4_5780612413720104322.mp3
124.7K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
با سپاس از صبوری شما، درس این جلسهی کارگاه به پایان رسید.
انشاءالله در جلسهی پایانی، راجع به جهانبینی سهگانی سخن خواهیم گفت.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769293.mp3
214.7K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
با سلام و احترام خدمت مدیران گرامی و اعضای ارجمند این محفل ادبی.
جلسهی چهارم و پایانی کارگاه مجازی آموزش سهگانی را خدمتتان ارائه میکنیم.
در ابتدا از توجهی که طی جلسات گذشته به مباحث کارگاه نشان دادید، بسیار سپاسگزاریم.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769294.mp3
518.8K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
⬅️در سه جلسهی پییشین، دربارهی سه موضوع زیر سخن گفتیم:
1⃣ تعریف سهگانی و شناخت چهار مشخصهی آن، یعنی کوتاه بودن، سهلختی بودن، بسته بودن و کوبشی بودن که دو مشخصهی اول، فرم بیرونی_کلی و دو مشخصهی بعدی، فرم درونی_کلی آن را میسازند.
2⃣ شناخت سهشاخهی سهگانی، یعنی سهگانی کلاسیک، نیمایی و سپید و همچنین شناخت فرمهای پانزدهگانهی بیرونی_جزئی و فرمهای چهارگانهی درونی_جزئی آن.
3⃣ شناخت اصول هفتگانهی سهگانی، یعنی زبان ساده و استوار، ایجاز مضاعف، کشف و اتفاق شاعرانه، متناقضنما، بهرهگیری از شگردهای "کاریکلماتور"، جمع میان عاطفه و تفکر و برابری صورت و معنی.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769295.mp3
751.6K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
در این جلسه، به بحث از جهانبینیسهگانی میپردازیم
و پیش از آن، طبق معمول جلسات قبلی، شما را به خواندن چند سهگانی مهمان میکنیم.
👇👇👇👇👇👇
#سهگانی:
گام بردار و برو!
آن که تردید کند، میبازد؛
راه را رفتن ما میسازد.
#دکتر_علیرضا_فولادی
#سهگانی:
هرکه زنده بود، جان نبرد؛
یک نفر به من بگوید، آی!
پس چگونه میتوان نمرد!
#دکتر_علیرضا_فولادی
#سهگانی:
بگذار عشقت داستان باشد!
شیون مکن! مجنون!
از داستانت میزنی بیرون.
#دکتر_علیرضا_فولادی
#سهگانی
زندگی را زندگی
پاکسازی میکند؛
مرگ دارد نقش بازی میکند.
#سیدحسن_سعیدزاده_صهبای_بیدگلی
#سهگانی:
قدمتش بیشتر از عمر من است؛
مثل زیبایی من
باستانی شده تنهایی من.
#فاطمه_پوررضایی_مهرابادی
🌻🍃※🌻🍃※🌻🍃※🌻
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
🆔 @arayehha
4_6012631177024769299.mp3
178.1K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
اما بحث این جلسه، یعنی بحث از جهانبینی سهگانی را با سه عنوان زیر پیش میبریم:
۱. موضوعات سهگانی،
۲. حکمت در سهگانی،
۳. حرکت از عین به ذهن در سهگانی.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
🆔 @arayehha
4_6012631177024769300.mp3
381.3K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
1⃣ موضوعات سهگانی
سهگانی از نظر موضوعی هیچ محدودیتی ندارد و به عبارتی، هم موضوعات هستیشناسانه در سه شاخهی خداشناسی، جهانشناسی و انسانشناسی و هم موضوعات اجتماعی را در بر میگیرد.
با این حال، موضوع اصلی سهگانی، زندگی است با همهی وجوهش.
