هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
🌺بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیم🌺
«وَ إِن تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَوْلَاكُمْ ۚ نِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ»
و اگر سرپیچى کنند، بدانید (ضررى به شما نمى رسانند.) خداوند سرپرست شماست. چه سرپرستِ خوبى و چه یاورِ نیکویى!
(سوره مبارکه انفال/ آیه ۴۰)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر ❇
اما اگر باز به سرپیچى خود ادامه دهند و در برابر دعوت حق تسلیم نشوند بدانید پیروزى براى شما و شکست در انتظار آنهاست، زیرا خداوند مولا و سرپرست شماست (وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ مَوْلاکُمْ).
او بهترین مولا و رهبر و بهترین یار و یاور است (نِعْمَ الْمَوْلى وَ نِعْمَ النَّصیرُ).
🌼🌼🌼
نکته:
هدف جهاد و یک بشارت
آیه فوق به دو قسمت از اهداف مقدس جهاد اسلامى اشاره مى کند:
۱ ـ برچیدن بساط بت پرستى و از میان بردن بتکده ها; زیرا همان طور که در بحث اهداف جهاد گفته ایم آزادى دینى مخصوص کسانى است که از یکى از ادیان آسمانى پیروى کنند و در برابر آنها اعمال فشار براى تغییر عقیده صحیح نیست.
ولى بت پرستى نه دین است و نه مکتب، بلکه خرافه است و انحراف، و حکومت اسلامى باید نخست از طریق تبلیغ و اگر ممکن نشد از طریق توسل به زور، بساط بت پرستى را از همه جا برچیند و بتخانه ها را ویران کند.
۲ ـ به دست آوردن آزادى بیان و تبلیغ و نشر اسلام.
در این قسمت نیز اسلام اجازه مى دهد اگر کسانى با اعمال خود جلو آزادى عمل مسلمانان را در نشر و تبلیغ و دعوت به اسلام بگیرند آنها حق دارند متوسل به جهاد آزادى بخش شوند، و راه را براى تبلیغ منطقى بگشایند (براى توضیح بیشتر به تفسیر نمونه، ذیل آیه ۱۹۳ سوره بقره مراجعه فرمائید).
در تفسیرهاى اهل سنت مانند تفسیر روح المعانى، تفسیر روح البیان و تفاسیر مختلف شیعه از امام صادق(علیه السلام)چنین نقل شده:
تأویل و تفسیر نهائى این آیه هنوز فرا نرسیده است، و هنگامى که قائم ما قیام کند کسانى که زمان او را درک کنند تأویل این آیه را خواهند دید، به خدا سوگند که در آن موقع دین محمّد(صلى الله علیه وآله) به تمام نقاطى که شب پوشش آرام بخش خود را بر آن مى افکند خواهد رسید تا در سراسر روى زمین مشرک و بت پرستى باقى نماند.
🌼🌼🌼
نویسنده تفسیر المنار، روى تعصّب خاصى که در مسأله قیام حضرت مهدى(علیه السلام) دارد، این حدیث را انکار کرده است و این به خاطر پیش داورى غلطى است که او در زمینه مسأله قیام حضرت مهدى(علیه السلام) دارد.
عجیب این است که او طبق تصریحات تفسیرش تمایل خاصى به مکتب وهابیت دارد، در حالى که وهابیان سخت گیر نیز با صراحت تمام ظهور حضرت مهدى(علیه السلام) را امر مسلّم و روایات آن را متواتر مى دانند و اگر پاره اى از روایات مربوط به ظهور حضرت مهدى(علیه السلام)نادرست و یا مشتمل بر خرافاتى باشد سبب نمى شود که این همه روایات صحیح و متواتر را نادیده بگیریم.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۰، سوره مبارکه انفال)
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
🌺بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیم🌺
«وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ إِن كُنتُمْ آمَنتُم بِاللَّهِ وَمَا أَنزَلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا يَوْمَ الْفُرْقَانِ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ ۗ وَاللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»
بدانید هرگونه غنیمتى به دست آورید، خمس آن براى خدا و براى پیامبر ص و براى خویشاوندان (او) و یتیمان و مستمندان و واماندگان در سفر (از آنها) است، اگر به خدا
و آنچه بر بنده خود در روز جدایى حق از باطل، روز درگیرى دو گروه (باایمان و بى ایمان در جنگ بدر) نازل کردیم، ایمان آورده اید و خداوند بر هر چیزى تواناست.
(سوره مبارکه انفال/ آیه ۴۱)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر ❇
خمس، یک دستور مهم اسلامى
در آغاز این سوره دیدیم که تعدادی از مسلمانان بعد از جنگ بدر، بر سر تقسیم غنائم جنگى مشاجره کردند و خداوند براى ریشه کن ساختن ماده اختلاف، غنائم را دربست در اختیار پیامبر گذاشت، تا هر گونه صلاح مى داند آن را مصرف کند و پیامبر ص، آنها را در میان جنگجویان به طور مساوى تقسیم کرد.
