﷽
⛔️ شبهه
چرا امام #محمد_باقر كه باقرالعلوم ناميده شده كتاب ندارد ؟پس علم امام چگونه به اثبات رسيده؟ مگر باقر العلوم به معني شكافنده علم ها نيست ؟ از كجا بدانيم امام شكافنده تمام علم ها بوده؟
❇️ پاسخ
@Antishobjeh
در ابتدا باید اشاره شود که
🔰 اولا: در مورد کتابهای امامان(ع) در منابع روایی دهها کتاب از آنان یاد شده است و این ها بر چند نوعند:
🔻الف) برخی از این کتابها توسط امام پیشین نگاشته شده، به امام بعدی به عنوان میراث امامت منتقل شده، از امامی به امام دیگر رسیده، تا در دست امام دوازدهم حضرت مهدی(عج) قرار گرفته است.
🔻ب) برخی از اینها با املای امام و با خط شاگردان نگارش یافته است.
🔻ج) برخی با خط امامان(ع) برای هدایت افرادی خاص و یا درخواست عدهای و یا به صورت کلی نوشته شده است.
🔻د) برخی از کتابهای منسوب به امامان(ع) روایات منتسب به آنان است که توسط دیگران در یک یا چند مجموعه روایی گردآوری شده است. با توجه به این نکته باید گفت:
بر خلا ف تصوری که در پرسش اشاره شده برخی کتاب ها منسوب به امام باقر است که از آن میان سه کتاب ذیل است:
👈1_ كتاب التفسير؛
👈2_ رساله امام باقر(ع) به سعد الخير.
👈3_كتاب الهدايه؛
که تفصیل آنر ا در منبع ذیل جویا شوید (1)
🔰ثانیا : تلازمی بین شکافنده علوم بودن وکتاب داشتن نیست، زیرا علم داشتن و شکافتن علوم تنها از طریق نوشتن کتاب اثبات نمی شود واز همین روست که حافظ در باره پیامبر گفته است:
نگار من که به مکتب نرفت و خط ننوشت به غمزه مسله آموز صد مدرس شد
مسله امام باقر ع نیز چیزی شبیه این است بخصوص این که در زمان امام باقر(ع) فرصتی پیش آمد تا حضرت بتواند به تربیت شاگردانی چون «زراره» و «محمد بن مسلم» وامثال ان دو بپردازد و بخش گستردهای از تعلیمات اسلامی را به آنان تعلیم دهند. همان تعلیمات، از طریق شاگردان امام در منابع شیعه وارد گشت. که اسامی برخی از آنها در آخر پرسش آورده شده می شود.
📌اما علت این که این لقب اختصاص به امام پنجم یافته، آن است که آن بزگوار آغاز گر حرکت و نهضت علمی بود که پس از او با امام صادق ادامه یافت و به اکمال خود رسید. در واقع او شکافنده و باز کننده در دانش به سوی مسلمانان بود و امام صادق ادامه دهنده راه و مسیر امام باقر (ع) است.
طبق نقل برخی روایات این لقب، در آغاز از سوی پیامبر گرامی(ص) قبل از میلاد امام پنجم، به ایشان داده شده ، به عنوان یک نشانه و ویژگی امام به صحابی جلیل القدر جابربن عبدالله انصاری گفته شده است. در برخی روایات آمده که امام پنجم در تورات هم با همین لقب شناخته شده اند.(2)
💠حال درباره راه اثبات مقام علمی آن حضرت باید گفت: امام باقر (ع)، در طول زندگی خود، به نشر و گسترش حقايق و معارف الهى پرداخت . مشكلات علمى را تشريح نمود. جنبش علمى دامنه دارى به وجود آورد كه مقدمات تاسيس يك «دانشگاه بزرگ اسلامى» را كه در دوران امامت فرزند گراميش «امام صادق » به اوج عظمت رسيد، پى ريزى كرد.
امام پنجم در علم، زهد، عظمت و فضيلت سرآمد همه بزرگان بنى هاشم بود. مقام بزرگ علمى و اخلاقى او مورد تصديق دوست و دشمن بود. به قدرى روايات و احاديث، در زمينه مسائل و احكام اسلامى، تفسير، تاريخ اسلام، و انواع علوم، از حضرت به يادگار مانده است كه تا آن روز از هيچ يك از فرزندان امام حسن و امام حسين (ع) به جا نمانده بود.(3)
رجال و شخصيت هاى بزرگ علمى آن روز، نيز عدهاى از ياران پيامبر (ص) كه هنوز در حال حيات بودند، از محضر حضرت استفاده مىكردند.
«جابر بن يزيد جعفى» و «كيسان سجستانى» (از تابعين) و فقهائى مانند: «ابن مبارك»، «زهرى»، «اوزاعى»، «ابوحنيفه»، «مالك»، «شافعى»، «زياد بن منذرنهدى» از آثار علمى او بهرهمند شده، سخنان حضرت را، بى واسطه و گاه با چند واسطه، نقل نمودهاند.
كتب و مولفات دانشمندان و مورخان اهل تسنن مانند: طبرى، بلاذرى، سلامى، خطيب بغدادى، ابونعيم اصفهانى، و كتبى مانند: موطا مالك، سنن ابى داود، مسند ابى حنيفه، مسند مروزى، تفسير نقاش، تفسير زمخشرى، و ده ها نظير اين ها، كه از مهم ترين كتب جهان تسنن است، پر از سخنان پرمغز پيشواى پنجم است و همه جا جمله: «قال محمد بن على» و يا «قال محمد الباقر» به چشم مىخورد. (4)
ادامه👇