‌❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۴۶) 🍒 کادِح 🍒 کادِح: سَاعِی؛ کاد فِی عَمَلِه و فِی طَلَبِ رِزقَه کادِح: تلاشگر، تلاشی همراه با رنج و سختی؛ کوشا در راه رسیدن به مقصود 📖 يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ /انشقاق: ۶ اى انسان! تو با تلاش و رنج به سوى پروردگارت مى روى و او را ملاقات خواهى کرد. توجّه👇👇👇👇👇👇👇 کادِح از ماده ی کَدح به معنی تلاش و کوششی است که با رنج و تَعَب همراه باشد و در جسم و جان اثر بگذارد. @AyateAsemani

‌❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۴٧) 🍒 سَجَی' 🍒 سَجَی': خَیَّمَ؛ سَکَنَ؛ هَدَءَ؛ اِستَقَرَّ سَجَی: به سکون و آرامش رسيد 📖 وَاللَّیلِ إِذَا سَجَی' /ضحی': ۲ و سوگند به شب هنگامی که آرام گیرد. توجّه👇👇👇👇👇👇 سَجَى' از ماده ی سَجو در اصل به معنى سکون و آرامش است و به معنى پوشاندن و تاریک شدن نیز آمده است. لذا هنگامى که مَیّت را در کفن مى پیچند مُسَجّى به او گفته مى شود. ولى در این آیه همان معنى اصلى را مى دهد که سکون و آرامش است. به همین جهت شب هائى که باد نمی وزد لَیْلَةٌ ساجِیَةٌ، یعنی شب آرام، و به دریاى خالى از طوفان و امواج خروشان بَحرُُ ساج یعنی دریاى آرام گفته مى شود. در هر حال آنچه در شب مهم است همان آرامشى است که بر آن حکمفرما است و طبعاً اعصاب و روح انسان را در آرامش فرو مى برد و براى تلاش و کوشش فردا و فرداها آماده مى سازد و از این نظر نعمت بسیار مهمى است که شایسته است سوگند به آن یاد شود. @AyateAsemani

‌❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۴۸) 🍒 مُهل 🍒 مُهل: المَعدِنُ المُذاب کالفِضَّةِ و الحَدِید و النُّحاس و الذَّهَب؛ القَطِرانُ الرَّقِیق؛ دُردِّی الزَّیت مُهل: گداخته ای از فلزات معدنی مانند نقره و آهن و‌ مس و طلا 📖 إِنَّ شَجَرَتَ الزَّقُوم ○ طَعَامُ الأَثِیم ○ کَالمُهلِ یَغلِی فِی البُطُون /دخان: ۴۳-۴۴-۴۵ به یقین درخت زقّوم غذای گناهکاران است، که همانند فلز گداخته در شکمها می جوشد. توجّه 👇👇👇👇👇👇👇 مُهْل به گفته بسیارى از مفسران و لغت شناسان، فلز مذاب و گداخته است. به گفته بعضى دیگر همچون راغب در مفردات به معنى تُفاله و دُردِىّ ته نشین شده روغن است، که چیزى است بسیار نامطلوب. ولى در این آیه، معنى اول مناسب تر به نظر مى رسد. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۴۹) 🍒 دُحُوراََ 🍒 دُحُوراََ: مِن اصلِ کَلِمة دَحَرَ بِمَعنَی طَرَدَ و أَبعَدَ دُحُوراََ: از ریشه ی دَحَرَ به معنی راندن و دور نمودن 📖 دُحُوراََ وَلَهُم عَذَابٌ وَاصِبٌ/صافّات :۹ آنها به شدّت به عقب رانده مى شوند، و براى آنان مجازاتى دائم است. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۰) 🍒 أُجَاج 🍒 أُجَاج: شَدِیدِ المُلوحَةِ والمَرَارَه أُجَاج: آب شور و تلخ. آب شور. آب تلخ 📖 وَمَا يَستَوِي البَحرَانِ هَٰذَا عَذبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَهَٰذَا مِلحٌ أُجَاج.../فاطر:۱۲ (این) دو دریا یکسان نیستند: این گوارا و شیرین است و نوشیدنش خوشگوار و آن یکى شور و تلخ و گلوگیر است. در این آیه أُجَاج به معنی آب تلخی است که گوئی گلو را می سوزاند و حلق را می بندد. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۱) 🍒 رَجع 🍒 رَجع: المطَر؛ المطَر بَعدَ المطَر رَجع: باران، باران که بعد از باران می آید 📖 وَالسَّماءِ ذاتِ الرَّجع/طارق:۱۱ سوگند به آسمان پُر باران. توجّه👇👇👇👇👇👇👇 رَجع از ماده رُجُوع به معنى بازگشت است. در زبان عربى به باران هم رجع مى گویند، بدان خاطر که آبى که از زمین و دریاها برخاسته است، از طریق ابرها و باران به سوى زمین بر مى گردد، یا این که در فواصل مختلف، بارش باران تکرار مى شود. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۲) 🍒 صَدع 🍒 صَدع: الشَّقُ فِی الشَیءِ الصَّلب صَدع: شکافتن چیزی؛ آشکار ساختن 📖 وَالأَرضِ ذَاتِ الصَّدع /طارق: ۱۲ و سوگند به زمین پُر شکاف (که گیاهان از آن می رویند) توجه 👇👇👇👇👇👇👇👇👇 صَدع به معنى شکاف در اجسام صلب و سخت است. در این آیه اشاره به شکافتن زمین هاى خشک و سخت بعد از نزول باران، و رشد و نمو گیاهان دانسته اند. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۳) 🍒 رُوَیداََ 🍒 رُوَیداََ: مَهلَاََ رُوَیداََ: مصغر رَود به معنی رفت و آمد و تلاش برای انجام کاری توأم با آهستگی و نرمی (ملایمت) است. 📖 فَمَهِّلِ الْكَافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْداََ / طارق: ۱۷ حال که چنین است کافران را [فقط] اندکى مهلت ده [تا سزاى اعمالشان را ببینند] @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۴) 🍒 أَکمَام 🍒 أَکمَام: جمع کلمة کِم بِمَعنی بُرعوم الثَّمَره؛ وِعاءُ الطَّلع أکمام: جمع کلمه ی کِم به معنی غلافی که روی میوه را می پوشاند؛ غلافهای شکوفه 📖 إِلَيهِ يُرَدُّ عِلمُ السَّاعَةِ ۚ وَمَا تَخرُجُ مِن ثَمَرَاتٍ مِّنْ أَكْمَامِهَا وَمَا تَحمِلُ مِن أُنثَىٰ وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلْمِهِ/فصِّلَت: ۴۷ علم به قیامت [و لحظه وقوع آن] تنها به خدا باز مى گردد. هیچ میوه اى از غلاف خود خارج نمى شود و هیچ ماده اى باردار نمى گردد و وضع حمل نمى کند مگر به علم او. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۵) 🍒 مَحِیص 🍒 مَحِیص: مَهرَب؛ مَحِید مَحِیص: خلاصی؛ رهایی؛ گریزگاه 📖 وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُوا يَدْعُونَ مِن قَبْلُ ۖ وَظَنُّوا مَا لَهُم مِّن مَّحِيصٍ /فُصِّلَت: ۴۸ و همه معبودانى را که قبلاً مى خواندند، از نظر آنها گم و پنهان مى شوند، و مى دانند هیچ گریزگاهى ندارند. 📖 أُولئِکَ مَأوَاهُم جَهَنَمَ وَلَا یَجِدوُنَ عَنها مَحِیصا /نساء: ۱۲۱ آنها (پیروان شیطان) جایگاهشان جهنم است و هیچ راه فراری از آن ندارند. توجّه👇👇👇👇👇👇👇 مَحِیص ازماده ی حَیص به معنی بازگشت وعدول وکناره گیری کردن از چیزی است،. از آنجا که مَحِیص اسم مکان است به معنی محل فرار یا پناهگاه می آید. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۷) 🍒 ثُبُوراََ 🍒 ثُبُور: الهَلاک؛ الوَیل ثُبُور: هلاک شدن؛ عذاب شدن 📖 لَّا تَدْعُوا الْيَوْمَ ثُبُوراََ وَاحِداََ وَادْعُوا ثُبُوراََ كَثِيراََ /فرقان: ١٤ [به آنان گفته مى شود:] امروز یک بار واویلا کم است، بلکه بسیار واویلا بگویید! توجه 👇👇👇👇👇👇👇👇 ثبور در اصل به معنی هلاک و فساد است و به هنگامی که انسان در برابر چیز وحشتناک و مهلکی قرار می گیرد، گاهی فریاد واثبورا (واویلا) بلند می کند که مفهومش ای مرگ بر من است. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۶) 🍒 غثاء 🍒 غُثاء: الحشایش الیَابِسَه و فُتَاتُ الاَرض و مَا یُجرَفُ مَعَ رَغوَةِ السَّیل غُثاء: برگ های خشکیده و خرده ریزهای زمین که با کف سیلاب آید. 📖 فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنَاهُمْ غُثَاءً فَبُعْدًا لِّلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ /مؤمنون: ٤١ سرانجام صیحه ى [مرگبار آسمانى] آنها را بحق فرو گرفت، و ما آنها را همچون خاشاکى بر سیلاب قرار دادیم. دور باد قوم ستمکار [از رحمت خدا] 📖 وَالَّذی أَخرَجَ المَرعَی ○ فَجَعَلَهُ غُثاءََ أَحوَی /اعلَی: ۴-۵ و آن کس که چراگاه را به وجود آورد ○ سپس آن را تیره و خشکیده ساخت. توجه👇👇👇👇👇👇👇 غُثاء در اصل به معنی گیاهان خشکی است که روی سیلاب قرار می گیرد. همچنین به کف هایی که روی دیگ در حال جوشیدن پیدا می شود، غُثاء می گویند. این تعبیر به عنوان کنایه از هر چیزی است که ضایع می شود و بیهوده از دست می رود استعمال می شود. در آیه های بالا به معنی گیاهان خشکیده و درهم ریخته است. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۸) 🍒 ءَاسِن 🍒 ءَاسِن: کُل مَن تَغَیَّرَ طَعمَهُ و لَونَهُ و رَائِحَتَه ءَاسِن: بدبو ماءِِ غَیرِ ءَاسِن یعنی آبی که بر اثر ماندن یا غیر آن بوی آن دگرگون نشده است. 📖 مَّثَلُ الْجَنَّةِ الَّتِي وُعِدَ الْمُتَّقُونَ ۖ فِيهَا أَنْهَارٌ مِّن مَّاءٍ غَيْرِ ءَاسِنٍ وَأَنْهَارٌ مِّن لَّبَنٍ لَّمْ يَتَغَيَّرْ طَعْمُهُ وَأَنْهَارٌ مِّنْ خَمْرٍ لَّذَّةٍ لِّلشَّارِبِينَ وَأَنْهَارٌ مِّنْ عَسَلٍ مُّصَفًّى.../محمّد: ۱۵ وصف بهشتى که به پرهیزگاران وعده داده شده، چنین است: در آن نهرهایى است از آب صاف و خالص و نهرهایى از شیر که طعم آن دگرگون نگشته و نهرهایى از شراب [طهور] که مایه لذت نوشندگان است و نهرهایى از عسل مصفا ... @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۵۹) 🍒 نَمارِق 🍒 نَمارِق: جمعُ کلِمة نَمرَقَه بِمَعنَی وِساده صغیره یُتَّکأ عَلَیها نَمارِق: جمع کلمه ی نَمرَق بمعنی مُتَکا و بالِش است، یا جمع کلمه ی نَمرَقَه بمعنی پُشتی کوچک که بر آن تکیه می کنند. 📖 وَ نَمَارِقُ مَصْفُوفَةٌ/غاشیه: ۱۵ و بالشها و پشتی هایى که در کنار هم چیده شده اند. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۰) 🍒 شَطء 🍒 شَطء: وَرَقَ الزَّرع؛ ما حولَ اصولَ الشَّجَر؛ أطراف الزَّرع شَطء: جوانه؛ جوانه هایی که از پایین ساقه و کنار ریشه ها بیرون می آید؛ آنچه در اطراف ریشه درختان روید 📖 مُحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ ۚ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ ۖ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِّنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا ۖ سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِم مِّنْ أَثَرِ السُّجُودِ ۚ ذَٰلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ ۚ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَىٰ عَلَىٰ سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّار.../فتح: ٢٩ محمد فرستاده خداست، و کسانى که با او هستند در برابر کفّار سرسخت و شدید، و در میان خود مهربانند. پیوسته آنها را در حال رکوع و سجود مى بینى در حالى که همواره فضل و رضاى خدا را مى