بدین دلیل، بهترین سهگانیها معمولا در نگاه به وجوه گوناگون زندگی، پدید آمدهاند. این نکته بدان معناست که افعال ماضی و مضارع در سهگانی کمتر جایگاه دارند و افعال حال، بیشتر.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769301.mp3
356.6K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
اکنون به معرفی دقیقتر موضوعات سهگانی با ذکر نمونه برای آنها میپردازیم، ولی پیشتر بگوییم که:
گاه ممکن است در یک سهگانی، دو موضوع بیامیزند و برای نمونه سهگانیپرداز از جهانشناسی یا انسانشناسی به خداشناسی یا از جهانشناسی به انسانشناسی برسد.
همچنین هر کدام از این موضوعات، زیرمجموعههای متعددی دارند که امکان شمارش آنها نیست و بهتر است سهگانیپرداز بدون پیشزمینه در بارهی این زیرمجموعهها، با گرایش درونی به سراغ آنها برود.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesega
4_6012631177024769303.mp3
349.1K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
💠خداشناسی:
سهگانی زادهی فرهنگ ایرانی_اسلامی است و این فرهنگ با خداپرستی آمیخته است. بنابراین موضوع خداشناسی طبعا یکی از موضوعات سهگانی خواهد بود و چنان که گفتیم چه بسا از راه جهانشناسی یا انسانشناسی پیش برود:
کوله را بستهاند و در سفرند؛
تا خدا میروند و میآیند؛
قاصدکها همیشه خوشخبرند.
#صفيه_قومنجانی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012708688299561901.mp3
175.9K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
در این موضوع، مباحث دینی و شعر آیینی جایگاه خاصی دارند:
حتی علی هم غرقِ این نام است؛
زهرا!
نام تو اقیانوس آرام است.
#علیرضا_مهران
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769305.mp3
236.7K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
💠 جهانشناسی:
مهمترین موضوع الهام شاعرانه برای سهگانیپردازان، جهان و بویژه طبیعت است:
هر سلامی شنید، پاسخ داد؛
عشق در سینهاش نمیمیرد؛
کوه، چیزی به دل نمیگیرد.
#طیبه_سلمانینژاد
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769306.mp3
364.1K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
💠 انسانشناسی:
این موضوع نیز در سهگانی بسیار برجسته است و این نکته جدا از آن است که در سهگانی، حتی موضوعات دیگر با هدف آگاهیبخشی به انسان مورد توجه قرار میگیرند.
باری، در موضوع انسانشناسی، زیرمجموعههای اخلاق و عشق، جایگاه برجستهتر دارند:
از خیالم هرآنچه بودی، پر!
باورم را به عشق سوزاندی؛
آتشی نیست زیر خاکستر.
#مرجان_مهران
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769307.mp3
250.5K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
💠 اجتماعی
این موضوع هم با زیرمجموعههایی مانند انقلاب و مردم و حکومت و شهیدان و وطن و خانواده، از موضوعات قابل توجه برای سهگانیپردازیست:
رنگ معدن گواه است؛
مثل شبها
روزهای پدر هم سیاه است.
