💢 قواعد آموزشی 💢
🔹نکاتی در مورد باب «إِفْعال»🔹
الف) برای تشخیص حروف زاید به سومین شخص مفرد فعل ماضی مراجعه می کنیم
ب) باب إِفْعال یک حرف زاید دارد
ج) این باب معموال فعل لازم را به متعدی تبدیل می کند.
د) همزه ی «أ» باب إِفْعال در فعل امر همیشه «فتحه َ» می گیرد
هـ) نباید فعل های باب إِفْعال را با کلمات دیگر اشتباه بگیریم باب إِفْعال بیشتر شبیه به ثلاثی مجرد است فقط باید آن را حفظ کرد تا اشتباه نگیریم چون ماضی این باب ممکن است همانند اسم تفضیل باشد وفعل مضارع آن ممکن است مانند فعل مضارع ثُلاثی مجرد باشد
و) فعل مضارع در باب إِفْعال حرکت حرف اول آن ضَمه ـُـ می باشد در ثلاثی مجرد معلوم هرگزِ هرگز ضمه در اول فعل مضارع نمی آید پس« یُجلس» ثلاثی مزید اما «یَجلس» ثلاثی مجرد است
ز) باید دقت کنیم که فقط در باب إِفْعال زیر «ا» یك همزه «ء» کوچك وجود دارد بقیه باب ها یعنی « اِسْتِفْعال ـ اِفْتِعال ـ اِنْفِعال» نیازی به همزه «ء» کوچك ندارند پس کلمات«إتلاف ـ إنذار ـ إیتاء ـ إنتاج ـ
إبدال و..» باب إِفْعال هستند زیرا زیر « ا» یك همزه «ء» کوچك وجود دارد
ح) باب إِفْعال، مصدر دیگری دارد که بر وزن « إِفَالَة» می آید مانندِ : إنارة ـ إقامة ـ إجازة ـ إدارة ـ إضاءة ـ إجابة و...
و) کلمات: إِیمَان ـ إِیرَاد ـ إِیجَاد ـ إِیقَاف ـ إِیزَاع ـ إِیثَار» در هرجا دیده شوند مصدر باب إِفْعال هستند
ز) افعالی مانند ( أفلحَ )رستگار شد و (أقبلَ)روی آورد، آم د( و أنصتَ)ساکت وخاموش شد( أسرَعَ )شتافت (أمکنَ )ممکن است، هر چند در باب إفعال می باشند اما لازم ، هستندـ
🔹نکات تکمیلی:
🔹نباید مصدر باب إفعال را با أفعال که جمع مکسر است اشتباه گرفت مثل ( إقدام ــ اَقدام)
🔹باب های «إِفْعال ـ َتفعِیل ــ مُفَاعَلَة» یک حرف زاید دارند ( بزیادة حرفٍ وَاحدٍ)
🔹باب های «تَفَعُّل ـ تَفَاعُل ـ افتعال ـ انفعال» دو حرف زاید دارند (بزیادةِ حَرفَینِ)
🔹باب «استفعال» سه حرف زاید دارد (بزیادة ثالثة أحرُفٍ)
🔹در هیچ کدام از فعل هایِ ماضی ومضارع و امر دو باب تفاعُل و تفعُّل علامت کسره وجود ندارد.
🔹فعل های ماضی در ثلاثی مزید هیچگاه حرف های آن کسره نمی گیرد
🔹فعل های که حرف دوم اصلی آنها تشدید دارند حتما در باب تفعیل هستند؛مثل: فرّق ـ یذهِّب
🔹برای جمع بستن تمام مصدرهای ثلاثی مزید «ات» را به آخر آنها اضافه می کنیم ؛ مثل: تَعلِیم تَعلِیمَات
#قواعد_آموزشی
💢 قواعد آموزشی 💢
🔹با اصطلاحات « مرفوع ـ منصوب ـ مجرور ـ مجزوم » آشنا شویم:
🔹نشانه های مرفوع عبارتند از:
1) ضمه ـُـ یا تنوین ـٌـ در آخر کلمه: المدیرُ // مدیرٌ // مدیراتٌ
2) «ان» در آخر کلمه مثنی: المدیرانِ // نافذتانِ
3) «ونَ» در آخر کلمه جمع مذکر: المدیرونَ
🔹نشانه های منصوب عبارتند از:
1) ــَـ یا تنوین ـًـ در آخر کلمه: المدیرَ // مدیراً
2) « ـَ ینِ » در آخر اسم مثنی: المدیرَینِ
3) « ـِ ینَ» در آخر جمع مذکر سالم : المدیرِینَ
4) «اتِ ـ اتٍ» در آخر جمع مؤنث سالم: المدیراتِ // مدیراتٍ
🔹نشانه های مجرور عبارتند از:
1) معمولا کسره ـِـ یا تنوین ـٍـ در آخر کلمه: المدیرِ // مدیرٍ
2) «ـَ ینِ » در آخر اسم مثنی: المدیرَینِ
3) « ـِ ینَ» در آخر جمع مذکر سالم: المدیرِینَ
4)«اتِ ـ اتٍ» در آخر جمع مؤنث سالم: المدیراتِ // مدیراتٍ
🔹نکته: شماره های 2 و 3 و 4 میان منصوب ومجرور مشترک هستند اگر قبل از این کلمات حرف جرّی قرار بگیرد می گوییم مجرور
🔹نشانه های مجزوم عبارتند از:
1) ساکنْ در آخر فعل: لاتَکتُبْ، أُکتُبْ
2) حذف « نَ » از آخر فعل های مضارع و امر: لاتَکتُبَا // أُکتُبَا
🔹توجه: مجزوم فقط اصطلاحی است برای فعل ومجرور فقط اصطلاحی است برای اسم ومرفوع و منصوب میان اسم وفعل مشترک است.
