🔸🔶《السَّلامُ عَلیکَ أیُّها العَبدُ الصَالِحُ یَا مِیثمَ بنَ یَحیَی التَّمَّارِ المُطِیعُ ِلِله وَ لِرَسُولِهِ وَ لِأَمِیرِالمُؤمِنِینَ(ع)》🔶🔸
✅میثم بن یحیی معروف به میثم تمار، از یاران با وفا و از حواریون امام علی(علیه السلام) بود.
به خاطر اینکه خرما فروش بود، ملقب به تمّار شد.
میثم ابتدا برده زنی از قبیله بنی اسد بود که امام علی(ع) میثم را از آن زن خرید و آزاد کرد و وقتی نامش را پرسید، میثم گفت : سالم نام دارم.
حضرت(ع) به او فرمود :
📋《أَخْبَرَنِي رَسُولُ اَللَّهِ(ص) أَنَّ اِسْمَكَ اَلَّذِي سَمَّاكَ بِهِ أَبُوكَ فِي اَلْعَجَمِ مِيثَمٌ》
♦️رسول اکرم(ص) مرا آگاه کرده که والدین عجمی‌ات، تو را میثم نامیده‌اند.
میثم سخن امام علی(ع) را تصدیق کرد و سپس امام(ع) فرمود :
📋《اِرْجِعْ إِلَى اِسْمِكَ اَلَّذِي سَمَّاكَ بِهِ رَسُولُ اَللَّهِ(ص) وَ دَعْ سَالِماً فَرَجَعَ إِلَى مِيثَمٍ》
♦️به نام سابقت که رسول خدا(ص) تو را به آن نام نامید، برگرد و سالم را رها کن!
میثم نیز چنین کرد و نامش را تغییر داد و کنیه‌اش ابوسالم شد.(۱)
میثم تمّار همچنین از اعضای شرطه الخمیس یعنی سپاه مخصوص امام علی(ع) بود.
او صاحب اسرار علی(ع) بود که گاهى مناجات‌هاى آن حضرت(ع) را در نخلستان‌هاى مدینه و کوفه از نزدیک مشاهده کرده بود.
میثم خود در این باره می‌گوید：
شبی از شب‌ها دیدم مولایم، امیرالمؤمنین علی(ع) بعد از نماز در مسجد کوفه، به بیرون از کوفه رفت.
📋《وَ اتَّبَعْتُهُ حَتَّى خَرَجَ إِلَى الصَّحْرَاءِ وَ خَطَّ لِي خَطَّةً وَ قَالَ : إِيَّاكَ أَنْ تُجَاوِزَ هَذِهِ الْخَطَّةَ!》
♦️و من به دنبال ایشان به صحرا رفتم. حضرت(ع) از وجودم باخبر شد و مانع از رفتنم شد. و در روی زمین شیاری کشید و فرمود :
از اینجا به بعد را دیگر با من نیا!
و آن گاه خودش به تنهایی رفت!
📋《وَ مَضَى عَنِّي، وَ كَانَتْ لَيْلَةً دُلهَةً!
فَقُلْتُ : يَا نَفْسِي! أَسْلَمْتِ مَوْلَاكِ وَ لَهُ أَعْدَاءٌ كَثِيرَةٌ ايُّ عُذْرٍ يَكُونُ لَكِ عِنْدَ اللَّهِ وَ عِنْدَ رَسُولِهِ وَ اللَّهِ لأقفنَ أَثَرَهُ وَ لَأَعْلَمَنَّ خَبَرَهُ وَ إِنْ كُنْتُ قَدْ خَالَفْتُ أَمْرَهُ》
♦️مدتی گذشت و شب تاریکی بود با خودم گفتم：
تو مولای خود را رها کردی؟!! با آن که او دشمنان بسیار دارد، در پیشگاه الهی و نزد پیامبر(ص) او چه عذری خواهی داشت؟
به خدا که دنبالش خواهم رفت و مراقب او خواهم بود، گرچه از فرمان او سرپیچی کنم.
