#روش_شناسی 💠 روش تحصیل اجتهادی از منظر استاد مفیدی یزدی (دام عزه) ✅ وقتی موضوعی را برای تحقیق انتخاب می کنید، باید چند گام برای رسیدن به اتقان اجتهادی طی کنید: 1️⃣ گام اول: درک کامل موضوع 🔹 اول سراغ فکر و حرف های دیگران نروید. اول سعی کنید موضوع را کاملا درک کنید و بدانید بحث بر سر چیست؟ محل نزاع کاملا تحریر شود و محور بحث را خوب تصور کنید. 🔸 دوم ببینید چه درباره این محور و موضوع چه باید بگوییم؟ یعنی به آن اندازه اطلاعاتی که خود من الآن دارم، جواب و حکم این موضوع چیست؟ 🔹سوم به احدی کاری نداشته باشید. اینکه می‌گویند مراجعه به اقوال دیگران ذهن انسان را قوی می کند، #اشتباه است. اول باید موضوع را تصور کنید و سپس با فطرت خدادادی و محدوده اطلاعاتی که دارید، حکم موضوع را حدس بزنید. 2️⃣ گام دوم: بررسی حکم با استاد یا هم­بحث قدم بعد این است که حکمی را که برای موضوع مفروض انتخاب کرده‌اید، با استاد یا هم بحث مورد بحث و بررسی قرار دهید. در حال بحث و بررسی، تمام تلاشتان این باشد که بدون تعصب مطلب خودتان را جا بیندازید و از آن نتیجه‌گیری اولیه دفاع کنید. در این گیر ودار، نظرات دیگران و استاد و هم بحث شروع می ‌ند خود را نشان دادن . حتی به نظر من در مرحله دوم هم سراغ حرف اقویاء نروید. یعنی مرحله اول، انتخاب یک مختار است. مرحله دوم بر کرسی نشاندن آن و شواهد برای اثباتش آوردن و آن را محکم کردن. 3️⃣ گام سوم: بررسی نظرات علمای بزرگ 🔹 بعد از آنکه حرف را خوب روی کرسی نشاندید مرحله سوم شروع می شود که نگاه کردن به نظرات نوابغ و علمای بزرگ است. ببینید آن ها چه گفته اند؟ چون وقتی ما در ابتدا روی فطرت و اطلاعات خودمان انتخاب نظر کردیم، یک چیزی را می‌فهمیم. بعد که می‌رویم به سراغ استاد و هم بحث، باید مواظب باشیم آن چیزی را که به عنوان یک امر فطری فهمیده‌ایم، از فطرت و از سلامت ذهن فاصله نگیریم. ولی گاهی می‌بینیم در انتخاب نظرمان واقعا اشتباه کرده بودیم و می‌فهمیم علت اشتباهمان چه بوده است؟ یعنی می‌فهمیم که اشتباه ناشی از ضعف من بوده و قبول اشتباه، فاصله گرفتن از فطرت محسوب نمی‌شود. 🔸 البته گاهی است که انسان چیزی می‌فهمد و تا آخر هم روی حرفش می‌ماند. یعنی می‌بیند آن مطلب فطری که همان اول خدا به دلش انداخت، غالب بود حتی بر فکر نوابغ و بزرگان. اما این کم است. در هر ده موردی شاید یک مورد اینگونه باشد. غالبا وقتی وارد بحث و بررسی می‌شود می‌بیند مبنایی که اول اتخاذ کرده اشتباه بوده است. 🔹 پس مرحله و قدم دوم این شد که سعی می‌کند حرفش را مستقر کند و خوب جا بیندازد. وقتی خوب آن را بتن آرمه کرد، به سراغ اقوال بزرگان علما می‌رود. بعضی وقت‌هاست که می‌بیند با اینکه طرف عالم بزرگی است، اما نمی‌تواند حرف او را از دستش بگیرد. می‌گوید من طوری حرفم را محکم کرده‌ام که می‌بینم حرف آن ها درست نیست و از آنها جواب دارم. این ها همه خوب است و تقویت علمی محسوب می‌شود، اما پَرش نیست. 4️⃣ گام چهارم: پَرِش علمیِ اجتهادزا 🔹 #پرش علمی که اجتهاد از آن درمی آید، این است که: مطلبی را اول انتخاب کرده‌ایم، در مباحثه و با بحث با استاد آن را بتن آرمه و محکمش کرده‌ایم، ولی ناگهان یک عالم بزرگی می‌آید و مثل این آفتاب، آن را از دست ما می‌گیرد و می‌گوید همه اشتباه کرده بودید. این همه بحث و بررسی و بتن آرمه همه خراب شد. اینجاست که انسان در علمیت، یک #جهش پیدا می کند. چون می‌بیند بعد از این همه زحمت، این عالم این نظر را از دست همه ما گرفت. 🔸 لذا عرض کردم اگر از اول به بهانه ی تقویت ذهن به سراغ نظرات بزرگان برویم، درست نیست. راهش این است که اول خودتان بحث را محکم کنید. بعدا که سراغ کلمات بزرگان می آیید می‌بینید که اصلا اول درست نفهمیده بودید. اینطوری خیلی انسان #تقویت می شود . 🔹 خوبیِ این روش هم این است که این حالت - که علمای بزرگ مطلبی را که محکم کرده‌ایم، از دستمان بگیرند - تکرار می‌شود، ولی به یک منوال نیست. بلکه منحنیِ آن به سوی میل به صفر است. یعنی اینگونه نیست که اگر مثلا پنج سال کار می‌کنیم، هر شش ماهی ده تا خراب شده­ بتن آرمه داشته باشیم. بلکه روزهای اول، هفته‌ای دو سه مورد . بعد ماهی دو سه تا. کم کم در شش ماه دو سه مورد اینجوری رخ می‌دهد تا به جایی می‌رسیم که به این زودی خراب نمی‌شود؛ چون هر باری انسان دارد تجربه علمی کسب می‌کند و از شکست‌های سابق بهره می‌برد و قوی می‌شود. بعد از ده سال بحث و مباحثه اگر مطلبی را محکم کرد، حتی بزرگان علماء هم نمی‌توانند به این زودی ها از دستش بگیرند. چون از تجربیات علمی بزرگان استفاده کرده است . 📚 برگرفته از فرمایشات استاد شیخ حسین #مفیدی یزدی (13 خرداد 1402) https://eitaa.com/bahjatolghalb