در تمام زبان عربی اسم مجرور در دو جا می آید یعنی هرجا گفتند مجرور حتما یا مضاف الیه است یا بعد از حرف جرّی آمده است.
#قواعد_آموزشی
💢 قواعد آموزشی 💢
🔹 ضمیر 🔹
ضمیر : کلمه ای است که جانشین اسم می شود و از تکرار اسم جلوگیری می کند و دو نوع است.
الف) مُنفَصِل ب) مُتَصِل
🔹توضیح ضمایر
ضمایر منفصل : ضمایری هستند که در جمله به شکل جدا از کلمه دیگر نوشته می شود و این ضمیرها عبارتند از :
1ـ هُوَ (او) برای مفرد مذکر غایب (للغائب)
2ـ هُمَا (آن دو، آنان، ایشان) برای مثنی مذکر غائب (للغائبَینِ)
3ـ هُم (آنان، ایشان) برای جمع مذکر غائب (للغایبِینَ)
4ـ هِیَ (او) برای مفرد مؤنث غائب (للغائبة)
5ـ هُمَا ( آن دو، آنان، ایشان) برای مثنی مؤنث غائب (للغائبَتَینِ)
6ـ هُنَّ (آنان، ایشان) برای جمع مؤنث غائب (للغائبات )
7ـ أنتَ (تو) برای مفرد مذکر مخاطب (للمخاطَب)
8ـ أنتُمَا (شما دونفر) برای مثنی مذکر مخاطب (للمخاطَبَینِ)
9ـ أنتُم (شما چند نفر) برای جمع مذکر مخاطب (للمخاطَبینَ)
10ـ أنتِ (تو) برای مفرد مؤنث مخاطب (للمخاطبة)
11 ـ أنتُمَا (شما دونفر) برای مثنی مؤنث مخاطب (للمخاطَبَتَینِ)
12ـ أنتُنَّ (شما چند نفر) برای جمع مؤنث مخاطب (للمخاطبات)
13ـ أنا (من) برای متکلم وحده
14ـ نَحنُ (ما) برای متکلم مع الغیر
🔴توجه: ممکن است ضمایر منفصل در اول جمله بیایند یا در وسط جمله بیایند:
هُم طُالبٌ فِی مَدرَسَتِنا // الطَالِبُونَ هُمُ النَاجِحُونَ
ضمایر متصل :
ضمایری هستند که به آخر اسم یا فعل یا حرف متصل می شوند، ضمایری که فقط مستقیماً به آخر فعل ماضی وفعل مضارع وامر متصل می شوند عبارتند از :
فعل ماضی : فَعَلَا ـ فَعَلُوا ـ فَعَلَتَا ـ فَعَلنَ ـ فَعَلتَ ـ فَعَلتُمَا ـ فَعَلتُم ـ فَعَلتِ ـ فَعَلتُما ـ فَعَلتُنَّ ـ فَعَلتُ ـ فَعَلنا
فعل مضارع: یَفْعَلَانِ ـ یَفْعَلُونَ ـ تَفْعَلَانِ ـ یَفْعَلنَ ـ تَفْعَلَانِ ـ تَفْعَلونَ ـ تَفْعَلِیـنَ ـ تَفْعَلَانِ ـ تَفْعَلنَ
فعل امر : اِفْعَلْ ـ اِفْعَلَا ـ اِفْعَلُوا ـ اِفْعَلی ـ اِفْعَلَا ـ ِفْعَلْنَ
🔴نکته1 :ضمایر «ا ـ و ـ نَ» هم به فعل ماضی وهم به فعل مضارع وهم به فعل امر متصل می شوند
🔴نکته2 :ضمیر « ی» میان مضارع وامر مشترک است
ضمایری که به آخر اسم یا حرف متصل می شوند عبارتند از :
ـهُ) برای مفرد مذکر غایب للغائب (أَطفاله)
ـهُمَا) برای مثنی مذکرغائب للغائبَینِ( أَطفالهما)
ـهُم) برای جمع مذکر غائب للغایبینَ(أطفالهم)
ـهـَا) برای مفرد مؤنث غائب غائبة( أَطفالها)
