هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«يَعْتَذِرُونَ إِلَيْكُمْ إِذَا رَجَعْتُمْ إِلَيْهِمْ ۚ قُل لَّا تَعْتَذِرُوا لَن نُّؤْمِنَ لَكُمْ قَدْ نَبَّأَنَا اللَّهُ مِنْ أَخْبَارِكُمْ ۚ وَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَالِمِ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ»
هنگامى که به سوى آنها (که از جهاد تخلّف کردند) بازگردید، براى شما عذر (و بهانه) مى آورند. بگو: «عذر نیاورید، ما هرگز (سخن) شما را باور نخواهیم کرد! چرا که خدا ما را از اخبارتان آگاه ساخته و خدا و پیامبرش، اعمال شما را خواهند دید. سپس به سوى کسى که داناى پنهان و آشکار است بازگشت داده مى شوید. و او شما را به آنچه انجام مى دادید، آگاه مى کند (و جزا مى دهد.)»
(سوره مبارکه توبه/ آیه ۹۴)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر ❇
به عذرها و سوگندهاى دروغینشان اعتنا نکنید!
این سلسله از آیات، همچنان پیرامون اعمال شیطانى منافقان سخن مى گوید و پرده از روى کارهایشان، یکى پس از دیگرى، برمى دارد و به مسلمانان هشدار مى دهد: فریب اعمال ریاکارانه و سخنان ظاهراً دلپذیر آنها را نخورند.
نخست مى فرماید: هنگامى که شما (از جنگ تبوک) به مدینه باز مى گردید، منافقان به سراغ شما مى آیند و عذرخواهى مى کنند (یَعْتَذِرُونَ إِلَیْکُمْ إِذا رَجَعْتُمْ إِلَیْهِمْ).
از تعبیر یَعْتَذِرُون که فعل مضارع است و معنى آینده را مى تواند در بر داشته باشد، چنین برمى آید: قبلاً خداوند، پیامبر و مسلمانان را از این موضوع آگاه کرده که منافقانِ دروغگو، به عنوان عذرخواهى، به زودى نزد آنها خواهند آمد، لذا طرز پاسخگوئى آنها را نیز به مسلمانان تعلیم مى دهد.
در اینجا، روى سخن را به پیامبرش، به عنوان رهبر مسلمین کرده، مى گوید: به منافقان بگو عذرخواهى مکنید، ما هرگز به سخنان شما ایمان نخواهیم آورد (قُلْ لاتَعْتَذِرُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَکُمْ).
چرا که خداوند ما را از اخبار شما آگاه ساخته (قَدْ نَبَّأَنَا اللّهُ مِنْ أَخْبارِکُمْ)، بنابراین، ما از نقشه هاى شیطانى شما به خوبى باخبریم!
ولى در عین حال، راه بازگشت و توبه، به سوى شما باز است، اعمال آینده شما روشن مى سازد از عدم شرکت در نبرد پشیمان شده اید یا این عذرخواهى فریب و خدعه است و به زودى خداوند و پیامبرش اعمال شما را مى بینند (وَ سَیَرَى اللّهُ عَمَلَکُمْ وَ رَسُولُهُ).
🌼🌼🌼
و پس از آن مى فرماید: همه اعمال و نیات شما، امروز ثبت و بایگانى مى شود، سپس به سوى کسى که اسرار پنهان و آشکار را مى داند، باز مى گردید، و او شما را از آنچه انجام مى دادید آگاه مى کند (ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلى عالِمِ الْغَیْبِ وَ الشَّهادَةِ فَیُنَبِّئُکُمْ بِما کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ) و جزاى آن را به شما خواهد داد.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۹۴ سوره مبارکه توبه)
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«سَيَحْلِفُونَ بِاللَّهِ لَكُمْ إِذَا انقَلَبْتُمْ إِلَيْهِمْ لِتُعْرِضُوا عَنْهُمْ ۖ فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ ۖ إِنَّهُمْ رِجْسٌ ۖ وَمَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ»
هنگامى که به سوى آنان بازگردید، براى شما به خدا سوگند یاد مى کنند، تا از آنها اعراض (و صرف نظر) کنید. (آرى) از آنها اعراض کنید (و روى بگردانید). چرا که آنها پلیدند و به کیفر اعمالى که انجام مى دادند، جایگاهشان، دوزخ است.
