سال ۱۳۳۰ درس دادند. این محتوا در کتاب تهذیب الاصول ایشان و نیز در تقریر مرحوم شیخ حسین تقوی اشتهاردی چاپ شده است.
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان خاطرنشان کرد: آیتالله جوادی آملی نیز تقریرات درس اصول امام(ره) را از سال ۱۳۳۰ تا ۱۳۳۷ در کتابی به نام تحریر الاصول تهیه کردهاند که موضوع ولایت فقیه در باب اجتهاد و تقلید مطرح شده است که ظاهراً مربوط به سال ۱۳۳۷ش است. از سوی دیگر امام راحل خود درسهایشان را مینوشتهاند که ولایت فقیهشان در رساله اجتهاد و تقلید که در سال ۱۳۳۰ نگاشته شده، بیان شده است.
@salmanraoofi
ادامه گفتگو را در زیر دنبال کنید👇👇
هدایت شده از سلمان رئوفی
#حوزه_رشته_سیاست
#حجتالاسلام_نعیمیان
#امام_خمینی
🔅🔅🔅
🔹 وی یادآور شد: همچنین آیتالله سید ابراهیم میرباقری از اساتید حوزه تهران نقل میکرد «در مقطع کوتاهی در بحث تابستانی – گویا سال ۴۳ – موضوع ولایت فقیه توسط امام راحل برای جمع محدودی از طلاب مطرح شد.» پس درس اصول امام(ره) غیر از آیتالله سبحانی توسط شیخ حسین تقوی اشتهاردی نیز تقریر نویسی شده و در آنجا نیز موضوع ولایت فقیه عنوان شده است و دو تقدیر از مقطع اول و بعد توسط آیتالله جوادی داریم.
🔹 استاد حوزه اذعان داشت: در ضمن سه سال پس از درس ولایت فقیه امام راحل، مرحوم آیتالله گلپایگانی در سال ۱۳۳۳ درس ولایت فقیه خود را ارائه میدهند و تقریرات آن توسط آیتالله صابری همدانی منتشر شده است. بحث دیگر اینکه تقریرات درس آیتالله بروجردی درباره ولایت فقیه توسط آیتالله میرزاعلی صافی گلپایگانی، آیتالله منتظری و آیتالله نوری همدانی(هنوز منتشر نشده) نیز تهیه شده است.
🔹 وی اظهار کرد: تمام این دروس ولایت فقیه را امام راحل پیش از درسهای نجف مطرح کردهاند. در نجف نیز از اول بهمن سال ۱۳۴۷ موضوع ولایت فقیه را مطرح میکنند که مورد استقبال شهید صدر قرار میگیرد. در نجف تقریرات درس ایشان توسط آیتالله معرفت، به عربی ترجمه میشود. مدتی بعد متن فارسی دوباره توسط آقای جلال الدین فارسی ویرایش شده و منتشر میشود.
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان در جمع بندی این بخش از سخنان خود نیز اظهار کرد: اولاً، بحث ولایت فقیه مختص امام نیست بلکه پیش از ایشان افراد فراوانی نیز این موضوع را مطرح کردهاند. ثانیاً، امام راحل پیش از نجف چند بار موضوع ولایت فقیه را مطرح کرده و چند بار تدریس کردهاند که شامل سالهای ۱۳۳۰، ۱۳۳۷ ،۱۳۴۳ و… میشود.
🔹 وی همچنین اضافه کرد: در فتنه ۸۸ پسر آقای شریعتمداری ادعا کرد پدرش اعتقادی به ولایت فقیه نداشت. آقای سید هادی خسروشاهی براساس اسناد ساواک گفت: آقای شریعتمداری در مهر سال ۱۳۴۷ یعنی پیش از امام راحل موضوع ولایت فقیه را بررسی کرده که توسط آقای ابوالحسن حقانی منتشر شده است. اما امام خمینی بحث ولایت فقیه را در نجف در بهمن سال ۴۷ ارائه کردند. این نشان میدهد که این مقوله در ذات فقاهت شیعی است.
🔹 عضو گروه فقه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم(ع)، در ادامه گفتوگو، دیدگاه آیتالله خویی درباره ولایت فقیه را اینگونه تشریح کرد: آقای خویی نافی ولایت فقیه نبود.
🔹 وی افزود: در فقه و اصول وقتی علما برای موضوعی از ادله اجتهادی دلیل کافی پیدا نمیکنند به اصول عملیه و ادله فقاهتی مراجعه میکنند. مرحوم آیتالله خویی نیز بر خلاف اکثر علما به رجال نگاه تعبدی داشته، حتی به جابریت رای مشهور نیز اعتقادی نداشته و این نگاه خاص اقتضاء میکرده که بسیاری از روایات را کنار بگذارد.
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان اظهار کرد: مرحوم آیتالله خویی با ادله اجتهادی به سبب نگاه خاصی که به رجال داشت، موضوع ولایت فقیه را نمیپذیرفت، ولی با ادله فقاهتی قائل به تصدی فقیه بود. به همین دلیل میگفت فقیه باید عهده دار جامعه اسلامی باشد، غیر فقیه نمیتواند چنین تکلیفی داشته باشد و تصرفات غیر فقیه جایز و نافذ نیست.