#مرتضی_برخورداری
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769308.mp3
712.9K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
2⃣ حکمت در سهگانی
عنوان پیشین را با مطالب بدیهی ذیل آن، از این رو آوردیم تا بگوییم، موضوعات سهگانی، تنها زمینهی سهگانیپردازی را فراهم میآورند و سهگانی، دراصل، شعر حکمت است و این امر با خصوصیاتی شکلی منحصربهفرد آن همخوانی تمامعیار دارد. حکمت، یعنی علم به حقیقت پدیدهها. جهان بیمعنای ما تشنهی حکمت است و فرستادن خواننده دنبال نخودسیاه هذیانات گنگ یا احساسات سطحی در این جهان، نوعی همنوایی با پلشتیهای آن بیش نیست. شعر حاصل تعهد است و کدام تعهد والاتر از تعهد به نواهای جاودانهی حقیقت؟
سهگانیپرداز از دریچهای که سهگانی پیش روی او گشوده است، حکمت میجوید و حکمت میگوید، چه، چارچوب تنگ آن، مانند چارچوب تنگ حوصلههای امروزین، جای بیهودهبافی برای وی باقی نمیگذارد. سهگانی پیشاپیش پذیرفته است که فرصتها و فراغتهایمان اندک است و از این رو، بلندی حرفش را به اندازهی کوتاهی قدش میفشارد تا انرژی فشردهی آن، روح گرسنهی انسان بیحوصلهی معاصر را سرپا نگاه دارد.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769310.mp3
512.9K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
ناگفته نماند منظور از حکمت در سهگانی، همانا حکمت عام است و نه فلسفهبافی. به عبارتی در سهگانی حقایق پنهان جاری در جهان با نگاه خاص به موضوعات مذکور، عیان و بیان میشود. این حقایق، ممکن است در قالب یک نکتهی بکر یا تجربهای لطیف جلوه کند و اینها مصادیق همان حکمت عام را تشکیل میدهند. حکمت عام دقیقا همان چیزی است که در بخش حکمتهای "امثال و حکم" ملل قابل مشاهده است. این رویکرد، ما را وامیدارد تا بپذیریم که توصیف و حسبحال و تغزل محض در سهگانی جایی ندارند:
ابر ناکام هم اندیشهی باران دارد؛
ناامیدی کفر است؛
زندگی، فرصت جبران دارد.
#سحر_سلمانی_نژاد
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
4_6012631177024769311.mp3
1.16M
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
3⃣ حرکت از عین به ذهن
شعرها بر دو دستهاند:
الف) ایماژیکال یا تصویری که در آن تصویر بر مفهوم غلبه دارد؛ مانند یک نوع شعر که آن را با نام ناگویای "طرح" میشناسند و نمونهاش شعر زیر از احمد شاملوست:
شب
با گلوی خونين
خواندهست
ديرگاه.
دريا
نشسته سرد.
يك شاخه
در سياهیِ جنگل
به سوی نور
فرياد میكشد.
ب) کانسپچوال یا مفهومی که در آن مفهوم بر تصویر غلبه دارد؛ مانند نوعی شعر که آن را با نام ناگویای "فرانو" میشناشند و نمونهاش شعر زیر از اکبر اکسیر است:
دو واحد فلسفه پاس کردم
نوشتههای زردشت را فوت آب شدم
زبان آلمانی یاد گرفتم
اسمم را گذاشتم فرید ریش
سبیلهایم را کلفت کردم
تا نیچه بشوم
نوچه شدم
سهگانی نه شعر تصویری صرف و نه شعر مفهومی صرف است، بلکه با حرکت از عین به ذهن پدید میآید.
این حرکت در واقع روشی است که سهگانی را به حکمت میرساند و البته در بیان، ممکن است برعکس، از ذهن به عین بنماید و حتی گاه عینی_ذهنی_عینی یا ذهنی_عینی_ذهنی باشد و در هر صورت، همچنان فرایند تخیل_تفکر شاعرانهی سهگانیپرداز، عملا با حرکت از عین به ذهن پیش رفته است. در دو نمونهی زیر با حرکت از عین به ذهن مواجهیم و این قصه سر دراز دارد:
آن دم عیسی که میگویند
لاعلاجان را شفا می داد،
عشق بود، ای کور مادرزاد!
#پاییز_رحیمی
پر زد از پرچین
بلبلی زیبا؛
نصف شد زیبایی دنیا.
#نسیم_محمدجانی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
4_6012631177024769312.mp3
231.2K
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
🔶️کارگاه صوتی سهگانی
دفتر کارگاه چهارجلسهای مجازی آموزش سهگانی در اینجا به پایان آمد و با این حال، حکایت سهگانی، بیش از آنچه گفتیم، همچنان باقی است.
در پایان جا دارد بار دیگر از شما بزرگواران که شکیبابی ورزیدید و جلسات کارگاه را مشتاقانه پی گرفتید، متواضعانه سپاسگزار باشیم.
