🔸«#غلط_ننویسیم ۱» 🔻#علی_نامجو| 📖«غلط ننویسیم» کتابی است به قلم روانشاد ابوالحسن نجفی 📍با استفاده از کد «غلط ننویسیم» از امروز، مطالبی در حوزه نگارش را پیش روی شما گرامیان قرار خواهیم داد. 🔎ما «کراوات» و «شال‌گردن» و «ساعت» و «حلقه» و «گوشواره» را «نمی‌پوشیم». ❌ کراوات پوشیده بود. ✅ کراوات زده بود. ❌ شال‌گردنت را بپوش. ✅ شال‌گردنت را ببند. ❌ ساعت گران‌قیمتی پوشیده بود. ✅ ساعت گران‌قیمتی به دست داشت. ❌ حلقه‌اش را نپوشید. ✅ حلقه‌اش را نینداخت. ❌ گوشواره‌های قشنگی پوشیده بود. ✅ گوشواره‌های قشنگی انداخته بود. معادل فعل انگلیسی «wear» را باید متناسب با زبان فارسی برگزید. این مطلب برداشتی است از نوشته ویراستار گرامی؛ آقای حسین جاوید! 🔴شما هم در #بصیرت_افزایی سهیم باشید. @basirat113_110

🔸«#غلط_ننویسیم ۲» 🔻#علی_نامجو| 📖«غلط ننویسیم» کتابی است به قلم روانشاد ابوالحسن نجفی 📍با استفاده از کد «غلط ننویسیم» مطالبی در حوزه نگارش را پیش روی شما گرامیان قرار می‌دهیم. 📍«سیرمانی» یا «سیرمونی» از برساخته‌های جدید فارسی‌زبانان است. این واژه در لغت‌نامه‌ی دهخدا مدخلی ندارد و اولین فرهنگ معتبری که آن را ضبط کرده، فرهنگ فارسی معین است. 📍جالب اینکه دکتر معین آن را به شکل «سیرمونی» مدخل کرده و معادل «سیرمانی» دانسته است، و نه برعکس. 📍«سیرمانی» یا «سیرمونی» در معانی «سیر شدن» و «قانع شدن» و «اشباع شدن» به کار می‌رود و گرچه بیشتر به «اشتها در غذا خوردن» اشاره دارد، می‌تواند امیال دیگر را هم شامل شود. 📍کاربرد این واژه عمدتاً در گفتار است، هرچند اندک‌اندک به نوشتار هم راه یافته است. 📍ساختمان این کلمه را می‌توان متشکل از «سیر» (sagr فارسی میانه، از ریشه‌ی sag به معنی «خشنود کردن» و «راضی کردن») + پسوند اسم‌ساز «مان» دانست. 📍در واژه‌های گفتاری گاهی پسوند «ی» مصدری یا نسبت هم به «مان» اضافه می‌شود (نظیر «سوزمانی»)؛ «سیرمانی» دقیقاً از همین ساخت بهره می‌برد. در محاوره واکه‌ی بلند «آ» به واکه‌ی بلند «او» تغییر یافته و کلمه به شکل «سیرمونی» درآمده است. 📍گاهی حتی وقتی زبان متن شکسته نیست، از «سیرمونی» به‌جای «سیرمانی» استفاده می‌شود: 🔹«کدخدا گفت: من که عقلم قد نمی‌دهد، همه‌چیز دیده‌ بودیم جز این یکی که آدمیزاد مات‌ومبهوت می‌ماند که چرا اصلاً سیرمونی ندارد.» (عزاداران بیل، غلامحسین ساعدی) 🔹«این‌ها از سیگار سیرمونی ندارند.» (پشه‌ها، جمال میرصادقی) 🔴اما اغلب همان «سیرمانی» به کار می‌رود: 🔹«جوان بودی، آن‌ها هم که سیرمانی نداشتند.» (جن‌نامه، هوشنگ گلشیری) 🔹«هر چه هم آب بخوریم، شربت بخوریم، سیرمانی دروغی می‌گیریم.» (دل دل‌دادگی، شهریار مندنی‌پور) 🔹«تو بچاپ‌بچاپ سیرمانی سرشان نمی‌شد.» (دن آرام، میخائیل شولوخف، ترجمه‌ی احمد شاملو) 🔻کاربرد «سیرمونی» در محاوره عمدتاً با چاشنی طنز همراه است، اما در متون رسمی لزوماً چنین نیست. ضمناً، این واژه هرگز به‌صورت «سیرمانی داشتن» به کار نمی‌رود و فعل آن فقط منفی است. 🔻مثل «تافتان» که به شکل «تافتون» شناخته شده و صورت رسمی آن می‌رود که مقهور صورت محاوره‌ای‌اش شود، «سیرمونی» هم بر «سیرمانی» غالب است و با توجه به مضبوط بودن هر دو کلمه در متون نویسندگان مختلف و نیز در فرهنگ‌های روزآمد، می‌توان هر دو ضبط را درست دانست. 🔸این مطلب برداشتی است از نوشته ویراستار گرامی؛ آقای حسین جاوید! 🔴شما هم در #بصیرت_افزایی سهیم باشید. @basirat113_110