📋《جَعَلْتُ أَتَّبِعُ أَثَرَهُ، فَوَجَدْتُهُ مُطَّلِعاً فِي الْبِئْرِ إِلَى نِصْفِهِ يُخَاطِبُ الْبِئْرَ وَ الْبِئْرُ تُخَاطِبُهُ!》
♦️به همین جهت، دنبال حضرت(ع) حرکت کردم، مقداری که آمدم، دیدم حضرت(ع) سر را تا نصف بدن درون چاهی فرو برده و با چاه سخن می‌گوید، و چاه نیز با حضرت(ع) سخن می‌گوید!
که ناگهان حضرت(ع) متوجّه من شد و فرمود : کیستی؟
گفتم : میثم!
فرمود : آیا نگفتم دنبالم نیا؟
عرض کردم : ای مولای من! از دشمنان بر شما ترسیدم، دلم آرام نگرفت.
فرمود : آیا از حرف‌های من چیزی شنیدی؟
عرض کردم : نه!
حضرت(ع) فرمود :
📋《يَا مِيثَمُ!
وَ فِي الصَّدْرِ لُبَانَاتٌ، إِذَا ضَاقَ لَهَا صَدْرِي،
نَكَتُّ الْأَرْضَ بِالْكَفِ، وَ أَبْدَيْتُ لَهَا سِرِّي،
فَمَهْمَا تُنْبِتُ الْأَرْضُ، فَذَاكَ النَّبْتُ مِنْ بَذْرِي》
♦️ای میثم! در سینه عقده هایست، که وقتی سینه‌ام از آن تنگ می‌شود، با دست زمین را گود می‌کنم و اسرار خود را برای آن بازگو می‌کنم.(۲)
امام علی(ع) میثم را از چگونگی شهادتش خبر داده بود.
شیخ مفید نقل می کند که امام(ع) به او فرموده بود :
📋《إِنَّكَ تُؤْخَذُ بَعْدِي فَتُصْلَبُ وَ تُطْعَنُ بِحَرْبَةٍ، فَإِذَا كَانَ يَوْمُ اَلثَّالِثِ اِبْتَدَرَ مِنْ مَنْخِرَيْكَ وَ فَمِكَ دَمٌ فَتَخْضِبُ لِحْيَتَكَ، فَانْتَظِرْ ذَلِكَ اَلْخِضَابَ》
♦️ای میثم! تو پس از من دستگیر می شوی و بر دار آویخته خواهی شد.
روز سوم از بینی و دهانت خون جاری می شود که محاسنت به خون رنگین می گردد و بر تو نیزه ای زده شود که جان خواهی سپرد، پس منتظر چنین روزی باش.
سپس حضرت(ع) محل و موضع دار او را چنین فرمود :
📋《وَ تُصْلَبُ عَلَى دَارِ عَمْرِو بْنِ حُرَيْثٍ أَنْتَ عَاشِرُ عَشْرَةٍ، وَ أَنْتَ أَقْصَرُهُمْ خَشَبَةً، وَ أَقْرَبُهُمْ مِنَ اَلْمَطْهَرَةِ، وَ أَرَاهُ اَلنَّخْلَةَ اَلَّتِي يُصْلَبُ عَلَى جِذْعِهَا، ثُمَّ ذَكَرَ أَنَّ اَلْأَمْرَ كَانَ كَمَا قَالَ》
♦️و جایی که تو را به صلیب می کشند، کنار خانه عمرو بن حریث است، و تو دهمین آن ده تن خواهی بود و چوبه دار تو از همه چوبه ها کوتاه تر خواهد بود و به زمین نزدیک تر است و درخت خرمایی را که تو بر چوب تنه آن بر دار کشیده می شوی، نشانت خواهم داد.
سپس حضرت(ع) او را با خود به کنار خانه عمرو بن حریث برد و درخت را به وی نشان داد که بعدها به آن آویخته شد.
@AsnadolMasaeb
ادامه مطالب :👇
طبق نقلی؛ عبیدالله بن زیاد از طرف یزید بن معاویه، مأمور شد میثم را که می دانست از دوستان و طرفداران جدّی امام علی(ع) است، به دار بیاویزد.
در پی آن، میثم پس از عمره، هنگامی که از مکه به سوی کوفه بازمی‌گشت، به دست مأموران ابن‌زیاد دستگیر شد.