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔@boutighayesegani
🌸
🍃💕
💕🍃🌸🍃🌸
4_5821308190922378977.mp3
1.4M
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
✅یک نکته از هزاران
♻️سهگانی، شعر اکنون است. در سهگانی، اکنونهای گذشته، اگر مطابق الگو باشند، به عنوان همان اکنونهای گذشته باقی میمانند، نه به عنوان اکنونهای اکنون، زیرا این لحظه برای سهگانی با لحظهی پیشین، متفاوت است. روح سهگانی روحی اکنونگراست و بدین دلیل خود-نو-شوندگی دائم، مانند خود-نو-شوندگی زمان، در آن نهادینه است. دور ماندن از سهگانی، برای شاعران سهگانیپرداز، یعنی دور ماندن از تکامل سهگانی، تا جایی که حس میکنند نسبت به سهگانیپردازان اکنون، قدیمیاند. سهگانی، مانند خودش به روح تکاملپذیر دائمی نیاز دارد، چون سهگانی شعر اکنونهای اکنون است، نه شعر اکنونهای گذشته.
#دکتر_علیرضا_فولادی
خوانش:
#بهاره_احمدی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔️@zirechatrambaran
🍃💕
💕🍃🌸🍃🌸
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
✅یک نکته از هزاران
♻️بهجرئت میتوان گفت، مهمترین اصل از اصول هفتگانهی سهگانی، کاربرد زبان سهل و ممتنع است و این نکته سه دلیل عمده دارد:
۱. سهگانی شعر کاربردی است و اینگونه نیست که هدف آن سرودن برای سرودن باشد، بلکه باید تجربههای مورد نیاز انسان معاصر، اعم از تجربههای عاطفی و فکری، را به عنوان حکمت در دسترس بگذارد. این تجربهها همان حقایق پنهان در لایههای گوناگون عوالم وجودند که سهگانیپرداز به کشف و بیان آنها میپردازد. طبیعی است که لازمهی این کار رسایی زبان باشد، وگرنه شعر، غیرکاربردی خواهد بود.
۲. در سهگانی هرچه نیز اصول دیگر مورد توجه قرار گیرد و هرچه هم در تمهید و تشدید ضربهی پایانی بکوشیم، بدون کاربرد زبان امروزی، به هدف بالا نمیرسیم، زیرا در همان آغاز، موانع زبانی پیش پای ما قرار میگیرند و این موانع، ما و طبعا خواننده را از رسیدن به آن هدف بازمیدارند.
در دو دلیل بالا، با لزوم بهکارگیری زبان سهل برای سهگانی مواجهیم.
۳. بااینحال، کاربرد زبان سهل، نباید سبب شود سهگانیپرداز به فخامت زبان بیتوجهی کند و آن را با سادهانگاری یکی بگیرد، چون در این صورت، به ارزش هنری کار لطمه میخورد. این مورد، موجبات اهمیت کاربرد زبان ممتنع را در سهگانی پدید میآورد.
سرودن به زبان سهل و ممتنع، مانند راه رفتن روی لبهی تیغ است که کمترین بیدقتی و افراط و تفریط در این کار، به آسیبدیدگی شعر میانجامد
براینپایه، کاربردیترین زبان برای سهگانی همان زبان سهل و ممتنع است؛ یعنی زبانی که در عین سادگی، کاربردش آسان نیست و فقط به دریافت آسان پیام یاری میرساند.
سهگانی، شعر آسان دشوار است.
#دکتر_علیرضا_فولادی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔️@zirechatrambaran
00:00━◉───00:00
↻ㅤ◁ㅤ❚❚ ▷ ⇆
✅یک نکته از هزاران
♻️تلفیق سهگانی با داستانک از آغاز جزو دغدغههای من بوده است و در این زمینه تجربههایی نیز داشتهام؛ کاری که میتواند #سهگانی_داستانک پدید آورد.
چنان که میدانیم داستانک یا داستان کوتاه کوتاه، یکی از قالبهای داستان است که با تعداد معدودی کلمه به وجود میآید و بر پایهی کشف و ضربه و غافلگیری پیش میرود و سهگانی هم باید چنین باشد.
