همانندجویی وزنهای آوایی آیات قرآنی و وزنهای بصری معماری اسلامی هنرهای اسلامی اعم از معماری، نگارگری و ... بن‌مایه‌های مشترکی دارند که بسیاری از آنها را می‌توان در قرآن کریم به عنوان کتاب الهام بخش مسلمین همانندجویی نمود. به نحوی که توازنی که در ضرب‌آهنگ‌ برخی آیات مشاهده می‌شود در ریتمهای به کار رفته در برخی آثار معماری اسلامی، هنرهای صناعی و ... نیز قابل مشاهده است. برای مثال به ضرب‌آهنگ ۵ آیه ابتدایی سوره مرسلات عنایت بفرمایید: والْمُرْ‌سَلَات عُرْ‌فًا فالْعَاصِفَات عَصْفًا والنَّاشِرَ‌ات نَشْرً‌ا فالْفَارِ‌قَات فَرْ‌قًا فالْمُلْقِيَات ذِكْرً‌ا تعداد حروف آیات فوق دقیقا برابر و وزن عروضی آنها نیز دقیقا یکسان است: "مستفعلن فعولن". حالا به ادامه آیات عنایت بفرمایید؛ بعد از یک فاصله کوتاهِ دو آیه‌ای (شامل آیات ۶ و۷)، مجددا تکرار ریتمیک آوایی را در ۵ آیه بعد به شرح زیر شاهد هستیم: فإِذا النُّجومُ طُمسَت وإِذَا السَّمَاءُ فُرِ‌جت وَإِذَا الْجِبَالُ نُسفَت وإذَا الرُّ‌سُلُ أُقِّتَت لأَيِّ يوْمٍ أُجِّلَت اکنون به معماری مسجد جامع اصفهان در این تصویر دقت بفرمایید که ترجمانی است کالبدی برای ضرب‌آهنگ مجموع آیات فوق. به نحوی که در این تصویر نیز مشابه با نحوه تکرار ریتمیک وزنهای آواییِ آیات فوق، شاهد تکرار ریتمیک وزنهای بصریِ دو دسته از قوسهای پنجگانه‌ حول یک فاصله کوتاه، یعنی ایوان وسط نما هستیم. معنای این همانندجویی آن نیست که هنرمند، معمار یا نگارگر لزوما قصد تطبیق اثرش بر ضرب‌آهنگ‌های قرآنی را داشته، بلکه معنایش وجود بن‌مایه‌های مشترک در هنرهای اسلامی است. @baladetayyeb

مهم/ در این ویدئو ملاحظه بفرمایید که یکی از مدیران وزارت راه و شهرسازی در حضور یکی از نمایندگان مجلس اعتراف می‌کند که در نهضت ملی مسکن که زمینش رایگان است، مسکن ویلایی در مقایسه با مسکن آپارتمانی تا ۲۰ درصد ارزانتر پای مردم تمام می‌شود؛ مثلا اگر آورده مردم (با احتساب وام) برای ساخت مسکن ویلایی بایستی هشتصد میلیون تومان باشد، برای آپارتمان با همان متراژ بایستی یک میلیارد تومان بدهند، یعنی دویست میلیون تومان بیشتر! اما عجیب آنکه شورای عالی شهرسازی هنوز هم حاضر به تجدید نظر در سیاستهای اشتباه قبلی نیست و کماکان فقط در شهرهای زیر ۲۵ هزار نفر اجازه می‌دهند که نهضت ملی مسکن با الگوی ویلایی ساخته شود که جمعیت این شهرها فقط حدود ۱۰ درصد از جمعیت کشور است! بحثهای فرهنگی و اینکه آپارتمان نشینی سبک زندگی ما را نابود کرده است به کنار؛ اما از منظر اقتصادی، اینکه باوجود علم به گرانتر بودن آپارتمان، باز هم در این اوضاع اقتصادی، مردم را مجبور می‌کنند که هزینه بیشتری بپردازند و آپارتمان نشین شوند چه معنایی به جز اعتماد به سقف دوستان دارد؟! مجلس محترم، علما، اساتید، دلسوزان! آیا این نوع اجبار مردم به پرداخت هزینه بیشتر، اجحاف در حق این ملت نازنین نیست؟ آیا مملکت پهناور ما مشکل زمین دارد؟ در قبال این اجحاف به مردم هیچ وظیفه‌ای به جز سکوت نداریم؟! @baladetayyeb

خودکار به جز نوشتن، چه کاربرد دیگری می‌تواند داشته باشد؟! ببینید که پزشک جراحی که بعد از حدود سی سال دوباره با همکلاسی‌های سابقش به حضور معلمش مشرّف شده‌‌ است چه کاربرد جالبی برای خودکار ابداع کرده است. @baladetayyeb

