📚 بهمن 1357 روزهای سرنوشت سازی برای ایرانیان داشت. آن روزها لحظه موعد برای کسانی که سال‌ها رنج و سختی و مبارزه علیه حکومت پهلوی را به جان خریده بودند، فرا می‌رسید. 0️⃣ خروج شاه از ایران در دی ماه 1357، قریب‌الوقوع بودن بازگشت امام خمینی(ره) را به مردم نوید می‌داد. هرچند دولت بختیار و هم‌پیمانانش به هر نحوی به دنبال ایجاد تأخیر در این امر بودند. آنان بازگشت امام خمینی(ره) را به منزله پایان کار حکومت شاه می‌دانستند، بنابراین دولت بختیار برای جلوگیری از آن به هر اقدامی متوسل شد. 1️⃣ زمانی که امام تاریخ سفر به ایران را اعلام کردند، شاپور بختیار، آخرین نخست‌وزیر حکومت پهلوی، به عنوان آخرین تلاش، دستور بستن فرودگاه‌ها را صادر کرد. این دستور خشم مردم انقلابی را در پی داشت. 2️⃣ محافل دانشگاهی و سازمان‌های دولتی یکی پس از دیگری با صدور بیانیه دولت را به خاطر بستن فرودگاه مورد انتقاد قرار می‌دادند. همچنین حدود چهل تن از علما و مدرسین حوزه‌های علمیه در مسجد دانشگاه تهران متحصن شدند که تعداد آنها در روزهای بعد به پانصد تن نیز افزایش یافت.(1) 3️⃣مردم در هفتم بهمن ماه تظاهراتی را در میدان آزادی ترتیب دادند. آنان پس از اجتماع برای اعلام همبستگی با روحانیون متحصن به سمت دانشگاه تهران روانه شدند که دخالت نظامیان در اطراف دانشگاه تهران به شهادت عده‌ای منجر شد. آمار بیمارستان‌های تهران از شهیدان هفتم بهمن بالغ بر ده نفر بود.(2) ناظران آن روز از شهادت جوانانی با کمتر از 22 سال سن خبر دادند.(3) 4️⃣ در هشتم بهمن ماه نیز تظاهرات پراکنده‌ای که مسیرهای آن عمدتاً بین دانشگاه تهران و فرودگاه مهرآباد بود، انجام شد. در آن روز در حالی که مردم در اطراف دانشگاه تهران به نفع متحصنین و در اعتراض به بسته شدن فرودگاه‌ها شعار می‌دادند، عده‌ای به سوی اتوبوس ژاندارمری حمله کردند. 5️⃣ مردم حمله‌کنندگان را از نیروهای نظامی می‌دانستند و ارتش مردم را مهاجم می‌دانست. از طبقه فوقانی ساختمان ژاندارمری که در نزدیکی میدان 24 اسفند (انقلاب) بود، به سمت مردم تیراندازی آغاز شد. 6️⃣ با شروع درگیری، تجمع‌کنندگان مقابل دانشگاه نیز به جمعیت مقابل ژاندارمری پیوستند. مردم در مقابل آتش نیروهای ژاندارمری با پرتاب سنگ و آتش زدن ماشین‌های ژاندارمری از خود دفاع کردند. محل اصلی درگیری‌ها روبه‌روی ساختمان ژاندارمری بود. 7️⃣ تعداد شهیدان این درگیری که از ساعت یک بعد از ظهر آغاز شده بود و تا هشت شب به طول انجامید، متفاوت اعلام شد. در حالی که مردم تعداد شهدا را 150 تن می‌دانستند دولت آمار 27 تن را اعلام کرده است. 8️⃣ همچنین طبق نظر پزشکان با توجه به اینکه شهیدان و مجروحان اغلب از سر و سینه مورد اصابت گلوله قرار گرفته بودند هدف از تیراندازی تنها کشتار مردم بوده. خبرگزاری‌های خارجی نیز وقایع هشتم بهمن را پس از جمعه سیاه میدان ژاله، خونین‌ترین حوادث تهران عنوان کرده بودند.(4) 9️⃣ همزمان با تهران در دیگر شهرها نیز تظاهرات و اعتصاب در جریان بود. برخی از این تظاهرات‌ها به درگیری و شهادت تعدادی از انقلابیون نیز منجر شد. برای مثال در هفتم بهمن در گرگان چهار نفر از تظاهرکنندگان شهید شدند.(5) آمار اداره سوم ستاد بزرگ ارتشتاران حکومت پهلوی از تعداد شهدای چهارم تا نهم بهمن نیز 55 نفر در سراسر ایران است.(6) 🔟 با وجود همه کارشکنی‌ها و طرح‌ها و برنامه‌های دولت بختیار و حامیان خارجی‌اش، با مقاومت مردم و قاطعیت امام بالاخره فرودگاه مهرآباد برای بازگشت امام خمینی(ره) به کشور باز شد. امام در 12 بهمن 1357 طیّ یک استقبال بی‌نظیر در جهان پس از سال‌ها تبعید به وطن بازگشتند. مردم در آن روز در سراسر کشور غرق شادی بودند، اما آمارهای برجا مانده از آن روز از شهادت 4 نفر در کرمان، سمنان و تربت جام خبر می‌دهند.(7) 1️⃣1️⃣ پس از ورود امام خمینی(ره) تا 19 بهمن ماه، بیشتر تظاهرات در گوشه گوشه کشور به نحوی مسالمت‌آمیز بود. ارتش حکومت پهلوی در این‌باره سعی می‌کردند با امام و انقلابیون از در مصالحه وارد شوند تا شاید بتوانند خود را در قدرت حفظ کنند. با این حال در برخی شهرها مردم تظاهر کننده مورد هجوم مأموران قرار می‌گرفتند. 2️⃣1️⃣ برای نمونه مردم زاهدان، اعم از شیعه و سنی که در 17 بهمن برای حمایت از دولت موقت انقلاب راهپیمایی کرده بودند مورد حمله گروهی چماق به دست قرار گرفتند و 62 نفر از آنان شهید یا زخمی شدند.(8) با این حال صحنه عمومی کشور مالامال از اعلام همبستگی اقشار مختلف مردم، گروهها و افراد سیاسی و نظامی با امام و انقلاب بود. #دهه_فجر #انقلاب_مردم @shidegomnam