همخوانی این دو قالب ادبی، باعث میشود تا از جهت منطقی قبول کنیم تلفیق آنها ممکن است.
برای نمونه، داستانک ششکلمهای زیر را به ارنست همینگوی نسبت میدهند:
فروشی! کفش بچه! اصلا پوشیده نشده!
و ما در سهگانی، حتی نمونهی داستانک پنجکلمهای داریم:
شب گذشت،
روز هم
برنگشت.
براینپایه، سهگانی_داستانک، تلفیق میان دو قالب ادبی سهگانی و داستانک است که هر دو از روند کشف و ضربه و غافلگیری بهره میبرند و اکنون با پرورش سهگانیپردازان قویدست، پرداختن جدیتر به آن لازم مینماید. در زیر برای نمونه، پنج سهگانی_داستانک میآید:
(۱)
نیشهای نغز می زند؛
عشق، سادگی نمیکند،
اولش به مغز میزند.
(۲)
آسمان با غرور میگردید؛
یک تن از آفتابگردانها
رفت در آسمان و شد خورشید.
(۳)
نقاش چیرهدست
پروانه آفرید؛
یک تابلو پرید!
(۴)
از یار شهید اگرچه تنها
در قاب زمانه یک نشان ماند،
ما پیر شدیم و او جوان ماند.
(۵)
با تو رسمی دیگر آوردم؛
او برایت مرد،
من برایت زندگی کردم.
#دکتر_علیرضا_فولادی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔️ @zirechatrambaran
✅یک نکته از هزاران
♻️تعریف مختصر سهگانی، شعر سهمصراعی یا سهسطری است که بر پایهی زمینه و ضربه استوار باشد. بنابراین هر شعر سهمصراعی یا سهسطری که شرح مبهمات بخواهد، سهگانی نیست، زیرا ابهام، با زمینه و ضربه در تعارض است.
سهگانی، شعری است که خود، شرح خویش است و اصول هفتگانهی سهگانی، این نکته را مورد تایید قرار میدهند.
با این حال، تحلیل فنی سهگانی در صورتی که جذب شاعر امروزی را از پی داشته باشد، میتواند به آموزش سهگانی یاری برساند و این تحلیل، باید به ترتیب اهمیت، در زمینههای زیر پیش برود:
۱. موسیقی (بررسی وزن و قافیهی سهگانی کلاسیک و نیمایی یا تقطیع درست سطرهای سهگانی سپید).
۲. قالب (بررسی مقتضیات قالبی سهگانی، مانند تکهستهای بودن در ژانر شعر کوتاه و رعایت زمینه و ضربه و توجه به فرمها و اصول آن).
۳. زبان (بررسی عوامل فصاحت یا مخل فصاحت در سهگانی).
۴. آرایهها و صور خیال (بررسی شگردهای به کار رفته در سهگانی، از قبیل ایهام و پارادوکس و...).
۵. عاطفه (بررسی برد عاطفی سهگانی یا کاستی آن).
۶. تفکر (بررسی صحت و سقم اندیشهی به کار رفته در سهگانی).
۷. سبک (بررسی مشخصات منحصر به شاعر در سهگانی).
بکوشیم در روند تحلیل سهگانی، تکامل آن را ببینیم و از پسرفت بپرهیزیم.
#دکتر_علیرضا_فولادی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔️ @zirechatrambaran
✅یک نکته از هزاران
♻️در آغاز کار سهگانی، یکی از دغدغههای ما نوع برخورد با رباعی و دوبیتی بود. این دو قالب کهن فارسی، جایگاه خود را دارند و سهگانی نمیتوانست نسبت به آنها بیتوجه باشد. ازاینرو، به دو دلیل زیر، برای استفاده از اوزانشان در سهگانی، ترجیح اکید بر کاربرد آنها در شاخهی نیمایی قرار گفت:
۱. احترام به استقلال رباعی و دوبیتی.
۲. جلوگیری از عرضهی رباعیها و دوبیتیهای ناقص به عنوان سهگانی.