علی نامجو: 🔸«#غلط_ننویسیم ۳» 🔻#علی_نامجو| 📖«غلط ننویسیم» کتابی است به قلم روانشاد ابوالحسن نجفی 📍با استفاده از کد «غلط ننویسیم» مطالبی در حوزه نگارش را پیش روی شما گرامیان قرار می‌دهیم. 📍در عجایب‌المخلوقات طوسی جمله‌ای آمده که خوب است اینجا با هم کمی درباره‌اش بیاندیشیم. 🔹وی را افیون و خمر داد تا بیهوش شد 🔹وی را افیون و خمر داد تا بی‌هوش شد 📍برای اینکه بتوانید «بیهوش» و «بی‌هوش» را تشخیص بدهید و درست بنویسید یک نکته را به یاد داشته باشید: 📍«بیهوشی» وضعیتی پزشکی است و «بی‌هوشی» حالتی خلسه‌وار است یا بی‌حواسی. 📍اگر با تزریق دارو یا بر اثر ضربه از حال رفتید، «بیهوش» شده‌اید، و اگر مثلاً مسکرات شما را از خودبی‌خود کرد یا ناراحتی و دل‌آزردگی باعث شد به محیط اطرافتان بی‌توجه شوید، «بی‌هوش»! 🔴مثال‌های درست: 📌بلافاصله پس از سقوط، بیهوش شد. 📌او را بیهوش کردند و به اتاق عمل فرستادند. 📌چنان بی‌هوش بود که متوجه حضور ادوارد در اتاق نشد. 📌«ز بس نعمت، چون مستان گشت بی‌هوش.» (فخرالدین اسعد گرگانی) 🔻با توجه به توضیحات بالا، در املای جمله عجایب‌المخلوقات طوسی با کدام شکل صحیح است؛ بیهوش یا بی‌هوش؟ 🔴شما هم در #بصیرت_افزایی سهیم باشید. @basirat113_110

🔸«#غلط_ننویسیم ۴» 🔻#علی_نامجو | 📖«غلط ننویسیم» کتابی است به قلم روانشاد ابوالحسن نجفی 📍با استفاده از کد «غلط ننویسیم» مطالبی در حوزه نگارش را پیش روی شما گرامیان قرار می‌دهم و این‌بار بنا دارم به موضوع افعال جعلی بپردازم که احتمالاً در چند قسمت پشت سر هم بیان خواهد شد: 📍بارها در جمع‌های دوستانه به نکوهیدگی استفاده از افعال جعلی اشاره کرده‌ام. 📍در این نوشته می‌خواهم به یک مورد از پرتکرارترین و البته نازیباترین این افعال اشاره کنم؛ 🔹۱_می‌باشد: 📍یکی از آن افعالی که معمولاً در نامه‌های اداری مورد استفاده قرار می‌گیرد و جالب است بدانید رگ و ریشه درستی هم ندارد، همین فعل نازیبای می‌باشد است؛ نگارندگان در نامه‌های رسمی از این فعل در معنای «است» یا «هست» استفاده می‌کنند حال آنکه اگر به ساختار این فعل هم دقت کنید، می‌توانید دریابید که نظم درونی لازم را هم ندارد زیرا در ترکیب این فعل، یک «می» استمراری در ابتدای مضارع مصدر بودن قرار گرفته است؛ «باشد». 📍به کاربرندگان این فعل نکوهیده، معنایی را از آن مراد می‌کنند که نسخه سرراست و زیبای آن را در اختیار دارند. 📍به نظر شما، دستکم اگر بخواهیم به یک وجه بهره‌گیری از افعال که همان شکل ظاهری است، توجه کنیم، اگر بگوییم «آسمان آبی‌ست» زیباتر از «آسمان آبی می‌باشد»، نیست؟ 📍یا مثلاً به جای «در این خانه کسی می‌باشد» بهتر و زیباتر نیست بگوییم: «در خانه، کسی هست.»؟ 📍برای اینکه بتوانید رسم‌الخط سرراست و زیبا را فرابگیرید، لازم است زیادتر از امروز کتاب بخوانید؛ به ویژه کتاب داستان یا رمان! 📍آیا در هیچ کتاب داستان یا رمانی دیده‌اید که نگارنده به‌جای «هست» و «است» از فعل «می‌باشد» استفاده کرده باشد؟ 🔴شما هم در #بصیرت_افزایی سهیم باشید. @basirat113_110

🔸«#غلط_ننویسیم ۵» 🔻#علی_نامجو | 📖«غلط ننویسیم» کتابی است به قلم روانشاد ابوالحسن نجفی 📍با استفاده از کد «غلط ننویسیم» مطالبی در حوزه نگارش را پیش روی شما گرامیان قرار می‌دهم و این‌بار بنا دارم به موضوع افعال جعلی بپردازم که احتمالاً در چند قسمت پشت سر هم بیان خواهد شد: 📍بارها در جمع‌های دوستانه به نکوهیدگی استفاده از افعال جعلی اشاره کرده‌ام. 📍در این نوشته می‌خواهم به یک مورد از پرتکرارترین و البته نازیباترین این افعال اشاره کنم؛ 🔹 می‌گردد به جای می‌شود: 📍یکی از آن افعالی که معمولاً در نامه‌های اداری مورد استفاده قرار می‌گیرد و جالب است بدانید رگ و ریشه درستی هم ندارد، همین فعل نازیبای می‌گردد است که البته اگر در جای خود از آن بهره‌گیری شود بسیار هم زیباست؛ نگارندگان در نامه‌های رسمی از این فعل در معنای «می‌شود» استفاده می‌کنند حال آنکه اگر به ساختار این فعل هم دقت کنید، می‌توانید دریابید معنایش نه آن است که مراد می‌کنند. 📍به کاربرندگان این فعل نکوهیده، معنایی را از آن مراد می‌کنند که نسخه سرراست و زیبای آن را در اختیار دارند؛ خود کلمه می‌شود. 📍برای اینکه بتوانید رسم‌الخط سرراست و زیبا را فرابگیرید، لازم است زیادتر از امروز کتاب بخوانید؛ به ویژه کتاب داستان یا رمان! 🔗شما هم در #بصیرت_افزایی سهیم باشید و کانال بصیرت را به خانواده و نزدیکان‌ خود معرفی کنید: @basirat113_110