✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۱۲
مفسر : علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم)
بخش1️⃣: مومن کسی است که #مال و #جان خود را به خدا می فروشد!
ﺑﻴﻌﺖ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﻳﻌﻨﻲ (ﺑﻴﻊ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻝ) . ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺣﺪ ﺍﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮﺩ . #ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮﺩ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎﻉ ﻧﻔﺴﻪ ﻭ ﻣﺎﻟﻪ ﻣﻦ ﺍﻟﻠﻪ ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻲ . ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻴﻌﺖ . ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﺟﺎﻥ👨 ﻭ ﻣﺎﻝ👑 ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﻴﻌﺖ، ﺑﻴﻊ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺧدا ﻓﺮﻭﺧﺖ ﺣﺮﻓﺶ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ «ﻻ ﺍﻣﻠﻚ ﻟﻨﻔﺴﻲ ﻧﻔﻌﺎً ﻭ ﻻ ﺿﺮﺍ» ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺑﻴﻌﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺎﻟﻚ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ، ﺑﻴﻊ ﻧﻜﺮﺩه ﭼﻮﻥ ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﺑﻴﻊ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﺜﻤﻦ(کالا) ﺑﻮﺩﻥ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ . ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺜﻤﻦ(کالا) ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻭﺷﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﺜﻤﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ نمی شود! ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻤﺎﻥ ﻣﺎﻟﻜﻴﻢ ﻭ ﻣَﻠِﻜﻴﻢ، ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﺷﻪ ﺑﻴﻌﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻳﻢ . ﭼﻄﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﺎﺩﻱ ﺍﮔﺮ ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺑﻲ📔 ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻭﺷﻴﻢ ﻳﺎ ﻓﺮﺷﻲ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻭﺷﻴﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺎﻟﻚ ﺁﻥ ﻓﺮﺵ ﻳﺎ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻴﻢ، ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﺎ ﺧﺪﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻴﻊ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻝ ﺭﺍ ﻓﺮﻭﺧﺘﻴﻢ ﺑﻌﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﻢ؟!
بخش 2️⃣: خیلی از کارهایمان فرعونیست!
ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﻜﻨﻴﺪ، ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﺭﺍﻩ، ﺭﺍﻩ #ﻓﺮﻋﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻝ ﻣﻦ🚗 ﺍﺳﺖ ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﺯﺣﻤﺖ ﻛﺸﻴﺪﻡ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ . ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺍﻳﻨﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﺪ . ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺍﺵ ﺩﺭﺳﺖ نیست.ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻴﺎﻧﺪﻳﺸﺪ، ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺳﻠﻄﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻘﻄﻊ #ﻣﻮﺣﺪ_ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ . ﭼﻮﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﺸﻜﻞﺗﺮ ﺍﺯ #ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﭼﻴﺰﻱ ﻫﻢ ﭘﺮ ﻓﻀﻴﻠﺖﺗﺮ🙏 ﺍﺯ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ! (ﻣﺎ ﻗﻠﺖ ﻭ ﻻ ﻗﺎﻝ ﺍﻟﻘﺎﺋﻠﻮﻥ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺜﻞ ﻻ ﺍﻟﻪ ﺍﻻ ﺍﻟﻠﻪ «پیامبر اکرم»)