هنگامی که میثم را به دارالاماره آوردند، به عبیدالله گفتند :
📋《هَذَا كَانَ مِنْ آثَرِ اَلنَّاسِ عِنْدَ عَلِيٍّ(ع)!》
♦️این مرد از نیکوکارترین مردمان و نزدیک‌‌ترین آنان در نزد علی(ع) بود.
عبید الله با تعجب گفت :
📋《وَيْحَكُمْ! هَذَا اَلْأَعْجَمِيُّ؟!!》
♦️وای بر شما! آیا این عجمی؟
گفتند : آری!
سپس خطاب به میثم گفت : خداى تو کجاست؟
میثم گفت :
📋《بِالْمِرْصَادِ لِكُلِّ ظَالِمٍ وَ أَنْتَ أَحَدُ اَلظَّلَمَةِ》
♦️در کمین هر ستم‌کارى است و تو یکى از آن ستم‌کاران هستى!
پسر زیاد گفت :
📋《إِنَّكَ عَلَى عُجْمَتِكَ لَتَبْلُغُ اَلَّذِي تُرِيدُ مَا أَخْبَرَكَ صَاحِبُكَ أَنِّي فَاعِلٌ بِكَ》
♦️تو ای عجمى! به این جرأت رسیده‌‌ای که هر چه خواهى بگوئى؟! آیا مولایت على بن ابی طالب(ع) گفته که من با تو چه خواهم کرد؟!
میثم گفت :
📋《أَخْبَرَنِي أَنَّكَ تَصْلِبُنِي عَاشِرَ عَشَرَةٍ أَنَا أَقْصَرُهُمْ خَشَبَةً وَ أَقْرَبُهُمْ مِنَ اَلْمَطْهَرَةِ》
♦️آری! به من خبر داده که تو مرا (زنده) بر دار می‌‌کشی! و من می‌‌دانم بر چوب کدام درخت و در کجا و چگونه به شهادت می‌‌رسم!
در این هنگام؛
📋《أَمَرَ بِمِيثَمٍ أَنْ يُصْلَبَ ..فَلَمَّا رُفِعَ عَلَى اَلْخَشَبَةِ اِجْتَمَعَ اَلنَّاسُ حَوْلَهُ عَلَى بَابِ عَمْرِو بْنِ حُرَيْثٍ!..فَجَعَلَ مِيثَمٌ يُحَدِّثُ بِفَضَائِلِ بَنِي هَاشِمٍ》
♦️عبیدالله ابن زیاد دستور داد که میثم را به صلیب بکشند.
هنگامی که میثم بر روی چوب ها رفت، مردم در اطراف میثم، کنار در خانه ابن حریث تجمع کردند و میثم شروع کرد به گفتن فضائل بنی هاشم!
به عبیدالله خبر رسید که؛
📋《قَدْ فَضَحَكُمْ هَذَا اَلْعَبْدُ》
♦️این مرد در حال مفتضح کردن شماست.
ابن زیاد دستور داد :
📋《أَلْجِمُوهُ!》
♦️بر او لجام بزنید!
