eitaa logo
آرایه های ادبی
1.3هزار دنبال‌کننده
1.4هزار عکس
257 ویدیو
124 فایل
با ذکر صلوات بر محمد و آل محمد این کانال برای دوستداران ادبیات گردآوری شده با آرزوی توفیق سپاس بابت همراهی‌تون @safieghomanjani @nabzeghalam
مشاهده در ایتا
دانلود
؟ ✳️ خلاق المعانی لقب كمال الدین اسماعیل شاعر اصفهانی است سبب ملقب شدن او را به این لقب ، دكتر احسانی طباطبایی در كتاب چنته درویش چنین آورده است :  «علت آنكه به او خلاق المعانی گفته اند این بود كه رباعی گفته بود كه مصرع اولش این بوده :  « ای زلف تو هم چو مشك و روی تو چو خون » ولی وقتی خواست در مجلسی بخواند اشتباهی اینطور خواند كه :  « ای روی تو هم چو مشك و زلف تو چو خون» دید اشتباه كرده ولی دست پاچه نشد و بدون آنكه ذره ای مكث كند گفت :  می گویم و می آیمش از عهده برون! مشك است ولی نرفته در نافه هنوز خون است ولی آمده از نافه برون حضار كف زدند و گفتند خلق معنی كرده و از آن روز به خلاق المعانی مشهور شد. @arayehha
✳️ حبسیه یا زندان سرود ❇️ حبسیه یا زندان سروده یا زندان نامه،شعریست که در زندان یا مربوط به زندان سروده می شود و شاعر علت اسارت و بدبختی خود را در آن با صراحت بیان می کند. ◀️ درون مایه ی این حبسیه ها،شکوه از زندان،سختی و فشار غل و زنجیر،درد ناشی از شکنجه،آلودگی محیط،بدی غذا،بد رفتاری زندان بان،تنهایی و غیره است. ◀️ در گونه ای از حبسیه کسی ستوده یا مدح نمی شود و شاعر از هیچ کس طلب بخشایش نمی کند. در گونه ای دیگر که اعتذاریه یا پوزش نامه خوانده می شود- شعر،با ستایش از شاه یا کسی که به یاری او امید دارد آغاز می گردد و لحنی آرام و ترحم آمیز دارد. ◀️ حبسیه در قالب های مختلفی مثل:قصیده،غزل و رباعی یا قالب نیمایی سروده شده است. ◀️ شاعران حبسیه سرای معروف عبارتند از:ناصر خسرو،مسعود سعد سلمان،خاقانی،ملک الشعرای بهار،فرخی یزدی و مهدی اخوان ثالث @arayehha
✳️ مهم ترین و رایج ترین اضافه های تشبیهی: دریایِ دل (تشبیه دل به دریا) مس وجود (تشبیه وجود به مس) شراب وصل (تشبیه وصل به شراب) سیل فنا (تشبيه فنا به سیل) کمند نظر( تشبیه نظربه کمند) مرغ دل( تشبیه دل به مرغ) درخت مهربانی (تشبيه مهربانی به درخت) گوهر جان( تشبیه جان به گوهر) چراغ هدایت( تشبیه هدایت به چراغ) باردانش (تشبیه دانش به بار(ثمره) بند بلا (تشبيه بلا به بند) جام عشق( تشبیه عشق به جام) خانه دل( تشبیه دل به خانه) گلستان جهان (تشبیه جهان به گلستان) هلالِ ابرو (تشبیه ابرو به هلال) سپهر ديده (تشبیه دیده به سپهر) سلسله زلف (تشبیه زلف به سلسله زنجیر) صدف دهان ( تشبیه دهان به صدف) کوه صبر ( تشبیه صبر به کوه) چاه عالم (تشبیه عالم به چاه) دام جسم (تشبیه جسم به دام) تیرِسخن (تشبیه سخن به تیر) صدفِ دل (تشبیه دل به صدف) @arayehha
✳️ معانی «تا» در زبان فارسی 1ـ تا حرف ربط: تا بتوانی خداوند را بر آن دار که خون حسنک ریخته نیاید. (تاریخ بیهقی) 2ـ قطعه، تکّه: این هزار درم در تایی کاغذ پیچیدم تا چون روز شود به سلام شیخ روم و این سیم پیش وی نهم.( اسرارالتوحید) 3ـ طاقۀ جامه، تخته جامه: زرّ نیشابوری هزار هزار دینار و جامه‌های رومی و دیگر اجناس هزار تا.(تاریخ بیهقی) 4ـ پس از صفت شمارشی یا مبهم می‌آید و معنی عدد می‌دهد: اندر شکمش هست یکی جان و سه تا دل وین هر سه دل او را ز سه پاره سُتُخوانست(منوچهری) 5ـ چین، شکن، خَم: تا زدن، و روی هم برگرداندن. دوتا: خمیده : بزدچنگ واژونه دیو سیاه دوتا اندرآورد بالای شاه فکند آن تن شاهزاده به خاک به چنگال کردش کمرگاه چاک.(فردوسی) 6ـ مثل، مانند،نظیر،عدیل، لنگه: ـ من تای شما نیستم. ـ چون خواجه نظام نیست بزم آرایی بی صوت خوشش مباد خالی جایی هر ساز که هست تای آن بتوان یافت طنبور وی‌ست آنکه ندارد تایی (کاتبی) 7ـ تابه تا:جفت بی شباهت، به معنی لنگه به لنگه. 8ـ تار.مو.رشته ٔریسمان: و اگر یک تا موی بر سر پادشاه کژ گردد العیاذباﷲ خون دویست هزار مرد در این ولایت دو جو نیرزد. (اسکندرنامه) 9ـ تار،سیم (در آلات موسیقی ): مغنّی ملولم دوتایی بزن به یکتایی او که تایی بزن.