#محرم #شعائر #عزاداری #وجوب_عزاداری 🏴 اثبات وجوب عزاداری از طریق آیهٔ «ذوی القربی» ۱ آیهٔ ذوی القربی: ﴿وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه﴾ [۱] «و حقّ ذوی القربی را ادا کن.» ● ذوی القربی کیانند؟ شأن نزول آیه مربوط به مسأله فدک و اهداء نمودن آن سرزمین به حضرت فاطمهٔ زهراء صلوات الله و سلامه علیها است. [۲] امّا با توجّه به کلمهٔ «ذی القربی» و اطلاق آیه، منظور، ادای حقّ اهل بیت علیهم السّلام است. چنان که فرمودند: «وَ آتِ ذَا الْقُرْبى‏ حَقَّه، فِینا خاصّه» [۳] «و حقّ ذی القربی را ادا کن، تنها در مورد ما اهل بیت است.» همچنین روایات بسیار زیاد دیگر که در این زمینه وارد شده است. ◆ وجوب ادای حقّ ذو القربی (اهل بیت عليهم السّلام) آیهٔ مذکور به وجوب پرداخت حقّ ذوی القربی، صراحت دارد؛ زیرا: اولاً صیغهٔ امر، ظهور در وجوب دارد و ظهور حجّت می‌باشد، پس صیغهٔ امر «آت» ظهور در وجوب دارد. ثانیاً طلبِ مطلق، ظهور در طلب حتمی دارد، بدون اینکه نیاز به قرائن داشته باشد. البته باید تکرار نمود که اگر امر به چیزی بر ما وارد شود، لازم است که در سایر اخباری که ممکن است قرینه‌ای بر استحباب این امر دلالت کند تفحّص و جستجو کنیم. چنانکه علمای اصول به وجوب کاوش از مخصّص پیش از عمل به عام، حکم کرده‌اند. این به خاطر کثرت مخصّص در هر باب می‌باشد، نه از جهت تأمّل در ظهور عام بر وجوب، و اگر مخصّصی یافت نشد، باید به اطلاق امر اولیّه عمل نمود و این امر واجب می‌باشد. با این مقدّمه به روایات در باب «حقّ ذوی القربی» وارد می‌شويم. تفحّص و تحقیق در روایات نشان می‌دهد، علاوه بر آن که هیچ گونه تخصیصی حمل بر استحباب ادای این حق وجود ندارد، بلکه نصوص زیادی در خصوص وجوب شناخت این حق و ادای آن و منع از انکار این حق آمده است. ◆ روایات حول حقّ ذوی القربی در روایتی امام علیه السّلام فرمودند: إنّ اللهَ فِي وقتِ کُلِّ صلاةٍ یصلّیها هذا الخلقُ لَعنةً. قال: قلتُ جعلتُ فداکَ وَ لِمَ؟ قَالَ: بِجُحُودِهِم حقّنا وَ تَکذِیبهم إیّانا. [۴] همانا برای خدا در هر وقت از نماز برای این خلق (عامّه و مخالفین) لعنتی است. عرض کردم: فدایت شوم برای چه؟ فرمودند: به خاطر انکار آن ها حقّ ما را و تنها به خاطر تکذیب آن ها ما را. امام صادق علیه السّلام فرمودند: إنکارُ ما أنزَلَ اللهُ انکروا حَقَنا وَ جَحَدونا وَ هَذا لایَتَعاجَم فِیه اَحدٌ. [۵] انکار آنچه خداوند نازل کرده انکار کردن حقّ ما اهل بیت و تکذیب ما می‌باشد و در این امر، احدی ابهام ندارد. حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: اثنا عشر مِن أهلِ بیتی من أعطاهم الله فَهمِی وَ عِلمِی خُلِقُوا مِن طِینَتِی فَوَیلٌ لِلمُنکِرینَ حقّهم بعدِی القاطعینَ فِیهم صِلَتی لا أنالَهُم الله شَفاعَتی. [۶] دوازده نفر از اهل بیت من هستند که خداوند فهم و علم من را به آنها عطا فرموده و از سرشت من خلق شده‌اند، پس وای بر منکرین حقّ ایشان بعد از من، کسانی که صله رحم من را در مورد ایشان قطع می‌کنند، شفاعت من برای ایشان نیست. در روایات دیگر نیز وارد شده است که امام صادق علیه السّلام فرمودند: و ویلٌ لِلمُنکِرینَ حقّنا اهلَ البَیتِ. [۷] «وای بر (یا چاه ویل برای) منکرین حقّ ما اهل بیت.» همچنین در جای دیگر فرموده‌اند: إنّ اللهَ أَخَذَ مِن شِیعتِنا المیثاقَ کَما أخَذَ عَلَی بَنِی آدمَ «ألستُ بِرَبِّکم» فَمَن أوفَی لَنا وَفَی اللهُ لَه الجنّة وَ مَن أبغَضَنا وَ لَم یُؤدِ إلینا حقَنا فَفُی النّارِ خالداً مُخلداً. [۸] همانا خداوند از شیعیان ما پیمان گرفت همان گونه که بر بنی آدم پیمان گرفت که «آیا من پروردگار شما نیستم؟» پس هرکس برای ما وفا کند خدا برای او بهشت را وفا می‌کند و کسی که بغض ما اهل بیت را داشته باشد و حقّ ما را ادا نکند پس در آتش جاویدان و همیشگی خواهد بود. دسته دوّم از روایات اولاً ناظر بر ضرورت شناخت و ثانیاً بر ضرورت ادای این حق تأکید دارد. حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: ألزموا مودَّتنا اهلَ البیتِ، فإنّه مَن لَقَی یَومَ القیامةِ وَ هُوَ یودّنا، دَخَلَ الجنّةَ بِشِفاعَتِنا، وَالّذی نَفسِی بِیدِهِ لاینفَعُ عبد عَمَلَه إلاّ بِمَعرِفَتِنا وَ إداء حَقنِا. [۹] بر شما لازم است مودّت ما اهل بیت، همانا هرکس روز قیامت را در حالی ملاقات کند که مودّت ما را داشته باشد، با شفاعت ما داخل در بهشت می‌شود و به آن کس که جانم در دست اوست قسم که عمل بنده‌ای نفع نمی‌دهد مگر به شناخت ما و ادای حقّ ما. آری بی‌شک عدّه‌ای این حق را نشناخته و عدّه‌ای به انکار و تکذیب این حق پرداختند. اندکند آنان که این حق را شناخته و تا حدّ توان آن را ادا نموده‌اند. از این روست که باید دعا کنیم تا در زمرۀ اینان قرار گیریم و از خدا بخواهیم تا ما را بر ادای این حق یاری و اعانت فرماید #اللهم_عجل_لولیک_الفرج_بحق_الزینب 🌹هیات یاعلی کاشان🌹