🔹 وی تأکید کرد: از کسانی که به ولایت فقیه حمله میکنند باید پرسید جایگزین آنها برای ولایت فقیه چیست؟ غیر از دموکراسی است؟ به نگاه آیتالله خویی و دیگر علما اگر فقیه در جایگاه متصدی نباشد قدر متیقن فرد دیگری نمیتواند بر این جایگاه قرار گیرد. نگاه آیتالله خویی این نیست که ولایت فقیه را کنار بگذاریم. ایشان اصل کار برای غیر فقیه را جایز نمیدانند.
🔹 این استاد اضافه کرد: البته لزوماً در شاگردان آیتالله خویی چنین نگاهی وجود ندارد. برای نمونه آیتالله معرفت شاگرد ایشان بوده، سپس شاگرد امام(ره) میشود و بحث ولایت فقیه را به زبان عربی منتشر میکند. آیتالله سید محمدمهدی خلخالی نیز شاگرد آیتالله خویی بوده ولی ولایت فقیه را در کتاب قوی حاکمیت در اسلام، در همان آغاز انقلاب بسط داده است.
@salmanraoofi
ادامه گفتگو را در زیر دنبال کنید👇👇
هدایت شده از سلمان رئوفی
#حوزه_رشته_سیاست
#حجتالاسلام_نعیمیان
#امام_خمینی
🔅🔅🔅
🔹 وی افزود: آیتالله میرزا جواد تبریزی نیز از باب حسبه تصدی مقام ولایت را به فقیه میدهد، غیر فقیه را جایز نمیداند. تضعیف ولایت فقیه را حرام دانسته و از منظر او غیر فقیه مشروعیت تصدی ندارد. بزرگان دیگر مانند شهید صدر، آقاضیاء، آخوند خراسانی، آیتالله سبزواری و… نیز موضوع ولایت فقیه را مورد تأکید قرار دادهاند.
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان یادآور شد: آخوند خراسانی برخی ادله را نقد میکند، ولی میگوید براساس همین ادله فقیه قدر متیقن است. به طور کلی برخی شاید مشربشان این باشد که بگویند از باب حسبه ولایت به فقیه میرسد، ولی این به معنای نپذیرفتن ولایت فقیه نیست. بلکه تأکید میکنند کار باید به دست فقیه باشد وگرنه دیگران حق تصرف ندارند.
🔹 وی درباره این که آیا دیدگاه امام درباره ولایت فقیه پیش از نجف با پس از نجف متفاوت شد؟ خاطرنشان کرد: امامدر همه این مقاطع و نیز در نجف ولایت عام و مطلق فقیه را ثابت کردهاند و به تناسب هر زمان ولایت خود را به کار گرفتهاند.
✳ حجتالاسلام والمسلمین نعیمیان پاسخ پرسش «چرا امام شرط اجتهاد را برای ولیّ فقیه کافی دانست در حالی که پیشتر اعلمیت را نیز شرط می دانست؟» را این گونه ارائه داد: حضرت امام(ره) تأکید داشتند تصدی زعامت جامعه نیازمند خصوصیات و شرایط مختلفی در فقیه است. لذا با تأکید بر چنین جامعیتی صرف مرجعیت را کافی نمیدانستند. چنانکه اعلمیت را لازم ندانستند تا جامعه به بن بست نرسد.
@salmanraoofi
❇️بازتاب تدریس "ولایت فقیه" توسط حضرت امام(ره) در نجف1️⃣
✅مرحوم آیتالله سیدمحمود شاهرودی:
🔹به نظر من در آن مقطع از همه مهمتر این فکر حکومتی فقهی بود یا فقه حکومتی که امام توانست در نجف مطرح کند. پیش از آن در قم به این شکل فقهی مطرح نکرده بود.
🔹در نجف بحث حکومت فقهی را مطرح کرد. در واقع در بحث مکاسب و آخر بیع که به بحث ولایت صغار میرسد، به همین مناسبت بحث ولایت فقیه شد و این بحث را اولین بار امام در نجف مطرح کرد.
🔹بیسابقه بود که کسی فقه و ولایت فقیه را در حوزه اینگونه بحث کند و در حوزه مثل یک توپ صدا کرد.
غیر از یک بحث ولایت که به صورت مختصر در مکاسب آمده، مطرح نشده بود و امام آن را به بحث کلان حکومت اسلامی کشاند و تحت عنوان حکومت اسلامی و ولایت فقیه این را بحث کرد که خیلی ارزنده بود و یک تحولی در دید فقهی نجف محسوب میشد؛ یعنی آن عمق فقهی، تحقیقات و تلفیقات عمیق فقهی با این دید حکومتی و جدید و پویا توأم شد، که مسالهای جدید و بسیار اساسی است و مبنای آن نظریه سیاسی امام که آنجا از نظر فقهی بنیانگذاری و تبیین شد.