بااینحال، تا این لحظه، هنوز این دغدغه وجود داشت که چرا باید کاربرد اوزان رباعی و دوبیتی در شاخهی سهگانی کلاسیک، معطل بماند. اکنون که پس از حدود سیزده سال کار عملی و نظری، سهگانی در جامعهی ادبی جایگاه خویش را به دست آورده است، لازم نمیدانیم این ترجیح اکید، وجود داشته باشد و برعکس، آزادی عمل سهگانیپردازان برای کاربرد هر وزن دلخواه در سهگانی کلاسیک و نیمایی، اعم از اوزان رباعی و دوبیتی و جز آنها را به شرط رعایت تعریف و فرمها و اصول و جهانبینی و ریزهکاریهای دیگر سهگانی. ضروری میبینیم؛ بویژه که طی این چند سال، ضمن کارهای عملی شاهد بودهایم چهبسا سهگانیهای زیبایی با قصد و نیت سهگانی در وزنهای رباعی و دوبیتی پدید آمدهاند. این تغییر دیدگاه ما دلیل بر نادرستی آن در زمان خود نیست و قطعا بر درستیاش در زمان خویش پای میفشاریم. با این حال، در این زمان دو دلیل، ما را به این دیدگاه رسانده است: یکی مشخص شدن مرزهای سهگانی برای جامعهی ادبی، طی یک دهه کوشش بیدریغ من و یارانم و دیگری رشد کردن سهگانی در مسیر کمال که مسیری تاریخساز بوده است.
بدین گونه از این پس
اولا دو فرم:
#سهگانی_رباعی
و
#سهگانی_دوبیتی
جزو فرمهای سهگانی خواهند بود
و ثانیا این تکامل، بیگمان افزون بر آزادی عمل بیشتر برای سهگانیپردازان، جذب افزونتر شاعران را به سهگانی از پی خواهد داشت.
در این صورت، سهگانی_رباعی و سهگانی_دوبیتی، هر کدام دو شاخه دارند:
۱. سهگانی_رباعی یا سهگانی_دوبیتی کلاسیک،
۲. سهگانی_رباعی یا سهگانی_دوبیتی نیمایی.
نمونهها:
۱. سهگانی_رباعی کلاسیک:
آغاز بهار بود و ارکیده برفت؛
با اینهمه گل هنوز هم دلتنگم؛
از دل نرود، هرآن که از دیده برفت.
۲. سهگانی رباعی_نیمایی:
دلخستهام از اینهمه آدمحرفی؛
دلتنگ توام،
آدمبرفی!
۳. سهگانی_دوبیتی کلاسیک:
شنیدم زاهدی بد گفت از عشق؛
در این دنیا که خونریز است و خونخوار،
فقط از عشق باید گفت، از عشق!
۴. سهگانی_دوبیتی نیمایی:
جهان را
و انسان را سراسر دوست دارم،
تو را یک جور دیگر دوست دارم.
#دکتر_علیرضا_فولادی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔️ @zirechatrambaran
✅ یک نکته از هزاران
♻️حکمت به چهار معنی کاربرد دارد:
۱. معنای اخص که عبارت است از فلسفه،
۲. معنای خاص که عبارت است از پزشکی،
۳. معنای عام که عبارت است از جمع چند علم،
۴. معنای اعم که عبارت است از کشف و بیان حقایق پنهان در لایههای گوناگون عوالم وجود.
حکمت به معنای چهارم، درواقع همان حکمت لقمانی است که برای سهگانی ضرورت دارد و حتی سهگانی عاشقانه نمیتواند از آن تهی باشد.
اما در بارهی هایکو زیاد شنیدهایم و اصل ژاپنی آن به لحاظ فرم بیرونی، معمولا دارای پنج، هفت و پنج مورا و جمعا هفده موراست که با هجای مورد نظر ما فرق دارد و به لحاظ فرم درونی نیز عموما اینگونه است که باید اسم یا عبارت اسمی در سطر سوم آن بیاید؛ هرچند گاه از این قاعده سر پیچیده است.
