🧡انشاءالله از امشب بحثی را راجع به یک مقاله (تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام) در قسمت های مختلف می پردازیم.
🌹مقدمه
امام ساجدان علی بن الحسین (ع) در رساله جامع حقوقی خود، که سند پر افتخار و گران سنگ معارف ناب شیعی است، به بیان حقوق مختلفی که بر عهده فرد مسلمان است، میپردازد. آن بزرگوار حقوق فرزندان و خردسالان را در کانون توجه خویش قرار داده، والدین را با مسؤولیت خطیرشان آشنا میسازد. حساسیت و ظرافت موضوع، امام ساجدان را بر آن داشت تا در منشور حقوقیاش دو بخش را، با عنوانهای «حق الولد» و «حق الصغیر» ، به حقوق فرزندان و خردسالان اختصاص داده، راهنمای تربیتی والدین باشد و شیوههای مطمئن و ره توشههای تربیتی ماندگار را فرا روی آنان قرار دهد. این مقاله بر آن است تا، ضمن نقل متن کلام نورانی امام (ع) در دو بخش «حق الوالد» و «حق خردسال» ، در حد بضاعت نگارنده به توضیح و تبیین آن بپردازد.
📚 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
ادامه وشروع بحث در قسمت پایین🔽🔽🔽🔽
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🌹تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام 1️⃣
✍️اشاره
«واما حق الولدک فتعلم انه منک و مضاف الیک فی عاجل الدنیا بخیره و شره و انک مسئول عما ولیته من حسن الادب و الدلالة علی ربه و المعونة له علی طاعته فیک و فی نفسه فمثاب علی ذالک و معاقب، فافعل فی امره عمل المتزین بحسن اثره علیه فی عاجل الدنیا المعذر الی ربه فیما بینک و بینه بحسن القیام علیه و الاخذ منه و لاقوة الا بالله.» این سخن حاوی نکات مهم تربیتی است که به برخی از آنها اشاره میشود:
1️⃣فرزند، پاره تن انسان
🔸فتعلم انه منک... امام سجاد (ع) در این بخش از سخنانش فرزند را جزئی از وجود انسان و پاره تن او میخواند. بدیهی است که انسان، بطور فطری، خود و اشیا و امور وابسته به خود را دوست دارد، در راه نگهداریاش فداکاری میکند و در مسیر رشد و تعالیاش میکوشد. این حقیقت که فرزند وابسته به انسان جزئی از وجود اوست، مسؤولیتسنگین والدین و لزوم عنایت پیوسته به تربیت و رشد فرزندان را یادآوری میکند.
2️⃣فرزندان مایه افتخار یا ذلت والدین
... ومضاف الیک فی عاجل الدنیا بخیره و شره کودکان پاک و معصومند و سرزمین وجودشان آماده افشاندن هر بذری است. والدین میتوانند باغبانانی دلسوز و با تدبیر باشند و دشت حاصلخیز وجود فرزندانشان را به باغستانی سرسبز و بارور تبدیل کنند یا در شمار کشاورزان ناآگاه و بیتجربه جای گرفته، در سرزمین وجود فرزندانشان خارهای آزاردهنده کشت کنند. البته ثمره تلخ و شیرین فرزندان، سرانجام به والدین میرسد. اگر فرزندان نیک باشند، مایه نیکنامی و افتخار والدین میشوند و اگر درست تربیت نشوند، مایه خواری و بدنامی آنان خواهند بود. آری، چه بسیار والدینی که سالها پیش بدرود حیات گفتند، ولی به سبب فرزندان و یادگاران صالح و شایسته، همچنان نامشان زنده و یادشان گرامی است و ندای «خدایش بیامرزد» مؤمنان هدیه روحشان است. در مقابل گروهی از والدین، به خاطر فرزندان زشت کردارشان مورد خشم و نفرت دیگران قرار گرفتهاند و نفرین مردم پیوسته بدرقه راهشان. بدین جهت امام (ع) در آغاز سخنش میفرماید: «فرزند انسان جزئی از وجود اوست و خیر و شرش با وی گره خورده است.» این هشداری به والدین است که اگر برای تربیت فرزندانشان اهمیت قایل نیستند و اگر آینده فرزندانشان را نمیخواهند، دست کم به نیک نامی خویش بیندیشند.
👈در روزهای آینده بحث ادامه دارد....
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🔽 ادامه مقاله
🔸 تربیت از دیدگاه امام سجاد 2️⃣
3️⃣مسؤولیت والدین
🔻... وانک مسئول عما ولیته. فرزندان ودیعههای الهی و از بزرگترین نعمتهای پروردگارند. آنان صفابخش لحظههای زندگی و مایه طراوت، شادابی و آرامش کانون خانوادهاند. والدین در برابر این ودیعهها و نعمتهای الهی باید هم سپاسگزار باشند و هم احساس مسؤولیت کنند.
🔻شکر نعمت فرزند، درست انجام دادن وظیفه بزرگ و سنگین تربیت است.