امروز توفیق شد تا برای برنامه‌ای با موضوع معماری اسلامی، مهمان رادیو معارف باشم. چیزی که توجهم را جلب کرد، معماری ساختمان این رادیو بود که همانطور که در این تصویر، گوشه‌ای از آن را می‌بینید، کاملا متناسب با برنامه‌ها و محتوای معنوی این رادیو است. اینکه میان ظرف و مظروف (یعنی معماری ساختمان و محتوا و عملکرد آن ساختمان) ربط منطقی وجود داشته باشد نکته مهمی است که در معماری معاصر ما کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. @baladetayyeb

به بهانه داغ الداغی‌ها 🔹پرسه‌زن (به زبان فرانسوی فلانور: Flâneur‎) مفهومی است برگرفته از تمدن معاصر غرب. به علت استفاده اندیشمندانی نظیر بودلر، زیمل و ...، پرسه‌زن مفهومی مهم در شهر مدرن شد تا جایی که دریچه‌‌های جدید اما کثیفی در شهرسازی معاصر گشود. شخصیت پرسه‌زن که موجودی زیستنده در شهر مدرن است با یک هرچه بادا باد می‌زید، زیستی که ریشه‌ معرفتی‌اش در بنیان سست بی‌معرفتی‌ است. اما چقدر به شبکه‌های تو در توی پرورش چنین زیستنده‌هایی توجه داریم؟ شبکه‌هایی که محصول شهر و بلکه شرّ مدرنی هستند که با حریم‌زدایی از ساختار شهرهایمان، پلکیدن را نه تنها مذموم که مطلوب می‌آرایند تا در این وارونگی، برای پرسه‌زن هرچه پیش آید خوش آید حتی اگر آن پیش‌آمد، ریختن خون یک بی‌گناه باشد! 🔹 آنچه داغ الداغی‌ها را بر دلمان می‌نشاند بیش از آنکه چاقوی تیز پرسه‌زن باشد، تیزی و هاری شهری است که نظام کالبدی آن، بر بنیان شرّ مدرنیته‌ای بنا شده که مفاهیمی همچون عفت و غیرت، برایش بی‌معناست؛ در چنین شهر عریانی که با شکستن حریمها، محله‌هایش را در هم می‌شکند، غیرت و عفت از محالات است مگر برای الداغی‌هایی که داغی عشق عباس(ع) آنقدر در وجوشان جاری باشد که بر سستی شرّ مدرنیته غلبه کنند؛ و راز تداوم غیرت در داغی خون الداغی‌ها را باید روضه‌های روزانه و شبانه همین غایت غیرت بدانیم که جور شرهای شهرهایمان را به دوش می‌کشد. چند داغ دیگر بایستی بر دل مادران الداغی‌ها بنشیند تا بفهمیم که این چیز بی‌در و پیکر و عریانی که به تقلید از مدرنیته اسمش را شهر گذاشته‌ایم شرّ است؟! @baladetayyeb

🔹 از نکات مهم دیدار اخیر رهبر معظم انقلاب با معلمان، تذکر ایشان درباره مسیر فعلی آموزش‌ و پرورش بود که دانش آموزان را الزاما به‌ سمت دانشگاه هدایت می‌کند. در این ویدئو (که از خروجی‌های طرح پژوهشی با موضوع معماری مدارس ابتدایی ژاپن است) ملاحظه بفرمایید که در ژاپن چطور به بچه‌ها از همان سنین کودکی، مهارتهای مختلف زندگی را از سرو غذا و اداره کلاس گرفته تا پلیس مدرسه و حتی نظافت کامل مدرسه می‌آموزند تا هیچ دانش آموزی به اشتباه تصور نکند که حتما مقصدش بایستی دانشگاه باشد. این ویدئو مربوط به یکی از مدارس دولتی ژاپن است اما خوب است بدانیم که اغلب قریب به اتفاق مدارس ابتدایی ژاپن، دولتی هستند و همین سبک از تربیت کودکان در سایر مدارس ژاپن نیز قابل مشاهده است. به انعطاف بالای فضاهای آموزشی و مبلمان آنها عنایت بفرمایید که چطور ظرف چند دقیقه و توسط خود بچه‌ها، یک کلاس درس تبدیل به یک رستوران می‌شود! 🔹 نکته دیگر مورد تاکید رهبر انقلاب، لزوم طراحی نقشه راه برای تحقق سند تحول بنیادین آموزش و پروش بود. آیا تاکنون به سهم فضا و معماری مدارس در تحقق این سند مهم اندیشیده‌ایم؟ فضای کالبدی مدارس موجود ما تا چه حد می‌تواند بستر مناسبی برای محتوای این سند و تحقق اصول آن باشد؟ اگر هر نوع آموزشی، فضای متناسب با خود را می‌طلبد آیا لازمه تحقق سند تحول، تحول در معماری مدارس ما برای ایجاد تناسب میان ظرف و مظروف در نظام آموزشی مدارس ما نیست؟ @baladetayyeb