📋《فَكَانَ أَوَّلَ خَلْقِ اَللَّهِ أُلْجِمَ فِي اَلْإِسْلاَمِ ..فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ اَلثَّالِثِ مِنْ صَلْبِهِ طُعِنَ مِيثَمٌ بِالْحَرْبَةِ فَكَبَّرَ ثُمَّ اِنْبَعَثَ فِي آخِرِ اَلنَّهَارِ فَمُهُ وَ أَنْفُهُ دَمَاً》
♦️میثم اولین کسی بود که در اسلام لجام بر دهان او زدند و هنگامی که سه روز به این حالت گذشت، با نيزه ای، بر او ضربتي فرود آوردند، که در این هنگام میثم تکبیر گفت، سپس در آخر روز، پس از خونريزي شديد از دهان و بينی اش، در بیست ذی الحجه سال ۶۰ هجری به شهادت رسيد.(۳)
شیخ طوسی می نویسد :
📋《فَقُطِعَ لِسَانُهُ وَ تَشَحَطَّ سَاعَةً فِی دَمِهِ ثُمَّ مَاتَ》
♦️زبان میثم قطع شد و میثم مدتی را در خون خود غلطید و سپس به شهادت رسید.(۴)
{وَسَيَعْلَمُ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَيَّ مُنْقَلَبٍ يَنْقَلِبُونَ}
📝شعر :
آن شیردل بیشه سر سبز ولایت
آن عاشق و دل باخته مکتب ایثار
در چرغ کمال علوی، اختر دانش
بر باب علوم نبوی، صاحب اسرار
پرسید از آن شیفته آل محمد
فخر دو جهان، شیر خدا حیدر کرار
کای دوست! چه حالی است تو را گر ز ره کین
در راه ولایت ببَرندت به سرِ دار؟
هم دست تو، هم پای تو از تیغ شود قطع
آرند زبان از دهنت فرقه اشرار
گفتا که اگر دادن جانم به ره توست
جانم به فدای تو! به هر لحظه دو صد بار
میثم ز سر دار بلا سر به در آورد
چون ماه فروزنده ز آغوش شب تار
دو پا و دو دستش ز بدن، قطع و زبانش
گویا به ثنای علی و عترت اطهار
فریاد زد: ای مردم! دانید علی کیست؟
احمد چو علی هست و علی، احمد مختار
👤سازگار
📚منابع：
۱)الارشاد شیخ مفید، ج۱، ص۳۲۲
۲)الوافی فیض کاشانی، ج۵، ص۷۰۵
۳)الارشاد شیخ مفید، ج۱، ص۳۲۲
۴)إختيار معرفة الرجال شیخ طوسی، ص۸۷
@AsnadolMasaeb
📚در طول تاریخ، زبان سه نفر را به خاطر ارادت به اهل بیت(علیهم السلام) قطع نمودند!👇
1⃣رُشید هَجری
2⃣میثم تمّار
3⃣ابن سکّیت اهوازی
@AsnadolMasaeb
1⃣ #رشید_هجری_رحمه_الله
✅شیخ مفید می نویسد :
«زیاد بن ابیه» بعد از دستگیری «رشید هجری» دستور داد :
📋«إِقطَعُوا يَدَيهِ وَ رِجلَيهِ وَ أَصلَبُوهُ»
♦️دست و پاهای او را قطع کنید و او را به صلیب بکشید.
رشید گفت :
📋«هَيهَاتَ! قَد بَقِيَ لِي عِندَكُم شَئُ أَخبَرَنِي بِهِ أَمِيرُالمُؤمِنِينَ(علیه السلام)»
♦️هیهات! در مورد حکم من از سوی شما، موردی باقی ماند که قبلا امیرالمومنین(علیه السلام) به آن خبر داده بود.
در این هنگام، ابن زیاد گفت :
📋«إِقطَعُوا لِسَانَهُ»
♦️زبانش را ببرید!
رشید گفت :
📋«أَلآنَ وَاللهِ جَاءَ تَصدِيقُ خَبرِ أَمِيرِالمُؤمِنِينَ(علیه السلام)»
♦️به خدا سوگند که هم اکنون خبر امیرالمومنین(علیه السلام) تصدیق شد.(۱)
📚منبع：
۱)الارشاد شیخ مفید، ج۱، ص۳۲۶
@AsnadolMasaeb
2⃣ #میثم_بن_یحیی_تمار_رحمه_الله
✅شیخ مفید می نویسد :
بعد از اینکه عبیدالله بن زیاد، میثم تمّار را دستگیر کرد؛
📋«أَمَرَ بِمِيثَمَ أَن يَصلُبَ.. فَلَمَّا رُفِعَ عَلَی الْخَشَبَهِ اجْتَمَعَ النَّاسُ حَوْلَهُ عَلَی بَابِ عَمْرِو بْنِ حُرَیْثِِ..فَجَعَلَ ميثَم يُحَدِّثُ بِفَضائِلِ بَني هَاشِمِِ»
♦️عبیدالله ابن زیاد دستور داد که میثم را به صلیب بکشند.
هنگامی که میثم بر روی چوب ها رفت، مردم در اطراف میثم، کنار در خانه ابن حریث تجمع کردند و میثم شروع کرد به گفتن فضائل بنی هاشم.
به عبیدالله خبر رسید که؛
📋«قَد فَضَحَكُم هَذَا العَبدُ»
♦️این مرد در حال مفتضح کردن شماست.