در بارهی جهانبینی هایکو پیشتر گفتهایم که با جهانبینی بودایی دمخور است و بنابراین هر واقعیت سادهی طبیعت را یک واقعهی شگرف میداند و آن را شایان نگاه دوباره میشمارد.
این نمونه از ماتسوئو باشو را به عنوان مشهورترین هایکو ذکر میکنند:
برکهی کهن، آه!
جهیدن غوکی؛
صدای آب.
هایکوی زیر از کوبایاشی ایسا هم خواندنی است:
بهار من تنها همین است:
تک نهال بامبو
و یک شاخهٔ بید.
با تعریفی که از هایکو میشناسیم، بیگمان در شعر فارسی، انچه تحت عنوان هایکو ارائه شده است، هایکووارههای سپیدی با ذهنیت ایرانی بیش نیستند، مگر جاهایی که شاعران هایکوسرا بهتصنع، تقلید نگاه بودیستی را پیش گرفته باشند.
پس تفاوت سهگانی با هایکو، بنیادین است.
مقدمات بالا را آوردیم تا ضمن تاکید مجدد بر این تفاوت بنیادین، وجود فرم درونی خاصی از سهگانی را مورد تایید قرار دهیم و آن همانا فرمی است که جای آن دارد
#سهگانی_هایکو
نامیده شود. این فرم را در سال ۱۳۹۵ طی گفتگوی دونفره با دوست فاضلم، جناب دکتر محمدرضا تقیدخت، اجمالا نزد ایشان معرفی کردم و آن را #سه_هایی خواندم که نام گویایی به نظر نرسید، ولی تا آن زمان نمونههای چندانی جهت معرفی به جامعهی ادبی نداشت و اکنون آن نمونهها و این امکان، فراهم آمده است.
به طور کلی، سهگانی_هایکو جزو فرمهای درونی سهگانی است که با رعایت تعریف و فرمهای بیرونی و اصول و جهانبینی و ویژگیهای دیگر آن، تنها به قاعدهی آوردن اسم یا عبارت اسمی در مصراع یا سطر آخر برای ایجاد تعلیق و زدن ضربهی پایانی تن میدهد و تنها از این جهت، تا حدی به هایکو شباهت دارد. جز این ویژگی، همهچیز این فرم سهگانی، همچنان به دست دیگر مقتضیات سهگانی است و دستکمش این که سهگانی_هایکو در سهشاخهی کلاسیک و نیمایی و سپید پدید میآید.
از اینها مهمتر، در سهگانی_هایکو، وجود حکمت به معنای چهارم از معانی چهارگانهی آن که در آغاز آمد، لازم است.
اینک بدون تطویل بیشتر کلام، نمونههایی از سهگانی_هایکو میآوریم:
نمونههای سه گانی_هایکوی کلاسیک:
(۱)
جامهاش شیک و
بوی عطرش خوش،
مرد آدمکش.
(۲)
این را غمانگیز،
آن را دلانگیز؛
پاییز! پاییز!
نمونههای سهگانی_هایکوی نیمایی:
(۱)
باز پیدا شد با
آرزوهای مگو،
کوکو.
(۲)
زیرآبی میروند،
غافل از هر ناگهان،
ماهیان.
نمونههای سهگانی_هایکوی سپید:
(۱)
به اعتماد آویختهست
از لبهی برگی،
شبنم.
(۲)
ناامید مشو!
ریشه در برف دارد
بهار.
#دکتر_علیرضا_فولادی
━━━━━━༺༻ ━━━━━━
@arayehha
🆔️ @zirechatrambaran
@seemorghbook_ضرب_المثلهای_معروف_ایران.pdf
1.61M
📕ضربالمثلهای معروف ایرانی
به قلم✍مهدی سهیلی
C᭄❁࿇༅══════┅─
@arayehha
┄┅✿░⃟♥️❃─═༅࿇࿇༅═─🦋🎶═