(حافظ) 10ـ تا کردن: در تداول عامه به معنی رفتار است. خوب تا کردن: خوش رفتاری، بد تا کردن: بد تا کردن./ تا کردن به معنی کسی را از جایی گذراندن یا همراهی نیز است. او را از خیابان تا کرد. 11ـ به معنی زینهار، مبادا: به ساسانیان تا مدارید امید مجویید یاقوت از سرخ بید. (فردوسی) از جملۀ رفتگان این راه دراز باز آمده کیست تا بما گوید راز پس بر سر این دو راههٔ آز و نیاز تا هیچ نمانی که نمی یابی باز. (خیام) 12ـ گاهی معنی «مادام که» و «تا زمانی که» را دهد: تو تا زنده ای سوی نیکی گرای مگر کام یابی به دیگر سرای .(فردوسی) تا مرد سخن نگفته باشد عیب و هنرش نهفته باشد. (سعدی) ❇️ منبع: لغت‌نامۀ دهخدا. @arayehha
✳️ واحدهای اندازه گیری در ایران باستان : 🔹ارش=ذراع 🔸یک بهر=۲/۷سانت 🔹یک گره=۵/۵سانت 🔸یک چارک=۲۵سانت 🔹یک ارج=۵۲سانت 🔸یک گز=۹۰سانت 🔹یک ذرع=۱۰۴سانت 🔸یک قفیس=۱۰۰متر 🔹یک جریب=۱۰۰۰متر 🔸یک فرسنگ=۴۸۰۰متر @arayehha
✳️ اطوار سبعه قلب نجم الدين رازي درباره ي اطوار دل به تفضيل سخن رانده است و براي قلب هفت طور قائل شده كه به اجمال عبارت اند از : «هر طور از اطوار دل معدن گوهري ديگرست كه الناس معدن كمعادن الذهب و الفضه» طور اول دل را صدر گويند و آن معدن گوهر اسلام است و هر وقت كه از نور اسلام محروم ماند ، معدن ظلمت كفرست و محل وساوس شيطان . طور دوم را از دل «قلب» خوانند و آن معدن ايمانست و محل نور عقل است و محل بينايي است . طور سوم شغاف است و آن معدن محبت و عشق و شفقت بر خلق است كه «قد شغفها حبا» و محبت خلق از شغاف نگذرد . طور چهارم را «فؤاد» گويند كه معدن مشاهده و محل رؤيت است . طور پنجم را «حبه القلب» گويند كه معدن محبت حضرت الوهيت است و خاصان راست كه محبت هيچ مخلوق را درو گنج نيست . طور ششم را «سويدا» گويند و آن معدن مكاشفات غيبي و علوم لدني است و منبع حكمت و گنجينه خانه اسرار الهي و در وي انواع علم كشف شود كه ملايكه از آن محرومند . و طور هفتم را «مهجه القلب» گويند و آن معدن ظهور انوار تجلي هاي صفات الوهيت است . ❇️ مرصادالعباد @arayehha
✳️ آیا ردیف هم آرایه تکرار حساب میشه؟ ❇️ آرایه "تکرار" تکرار واژه در یک بیت است . ◀️ ردیف به تنهایی آرایه تکرار نیست. ولی اگر کلمه ردیف در میان بیت تکرار شود آرایه تکرار است . ❇️ اعنات بر سه قسم است : تکرار کلمه در هر بیت "یک بار" اگر باشد آرایه تکرار نیست ‌. ولی اگر تکرار کلمه در هر مصراع از یک شعر باشد آرایه تکرار هم حساب می شود ‌. البته آرایه اعنات نوع دیگر هم دارد ‌مانند اعنات در حرف ، در قافیه و... ❇️ در خصوص رد الصدر الی العجز نطرات استادان در خصوص این آرایه متفاوت است‌ . اگر تکرار اول بیت در اخر بیت بدانیم آرایه تکرار است . ولی اگر تکرار کلمه اخر هر بیت در اول بیت بعد باشد آرایه تکرار نیست. ❇️ نقل از جناب استاد محمود انصاری ، گروه ادبیات کشور @arayehha
✳️ جریان‌های شعر نو شعر مرامی: شاخص‌ترین شاعرانش هوشنگ ابتهاج و کسرایی شعر سیاه: (بین نوعی رمانتیسم تلخ و رئالیسم خشن و سورئالیسم در نوسان می‌ماند) آغازگرش فریدون توللی، ترویج این شعر نصرت رحمانی. شعر نیمایی: از وفادارترین پیروان نیما در شعر نیمایی، اخوان‌ثالث است. شعر سپید: بیشتر تأکید به موسیقی معنایی و درونی کلمه‌ها داره .. اصطلاح سپید از احمد شاملو است. هرچند افراد دیگه‌ای هم در این زمینه بودن اما شاملو گسترشش داد. شعر بنفش: ظاهراً بی‌وزن نامتعارفی داره و برای مخالفت با نیما، هوشنگ ایرانی این نوع رو به‌کار برد. بعدها شاعران دیگه‌ای ازش تأثیر گرفتن و این شیوه تکامل پیدا کرد ❇️ «از کتاب تاریخ، تحلیل و نقد شعر معاصر ..» @arayehha
۲۸ اردیبهشت است. حکیم عمر خیام نیشابوری، شاعر و ریاضی‌دان بزرگ ایرانی است که رباعیات و نگاه فلسفی او به زندگی در ایران و جهان طرفداران بسیار دارد. در ایران به خاطر دستاورد‌های در ریاضی، این روز را نیز می‌نامند @arayehha