ابن زیاد دستور داد :
📋«أَلجِمُوهُ»
♦️بر او لِجام بزنید.
📋«فَكانَ أَوَّلَ خَلقِ اللّه أُلجِمَ فِي الإِِسلَامِ.. فَلَمَّا َكانَ يَومُ الثَّالِثِ مِن صُلبِهِ طُعِنَ ميثَمُ بِالحَربَةِ، فَكَبَّرَ ثُمَّ أَنبَعَثَ في آخِرِ النَّهَارِ فَمُهُ وَ أَنفُهُ دَمَاً》
♦️میثم اولین کسی بود که در اسلام لجام بر دهان او زدند و هنگامی که سه روز به این حالت گذشت، با نيزه ای، بر او ضربتی فرود آوردند، که در این هنگام میثم تکبیر گفت، سپس در آخر روز، پس از خونريزي شديد از دهان و بينی اش، به شهادت رسيد.(۱)
شیخ طوسی می نویسد :
📋«فَقُطِعَ لِسَانُهُ وَ تَشَحَطَّ سَاعَةً فِی دَمِهِ ثُمَّ مَاتَ»
♦️زبان میثم قطع شد و میثم مدتی را در خون خود غلطید و سپس به شهادت رسید.(۲)
📚منابع：
۱)الارشاد شیخ مفید، ج۱، ص۳۲۲
۲)إختيار معرفة الرجال شیخ طوسی، ص۸۷
@AsnadolMasaeb
3⃣ #ابن_سکیت_اهوازی_رحمه_الله
✅ابن سکیّت معلم فرزندان «متوکل عباسی» بود.
نقل شده است که؛
📋«كَانَ ذَاتَ يَومِِ حَاضَرَا عِندَ المُتَوَكِّلِ إِذ أَقبَلَا، فَقَالَ لَهُ المُتَوَكِّلُ : يَا يَعقُوبَ! أَيُّهُمَا أَحَبُّ إِلَيكَ، وَلَدَايَ هَذَانِ أَوِ الحَسَنَ(ع) وَ الحُسَينَ(ع)؟
فَقَالَ : وَ اللهِ إنَّ قَنبَرَاً غُلَامَ عَلِي بنِ أَبِي طَالِبِِ(ع) خَيرُ مِنهُمَا وَ مِن أَبِيهِمِا!
فَقَالَ المُتَوَكِّلُ : سَلُّوا لِسَانَهُ مِن قَفَاهُ فَسَلُّوهُ فَمَاتَ رَضِی اللهُ عَنهُ»
♦️روزی متوکل در حالی که فرزندانش نزد او بود، از ابن سکیت پرسید :
ای یعقوب! فرزندان من «معتز» و «مؤید» نزد تو عزیزترند یا حسن(ع) و حسین(ع) فرزندان علی بن ابی طالب(علیهم السلام)؟!!
او که تقیه می‌کرد، اختیار از کف داد و در پاسخ گفت : قنبر خادم علی(علیه السلام) از تو و فرزندان تو نزد من برتر است!
متوکل از این گفته چنان برآشفت که در همان لحظه دستور داد، زبان او را از قَفا بیرون کشیدند.(۱)(۲)
📚منابع：
۱)وفیات ابن خلکان، ج۶، ص۴۰۰
۲)معجم رجال الحدیث خوئی، ج۲۱، ص۱۳۹
@AsnadolMasaeb
✅در حدیث قدسی آمده است که؛
📋《يَا مُحَمَّدُ(ص)! أَقْرِئْ عَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ(ع) أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ اَلسَّلاَمَ، فَمَا سَمَّيْتُ بِهَذَا أَحَداً قَبْلَهُ وَ لاَ أُسَمِّي بِهَا أَحَداً بَعْدَهُ》
♦️ای محمد(ص)! علی ابن ابی طالب(ع) را امیرالمومنین بخوان!
قبل از او این نام را به کسی نگذارده و بعد از او به کسی نامگذاری نخواهم نمود.(۱)
📚منبع：
۱)تفسير نور الثقلين حُویزی، ج۵، ص۱۴۹
@AsnadolMasaeb