این آیه، در حقیقت بازگشت به همان مسأله غنائم است به تناسب آیاتى که درباره جهاد، قبل از این گفته شد; زیرا در چند آیه قبل، اشارات مختلفى به موضوع جهاد گردید.
و از آنجا که جهاد غالباً با مسأله غنائم آمیخته است تناسب با ذکر حکم غنائم دارد (بلکه قرآن در اینجا حکم را از مسأله غنائم جنگى نیز فراتر برده و به همه درآمدها اشاره کرده است).
🌼🌼🌼
در آغاز آیه، مى فرماید: بدانید هر گونه غنیمتى نصیب شما مى شود یک پنجم آن، از آنِ خدا و پیامبر و ذِى القُربى (امامان اهل بیت(علیهم السلام)) و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه (از خاندان پیامبر) مى باشد (وَ اعْلَمُوا أَنـَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْء فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبى وَ الْیَتامى وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ).
و براى تأکید اضافه مى کند: اگر شما به خدا و آنچه بر بنده خود در (روز جنگ بدر) روز جدائى حق از باطل ـ روزى که دو گروه مؤمن و کافر در مقابل هم قرار گرفتند ـ نازل کردیم، ایمان آورده اید، باید به این دستور عمل کنید و در برابر آن تسلیم باشید (إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللّهِوَ ما أَنْزَلْنا عَلى عَبْدِنا یَوْمَ الْفُرْقانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ).
در اینجا توجه به این نکته لازم است: با این که روى سخن در این آیه به مؤمنان است; ـ زیرا پیرامون غنائم جهاد اسلامى بحث مى کند ـ و معلوم است مجاهد اسلامى مؤمن است، ولى با این حال مى گوید: اگر ایمان به خدا و پیامبر آورده اید اشاره به این که نه تنها ادعاى ایمان نشانه ایمان نیست، که شرکت در میدان جهاد نیز ممکن است نشانه ایمان کامل نباشد، بلکه به خاطر اهداف دیگرى انجام گیرد.
مؤمن کامل کسى است که در برابر همه دستورات مخصوصاً دستورات مالى تسلیم باشد و تبعیضى در میان برنامه هاى الهى قائل نگردد.
و در پایان آیه اشاره به قدرت نا محدود الهى کرده مى فرماید: و خدا بر همه چیز قادر است (وَ اللّهُ عَلى کُلِّ شَیْء قَدیرٌ).
یعنى، با این که در میدان بدر از هر نظر شما در اقلیت قرار داشتید و دشمن ظاهراً از هر نظر برترى چشمگیرى داشت، خداوند قادر و توانا آنها را شکست داد و شما را یارى کرد تا پیروز شدید.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۱، سوره مبارکه انفال)
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
🌺بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیم🌺
«إِذْ أَنتُم بِالْعُدْوَةِ الدُّنْيَا وَهُم بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوَىٰ وَالرَّكْبُ أَسْفَلَ مِنكُمْ ۚ وَلَوْ تَوَاعَدتُّمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِي الْمِيعَادِ ۙ وَلَٰكِن لِّيَقْضِيَ اللَّهُ أَمْرًا كَانَ مَفْعُولًا لِّيَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَن بَيِّنَةٍ وَيَحْيَىٰ مَنْ حَيَّ عَن بَيِّنَةٍ ۗ وَإِنَّ اللَّهَ لَسَمِيعٌ عَلِيمٌ»
در آن هنگام که شما در طرف پایین بودید، و آنها در طرف بالا. (و دشمن بر شما برترى داشت.) و کاروان (قریش)، پایین تر از شما بود. (و وضع چنان سخت بود که) اگر با یکدیگر وعده مى گذاشتید (که در میدان نبرد حاضر شوید)، از انجام وعده خود تخلّف مى کردید. ولى (همه اینها) براى آن بود که خداوند، کارى را که مى بایست انجام شود، تحقّق بخشد. تا آنها که گمراه مى شوند، از روى اتمام حجّت باشد. و آنها که هدایت مى یابند، از روى دلیل روشن باشد. و به یقین خداوند شنوا و داناست.
(سوره مبارکه انفال/ آیه ۴۲)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر ❇
کارى که مى بایست انجام گیرد
قرآن بار دیگر در آیات به تناسب سخنى که از یوم الفرقان (روز جنگ بدر) در آیه قبل آمده بود، و پیروزى هائى که در این صحنه خطرناک نصیب مسلمانان شد، جزئیات دیگرى از این جنگ را به خاطر مسلمانان مى آورد تا به اهمیت این نعمت پیروزى واقف تر شوند.
نخست مى فرماید: آن روز شما در طرف پائین و نزدیک مدینه قرار داشتید و آنها در طرف بالا و دورتر (إِذْ أَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْیا وَ هُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوى).
