🎙#پادکست جدید مدرسه 📣آیا خضر، کودک بی‌گناهی را کُشت؟ روایت نزاعی میان تعقل و تعبد 🔻چند وقت پیش کاربری در توییتر با انتشار قسمتی از انیمیشن موسی و خضر که در آن کودکی توسط خضر به قتل می‌رسد، نوشته بود: «یکی از تروماتیک‌ترین تجربه‌هایی که تلویزیون بر من تحمیل کرد بعد تماشای این بخش انیمیشن موسی و خضر بود. سنم کم بود و تا چند روز حس ترس و ناامنی شدید داشتم.» 🔹این مطلب با حملات زیادی علیه دین، قرآن و...مواجه شد و بهانه‌ای شد تا به این سوال فکر کنیم که: «یک دین باید چه چیزی داشته باشد که بگوییم حتماً از ناحیه خدا نیست؟» معمولاً وقتی با عقاید عجیبی از ادیان یا مذاهب دیگه رو‌به‌رو می‌شویم، به راحتی آن باورها را علامت نادرست بودن آن دین یا مذهب تلقی می‌کنیم. اما وقتی به باورهای نامانوسی از دین و مذهب خودمان می‌رسیم، احتمالات مختلفی را در نظر می‌گیریم تا از آنها دفاع کنیم. 🔸داستان موسی و خضر که در سوره کهف از آیه ۶۵ تا ۸۲ ذکر شده، از روایت‌های عجیبی است که به بهانه آن، جوهر بسیاری از ادراک‌های عقلی خشک می‌شود و به جای آن، نوعی تسلیم و سرسپردگی را تزریق می‌کنند. به صورتی که وقتی از خلاف عقل و اخلاق بودن یک باور دینی بگویید، بلافاصله از بسیاری از دین‌داران جواب می‌شنوید که پس با داستان خضر چه می‌کنی؟ 🔻البته در این داستان، مخاطب امکان همراهیِ آسان با علت خراب کردن کشتی یا ساختن دیوار توسط خضر را دارد، اما مساله قتل «غلام» (فَانْطَلَقَا حَتَّى إِذَا لَقِيَا غُلَامًا فَقَتَلَهُ) مخاطب را وارد فضای رازآلودی می‌کند. مخصوصاً با تلقی مرسومی که درباره علت کشته شدن «غلام» وجود دارد؛ کودکی کشته شد تا پدر و مادرش کافر نشوند! 🔹گرچه در کتب اهل کلام از گذشته توجیه‌هایی در این‌باره مطرح بوده است؛ مانند اینکه خضر چون ماموری از جانب خدا بود، اقدامش مانند مرگ‌هایی است که توسط خدا محقق می‌شود. (تنزیه الانبیا، ص۸۵) یا نقل شده که وقتی از ابن عباس درباره این آیه سوال شد، او با کنایه از اینکه انسان عادی چنین علمی ندارد، گفته بود اگر چنین آگاهی و علمی داری مانند خضر عمل کن! (تفسیر العیاشی، ج۲، ص۳۳۵) یا برخی مانند مرحوم مطهری، کار درست را کار موسی دانسته‌اند که وقتی با ابهامی مواجه می‌شود، سوال می‌کند. (یادداشت‌های استاد مطهری، ج۱۵، ص۴۱۶) 🔸اما با این حال تلقی دیگری وجود دارد که آن «غلام» اساساً کودک نبود. بلکه شخصی بالغ و راهزن بود که خدا خواست اعتبار پدر و مادر مومنش که از بزرگان قوم خودشان بودند، آسیب نبیند و خضر را برای کشتن شخصی محارب، مامور کرد. 🔻شاید شما هم مانند برخی بگویید این نوع تفسیرها در اثر فشار اندیشه‌های لیبرال و حقوق بشر ایجاد شده، اما این تفسیر ریشه در قرن دوم دارد؛ افرادی مانند مقاتل بن سلیمان و کلبی، طغیان و کفر را نه قیدی برای پدر و مادر، بلکه در توضیح خود مقتول دانسته‌اند. (تفسیر مقاتل بن سلیمان، ج۲، ص۵۹۸ و نک: الجامع لاحکام القرآن، ج۱۱، ص۲۱) 🔺ما در پادکست جدید مدرسه، مباحثه داغی در این زمینه داشتیم که چه تفسیری معتبر است؟ این گفتگو را در صفحه یوتیوب مدرسه گوش کنید. https://www.youtube.com/watch?v=D6iQf4w2iSc 🆔 @AzadFekriSchool 🌐 AzadFekriSchool.ir