بخش 3️⃣: #شفاعت چیست؟
خداوند میفرماید اگر غیرخدا بخواهد مالک چیزی باشد ۴ صورت دارد:
۱. به #استقلال و مستقلا👤 مالک باشد: محال است که کسی مالک چیزی باشد که خدا مالک آن نیست. چون (ﺯﻋﻤﺘﻢ ﻣﻦ ﺩﻭﻥ ﺍﻟﻠﻪ ﻻ ﻳﻤﻠﻜﻮﻥ ﻣﺜﻘﺎﻝ ﺫﺭﺓ ﻓﻲ ﺍﻟﺴﻤﻮﺍﺕ ﻭ ﻻ ﻓﻲ ﺍﻻﺭﺽ ){۲۳ سبا}
۲. نه استقلال بلکه به #اشتراک با خدا در مالکیت چیزی شریک👥 باشد: این هم محال است چون (ﻭ ﻣﺎ ﻟﻬﻢ ﻓﻴﻬﻤﺎ ﻣﻦ ﺷﺮﻙ){۲۵ سبا}
۳. نه استقلال و اشتراک بلکه تنها پشتیبان و کمک و #ظهیر خدا در مالکیت بر چیزی باشند: محال است. (ﻭ ﻣﺎ ﻟﻪ ﻣﻨﻬﻢ ﻣﻦ ظهیر){سبا- ۲۶}
۴. ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ #ﺷﻔﻴﻊ ﺣﻖ ﺗﺼﺮﻑ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ🌍 ﻛﺎﺭﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺪﻫﺪ: ممکن است اما با اذن خدا. یعنی ﺑﺎ ﺗﻀﺮﻉ ﺑﻪ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺧﺪﺍﻱ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺪﺭ ﺭﺍﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ #ﻋﺪﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﺎ #ﺭﺣﻤﺖ ﺧﺪﺍ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﺑﺸﻮﺩ ﻭ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﻔﻊ ﻭ ﺟﻔﺖ ﺷﺪﻥ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺭﺣﻤﺖ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻜﻨﻨﺪ . ﭼﻮﻥ ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍﻱ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻓﻘﻂ ﺭﻭﻱ ﻋﺪﻝ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺑﻜﻨﺪ ﻛﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭ است. (ﻭ ﻻ ﺗﻨﻔﻊ ﺍﻟﺸﻔﺎﻋﺔ ﻋﻨﺪﻩ ﺍﻻ ﻟﻤﻦ ﺃﺫﻥ ﻟﻪ) {سبا-۲۸}
@basij_oqm
خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۱۸
مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم)
1⃣ #عبادت غیر خدا تنها در محدوده عبادت خداست و لذا اگر پدر و مادر یا پیامبر اکرم را اطاعت میکنیم به علت دستور خداوند است و در اصل این عبادت خداست لذا اطاعت از دستورات حرام آنها، جایز نیست.
🔺پس «انِ الحکمُ الّا لله» قابل تخصیص نیست چون اطاعت تنها برای خداست و دیگران استقلالی در تبعیت شدن ندارند.
2⃣ جمله «لا اله الّا الله» تنها یک مفهوم دارد نه اینکه شامل یک مفهوم نفی و یک مفهوم اثبات باشد زیرا می گوید: (جز خدایی که فطرت همه شما پذیرفته، خدایی نیست). یعنی وجود خدا توسط هر فطرتی پذیرفته شده و مشخص است و نیاز به تذکر ندارد و این جمله، تنها غیر خدایِ مقبولِ #فطرت را نفی می کند. لذا همه پیامبران از جمله هود و صالح و شعیب در قرآن گفته اند: ما لکم من الهٍ غیره.
3⃣ دو عامل باعث میشود انسان نتواند عابد و موحد شود: عامل درون یعنی #هوس و عامل بیرون یعنی #شیطان
🔺هوس به عنوان عامل درونی، بزرگترین دشمن انسان است، او را از عبادت، تحصیل و سایر کمالات باز میدارد و جز افسوس در پیری چیزی برایش باقی نمیگذارد لذا هوس کاری با انسان می کند که هیچ دشمنی نمیتواند بکند.
🔺شیطان به عنوان عامل بیرونی و ضعیف برای تاثیر بر انسان، راهی جز نفوذ از طریق عامل درونی یعنی هوس ندارد.
4⃣ وقتی انسان بگوید: «من هر کاری دلم بخواهد میکنم» مشخص است که مشرک بوده و مطیع الهه درونیست و لذا گفتنِ «ایاک نعبد» توسط او در نماز، جز لفظی مجازی و غیر حقیقی نیست.
5⃣ #موحد واقعی کسی نیست که خدا را تنها بخاطر ایجاد گندم شکر کرده و خود را سازنده و خورنده نان میداند.
