#پست یکی از بسترهای خودجوشِ گره‌خورده با فرهنگ عامه مردم، «هیأت» است. وقتی بستر هیأت را مورد بررسی قرار می‌دهیم، به اشعار و ابیاتی می‌رسیم که در یک فرآیند مردمی خاصی سر زبان‌ها افتاده‌اند و تبدیل به زمزمه‌های عمومیِ همه‌گیر شده‌اند. این اشعار در طی سالیان متمادی توسط مداحان و حتی خوانندگان مختلف هم خوانده شده‌اند و مردم با آن‌ها خاطره‌ها دارند. این مسأله برای اشعار قدیمی‌تر که رسانه‌ای هم برای همه‌گیری در اختیارشان نبوده، بیشتر جلوه می‌کند. اما با وجود این همه تکرار و انس، عمده ما، شاعران این شعرها را نمی‌دانیم کیستند، گرچه پس از شنیدن اسم شاعر ، با خود می‌گوییم:‌ «عجب! این شعر برای ایشان بود و نمی‌دانستیم؟» در این فرسته، به مرور بخش دومِ این ابیات آشنا و خاطره انگیز رفته‌ایم و می‌خواهیم با شاعر آنها نیز آشنا شویم. یکی از نکات حائز اهمیت که می‌تواند محل تأمل بیشتری قرار گیرد، این است که عمده ابیاتِ سر‌زبان‌‌افتاده مردمی، سروده شاعرانی هستند‌ که در حوزه تخصصی خود، جزو کاربلدها حساب می‌شوند، برخلاف تصور برخی که انتخاب و سلیقه عامه مردم را سطحی قلمداد می‌کنند. 🔺@baftar_resane #شعر_آیینی #شعر #اشعار_مشهور

هوشنگ ابتهاج (ه.الف.سایه) را معمولا به غزل‌هایش می‌شناسیم اما نمی‌شود نسبت او با ترانه و تصنیف و موسیقی را نادیده گرفت به‌خصوص موسیقی‌ سیاسی‌اجتماعی. رابطه عمیق و دیرینه او با محمدرضا لطفی هم گواه همین نسبت است. ابتهاج از همان سال‌های پیش از انقلاب با حرکت مردمی همراه شد. او همزمان با جریان کشتار خونین مردم در میدان ژاله از گروه موسیقی رادیو استعفا داد و با محمدرضا لطفی، گروه موسیقی چاووش را برپا کردند. این گروه هنری در قبال وضعیت جامعه، حساسیت ویژه‌ای داشت و آهنگ‌های سیاسی‌اجتماعی متعددی را در آن روزها تولید کرد. آهنگ‌هایی که برخی از آن‌ها تبلور روح مردم زمان خود بود که هنوز هم زنده و شنیدنی‌اند. عمده ترانه این آثار سیاسی، سروده هوشنگ ابتهاج بود که به نوعی جزو خاطرات ماندگار مردم ایران شده‌اند و با اینکه خود او از میان ما رفته، اما هنوز طنین ترانه‌هایش جاری است. در این فرسته به سراغ پنج ترانه‌ سیاسی‌اجتماعی او رفته‌ایم. 🔺@baftar_resane #شعر #موسیقی #ترانه #ابتهاج #هوشنگ_ابتهاج

۷ اقتباس از موسیقی اصیل در مداحی‌های محمود کریمی محمود کریمی از جمله مداحانی است که برای ملودی و موسیقی آثارش اهمیت ویژه‌ای قائل است. در برخی از مداحی‌هایش، خود (با همراهی مشاورانش) ملودی را خلق می‌کند و در برخی دیگر، از تصنیف و قطعات موسیقیِ اصیل الهام می‌گیرد و با اقتباس از آنها به خلق اثر می‌رسد. اقتباس‌هایی که محمود کریمی انجام می‌دهد تقلید صِرف نیست و مانع خلاقیت او نشده‌اند. مثلا در برخی آثار، تنها بخشی از ملودی یک قطعه را به تناسب وام می‌گیرد و بقیه اثر را خود خلق می‌کند یا در انتخاب اینکه کدام موسیقی برای کدام نوحه مناسب است، مولفه‌های مختلف هنری و مضمونی را لحاظ می‌کند. او معمولا به سراغ موسیقی‌های اصیل یا خاطره‌انگیزی که به جهات فنی، شعری و مضمونی ارزشمند و اصیل هستند، می‌رود. این اقتباس‌‌ به‌گونه‌ای نیست که وقتی مستمع با آن مواجه می‌شود، پس بزند و آن را دور از شأن جلسه اهل بیت بداند. این کار علاوه بر تسلط بر دستگاه‌های موسیقی، نیاز به نحوی پختگی دارد که بتوان در عین خلاقیت و نوآوری از اصالت نیز دور نشد. محمود کریمی خود شاعر است و موسیقی شعر می‌داند. هم قرائت قرآن کار کرده و الحان عربی می‌شناسد. از طرفی دیگر با گوش دادن به ردیف‌خوانی پدر و برادرش و دوره‌ آواز ردیف‌ دستگاهی استاد محمود کریمی(استاد آواز) با موسیقی اصیل ایرانی نیز آشناست و همه این‌ها در این اقتباس‌ها به او کمک می‌کند. در این فرسته به سراغ هفت اقتباس‌ محمود کریمی از موسیقی‌های اصیل رفته‌ایم. 🔺@baftar_resane #هیئت #نوحه #موسیقی #اقتباس #محمود_کریمی 🔺@baftar_resane

فضاسازی از قدیم در بستر هیأت‌ مورد توجه بوده و یکی از بخش‌های مهم گره‌خورده هیأت با هنر محسوب می‌شود. سبک و سیاق این فضاسازی مدام در حال تطور است. در سالهای اخیر گرافیست‌های متعدد حرفه‌ای را می‌بینیم که به این عرصه ورود کرده و عرض ارادت هنری خود را نشان می‌دهند. در این فرسته (پست) به سراغ چهار طراحی صحنه محرم امسال رفته‌ایم و مروری کوتاه بر نکات آن داشته‌ایم. بخش دوم این فرسته در روزهای آینده منتشر خواهد شد. 🔺@baftar_resane #گرافیک #دکور #هیئت #نقاشی