📣۶۰ ساعت ارائه و #مناظره با موضوع #زن 👈🏻دوره ویژه «مدرسه آزادفکری» 🔻با حضور: پوران درخشنده، فریبا علاسوند، سروش دباغ، حسین سوزنچی، صدیقه وسمقی، علی غلامی، نیره توحیدی، سحر مرانلو، تقی آزاد ارمکی، پرویز امینی، مینو معلم و … 🔹موضوعات: «حجاب قانونی»، «حجاب و اخلاق»، «برابری حقوقی»، «اسلام‌گرایی، جریان‌های فمینیستی و مدرنیته»، «سرشت و حق زن» و… ✅ + بخش ویژه «#بحران_جنسی» 🔻با حضور: ابراهیم فیاض، علی آذین، محمدتقی کرمی ⏰#شروع دوره: ۴ مهر 🔺#تخفیف ویژه برای ثبت‌نام گروهی و زودهنگام 🔸آنلاین (زنده) و آفلاین (ویدئویی) 🎁هدیه ما: کد تخفیف ۲۰٪ برای بازنشر در اینستاگرام و توییتر 🔗اطلاعات بیشتر و ثبت نام: 🌐 https://b2n.ir/r73319 🆔 @AzadFekriSchool

📝طالقانی، قرآن و زن نگاهی کوتاه به پاره‌ای از اندیشه‌های آیت الله طالقانی 🔻۱۹ شهریور سالروز درگذشت آیت الله سید محمود طالقانی است. بسیاری، رویکرد او را متفاوت با سایر روحانیون تحلیل می‌کنند. دوست نزدیک او مهدی بازرگان امتیاز مثبت او را اینگونه روایت می‌کند: «بنده فکر می‌کنم خصوصیت بارز و مابه‌الامتیاز حاج سید محمود طالقانی، نداشتن اخلاق و اطوار روحانی بوده باشد.» (مجموعه آثار مهندس بازرگان، ج۲۲، ص۲۷۳) 🔹طالقانی با وجود مبارزات سیاسی علیه پهلوی، یک معلم و مفسر قرآن بود. تفسیرش با عنوان «پرتوی از قرآن» در ۶ جلد منتشر شده است. طالقانی این کتاب را در زمانی که زندانی بوده شروع کرده و در مقدمه آن وضعیت خود را اینگونه توصیف کرده: «خواننده عزيز اگر در مطالب اين مقدمه و قسمتى از كتاب اشتباه يا لغزشى يافتيد تذكر فرمائيد و معذورم بداريد، زيرا در مدتى نگارش يافته كه از همه جا منقطع بوده و به مدارک دسترسى ندارم، و مانند زنده‌‏اى در ميان قبر به سر مي‌برم.» (پرتوی از قرآن، ج۱، ص۲۲) 🔸او در شرایطی تفسیر قرآن را آغاز کرد که چنین امری در میان روحانیون چندان متداول نبود. حتی مرحوم مطهری نقل کرده که پس از تعطیل شدن درس تفسیر آیت الله خویی يكى از علماى تهران وقتى با ايشان صحبت كرده بود، آقای خویی گفته بود: ديگر نمى‌‏توانم، دارم از بين مى‌‏روم. طلبه‌‏هاى فاضلى كه تا ديروز به درس من مى‏‌آمدند ديگر نمى‌‏آيند. از ايشان پرسيده بود پس آقاى طباطبايى چطور در قم اين كار را كردند؟ ايشان پاسخ داده بود: ايشان تضحيه كردند يعنى خودشان را قربانى كردند. (مجموعه آثار استاد مطهری، ج۲۷، ص۲۴۱) 🔻آیت الله طالقانی اعتقاد دارد که برای فهم قرآن باید به محیط فطری در هنگام نزول قرآن بازگشت. بر همین اساس او در مقدمه تفسیرش از دو رویکرد نسبت به قرآن انتقاد کرده است. در یک رویکرد، قرآن به جای آنکه مانند صدر اسلام آوای زندگانی باشد، مردم با شنیدنش از هم می‌پرسند چه کسی مُرده؟! به تعبیر طالقانی: «كتابى كه سند دين و حاكم بر همه امور بوده مانند آثار عتيقه و كتاب ورد تنها جنبه تقديس و تبرّك يافته و از سر حد زندگى و حيات عمومى بركنار شده و در سرحد عالم اموات و تشريفات آمرزش قرار گرفته و آهنگ آن اعلام مرگ است.» (پرتوی از قرآن، ج۱، ص۱۳) 🔹رویکرد دیگر، رویکرد علمای اسلامی به قرآن است که طالقانی در انتقاد از آنها گفته است: «آن حركت عقلى و معنوى و اصلاح خلقى و اجتماعى كه پديد آمد به سبب هدايت صريح و بى‏‌آلايش قرآن بود، آياتى كه از زبان رسول خدا (ص) و مسلمانان مؤمن، بى‌‏حجاب اصطلاحات و معلومات بر نفوس آماده مى‌‏تابيد اگر در همان زمان با بحث‌هاى ادبى و كلامى و جدل آميخته مى‏‌شد و حوزه درس براى فهم اينگونه مطالب تشكيل مى‌‏يافت به يقين چنين اثرى نداشت‏.» (پرتوی از قرآن، ج۱، ص۱۲) 🔸اما نگاه طالقانی به مسائل اساسی مثل حقوق زنان چگونه بود؟ رضا علیجانی در مقاله «نهضت بیداری زنان در ایران» نگاه طالقانی به مشارکت زنان را بسیار مثبت توصیف می‌کند و برخی شواهد را برای این مدعا ذکر می‌کند. اما در عین حال به نقل از سحابی و اشکوری درباره تفکر بازرگان یار نزدیک طالقانی می‌گوید: «مهندس بازرگان، آغازگر این حرکت، هیچ‌گاه، نه دغدغه‌ی رهایی‌ی زن را داشت، و نه با این مسئله بر سر مِهر بود، و همواره هم با حضور زنان در تشکیلات‌اش مخالفت می‌کرد. حتی یک بار، پس‌ از انقلاب، به پیشنهادی که اقلیت معدودی در مجلس اول مبنی بر عدم انتخاب زنان برای مجلس داده بودند، ضمن تعجب همگانی، رأی مثبت داد!» 🔻با این حال اما طالقانی در تفسیر آیه «و للرجال علیهن درجة» می‌نویسد: «براى هر فرد و طبقه‏‌اى در حد استعداد و كارش، بر ديگران آن چنان حقى ثابت مى‏‌باشد كه ديگران بر او دارند. و عدل حقيقى در همين تبادل حق است، نه تساوى آن، زيرا تساوى در حقوق با اختلاف در استعدادها و ساختمان‌هاى طبيعى خلاف عدل مى‏‌باشد.» 🔹آقای طالقانی از «نامتساوی بودن زن و مرد از جهت ساختمان روانی و جسمی» سخن گفته و می‌گوید: «براى مردان از جهت ساختمان طبيعى و وضع اجتماعى پايه برتريست. بر همين پايه، مردان تكيه‌‏گاه و سرپرست زنانند. اختلاف در حقوق ناشى از همين اختلاف در ساختمان جسمى و روانى است و منشأ اختلاف ساختمان‌هاى طبيعى و فطرى اراده و صفت عزيز و حكيم خداوند: وَ اللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.» (پرتوی از قرآن، ج۲، ص۱۴۴) 📣یکی از محورهای درس‌گفتگوی زن، بررسی دقیق‌تر نسبت حقوق زنان با دین است. با ثبت نام در سایت مدرسه آزادفکری به بیش از ۶۰ ساعت درس‌گفتگو پیرامون مسائل زنان دسترسی پیدا کنید. 🆔 @AzadFekriSchool 🌐 AzadFekriSchool.ir