یکی از موضوعات مطرح در عرفان اسلامی، علم حروف است که در زیرشاخه‌های مختلف هنرهای اسلامی تداوم یافته است. در برخی یادداشت‌های قبلی، به ارتباط حروف ابجد با معماری اسلامی اشاراتی شد. حالا در این ویدئوی دیدنی، راز ماندگاری موسیقی سریال امام علی(ع) و نقش حروف ابجد در آن را از زبان سازنده آن (استاد فرهاد فخرالدینی) بشنوید. ملاحظه بفرمایید که ایشان چطور این موسیقی فاخر را مبتنی بر نت نویسی عبدالقادر مراغه‌ای (شاعر و موسیقی‌دان قرن نهم هجری) و برپایه شعری که متعلق به زمان حضرت رسول(ص) بوده ارائه کرده است. @baladetayyeb

از "هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا" تا "كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِه" در مسئله عفاف و حجاب 🔹 واکنش اغلب ما به هنگام دیدن تصاویری همچون دو تصویر راست و چپ، از نوع "هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا" (زمر/۲۹) است به این معنا که با درک عدم تساوی میان این دو نوع پوشش، حجاب را تمجید و بدحجابی و بی‌حجابی را تقبیح می‌کنیم‌؛ اما چقدر در ورای "هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا"، به "كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِه" و رابطه زمینه‌ هر تصویر با پوشش موجود در آن تصویر نیز توجه داریم؟ 🔹 دلالت شهرسازانه "كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِه" (اسرا/۸۴) این است که در هم شکستن حریم محلات و لگدمال کردن حرمت خانه‌ها با انواع سیاستهای حریم‌زدا، همچون کاشت بادی است که محصولش، درو کردن طوفان حیازدایی است. حالا هم تا دیرتر نشده بایستی بدانیم که از شروط مهم بسامان کردن وضعیت عفاف و حجاب، اصلاح تدریجی نظام کالبدی شهرهایمان است؛ چراکه اگر عمیق‌تر بنگریم در پس "هَلْ يَسْتَوِيَانِ مَثَلًا"، "كُلٌّ يَعْمَلُ عَلَىٰ شَاكِلَتِه" را هم می‌بینیم؛ همان شاکله‌ای که به ما می‌فهماند که بی‌حجابی‌ها و بی‌عفتی‌های امروز، چیزی نیست جز تراوش شوریِ شرّی که نطفه‌اش را دیروز در کوزه شور شهرهایمان کاشته بودیم. @baladetayyeb

اسلام آمریکایی یعنی در همان حالی که عده‌ای از هموطنانت در ایران محتاج حداقلهای زندگی هستند خانه‌ لاکچری‌ات در کانادا پر از قاب‌های آیات قرآن و کتب مذهبی و نام مبارک علی(ع) باشد. به تصاویر فوق دقت بفرمایید. این هموطن، خانه‌اش را با قیمت ناقابل ۹.۵ میلیون دلار برای فروش گذاشته است، علی برکت الله! البته حق دارد چون خانه‌ای که ۸ اتاق خواب و ۱۲ حمام دارد بیش از اینها می‌ارزد! از این نوع خانه‌های لاکچری در ایران هم کم نداریم، خانه‌هایی که در و دیوارش پر از قاب علی ولی الله است، همان علی(ع) که شبها انبان به دوش می‌کشید تا مبادا در همسایگی‌اش مسلمانی گرسنه بخوابد؛ اما ساکنان چنین خانه‌هایی از علی(ع) اسمش را یاد گرفته‌اند و نه رسمش را. چون اسلام علی(ع) به تعبیر مرحوم امام خمینی اسلام ناب محمدی(ص) بود و نه اسلام رفاه و تجمل، اسلام سازش و فرومایگی، اسلام مرفهین بی‌درد، اسلام مقدس‌نماها، اسلام نکبت و ذلت، اسلام پول و زور و در یک کلام اسلام امریکایی. خدایا پناه می‌برم به تو از این نوع مسلمانی؛ الهی لا تکلنی الی نفسی طـرفه عین ابدا. @baladetayyeb