🔴 #تحلیل| بازی هوشمندانه ایران در بحران قره باغ
🔻بحران قره باغ حدود یکماه است که آغاز شده و جمهوری آذربایجان توانسته یک پیشروی نسبی در این منطقه داشته باشد. در این مدت با وجود اینکه بسیاری از فعالان پان ترکیست ایران را متهم به کمک به ارمنستان می کردند ، چندین مقام رسمی سیاسی و مذهبی جمهوری اسلامی حمایت قاطع خود را از آذربایجان و محق بودن این جمهوری در موضوع قره باغ اعلام کرده اند.
🔸️از طرفی الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان نیز تصریح کرد که ایران هیچ گونه مساعدتی به ارمنستان نداشته است. همچنین مقامات ارمنستان نیز تا حدود زیادی از اقدامات و مواضع ایران در این خصوص رضایت دارند.
🔻 اما علت رضایت دوطرف منازعه و مواضع حمایتی آذربایجان و ارمنستان از ایران چیست ؟
🔸️واقعیت آنست که بحران قره باغ یک بازی پیچیده از سوی جمهوری اسلامی را طلب می کند و مسئولان این نظام که بر اساس تجربه رویکردهای واقع گرایانه بر انگارهایشان مسلط شده، با مواضع مدبرانه توانسته اند منافع خود را تا حدود زیادی تحصیل کنند.
🔸️برای تهران ، پرواضح است که دولت علی اف رابطه نزدیکی با اسرائیل دارد و پایگاه پهپادی در اختیار این رژیم قرارداده است ؛ همچنین نمی توان منکر رابطه نزدیک آذربایجان با ناتو شد و دیده بر اقدامات ضداسلامی ، پان ترکیستی این جمهوری و خطرات آن برای امنیت ملی ایران بست .
🔸️ایضا رویاهای نئوعثمانی اردوغان ، نقشش در شعله ور ساختن بحران قره باغ و حضور تروریست های تکفیری توسط وی در شمال ایران و تهدیداتی که از این قِبَل برای جمهوری اسلامی ایجاد شده است را نادیده گرفت.
🔸️لکن تهران نمی تواند از ۹۰ درصد شیعیان آذربایجان که قره باغ را جزو جدایی ناپذیر خاک خود دانسته ، مقلد مراجع تقلید ساکن قم اند و علاقه شدیدی نیز به ایران ابراز می دارند، صرفنظر کند .
🔸️جمهوری اسلامی، لزوم رضایت جمهوری آذربایجان از خود در زمینه منافع اقتصادی متقابل و تاثیر آن بر تحمل تحریم های آمریکا را درنظر دارد.همچنین گفته می شود یکی از مقاصد احتمالی صادرات تسلیحات ایرانی در آینده نزدیک، جمهوری آذربایجان است.
🔸️نکته مهم تر اما کریدور ریلی جنوب به شمال است که از بندر عباس در خلیج فارس شروع شده و از طریق آستارا به خط ریلی در روسیه و بقیه اروپا امتداد پیدا خواهد کرد. این مسیر که تنها قطعه ناتمام آن خط آهن قزوین به رشت است، اگر مسئولان ایرانی با نگاه اقتصادی کلان نسبت به تکمیل آن اهتمام ورزند، می تواند تحولی جدی در موقعیت ژئواکونومیک ایران برای کشورهای منطقه و شرق آسیا ایجاد کند ( در این خصوص بیشتر خواهم نوشت).
🔸️در داخل ایران نیز میلیون ها آذری زبان دارای پیوندهای فرهنگی ، زبانی و تاریخی با شهروندان جمهوری آذربایجان هستند که این هم یک متغیر مستقل بر رفتارهای مسئولان جمهوری اسلامی خواهد بود.
🔸️اما در طرف مقابل ارمنستان نیز در طی ۲۰ سال اخیر حسن همجواری با ایران را رعایت کرده و روابط نزدیکی با همسایه جنوبی خود دارد تا آنجا که لابی بین المللی قدرتمند ارمنی بارها به کمک جمهوری اسلامی شتافته است ( برای نمونه حل پرونده آمیا ).
🔸️عرصه منافع متقابل دو کشور گسترده بوده و شهروندان ارمنی ساکن ایران نیز در دوره های مختلف همواره ( مانند دفاع در برابر حمله ارتش صدام ) پشتیبان جمهوری اسلامی بوده اند.
🔸️همچنین نباید فراموش کرد پویایی مرزهای ایران در حال حاضر مطلوب سران تهران نبوده و دستخوش تغییرشدن ژئوپلتیک اطراف خود را برنخواهند تافت.
🔸️مجموع تحولات فوق ایران را به سمت اتخاذ مواضع هوشمندانه و انجام یک بازی زیرکانه و چند بُعدی دریکماه اخیر سوق داده است که فعلا نمی توان به جزئیات آن پرداخت.
✅ عملکرد و مواضع اعلامی تهران در بحران قره باغ اوج پختگی در طرف ایرانی را به نمایش گذاشت که رضایت علنی دوطرف منازعه و بازیگران فرامنطقه ای از این کشور یقینا تبلور آن است.
🖌 #تقوی_نیا