🌟می‌تونیم در درس-گفتگوهای زن #رایگان شرکت کنیم؟ ✅ بله! اول دو نوع ثبت‌نام رو بگیم و بعد ببینیم چطور می‌شه رایگان کرد: ۱. ثبت‌نام فقط در یک دوره (مثلا مجموعه‌ درس-گفتگوهای زن) که هزینه آن ۴۴۰ هزار تومان هست و شما می‌توانید لایو در جلسات شرکت کنید و همیشه نیز به فیلم‌های دوره دسترسی خواهید داشت. ۲. می‌توانید اشتراک ۶ ماهه سایت مدرسه را تهیه کنید تا برای شش ماه به این دوره و ۳۰۰ ساعت ارائه و مناظره دیگر هم دسترسی داشته باشید. همینطور دوره‌های ۶ ماه آتی هم برای شما فعال می‌شود. هزینه اشتراک ۴۹۰ هزار تومان است. 🚨🚨توجه: این هزینه‌ها از دوشنبه ۲۸ شهریور افزایش پیدا کرده و به ۴۹۰ و ۵۴۰ هزار تومان می‌رسد. ✅ اگر هزینه‌ها برای شما بالاست چند گزینه پیش روست: ۱. #رایگان_شرکت_کنید: ما تمام هزینه ثبت‌نام مخاطبان واقعی رو بهشون برمی‌گردونیم. یعنی اگر فقط ده جلسه از جسات رو شرکت کنید و یه گزارش کوتاه ازشون برامون بفرستید بلافاصله بعد دوره هزینه رو پس می‌گیرید. ۲. #تخفیف_گروهی: برای گروه‌های بالای ۴ نفر ۳۰ درصد و بالای ۸ نفر ۵۰ درصد تخفیف هست. بازم اگر مطابق شرایط بالا در جلسات شرکت کنید همین هزینه رو پس می‌گیرید. ۳. #تخفیف_بازنشر: اگر در اینستا و توییتر پوستر برنامه رو بازنشر کنید کد تخفیف ۲۵ درصد به دایرکت شما ارسال می‌شود. 🌹🌹دو نکته پایانی: ۱. اگر به هر دلیلی امکان پرداخت هزینه ثبت‌نام را ندارید ولی علاقه‌مند به شرکت هستید مدرسه شما را #بورسیه می‌کند. برای اطلاع از شرایط به ادمین پیام دهید. ۲. اگر تا یک هفته از ثبت‌نام #منصرف شوید هزینه آن بدون کم و کاست به شما بازمی‌گردد. 🔗اطلاعات بیشتر و ثبت نام: 🌐 https://b2n.ir/r73319 🆔 @AzadFekriSchool

🎥آیا دولت، باید ارزش‌های دینی را پیگیری کند؟ 🔻درس‌گفتگویی برای دوران پسا گشت ارشاد! 📣آلترناتیو وضعیت کنونی قانون حجاب چیست؟ ۶ جلسه ارائه و ۲ جلسه گفتگو | اساتید: صدیقه وسمقی، سروش دباغ، حسین سوزنچی، پرویز امینی و... 🔸مناظرات داغ با موضوع #زن در دانشگاه شریف با حضور ۱۹ چهره برجسته ایرانی از سراسر جهان و بیش از ۶۰ ساعت درس‌گفتگو پیرامون مسائل زنان 🔺ثبت نام در: 🌐 Azadfekrischool website 🆔 @AzadFekriSchool

🎥زن، برابری و آزادی 🔻آیا جنبش‌های فمنیستی، به نفع زنان عمل کرده‌اند؟ 🔻چرا برای برابری زن و مرد، باید «تبعیض مثبت» برای زنان ایجاد شود؟ 🔻مساله برابری زنان در عمل، به افزایش خشونت علیه مردان منجر نشده؟ 🔻فقه اسلامی، ظرفیت ایجاد عدالت جنسیتی دارد؟ ۲۲ جلسه ارائه و ۳ جلسه گفتگو | اساتید: نیره توحیدی، علی غلامی، فریبا علاسوند، مینو معلم، سحر مرانلو و... 🔸مناظرات داغ با موضوع #زن در دانشگاه شریف با حضور ۱۹ چهره برجسته ایرانی از سراسر جهان و بیش از ۶۰ ساعت درس‌گفتگو پیرامون مسائل زنان تخفیف بیشتر برای ثبت‌نام زودهنگام تا ساعت ۲۴ امشب 🔺ثبت‌نام در: 🌐 Azadfekrischool website 🆔 @AzadFekriSchool