طلبند. نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است. این توصیف آنان در تورات است و توصیف آنان در انجیل، همانند زراعتى است که جوانه اش را خارج ساخته، سپس به تقویت آن پرداخته تا محکم شده و بر پاى خود ایستاده است و به قدرى نمو و رشد کرده که زارعان را به شگفتى وامى دارد. این براى آن است که کافران را به خشم آورد!... @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۱) 🍒 أَضغاث 🍒 أَضغاث: جمع کلمة ضغث بمعنی كلُّ ما جُمع و قُبض عليه بِجُمْع الكفّ  أّضغاثُ أَحلام: أَحلام مُختَلطة مُتَداخِلة و مُضطَرِبة یُصعَب تأوِیلُها وتَفسیرُها أَضغاث: جمع کلمه ی ضِغث به معنی بسته ای هیزم یا گیاه خشکیده یا سبزی یا چیز دیگر أََضغاثُ أَحلام: خوابهای پریشان که تعبیر ندارد؛ خوابهای شوریده؛ خوابهای پریشان و درهم و برهم 📖 قَالُوا أَضْغَاثُ أَحْلَامٍ ۖ وَمَا نَحْنُ بِتَأْوِيلِ الْأَحْلَامِ بِعَالِمِينَ / یوسف: ۴۴ گفتند: «اینها خوابهاى پریشان و آشفته اى است، و ما از تعبیر این گونه خوابها آگاه نیستیم.» @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۲) 🍒 سامِدون 🍒 سامِدون: سَاهُون؛ السامِد بِمعنَی الغَبِیِّ أَو المُتَکَبِّر سامدون: از ریشه ی سمود به معنی سهو، غفلت و تكبّر 📖 وَ أَنتُم سامِدون /نجم: ۶۱ و پیوسته درغفلت وهوسرانی بسر می برید. توجّه👇👇👇👇👇👇👇 سامِدُون از ماده ى سُمُود به معنى لهو و سرگرمى و بلند کردن سر از روى کبر و غرور است، و در اصل به کار شتر هنگامى که راه مى رود و سر خود را از روى بى اعتنائى به هوا بلند مى کند گفته مى شود. متکبران مغرور همچون حیوانات به خواب و خور مشغولند، در عیش و نوش غرقند، و از حوادث دردناک و کیفرهاى شدیدى که در پیش دارند و نزدیک است دامانشان را بگیرد بى خبرند. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶٣) 🍒 بَخس 🍒 بَخس: نَقص؛ قلیل بَخَسَهُ حَقَّهُ: لم يُنْصِفْهُ حَسَبَ ما يَسْتَحِقُّ، ظَلَمَهُ بَخس: کم کردن قیمت چیزی به ستم؛ کم و اندک؛ نقص؛ کاستن حق کسی 📖 وَشَرَوْهُ بِثَمَنٍ بَخْسٍ دَرَاهِمَ مَعدُودَةٍ وَكَانُوا فِيهِ مِنَ الزَّاهِدِينَ/یوسف: ۲۰ و [سرانجام] او را به بهایى اندک، به چند درهم فروختند و نسبت به [فروختن] او بى رغبت بودند. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۴) 🍒 کُبِتُوا 🍒 کُبِتُوا: مِن مادَّة کَبت بِمَعنَی الإِذلَال والإِخزَاء کُبِتوا: از ریشه ی کَبت به معنی خوار و ذلیل کردن؛ هلاک گردانیدن؛ رسوا نمودن 📖 إِنَّ الَّذِينَ يُحَادُّونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ كُبِتُوا كَمَا كُبِتَ الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ وَقَدْ أَنزَلْنَا آيَاتٍ بَيِّنَاتٍ ۚ وَلِلْكَافِرِينَ عَذَابٌ مُّهِينٌ /مجادله: ۵ کسانى که با خدا و پیامبرش دشمنى مى کنند خوار شدند، آن گونه که پیشینیان خوار شدند. ما آیات روشنى نازل کردیم و براى کافران عذاب خوار کننده اى است. توجه 👇👇👇👇👇👇👇👇 کَبت به معنی مانع شدن تؤام با عُنف و ذَلیل کردن است؛ اشاره به این که خداوند مجازات کسانی را که با او و پیامبرش به مبارزه بر می خیزند، ذلّت و خواری قرار می دهد و آنها را از لطف بی کرانش منع می کند. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۵) 🍒 عِزِین 🍒 عِزِین: جماعات متفرقة، عُصب، حلق عِزِین: جمع کلمه ی عِزَه به معنى جماعت هاى پراکنده است. 