🔺 غیر از ایجاد گندم، پخت نان و خوردن آن نیز فعل خداست که از طریق وسیله ای چون ما صورت میگیرد. قدرت سیر شدن از آن خداست و به همین جهت وی در مورد جهنمیان میفرماید: «لیس لهم طعامٌ الّا من ضریع، لا یُثمِنُ و لا یُغنی من جوع» یعنی غذایی که به آنها داده میشود آنها را سیر نمیکند و خاصیت سیر کنندگی در آن نیست!
لذا تمام صفات و افعال در جهان تنها برای خداست و برای دیگران در هیچ فعلی، #استقلال وجود ندارد. پس توحید در این است که او را تنها فاعل مستقل بدانیم.
@basij_oqm
✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد
📆 جلسه : ۱۹
مفسر: علامه جوادی آملی(تفسیر تسنیم)
🔰 یکی از فواید «ایاک نعبد» این است که انسان نه حاضر است دیگری را عبادت کند و نه حاضر است معبود دیگری واقع شود. بخش دوم تابع بخش اول است و اگر حق نداشت دیگری را عبادت کند پس خودش نیز نباید معبودی در کنار خدا قرار گیرد!
لذا خدا تنها #اطاعت از پیامبر و والدین و غیره را فرمان داده، نه #عبادت آنها را.
🔰 در مورد استعانت نیز چنین است «ایاک نستعین» پس نه باید از دیگری کمک بخواهد و نه خودش مستعان دیگری شود.
1⃣ در آیه ۲ سوره مائده گوید : «تعاونوا علی البر و التقوی»
در اینجا انسان هم کمک کننده هست و هم کمک خواهنده. اما این کمک در برابر کمک خدا، #استقلال ندارد بلکه در جاییست که خدا خواسته و لذا وسیله استعانتِ فعلیِ خداست.
اوصاف فعلی با اوصاف ذاتی متفاوتند. #اوصاف_ذاتی قابل تفویذ یا وسیله قراردادن نیستند اما افعالِ جهان همگی از #اوصاف_فعلی خدایند که بطور معمول به وسیله ی موجودات انجام میشوند.
2⃣ در آیه ۴۵ و ۱۵۳ بقره میفرماید: «استعینوا بالصبر و الصلاة»
همانند مورد قبل در اینجا نیز استقلالی قابل فرض نیست زیرا فعل و تدبیر خدا نامحدود است. در اینجا صبر و صلاة، #شأنی از شؤون الهی هستند و خود، عبادت محسوب میشوند. به این معنا که اگر میخواهید خدا مشکلتان را حل کند از صبر و نماز کمک بگیرید.
3⃣ خدا به مومنین و غیر مومنین وسایل انجام امور خیر و شر را می دهد و اینطور نیست که وسایل غیبت و دروغ یعنی دهان و گوش را به طرفین ندهد یا آنها را از کار بیندازد، اما تصمیم با خود انسان است و نتیجه امور شر به خدا برنمیگردد.
معاصی از #امور_عدمی هستند و ناشی از #جهل یا #نقص هستند که تحت قوه غضبیه انسان انجام میشوند و بنابر این چون امر فعلی نبوده و جهل و نقص در خدا راه ندارد پس افعال شر به خدا برنمیگردند. «ما اصاب من سیِّئةٍ فَمِن نفسِک». نفس همان قوه غضبیه وجود انسان است.
4⃣ انسان حتی اگر کار نیکی کرد تازه مدیون و بدهکار خدا میشود چون انجام این کار خیر، خود، نعمتی از خداوند است. پس باید با #سجده شکر یا غیره، او را شکر کند.
@basij_oqm
💢 غربزدگی؛ اسفناکترین نوع وابستگی
ما در فکر و در اندیشه و در روح وابسته شدیم. این وابستگی بسیار اسفناک است. وابستگی نظامی را با یک روز یا یک ماه می شود رفعش کرد، بیرونشان کرد، وابستگی اقتصادی قابل جبران است، زود می شود جبران کرد. اما وابستگی روحی و انسانی است که بسیار مشکل است...
#امام_خمینی
#استقلال
┅┅┅❀💠❀┅┅┅
بسیج دانشجویی
دانشکده علوم قرآنی میبد
@basij_oqm