🎥اعتراض در بن‌بست؟ (نسخه کامل) مستندی کوتاه درباره مذاکرات اصل ۲۷ قانون اساسی 🔻«تشکیل اجتماعات و راه‏پیمایی‌‏ها، بدون حمل سلاح، به شرط آن که مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است.» این جمله‌ای است که در اصل ۲۷ قانون اساسی ذکر شده است. عبارتی که محصول گفتگوهای چالشی زیادی بود. 🔻برخی ناظران، این اصل را تنها یک نمایش برای مترقی بودن اصول قانون اساسی تلقی می‌کنند و معتقدند متن این اصل باعث شده تا دست دولت در برخورد با هرگونه تجمعی باز باشد. 🔻در مقابل، عده‌ای با ارجاع به مذاکرات قانون اساسی، غرض مقنن (قانون‌گذار) را ملاک در تفسیر می‌دانند و انسدادِ اعتراض را ناشی از غلبه قوانین عادی بر اصول قانون اساسی تحلیل می‌کنند؛ چرا که بدون مجوز وزارت کشور، هرگونه تجمعی، غیر قانونی اعلام می‌شود. 🔻در این مستند تلاش شده تا با گزارشی از مجلس خبرگان قانون اساسی، «معمای اعتراض مجاز» در ساختار حقوقی جمهوری اسلامی، با دقت بیشتری پیگیری شود تا فضای بهتری برای داوری این نزاع مهم فراهم باشد. کیفیت بالاتر این مستند را در کانال یوتیوب مدرسه آزادفکری تماشا کنید 🌐 Azadfekrischool website 🆔 @AzadFekriSchool

📝چگونه شد که حق همه چیز را از ما زنان سلب کردند؟ مروری بر انتقادات منیره گرجی در مجلس خبرگان قانون اساسی 🔻«چگونه شد كه حق همه چيز را از ما [زنان] سلب كردند؟» این جمله‌ای است که «منیره علی» معروف به «منیره گرجی‌» تنها نماینده زن مجلس خبرگان قانون اساسی در ۷ آبان ۱۳۵۸ در جلسه خبرگان قانون اساسی بیان کرد. ماجرا از اینجا شروع شده بود که شایعات زیادی درباره مصوبات ضد زنِ مجلس خبرگان قانون اساسی مطرح می‌شد. خانم گرجی این شایعات را خلاف واقع عنوان می‌کرد، اما می‌گفت: «حق زن را از طریق قرآن و احادیث صحیح ارائه دهید و به این شایعات پایان دهید.» 🔹خانم گرجی اعتقاد داشت: «در طول تاريخ جز برهه‌‏اي كوتاه از زمان زنان شديداً استضعاف شدند.» او ضعیف شدن زنان را محصول غلبه دیدگاه‌های دیگری به قرآن تلقی می‌کرد. بر همین اساس معتقد بود: «كار زنان به آنجا كشانده شد كه حتي حق سخن گفتن را از او گرفتند و همه را پاي اسلام نوشتند.» او اصرار داشت که اسلام چهارده قرن راه انحرافی رفته است و دیگر نباید به «اسلام نظام سلطنت‏‌هاى ننگين امويان، عباسيان، سپس صفوى، قاجارى و دوباره سلطنت ننگين پهلوى» بازگشت. 🔸گرجی با اشاره به آیه ۹۷ سوره نحل، بر برابری زن و مرد از منظر قرآن تاکید می‌کرد و معیار را تنها ایمان و عمل صالح می‌دانست و به طور مشخص از احکامی که درباره طلاق، تعدد زوجات و حضانت فرزند وجود دارد انتقاد می‌کرد. آیت الله صافی درخواست کرد تا تقابلی بین زنان و مردان ایجاد نشود، اما در عین حال گفت: «ما از احكام خدا سر مويي حاضر نيستيم كم بشود كه مردها خوششان بيايد يا بدشان بيايد و يا اين‏كه زن‏ها ناراحت بشوند يا نشوند.» 