🔹البته در ذهن امام ممکن است از قبل بوده باشد، ولی به آن شکل که مبانی آن مشخص، جوابها، بحثها و مناقشات فقهی ذکر، رد یا تصویب و بهعنوان یک نظریه فقهی سنتی جواهری تثبیت شود، در نجف شد؛ یعنی در نجف خود امام هم این آمادگی را پیدا کرد که در این زمینهای که فکر میکند، تأمل و فکر فقهی و مساله را به این شکل بدیع استنباط و بعد مطرح و تدریس کند.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
❇️بازتاب تدریس "ولایت فقیه" توسط حضرت امام(ره) در نجف2️⃣
🔻استقبال شهید صدر1️⃣
✅مرحوم آیتالله سیدمحمود شاهرودی:
🔹من یادم هست که به درس امام میرفتم. هر روز که این درس بحث میشد، ایشان فراز جدیدی را میگفت که اینها تنظیم میشد به شکل جزوه، چند روز بعد از نوار پیاده و تنظیم میشد. من یک نسخه را روزهای اول بردم خدمت آقای صدر گفتم امام در بحث به بحث ولایت صغار رسیده به ولایت عدول مومن و وارد ولایت فقیه شده.
🔹از این تفسیر آقای صدر بسیار خوششان آمد، اولین بار بود که درس امام را میدید. یادم هست که درس آقای صدر نزدیک ظهر مثلا ساعت ۳۰/۱۰ تا ۱۱ بود و بعد از درس امام بود؛ یعنی درس امام مثلا ۹:۳۰ تا۱۰بود.
🔹آقای صدر در درسشان عین این تعبیر را مطرح کرد و گفت برای اولین بار یک فقیه در حد یک مرجع تقلید در مباحث فقهی علمی خودش بحث حکومت اسلامی را به این شکل مطرح میکند.
🔹آقای صدر خیلی تعریف کرد و شاید نصف وقت کلاس درس ایشان راجع به همین مساله بود و شرح داد که چه کار بزرگی شده و چه نقطه تحول عظیمی در حرکت تاریخ فقه ما فقه جواهریهاست.
🔹تعداد شاگردان آقای صدر آن زمان محدود بود و بعد توسعه پیدا کرد. آن زمان ۴۰، ۳۰ نفر بیشتر نبودیم. آقای صدر در همان جلسه به ما (شاگردان) گفت بر همه شما لازم است این نظریات و تدریس امام را بگیرید و مطالعه کنید.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
❇️بازتاب تدریس "ولایت فقیه" توسط حضرت امام(ره) در نجف3️⃣
🔻استقبال شهید صدر2️⃣:
✅مرحوم آیتالله سیدمحمود شاهرودی:
🔹این بحث را وقتی ایشان شروع کرد یکی از کسانی که خیلی تحتتاثیر این بحث و مروج این بحث شد، شهیدصدر بود.
🔹همان جزوهها را من برای ایشان میبردم و ایشان به شاگردان خودشان میگفت اینها را مطالعه کنید که این یک فتحی است در تاریخ اسلام.
🔹ایشان میگفتند اینکه یک مرجعی با این مقام بیاید این بحثها را به این خوبی مطرح کند آنهم در قلب حوزه، خیلی کار بزرگی است.
🔹ایشان واقعا تحتتاثیر بحث امام در این قسمت قرار گرفتند و این مباحث را ترویج میکردند و به شاگردانشان میگفتند که اگر درس امام را نمیروید، این بخش را بروید و یاد بگیرید که این خیلی کار بزرگ و خوبی است.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷
❇️بازتاب تدریس "ولایت فقیه" توسط حضرت امام(ره) در نجف4️⃣
🔻تأثیر در روحیهی طلاب نجف
✅مرحوم آیتالله سیدمحمود شاهرودی:
🔹ایشان وقتی وارد بحث ولایت بر قاصرین شدند که در مکاسب مطرح است، بحث را به سمت مساله ولایتفقیه بردند در حالی که سایر علما در این مبحث میگفتند که حالا یک قاصری، یک مجنونی، یک صغیری یا یک یتیمی اگر کسی را نداشت، فقیه آن موقع میتواند سرپرست او باشد،
🔹ایشان چون آن نگاه مخصوص خود را داشت بحث را برد روی آنکه ولایتفقیه نهفقط بر این قاصرین بلکه بر کل جامعه مطرح است.
🔹کل جامعه ایتام هستند و اگر کسی نباشد در دست ناکسان و ظالمان میافتد، چنانکه امروز [زمان پهلوی] قرار گرفته است. بحث را برد روی ولایتفقیه که واقعا یک تحولی در علم فقه و مبحث ولایت ایجاد کرد که از همانجا هم باب این بحث الحمدلله باز شد، هم در نجف و هم در جاهای دیگر.
@andishkade_f_h
🌷🇮🇷 اندیشکده فقه حکومتی 🇮🇷 🌷