عُدْوَة از ماده عَدْو (بر وزن سرو) در اصل، به معنى تجاوز کردن است ولى به حاشیه و اطراف هر چیز نیز عَدْو گفته مى شود; زیرا از حد وسط به یک جانب تجاوز کرده است، و در آیه مورد بحث، به همین معنى طرف و جانب آمده است.
دنیا از ماده دُنُوّ (بر وزن علوّ) به معنى پائین تر و نزدیک تر مى آید و نقطه مقابل آن اقصى و قصوى به معنى دورتر است.
در این میدان مسلمانان در سمت شمالى که نزدیک تر به مدینه است، قرار داشتند، و دشمنان در سمت جنوبى که دورتر است.
این احتمال نیز وجود دارد که محلى را که مسلمانان به حکم ناچارى براى مبارزه با دشمن انتخاب کرده بودند پائین تر و محل دشمن مرتفع تر بوده و این یک امتیاز براى دشمن محسوب مى شد.
🌼🌼🌼
پس از آن مى گوید: کاروانى را که شما در تعقیب آن بودید (کاروان تجارتى قریش و ابوسفیان) در نقطه پائین ترى قرار داشت (وَ الرَّکْبُ أَسْفَلَ مِنْکُمْ).
زیرا همان گونه که سابقاً گفتیم، هنگامى که ابوسفیان از حرکت مسلمانان آگاه شد، مسیر کاروان را عوض کرد و از بیراهه از حاشیه دریاى سرخ با سرعت خود را به مکّه نزدیک ساخت، و اگر مسلمانان مسیر کاروان را گم نمى کردند، ممکن بود به تعقیب کاروان بپردازند و از درگیرى با لشکر دشمن ـ که سرانجام باعث آن فتح و پیروزى عظیم شد ـ خوددارى کنند.
از همه اینها گذشته، تعداد نفرات و امکانات جنگى مسلمانان در مقابل دشمن از هر نظر کمتر و ضعیف تر بود و در سطح پائین ترى قرار داشتند و دشمن در سطح بالاتر. از این جهت قرآن اضافه مى کند: شرایط چنان بود که اگر از قبل آگاهى داشتید و مى خواستید در این زمینه با یکدیگر وعده و قراردادى بگذارید حتماً گرفتار اختلاف در این میعاد مى شدید (وَ لَوْ تَواعَدْتُمْ لاَخْتَلَفْتُمْ فِی الْمیعادِ).
زیرا بسیارى از شما تحت تأثیر وضع ظاهرى و موقعیت ضعیف خود در مقابل دشمن قرار مى گرفتید، و با چنین جنگى اصولاً مخالفت مى کردید.
ولى خداوند شما را در مقابل یک عمل انجام شده قرار داد تا کارى را که مى بایست انجام گیرد تحقق بخشد (وَ لکِنْ لِیَقْضِیَ اللّهُ أَمْراًکانَ مَفْعُولاً).
تا در پرتو این پیروزى غیر منتظره و معجزآسا حق از باطل شناخته شود و آنها که گمراه مى شوند با اتمام حجت باشد و آنها که راه حق را مى پذیرند با آگاهى و دلیل آشکار (لِیَهْلِکَ مَنْ هَلَکَ عَنْ بَیِّنَة وَ یَحْیى مَنْ حَیَّ عَنْ بَیِّنَة).
منظور از حیات و هلاکت در اینجا همان هدایت و گمراهى است; زیرا روز بدر که نام دیگرش یوم الفرقان است به روشنى تقویت مسلمانان را با یارى خداوند به همه نشان داد و ثابت کرد که این گروه، با خدا راهى دارند و حق با آنهاست.
و در پایان مى گوید: خداوند شنوا و داناست (وَ إِنَّ اللّهَ لَسَمیعٌ عَلیمٌ).
فریاد استغاثه شما را شنید و از نیّاتتان با خبر بود و به همین دلیل شما را یارى کرد تا بر دشمن پیروز شدید.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۴۲، سوره مبارکه انفال)
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
🌺بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیم🌺
«إِذْ يُرِيكَهُمُ اللَّهُ فِي مَنَامِكَ قَلِيلًا ۖ وَلَوْ أَرَاكَهُمْ كَثِيرًا لَّفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَلَٰكِنَّ اللَّهَ سَلَّمَ ۗ إِنَّهُ عَلِيمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ»
در آن هنگام که خداوند تعداد آنها را درخواب به تو کم نشان داد و اگر آنان را فراوان نشان مى داد،
به یقین سست مى شدید. و (درباره شروع جنگ با آنها) کارتان به اختلاف مى کشید. ولى خداوند (شما را از شرّ اینها) سالم نگه داشت. خداوند به آنچه درون سینه هاست، داناست.
(سوره مبارکه انفال/ آیه ۴۳)
@ayehsobh