در میان شعرهای عاشورایی، نمونه‌هایی وجود دارند که فراتر از یک مرثیه صرف، در پی توجه به ابعاد دیگری از قضیه عاشورا هستند. این دسته از اشعار عاشورایی، معمولاً دارای تلنگر، تنبه و اعتراض است. «شعر اعتراض عاشورایی» عنوان تقریباً تازه‌ای برای گونه‌ای از شعر عاشورایی است که چنین ویژگی‌هایی دارد. در نسبت شعر اعتراض و شعر عاشورایی، دو گونه شعر وجود دارد که در ادامه به مرور این دو می‌پردازیم: «شعر عاشورایی اعتراض» و «شعر اعتراض عاشورایی». «شعر عاشورایی اعتراض»، آن‌گونه شعری است که ناظر به وقایع تاریخی عاشورا، بر محوریت تحلیلی تاریخی است. این‌ گونه از شعر عاشورایی، لزوماً تلاش نمی‌کند عاشورا را به اکنون پیوند بزند؛ بلکه سعی می‌کند خود عاشورا را به دقت ببیند و دنبال عبرتی تاریخی است. این دسته‌ از اشعار، از آنجایی که به خود واقعه اشاره دارند، معمولاً سوزناک‌تر و به مرثیه نزدیک‌ترند. اما گونه دیگر، «شعر اعتراض عاشورایی» است که نمونه‌های بیشتری از آن وجود دارد. این گونه از شعر عاشورایی، در پی اتصال عاشورا به اکنون و امروز ماست. در واقع، شعری است که با نگاهی عاشورایی، فریاد اعتراض را سر می‌نهد. از مشهورترین این دسته اشعار، کتاب «نامه‌های کوفی» سروده سعید بیابانکی است. یکی از نامه‌ها این است: «شب عاشوراست چراغ‌های شهر را خاموش کنید بگذارید آن‌ها که می خواهند کنار دریا بروند بروند». این شعر با نگاهی به اصل واقعه، آن را به امروز ما امتداد داده است. یکی دیگر از نمونه‌های اخیر این‌گونه شعر اعتراض عاشورایی، مجموعه «شبیه» اثر علی داوودی است. در این فرسته، نمونه‌هایی از این دو گونه شعر عاشورایی را برگزیده‌ایم که فصل مشترک آن‌ها، تلنگر و اعتراض است. 🔺رسانه بافتار 🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35 ‌

‌🔹 نوحه‌خوان واحد ۹ نوحه عاشورایی از حسین فخری 🔺رسانه بافتار 🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35 ‌

نوحه‌خوان، فریاد می‌زند: «واحد!» تا در سکوت، دست‌ها به‌صورت تک‌ضربی بر سینه‌ها کوبیده ‌شوند. عزاداران مشکین‌پوش، کمر نفر حاضر در سمت چپشان را به دست چپ خود گرفته‌اند و با دست راستشان، هماهنگ و بافاصله سینه‌زنی می‌کنند. این‌چنین، آیین بومی سوگوارانۀ «چِلاب‌زنی» برپا می‌شود؛ درحالی‌که همگی دورتادور مردی می‌چرخند که در پشت تریبون به کاغذ سوگ‌سروده‌هایش می‌نگرد و با لهجه‌ای جنوبی، آوای ارادت به خاندان رسالت (ع) را سر می‌دهد: حسین فخری. وی که بیش‌از شصت بهار را در زندگانی‌اش به چشم دیده است، در خانواده‌ای اصالتاً بهبهانی، پرورش یافته که پدر، پدربزرگ و برادرش ستایشگر اهل‌بیت اطهار (ع) بوده‌اند. از دوران کودکی به مداحی، علاقه‌مند بوده و طی سال‌های دفاع مقدس، علاوه‌بر حضور در جبهه به‌عنوان رزمنده‌ای بسیجی، به مناسبت رویدادهای مذهبی، نوحه‌خوانی می‌کرد. پس‌از آن دوران تا به امروز، حسین فخری همچنان به سنت سوگواری کهن بوشهری، پای‌بند است و به هر دو زبان فارسی و عربی با لهجۀ بوشهری یا خوزستانی، مرثیه‌خوانی می‌کند. فخری، سروده‌ها را با دقتی ویژه‌ برگزیده و حتی زمان بسیاری را به تمرین اجرایشان اختصاص می‌دهد. مضمون نوحه‌هایش، برداشتی حماسه‌وار از واقعۀ کربلا و زندگانی امام‌حسین (ع) و خانوادۀ آن حضرت است؛ بی‌آنکه به آسیب‌های محتوایی و تحریف‌گونه آلوده شده باشد. وی فروتنانه در برابر مداحی، هرگز وجهی دریافت نمی‌کند و به دور از هرگونه حاشیه و جنجال، از شبستان مسجد جامع خرمشهر یا حسینیه‌های خوزستان، نمایان می‌شود. نوحه‌گری‌های فخری با برخورداری از توانایی نغمه‌آرایی سوزناک در گوشه‌‌ای از حافظۀ شنیداری ما جای گرفته و با پخش بسیاری از آن‌ها در رسانه‌های صوتی و تصویری گروهی، بر سینه‌ زده‌ایم، زمزمه کرده‌ایم یا اشکی ریخته‌ایم. در لحظه‌های ماه محرم که یاد خون خداوند، درون جان‌ها شعله‌ور است شما مخاطبان ارجمند را به شنیدن نه نوحۀ عاشورایی با صدای حسین فخری، دعوت می‌کنیم. پی‌نوشت: عکاس تصاویر طرح جلد و پردۀ ششم، محمد آهنگر (خبرگزاری ایکنا) و عکاس تصاویر پرده‌های یکم، سوم تا پنجم و نهم، فرید حمودی (خبرگزاری فارس) است. 🔺رسانه بافتار 🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35 ‌