(سوره مبارکه توبه/ آیه ۹۵)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر ❇
در آیه بعد، بار دیگر به سوگندهاى دروغین منافقان اشاره مى کند و مى فرماید: آنها براى فریب شما، به زودى دست به دامن قسم مى زنند و هنگامى که به سوى آنان بازگشتید، به خدا سوگند یاد مى کنند که از آنها صرف نظر کنید و اگر خطائى کرده اند، مشمول عفوشان سازید (سَیَحْلِفُونَ بِاللّهِ لَکُمْ إِذَا انْقَلَبْتُمْ إِلَیْهِمْ لِتُعْرِضُوا عَنْهُمْ).
آنها از هر درى وارد مى شوند، تا خشم شما را فرو نشانند و مورد مجازات قرار نگیرند.
گاهى از طریق عذرخواهى مى خواهند خود را بى گناه قلمداد کنند.
و گاهى با اعتراف به گناه، تقاضاى عفو و گذشت دارند، شاید به یکى از این دو طریق بتوانند در دل شما نفوذ کنند.
ولى شما نباید به هیچ وجه تحت تأثیر آنان قرار گیرید، و باید از آنها روى بگردانید ( فَأَعْرِضُوا عَنْهُمْ).
اما به عنوان اعتراض و خشم و انکار! نه به عنوان عفو و بخشش و گذشت.
🌼🌼🌼
آنها تقاضاى اعراض دارند، اما اعراض به معنى گذشت، شما هم اعراض کنید، ولى به معنى تکذیب و انکار.
این دو تعبیر مشابه، با دو معنى کاملاً متضاد، لطافت و زیبائى خاصى دارد که بر اهل ذوق پوشیده نیست.
آنگاه به عنوان تأکید و توضیح و بیان دلیل مى فرماید: چرا که آنها موجوداتى پلیدند (إِنَّهُمْ رِجْسٌ) و باید از چنین موجودات پلیدى، اعراض کرد.
و چون چنین اند، جایگاهى جز جهنم نخواهند داشت (وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ).
زیرا، بهشت جاى نیکان و پاکان است، نه جایگاه پلیدان و آلودگان!
اما، همه اینها نتیجه اعمالى است که خودشان انجام داده اند (جَزاءً بِما کانُوا یَکْسِبُونَ) و نسبت به آنان هیچ ستمى نشده است.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۹۵ سوره مبارکه توبه)
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«يَحْلِفُونَ لَكُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْ ۖ فَإِن تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا يَرْضَىٰ عَنِ الْقَوْمِ الْفَاسِقِينَ»
براى شما قسم یاد مى کنند تا از آنها راضى شوید. اگر شما از آنها راضى شوید، خداوند (هرگز) از گروه فاسقان راضى نخواهد شد.
(سوره مبارکه توبه/ آیه ۹۶)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر ❇
در آیه مورد بحث، به سوگندهاى آنها اشاره شده: براى شما قسم یاد مى کنند که از آنها خشنود شوید (یَحْلِفُونَ لَکُمْ لِتَرْضَوْا عَنْهُمْ).
سوگندى که در آیه قبل مورد اشاره قرار گرفت، به خاطر این بود که مؤمنان عملاً واکنشى در مقابل آنها نشان ندهند، ولى سوگندى که در این آیه، به آن اشاره شده، براى آن است که علاوه بر جنبه عملى، قلباً هم از آنها خشنود شوند!
این در صورتى است که آیه قبل را اشاره به سوگند آیه بعد ندانیم و گرنه هر دو آیه اشاره به یک سوگند خواهند داشت.
و در ادامه آیه، با تعبیرى که بوى تهدید از آن مى آید، مى فرماید: اگر شما هم از آنها راضى شوید، خدا هرگز از جمعیت فاسقان راضى نخواهد شد (فَإِنْ تَرْضَوْا عَنْهُمْ فَإِنَّ اللّهَ لایَرْضى عَنِ الْقَوْمِ الْفاسِقینَ).
بدون این که دستور دهد شما از آنها راضى نشوید.
🌼🌼🌼
شک نیست، آنها از نظر دینى و اخلاقى، اهمیتى براى خشنودى مسلمانان قائل نبودند، بلکه مى خواستند از این راه، کدورت هاى قلبى آنان را بشویند، تا از عکس العمل هاى آنان در امان بمانند، و دستورات رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در مورد عدم مجالست با آنها را خنثى سازند.
