تفسیر: البته، جزئیات این احکام در آیات فوق، نیامده؛ همین اندازه در آخرین آیه مورد بحث، قرآن مى گوید: و اگر فضل خدا و رحمتش و این که او توبه پذیر و حکیم است نبود، بسیارى از مردم هلاک مى شدند یا گرفتار مجازات هاى سخت! (وَ لَوْ لا فَضْلُ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ وَ أَنَّ اللّهَ تَوّابٌ حَکِیمٌ). 🌺🌺🌺 در واقع این آیه، یک اشاره اجمالى براى تأکید احکام فوق است; زیرا نشان مى دهد برنامه لعان یک فضل الهى است و مشکل مناسبات دو همسر را در این زمینه به نحو صحیحى حل مى کند. از یکسو، مرد را مجبور نمى کند اگر کار خلافى در مورد همسرش دید سکوت کند و براى دادخواهى نزد حاکم شرع نیاید. از سوى دیگر، زن را هم به مجرد اتهام در معرض مجازات حدّ زناى محصنه قرار نمى دهد و حق دفاع به او عطا مى کند. از سوى سوم، شوهر را ملزم نمى کند که اگر با چنین صحنه اى روبرو شد به دنبال چهار شاهد برود و این راز دردناک را برملا سازد. از سوى چهارم، این مرد و زن را که دیگر قادر به ادامه زندگى مشترک زناشوئى نیستند از هم جدا مى سازد و حتى اجازه نمى دهد در آینده با هم ازدواج کنند; چرا که اگر این نسبت راست باشد آن‌ها از نظر روانى قادر بر ادامه زندگى زناشوئى نیستند، و اگر هم دروغ باشد، عواطف زن آنچنان جریحه دار شده که بازگشت به زندگى مجدد را مشکل مى سازد; چرا که نه سردى بلکه عداوت و دشمنى محصول چنین امرى است. و از سوى پنجم، تکلیف فرزند را هم روشن مى سازد. 🌺🌺🌺 این است فضل و رحمت خداوند، و تواب و حکیم بودنش نسبت به بندگان که با این راه حل ظریف، حساب شده و عادلانه مشکل را گشوده است، و اگر درست بیندیشم، حکم اصلى یعنى لزوم چهار شاهد نیز به کلى شکسته نشده، بلکه هر یک از این چهار شهادت را در مورد زن و شوهر جانشین یک شاهد کرده، و بخشى از احکام آن را براى این قائل شده است. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۱۰ سوره‌ مبارکه نور)

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 « إِنَّ الَّذِينَ جَاؤُوا بِالْإِفْكِ عُصْبَةٌ مِّنكُمْ لَا تَحْسَبُوهُ شَرًّا لَّكُم بَلْ هُوَ خَيْرٌ لَّكُمْ لِكُلِّ امْرِئٍ مِّنْهُم مَّا اكْتَسَبَ مِنَ الْإِثْمِ وَالَّذِي تَوَلَّىَ كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ» مسلّماً کسانی که آن تهمت عظیم را عنوان کردند؛ گروهی (متشکّل و توطئه‌گر) از شما بودند؛ امّا گمان نکنید این ماجرا برای شما بد است، بلکه خیر شما در آن است؛ آن‌ها هر کدام سهم خود را از این گناهی که مرتکب شدند دارند؛ و از آنان کسی که بخش مهمّ آن را بر عهده داشت عذاب عظیمی برای اوست! (سوره مبارکه نور، آیه ۱۱) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: آیه مورد بحث، بى آن که اصل حادثه را مطرح کند، مى گوید: کسانى که آن تهمت عظیم را مطرح کردند گروهى از شما بودند (إِنَّ الَّذِینَ جاءوُ بِالاْ ِفْکِ عُصْبَةٌ مِنْکُمْ). زیرا از فنون فصاحت و بلاغت آن است که جمله هاى زائد را حذف کنند و به دلالت التزامى کلمات، قناعت نمایند. واژه افک (بر وزن فکر) بنا به گفته راغب، به هر چیزى گفته مى شود که از حالت اصلى و طبیعیش دگرگون شود، مثلاً بادهاى مخالف را که از مسیر اصلى، انحراف یافته مؤتفکه مى نامند، سپس به هر سخنى که انحراف از حق پیدا کند و متمایل به خلاف واقع گردد، ـ و از جمله دروغ و تهمت ـ افک گفته مى شود. 