🔻آقای صافی در انتقاد از خانم گرجی گفت: «اگر آن آيات در قرآن هست اين آيه هم هست كه «وَ قَرْنَ فىِ بُيُوتِكُن‏»...» اشاره آقای صافی به آیه ۳۳ سوره احزاب بود که به زنان پیامبر توصیه به استقرار در خانه می‌کند. در هر صورت این ماجرا به اینجا ختم نشد، و ۲۰ آبان ۵۸ وقتی خانم گرجی دید خبرگان به دنبال شرط مرد بودن برای ریاست جمهوری است، بار دیگر ابراز مخالفت کرد. 🔹طبق مشروح مذاکرات قانون اساسی، آیت الله منتظری می‌گوید: «راجع به مساله مرد بودن، ما مسلمات اسلام را نمی‌توانیم کنار بگذاریم و از طرفی نمی‌خواهیم به خواهران خودمان جسارتی شده باشد یا حقی از آنها سلب کنیم. در مساله حکومت و ولایت، این اشتباه است که ما خیال می‌کنیم حق است! این مساله، وظیفه و مسئولیت است و مسئولیت باری سنگین است. مساله ولایت و مساله قضاوت را گفته اند که مخصوص مردهاست...» 🔸خانم گرجی به عنوان تنها نماینده زن در مجلس خبرگان قانون اساسی می‌گوید: «در اینجا ولایت نیست و یک قدرت اجرایی و یک وکالت است...چه دلیلی دارد قید کلمه مرد بودن را دارا باشد؟ زن هم می‌تواند مومن و دارای امانت و تقوا باشد و قدرت سیاسی زن را اسلام امضا می‌کند...این راه باید باز باشد و همه اگر امکان دارند در این راه کار کنند، اگر نتواند، نمی‌رسند بنابراین گذاشتن این مورد چه نیازی دارد؟» 🔻اما فاتحی با خانم گرجی مخالفت کرد و گفت: «همان طور که استاد محترم آقای منتظری فرمودند بحث از مسئولیت است و این یک بار سنگینی است که اسلام همواره رعایت کرده است. چون عاطفه و احساسات در زن قوی و عقل کم است (اعتراض نمایندگان)...اصل انقلاب پایه اش بر این بوده است که در اسلام، حکومت به زن نمی‌رسد. اینکه فرمودند "وکالت" چنین مطلبی نیست، و رئیس جمهور عین حکومت و قضاوت است.» 🔺در هر صورت، شرط مرد بودن رییس جمهور، نتوانست رای دوم سوم نمایندگان را کسب کند. به همین دلیل، واژه مبهم رجل سیاسی جایگزین آن شد و رای لازم را کسب کرد. بهشتی در توجیه آن اعلام کرد: «[این اصل] به این صورت درآمد که قانون اساسی به بن بست کشیده نشود ولی معلوم باشد که این مساله در روند زمان باید همچنان مورد توجه قرار بگیرد.» اما باز هم رضایت خانم گرجی جلب نشد. او ۲۶ اردیبهشت ۹۵ در گفتگو با شرق گفت: «دوره مجلس خبرگان قانون اساسی خیلی کوتاه بود اما من به‌ اندازه ٥٠٠ سال در این مجلس رنج کشیدم...زیر بار نرفتند که کلمه «رجل» از قانون اساسی حذف شود.» 🌐 Azadfekrischool website 🆔 @AzadFekriSchool

به منظور انسجام بهتر در فعالیت های مجموعه، مدرسه آزادفکری را از میان پیام رسان های داخلی، در روبیکا دنبال کنید: https://rubika.ir/Azadsocial