ولى خداوند، با تعبیر لایَرْضى عَنِ الْقَوْمِ الْفاسِقینَ، به مسلمانان هشدار مى دهد: اینها فاسقند و جاى این ندارد که از آنها راضى شوند، این سوگندها دام هاى فریبى است که، بر سر راه شما مى گسترند. بیدار باشید، در آنها گرفتار نشوید!
چه خوب است مسلمانان در هر عصر و زمان، مراقب نقشه هاى شیطانى و شناخته شده منافقان باشند، نکند با استفاده از همان نیرنگ ها و دام هاى گذشته، در برابر آنان ظاهر شوند، و به مقاصد شوم خود با استفاده از این وسائل، برسند.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۹۶ سوره مبارکه توبه)
@ayehsobh
هر صبح یک آیه:
🌺اَعوذُ باللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم🌺
«الْأَعْرَابُ أَشَدُّ كُفْرًا وَنِفَاقًا وَأَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ مَا أَنزَلَ اللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ»
بادیه نشینان عرب، کفر و نفاقشان شدیدتر است و به ناآگاهى از حدود احکامى که خدا بر پیامبرش نازل کرده، سزاوارترند. و خداوند دانا و حکیم است.
(سوره مبارکه توبه/ آیه ۹۷)
@ayehsobh
❇ تفســــــیر ❇
بادیه نشینان سنگدل و با ایمان
در این آیات سه گانه ـ به تناسب بحث هائى که درباره منافقان مدینه گذشت ـ پیرامون حال منافقان بادیه نشین، و نشانه ها و افکار آنها، و همچنین درباره مؤمنان مخلص و راستین بادیه، گفتگو شده است.
شاید به این علت که به مسلمانان هشدار دهد، چنین نپندارند که منافقان، تنها همان گروهى هستند که در مدینه ساکنند، بلکه منافقان بادیه نشین، از آنها خشن ترند، و به گواهى تاریخ اسلام، مسلمانان بارها مورد هجوم این گروه واقع شده بودند، مبادا پیروزى هاى پى در پى لشکر اسلام سبب شود، که آنها این خطر را نادیده بگیرند.
به هر حال، در آیه نخست مى فرماید: اعراب بادیه نشین (به حکم دورى از تعلیم و تربیت، و نشنیدن آیات الهى و سخنان پیامبر(صلى الله علیه وآله)) کفر و نفاقشان شدیدتر است (الأَعْرابُ أَشَدُّ کُفْراً وَ نِفاقاً).
باز به همین دلیل، به جهل و بى خبرى از حدود فرمان ها، و احکامى که خدا بر پیامبرش نازل کرده است، سزاوارترند (وَ أَجْدَرُ أَلاّ یَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ اللّهُ عَلى رَسُولِهِ).
اعراب از کلماتى است که معنى جمعى دارد، و مفردى براى آن از نظر لغت عرب نیست، و چنان که ائمه لغت مانند: مؤلف قاموس ، صحاح ، تاج العروس و دیگران گفته اند: این کلمه، تنها به عرب هاى بادیه نشین اطلاق مى شود، و هنگامى که معنى مفرد آن را اراده کنند، همین کلمه را با یاء نسبت ، به صورت اعرابى به کار مى برند.
بنابراین، بر خلاف آنچه بسیارى تصور مى کنند، اعراب جمع عرب نیست بلکه به معنى عرب هاى بادیه نشین است.
🌼🌼🌼
أجْدَر از ماده جدار به معنى دیوار است، سپس به هر چیز مرتفع و شایسته اطلاق شده است، به همین جهت أَجْدَر معمولاً به معنى شایسته تر استعمال مى شود.
و در پایان آیه مى فرماید: خداوند دانا و حکیم است (وَ اللّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ).
یعنى: اگر درباره عرب هاى بادیه نشین چنین داورى مى کند، روى تناسب خاصى است که محیط آنها، با این گونه صفات دارد، و از روى علم و حکمت این معنى را اعلام مى دارد.
(تفسیر نمونه/ ذیل آیه ۹۷ سوره مبارکه توبه)
@ayehsobh