🔻آنها خواسته یا ناخواسته این مسؤولیت بزرگ را بر دوش دارند و ضروری است که، ضمن باور کردن این مسؤولیت و اهمیت والایش، جهت انجام دادن درست آن، خود را به ابزار لازم مجهز کنند و با استعانت از خدای منان و عزمی راسخ آن را به انجام رسانند.
🔸محورهای مسؤولیت
🔻در کلام نورانی امام (ع) ، والدین نه تنها مسؤول تربیت فرزندانشان شمرده شدهاند، بلکه محورهای مسؤولیت آنان نیز مشخص شده است. این محورها عبارت است از: 1 - ادب نیکو (من حسن الادب) 2 - خداشناسی (والدلالة علی ربه) 3 - اطاعت خداوند (والمعونة علی طاعته) والدین باید در این سه محور (اخلاق، اعتقادات و پیروی عملی از شرع مقدس) انجام وظیفه کنند. 🔻مسؤولیت آنان تنها تامین غذا، مسکن و بهداشت جسمانی نیست. آنها، پیش از آنکه مسؤول تأمین سلامت جسمانی و تأمین معیشت فرزندان باشند، مسؤولیت تأمین سلامت اخلاقی و اعتقادی و عملی آنها را بر عهده دارند.
🔸شیوه ایفای مسؤولیت
🔻... فیک و فی نفسه. به نظر میرسد که دو کلمه «فیک و فی نفسه» در کلام حضرت به روش اجرای مسؤولیت والدین اشاره میکند.
🔻 بدین بیان که «فیک» به بعد الگوی عملی والدین و «فی نفسه» به تلاش خود فرزند اشاره دارد که البته آن هم در سایه هدایت و کمک والدین به دست میآید.
🔻شیوه الگویی از مؤثرترین و کارآمدترین شیوههای تربیت است و ائمه اطهار: اغلب در تربیت فرزندانشان از این شیوه بهره میبردند؛ یعنی خود الگویی کامل برای فرزندان بودند و با عمل و رفتار خویش آنها را تربیت میکردند.
🔻البته در کنار پدید آوردن الگوی عملی، باید زمینه را فراهم ساخت تا فرزند، خود نیز تلاش کند؛ در پی سعادت خویش برآید؛ در مسیر تربیت گام بردارد و پیوسته به حمایت والدین وابسته نباشد.
🔻در این مرحله، وظیفه والدین هدایت، نظارت و بستر سازی برای تعلیم و تربیت خود جوش است.
🔸پاداش و کیفر مسؤولیت
.🔻.. فمثاب علی ذالک و معاقب، مسؤولیت داشتن آثاری دارد.
🔻اگر به درستی انجام شود؛ فرد سزاوار پاداش و تشویق است؛ و اگر در ایفای آن کوتاهی شود، فرد استحقاق تنبیه و کیفر مییابد.
🔻اگر والدین مسؤولیت خود را درست انجام دهند، شایسته پاداش الهی میشوند؛ و اگر کوتاهی کنند، کیفر در انتظارشان خواهد بود.
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
💦 ادامه مقاله تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام 3️⃣
1️⃣نمایاندن آثار اعمال نیک به فرزند
🔻... فاعمل فی امره عمل المتزین بحسن اثره علیه فی عاجل الدنیا. بزرگ جلوه دادن کار نیک فرزند و نشان دادن اثر اعمال نیک کودک به او از اقدامات مؤثر تربیتی شمرده میشود. بزرگ کردن کار خوب فرزند نوعی تشویق معنوی است، سبب ایجاد و تقویت انگیزه میشود و او را برای انجام دادن کارهای بزرگتر و بهتر آماده میسازد
🔻 والدین نباید از کنار کار خوب فرزند، هر چند در نظر آنان کوچک و ناچیز باشد، با بیتوجهی بگذرند؛ بلکه بجاست آنان را به خاطر کار خوب تشویق کنند، کردارشان را زینت دهند و بزرگ بنمایانند.
🔻 افزون بر این، شایسته است آثار کارهای خوب فرزندانشان را برای آنان ترسیم کنند و به زیبایی نمایش دهند؛ چرا که آنان، با دیدن آثار اعمالشان، اعتماد به نفس بیشتر مییابند و خود را برای انجام دادن کارهای بزرگتر توانا میبینند.
2️⃣نظارت بر رفتار فرزند
🔻... بحسن القیام علیه. بیتفاوتی و غفلت از رشد و هدایت فرزند در زندگی آثاری جبران ناپذیر دارد.
🔻فرزند انسان نونهالی است که به باغبانی دلسوز و با درایت نیازمند است تا از او مراقبت کند؛ بویژه امروز که در اثر تهاجم فرهنگی زمینههای انحراف نوجوانان و جوانان آمادهتر است و دشمنان هدایت و تربیت، برای صید آنان دامهای رنگارنگ گسترانیدهاند. در این موقعیت، نظارت و مراقبت از فرزندان ضرورت مضاعف یافته، مسؤولیت سنگینتر میشود و انجام دادن وظیفه تلاش بیشتر میجوید.