‌ 🔹 اشعار مشهور عاشورایی؛ شاعران ناآشنا بخش چهارم #شعر #شعر_آیینی 🔺رسانه بافتار 🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35

🔹 ‌شاعران ابیات مشهور عاشورایی را به این دلیل نمی‌شناسیم که خودشان، دنبال سر زبان‌ها افتادنِ نام و آوازه‌شان نبودند. آن‌ها مایل نبودند اسم دَر کنند. با تمام وجود می‌خواستند تنها رضایت یک نفر، آن هم خود سیدالشهدا (علیه السلام) را جلب کنند. آن‌ها با خود امام معصوم طرف بودند و دنبال مقبولیت شعر نزد ایشان بودند. به همین دلیل، برایشان مهم نبود و نیست که مردم، شاعر این شعر معروف را بشناسند یا خیر. «قصه‌اثر» برخی از این اشعار، گواه همین حقیقت است. برخی از آن‌ها، حتی از همه‌گیر شدن شعرشان بی‌خبر بودند و شعرشان را مکتوب هم نکرده بودند. مرحوم آیت‌اللّه فاطمی‌نیا تعریف کرده‌اند: «در زمان کودکی ما، یک سید نورانی در تبریز بود به نام آقاسیدحسین کهنموئی؛ خیلی فاضل و مجهول‌القدر بود. من نوجوان بودم و در مجلس شرح صحیفه سجادیه‌اش شرکت می‌کردم. اشعار دلنشین و خالصانه‌ای می‌گفت که بسیار زود در شهرهای مختلف پخش می‌شد. خیلی اخلاص داشت. این شعر معروفی که زبان‌حال حضرت زینب (سلام‌ اللّه علیها) بعد از شهادت حضرت اباعبدالله (علیه السلام) است، مال همین سید است: گلی گم کرده‌ام می‌جویم او را به هر گل می‌رسم می‌بویم او را». 🔹این فرسته، هشتمين بخش از مجموعه «اشعار مشهور؛ شاعران نا‌آشنا» است و چهارمین بخش از «اشعار مشهور عاشورایی». اشعاری که حرف دل مردم را با امام حسین می‌زنند. برخی از این اشعار بیشتر مشهورند و برخی کمتر. با مطالعه و بررسی شاعران اشعار مشهور آیینی، نام‌ چند تن از شاعران بزرگ، پُرطنین است و مدام تکرار می‌شود. می‌توان آن‌ها را پدران شعر ولایی و شعر هیئت نامید؛ شاعرانی مانند مرحوم «حبیب‌اللّه چایچیان (حسان)»، «سیدرضا مؤید»‌، «محمدجواد غفورزاده (شفق)» و «غلام‌رضا سازگار». 🔺رسانه بافتار 🆔https://eitaa.com/joinchat/4285857982C557b3c5b35