“نقش محدّثان در نجات مردم در عصر غیبت کبری” به قلم مرجع عالیقدر شیعه ؛ حضرت آیت الله صافی گلپایگانی (دام ظله) «پس از عصر ائمّه (علیهم السلام) همواره حاملان حدیث بودند که می‌توانستند سره را از ناسره ، و بدعت را از سنّت تشخیص دهند ، و مردم را از گمراهی‌هایی که در نتیجه غور در فلسفه ، و گرایش به عرفان مصطلح ، و مکاتب الحادی مطرح می‌گردید نجات دهند ، و بالأخره تا این اواخر ، یعنی عصر صفویه (که در آن رسمیت تشیّع تجدید گردید) اعلان می‌شد به ‌واسطهء عوامل خاصّی که بعد از سلطنت شاه طهماسب اوّل پیش آمد ، رفته رفته گرایش به فلسفه ، و افکار صوفیانه و مشارب غیر شرعی قوّت گرفت ، تا حدی که در اصفهان ، خانقاه ها برپا شده ، و مثل عالم جلیل آقا حسین خوانساری را به جای القاب اسلامی ، به عقل حادی‌ عشر می‌خواندند ، و نهایت ظهور علوم اهل‌بیت (علیهم‌السلام) آن بود که محقق داماد در قالب اصطلاحات فلسفی مطرح می‌کرد . و خلاصه، زبان اهل‌ بیت (علیهم‌السلام) ، و احادیث آنها ، در غربت افتاده بود . 🔹 که به إذن الله تعالی ، شخصیتی مثل علامه مجلسی (رحمه‌الله) ظاهر شد ، و حدیث را دوباره چنان احیاء و مطرح کرد که احادیث اهل بیت (علیهم‌السلام) را نه فقط در مدارس و در معرض توجّه و دقّت علما قرار داد ، بلکه شاید خانه‌ای در بلاد ایران نماند که از خواندن کتاب بهره نداشته باشد ، مگر آنکه احادیث اهل‌بیت (علیهم‌السلام) به صورتی و زیر عنوانی ، در آن وارد شد . 🔹 خانقاه‌های اصفهان ، همه تعطیل شد ، و افکار متصوفه از میان رفت ، و زبان حدیث و استدلال به ظواهر قرآن و احادیث و زبان ائمّه معصومین (علیهم‌السلام) ، زبان علماء و حوزه‌ها شد . 🔹 بدون شکّ باید گفت : ظهور علامه مجلسی در آن عصر ، موجب بازگشت تشیع به عصر ائمّه (علیهم‌السلام) و اصحاب آنها ، امثال : #زرارة_بن_اعین ها، و #محمد_بن_مسلم ها، و صاحبان اصول گردید . 🔹 نمی‌خواهم بگویم عصر قبل از آن ، همانند عصر ائمّه (علیهم‌السلام) نبود ، ولی این را هم نمی‌توانم بگویم که همانند عصر آنان بود ، زیرا اصطلاحات و الفاظ اسلامی کم و بیش عوض شده بود ، و بحث درس و تألیف و تصنیف چنان که باید ، بر محور قرآن و سنت و احادیث اهل ‌بیت (علیهم‌السلام) دور نمی‌زد . 🔹 هر طور بود و هر گونه بود ، به ظاهر اگر مجلسی (رحمه ‌الله) ظهور نکرده بود ، و وضع حوزه‌ها به آن‌گونه که داشت جلو می‌رفت ، شریعت ارسطویی و اسلام ابن سینایی و صدرایی و ابن عربی پا برجا می‌شد ، و خدا می‌داند که باب تأویل و توجیه آیات و احادیث ، و حمل آنها با تکلّف بر بیانی خاصّ تا کجا گسترده می‌گشت ! 🔹 این علامه مجلسی بود که حوزه ها را به معارف اصیل دین ، و تشیّع بازگرداند ، و قرآن و سنّت را ما فوق همهء مکتب‌ها قرار داد . شکر الله سعیه ، وجزاه الله عن هذا الدّین والکتاب والسنّة خیر جزاء المحسنین» . @ayatollah_safi