🌺🌺🌺 واژه عُصْبَه (بر وزن لقمه) در اصل از ماده عصب به معنى رشته هاى مخصوصى است که عضلات انسان را به هم پیوند داده و مجموعه آن سلسله اعصاب نام دارد، سپس به جمعیتى که با هم متحدند، پیوند، ارتباط، همکارى و همفکرى دارند؛ عصبه گفته شده است. به کار رفتن این واژه، نشان مى دهد توطئه گران در داستان افک ارتباط نزدیک و محکمى با هم داشته و شبکه منسجم و نیرومندى را براى توطئه تشکیل مى دادند. بعضى گفته اند: این تعبیر، معمولاً در مورد ده تا چهل نفر به کار مى رود. به هر حال قرآن به دنبال این جمله، به مؤمنانى که از بروز چنین اتهامى نسبت به شخص پاکدامنى سخت ناراحت شده بودند، دلدارى مى دهد که گمان نکنید این ماجرا براى شما شرّ و بد است بلکه براى شما خیر خواهد بود (لا تَحْسَبُوهُ شَرّاً لَکُمْ بَلْ هُوَ خَیْرٌ لَکُمْ). این ماجرا به مسلمانان درس داد که پیروى از شایعه سازان، آن‌ها را به روزهاى سیاه مى کشاند، باید در برابر این کار، به سختى بایستند... (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۱۱ سوره‌ مبارکه نور)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه نور آیه: ۱۰_۱۱ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 « لَّوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بِأَنفُسِهِمْ خَيْرًا وَقَالُوا هَذَا إِفْكٌ مُّبِينٌ» چرا هنگامی که این (تهمت) را شنیدید، مردان و زنان با ایمان نسبت به خود (و کسی که همچون خود آن‌ها بود) گمان خیر نبردند و نگفتند این دروغی بزرگ و آشکار است؟! (سوره مبارکه نور، آیه ۱۲) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: پس از آن، روى سخن را به مؤمنانى که در این حادثه فریب خوردند و تحت تأثیر واقع شدند، کرده، آن‌ها را شدیداً طى چند آیه مورد سرزنش قرار داده، مى گوید: چرا هنگامى که این تهمت را شنیدید مردان و زنان با ایمان نسبت به خود گمان خیر نبردند؟! (لَوْ لا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَیْراً). یعنى چرا هنگامى که سخن منافقان را درباره افراد مؤمن استماع کردید با حسن ظن به دیگر مؤمنان که به منزله نفس خود شما هستند، بر خورد نکردید؟ و چرا نگفتید این یک دروغ بزرگ و آشکار است (وَ قالُوا هذا إِفْکٌ مُبِینٌ). شما که سابقه زشت و رسواى این گروه منافقان را مى دانستید. شما که از پاکدامنى فرد مورد اتهام به خوبى آگاه بودید. شما که از روى قرائن مختلف اطمینان داشتید چنین اتهامى امکان پذیر نیست. شما که به توطئه هائى که بر ضد پیامبر(صلى الله علیه وآله) از ناحیه دشمنان صورت مى گرفت، واقف بودید. با این همه جاى ملامت و سرزنش است که این گونه شایعات دروغین را بشنوید و سکوت اختیار کنید، چه رسد به این که خود آگاهانه یا ناآگاه عامل نشر آن شوید!. جالب این که در آیه فوق، به جاى این که تعبیر کند شما درباره متهم به این تهمت باید حسن ظن داشته باشید، مى گوید: شما نسبت به خودتان باید حسن ظن مى داشتید. 🌺🌺🌺 این تعبیر ـ چنان که گفتیم ـ اشاره به این است که جان مؤمنان از هم جدا نیست و همه به منزله نفس واحدند که اگر اتهامى به یکى از آنها متوجه شود گوئى به همه متوجه شده است و اگر عضوى را روزگار به درد آورد قرارى براى دیگر عضوها باقى نمى ماند، و همان گونه که هر کس خود را موظف به دفاع از خویشتن در برابر اتهامات مى داند، باید به همان اندازه از دیگر برادران و خواهران دینى خود دفاع کند. استعمال کلمه انفس در چنین مواردى در آیات دیگر قرآن نیز، دیده مى شود از جمله آیه 11 سوره حجرات : وَ لا تَلْمِزُوا أَنْفُسَکُمْ: غیبت و عیبجوئى از خودتان نکنید! و این که تکیه بر روى مردان و زنان با ایمان شده، اشاره به این است: ایمان صفتى است که مى تواند مانع و رادع در برابر گمان هاى بد باشد. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۱۲ سوره‌ مبارکه نور)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه نور آیه: ۱۲ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 « لَّوْلَا جَاؤُوا عَلَيْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَدَاءَ فَإِذْ لَمْ يَأْتُوا بِالشُّهَدَاءِ فَأُولَئِكَ عِندَ اللَّهِ هُمُ الْكَاذِبُونَ» چرا چهار شاهد برای آن نیاوردند؟! اکنون که این گواهان را نیاوردند، آنان در پیشگاه خدا دروغگویانند! (سوره مبارکه نور، آیه ۱۳) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: تا اینجا سرزنش و ملامت آن‌ها جنبه هاى اخلاقى و معنوى دارد، یعنى به هر حساب، جاى این نبود که مؤمنان در برابر چنین تهمت زشتى سکوت کنند و یا آلت دست شایعه سازان کور دل گردند. سپس، به بعد قضائى مسأله توجه کرده مى گوید: چرا آن‌ها را موظف به آوردن چهار شاهد ننمودید؟ (لَوْ لا جاؤُ عَلَیْهِ بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ). 🌺🌺🌺 اکنون که چنین گواهانى را نیاوردند آن‌ها نزد خدا دروغگویانند (فَإِذْ لَمْ یَأْتُوا بِالشُّهَداءِ فَأُولئِکَ عِنْدَ اللّهِ هُمُ الْکاذِبُونَ). این مؤاخذه و سرزنش نشان مى دهد دستور اقامه شهود چهار گانه و همچنین حدّ قذف در صورت عدم آن، قبل از آیات افک نازل شده بود. اما این سؤال که چرا شخص پیامبر(صلى الله علیه وآله) اقدام به اجراى این حدّ نکرد پاسخش روشن است; زیرا تا همکارى از ناحیه مردم نباشد، اقدام به چنین امرى ممکن نیست; زیرا پیوندهاى تعصب آمیز قبیله اى گاهى سبب مى شد که مقاومت هاى منفى در برابر اجراى بعضى از احکام و لو به طور موقت ابراز شود، چنان که طبق نقل تواریخ در این حادثه چنین بود. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۱۳ سوره‌ مبارکه نور)

استاد قرائتی موضوع: تفسیر قرآن نوع:سخنرانی کوتاه سوره مبارکه نور آیه: ۱۳ @ayehsobh

هر صبح یک آیه: 🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺 🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹 « وَلَوْلَا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَتُهُ فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ لَمَسَّكُمْ فِي مَا أَفَضْتُمْ فِيهِ عَذَابٌ عَظِيمٌ» و اگر فضل و رحمت الهی در دنیا و آخرت شامل شما نمی‌شد؛ بخاطر این گناهی که کردید عذاب سختی به شما می‌رسید! (سوره مبارکه نور، آیه ۱۴) #هر_صبح_یک_آیه @ayehsobh

تفسیر: سر انجام، تمام این سرزنش‌ها را جمع بندى کرده، مى گوید: اگر فضل و رحمت خدا در دنیا و آخرت شامل حال شما نبود؛ به خاطر این کارى که در آن وارد شدید عذاب عظیمى دامانتان را مى گرفت (وَ لَوْ لا فَضْلُ اللّهِ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ لَمَسَّکُمْ فِیما أَفَضْتُمْ فِیهِ عَذابٌ عَظِیمٌ). با توجه به این که أَفَضْتُم از ماده افاضه به معنى خروج آب با کثرت و فزونى است و نیز گاهى به معنى فرو رفتن در آب آمده است، از این تعبیر چنین بر مى آید که شایعه اتهام مزبور آنچنان دامنه پیدا کرد که مؤمنان را نیز در خود فرو برد!. (تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۱۴ سوره‌ مبارکه نور)