ـهُمَا) برای مثنی مؤنث غائب للغائبَتَینِ( أَطفالهما)
ـهُنَّ) برای جمع مؤنث غائب للغائبات ( أَطفالهنَّ)
ـکَ) برای مفرد مذکر مخاطب للمخاطَب( أَطفالکَ)
ـکُمَا) برای مثنی مذکر مخاطب للمخاطَبَینِ( أَطفالکما)
ـکُم) برای جمع مذکر مخاطب للمخاطَبینَ( أَطفالکم)
ـکِ) برای مفرد مؤنث مخاطب للمخاطبة( أَطفالکِ)
ـکُمَا) برای مثنی مؤنث مخاطب للمخاطَبَتَینِ( أَطفالکما)
ـکُنَّ) برای جمع مؤنث مخاطب للمخاطبات( أَطفالِکُنَّ)
ـی) برای متکلم وحده (أطفالی)
ـنا) برای متکلم مع الغیر (أَطفالنا)
🔴توجه : ممکن است ضمایر بالا به آخر فعل ماضی ، مضارع ، امر نیز متصل بشود ← جَعَلَکُم ـ یَغسِلُها
🔴نکته: اگر ضمیر های بالا به آخر اسم بچسبند تر کیب اضافی تشکیل می دهند ←کِتابُنا
🔴نکته: اگر ضمیر، به اسم متصل شده باشد به آن ضمیر مضاف الیه می گویند مثال: مُدَرِّســـهُمَا
#قواعد_آموزشی
💢 قواعد آموزشی 💢
🔹انواع ترکیب🔹
در زبان عربی با دو نوع ترکیب آشنا می شویم
1ـ ترکیب اضافی
2ـ ترکیب وصفی
اگر دو اسم کنار هم بیایند و اسم دوم معمولا حرکت حرف آخر آن ـِ ـٍـ باشد می گوییم آن دو اسم ترکیب اضافی هستند
ترکیب اضافی دارای دو عضو است
الف) مضاف
ب) مضاف الیه
در زبان عربی اگر دو اسم به هم اضافه شوند به اسم اول «مضاف» و به اسم دوم «مضاف الیه» میگویند.
🔴اگر ضمیری به آخر اسم متصل شود آن ترکیب حتماً «اضافی» است.
نکاتی در مورد مضاف و مضافالیه:
1ـ مضاف نقش نیست بلکه نقش پذیر است (مبتدا، فاعل، مفعول، خبر و ...)
2ـ مضاف تنوین ـٌـــًـٍـ نمی گیرد
3ـ مضاف «الـ» نمی گیرد
4ـ اگر مضاف، جمع مذکر سالم و یا اسم مثنی باشد حرف «ن» از آخر آنها حذف میشود
معلمونَ + المدرسةِ = مُعَلِّمُو المدرسةِ
5ـ خودِ «مضاف الیه» نقش به شمار میآید و معموال عالمت ـِــٍـ در زیر آخرش قابل مشاهده است.
6ـ اسمهاییکه بعد از آنها همیشه مضافٌ الیه میآید عبارتند از:
«فَوْقَ باال، تَحْتَ زیر، أَمامَ روبه رو، خَلْفَ پشت ،وَراءَپشت، جَنْبَ کنار ، عِنْدَ کنار، حَوْلَ پیرامون ، بَیْنَ میان، مَعَ همراه،غیر به جز، نحو به سوی،ذو ذا ذی دارای،کلّ هر همه ، بعض برخی، جمیع همه،. حَسَبَ براساس،ـ مِثل مانند،ـ اِبن پسر ، بنت دختر
7ـ اگر ضمیر به اسم متصل شود خودِ«ضمیر» نقش «مضافالیه» میگیرد. مثل: کتابُـــــک
8ـ ضمیرها، اسم های اشاره، اسم های موصول، اسم های استفهام وفعل ها نمیتوانند «مضاف» واقع شوند.
ترکیب وصفی در ادامه توضیح داده میشود..
#قواعد_آموزشی