📖 فَمَالِ الَّذِينَ كَفَرُوا قِبَلَكَ مُهْطِعِينَ ○ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ عِزِينَ /معارج: ۳۷-۳۶ چه شده است كه آنان كه كفر ورزيده‌اند، به سوى تو شتابان، ○ از راست و چپ، گروه گروه [هجوم مى‌آورند]؟ @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۶) 🍒 صَیاصِی 🍒 صَیاصِی: جمع کَلِمة صَیصه بِمَعنَی الحِصن صَیاصِی: جمع کلمه ی صَیصه به معنی قلعه ی محکم که به وسیله آن در مقابل دشمن از خود دفاع می کردند. 📖 وَأَنزَلَ الَّذِينَ ظَاهَرُوهُم مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ مِن صَيَاصِيهِمْ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ الرُّعْبَ فَرِيقًا تَقْتُلُونَ وَتَأْسِرُونَ فَرِيقًا /احزاب: ۲۶ و خداوند گروهى از اهل کتاب (یهود) را که از آنان (مشرکان) حمایت کردند از قلعه هاى محکمشان پایین کشید و در دلهایشان وحشت افکند [و کارشان به جایى رسید که] گروهى را به قتل مى رساندید و گروهى را اسیر مى کردید. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۷) 🍒 شُحّ 🍒 شُحّ: البُخل شُحّ: بُخل؛ بُخل توأَم با حرص است که به صورت عادت درآید. 📖 ...وَمَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُفلِحُونَ /حشر: ۹ و کسانى که از بخل و حرص نفس خویش باز داشته شده اند رستگارانند. 📖 وَأُحضِرَتِ الأَنفُسُ الشُّح /نساء: ۱۲۸ و اگر چه مردم طبق هوای نفسشان بُخل می ورزند. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۸) 🍒 صَغَت 🍒 صَغَت: مِن اصلِ صَغی' بِمَعنَی مَالَ، إنحنَی' صَغَی' إِلَیه: مالَ بِسمعِهِ إِلَیه صَغَت: از ریشه ی صَغو/صَغی' به معنی متمایل شدن به چیزی 📖 إِن تَتُوبَا إِلَى اللَّهِ فَقَدْ صَغَت قُلُوبُكُمَا.../تحریم: ۴ اگر شما (دو تن از همسران پیامبر) از کار خود توبه کنید [به نفع شماست،] زیرا دلهایتان [از حق] منحرف گشته است. توجه 👇👇👇👇👇👇👇 منظور از صَغَت قُلُوبُکُما در آیه ی مورد بحث، انحراف دل های آنها از حق به سوی گناه بوده است. اِصغاء: به گوش دادنى گويند كه شنونده به گوينده تمايلى داشته باشد. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۶۹) 🍒 قُدَّ 🍒 قدّ: قطع الشيء طولا قَدَّ الثَّوب: شَقَّهُ أَو قَطَعَهُ طولاََ قُدّ: پاره شدن از طرف طول (قُطّ: پاره شدن از عرض) 📖 قَالَ هِيَ رَاوَدَتْنِي عَنِ نَّفْسِي ۚ وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِّنْ أَهْلِهَا إِن كَانَ قَمِيصُهُ قُدَّ مِن قُبُلٍ فَصَدَقَتْ وَهُوَ مِنَ الْكَاذِبِينَ /یوسف: ۲۶ [یوسف] گفت: «او مرا به کامجویى از خود دعوت کرد!» و در این هنگام، شاهدى از خانواده آن زن شهادت داد که: «اگر پیراهنش در جهت طول از پیش رو پاره شده، آن زن راست مى گوید و او (یوسف) از دروغگویان است. @AyateAsemani

❇️ آشنایی با مفردات قرآن (۷۰) 🍒 أَصفَاد 🍒 أَصفَاد: جمع کَلِمة صَفَد بِمعنَی' وِثاق أَو قَید یُشَدُّ بِهِ الأَسِیر أَصفاد: جمع کلمه ی صَفَد به معنی قید و بند است، مانند دستبندها و پابندهایی که بر زندانیان می گذارند. 📖 وَءَاخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِي الْأَصْفَادِ /ص: ٣٨ و گروه دیگرى [از شیاطین متمرّد] را در غل و زنجیر، [تحت سلطه] قرار دادیم. @AyateAsemani