👈 ادامه در قسمت پایین 🔽🔽🔽🔽🔽🔽
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#مقاله
#تربیت
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
3️⃣بهرهگیری از استعدادهای فرزند در تربیت
🔻... والاخذ منه. انسان اشرف مخلوقات است و استعداد رسیدن به رفیعترین قلههای انسانیت را دارد. خداوند استعدادهایی در وجود انسان به ودیعه گذاشت تا در پرتو پرورش صحیح شکوفا شود. علاوه بر استعدادهای فطری و مشترک، که در همه انسانها وجود دارد، هر فرد نیز از تواناییهایی ویژه برخوردار است که ضروری است در پرتو دقت و نظارت والدین و معلمان و مربیان بخوبی شناسایی و حمایت شود تا به رشد و شکوفایی برسد، در سایه آن، راه طولانی تربیت سریعتر پیموده شود و تربیت فرزند آسانتر انجام گیرد.
4️⃣استمداد از پروردگار در تربیت
🔻... ولا قوة الا بالله. تربیت آسان نیست، بلکه ظریف، دقیق و پیچیده است. انسان ماشین نیست تا به سادگی راهاندازی شود.
🔻علم بشر، با همه پیشرفتی که دارد، هنوز در شناخت رموز ابعاد وجودی انسان توفیق کامل نیافته است.
🔻 بنابراین، در امر ظریف تربیت، همراه با تلاش خستگی ناپذیر و پیوسته، همواره باید از آفریدگار یاری خواست. بدین سبب، امام عارفان و سید ساجدان در پایان این نسخه تربیتی فرموده است: ولا قوة الا بالله.
📚تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
👈 ادامه دارد....
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
✍️ مقاله
🌹 ادامه تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام 4️⃣
♦️اشاره
🟢«واما حق الصغیر فرحمته و تثقیفه و تعلیمه و العفو عنه و الستر علیه و الرفق به و المعونة له و الستر علی جرائر حداثته فانه سبب للتوبة و المداراة له و ترک مماحکته فانه ادنی لرشده.»
1️⃣مهربانی
🔸کودک روانی لطیف و ظریف دارد؛ روانی که جز مهربانی برنمیتابد.
🔸او ظرفیت عتاب و تندی ندارد و زود میرنجد و میگرید.
🔸آری، مهربانی ضروریترین نیاز کودک است.
🔸بدین جهت، امام سجاد (ع) آن را اولین حق کودک برمیشمرد و بر حق تربیت و تعلیم مقدم داشت.
🔸این بدان معناست که کودک، پیش از نشستن در کلاس تربیت و تعلیم، باید نسیم خوش مهربانی و عطوفت را تجربه کند؛ اقلیم وجودش از بوی خوش مهربانی عطرآگین گردد و حتی آموزش نیز باید در پرتو مهربانی و عطوفت به انجام رسد.
🔸جالب آن است که در نسخه شیخ صدوق عبارت «فرحمته فی تعلیمه» به چشم میخورد که تصریح بدین امر است.
🔸 بدین سان، در مییابیم که آموزش، بویژه در دوره ابتدایی، باید با مهربانی و محبت همراه باشد. این اصلی اساسی و اجتناب ناپذیر است.
2️⃣تربیت کودک
🔸... وتثقیفه. اساسیترین و ضروریترین حق فرزند و خردسال تربیت اخلاقی و معنوی اوست. تربیت با اهمیتترین هدف و بلکه هدف همه تعالیم و معارف اسلامی است.
🔸زندگی انسان مسلمان در پرتو تربیت اسلامی معنا پیدا میکند و ارج و ارزش انسان به تربیت معنوی و اخلاقی اوست.
🔸وگرنه، به فرموده قرآن، مانند حیوان و بلکه از آن هم پستتر خواهد بود. اهمیت والای تربیت، وظیفه والدین را صد چندان میکند. آنان که در حیات تربیتی فرزندان اولین نقش را بر جای مینهند،
🔸نخستین و اساسیترین وظیفه را نیز به عهده دارند و ضروری است بیش از هر حق دیگری بدین حق اساسی کودک توجه کرده، در انجام دادن درست آن از هیچ کوششی دریغ نکنند.
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🟢 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
3️⃣تعلیم و آموزش کودک
🔸... وتعلیمه. از دیگر حقوق مهم فرزند سوادآموزی و فراگیری دانش است. اهمیت سوادآموزی و دانش به توضیح و تأکید نیاز ندارد. پر واضح است، سعادت هرگونه که تفسیر شود، دانش آموختن اولین و اساسیترین گام رسیدن به آن است.
🔸اگر کسی سعادت را صرفا رفاه مادی و آسایش دنیوی معنا کند، دانش آموختن گام نخست در تحصیل آن است و اگر آن را در قرب الهی و بندگی خداوند جستجو کند که حق همین است باز هم دانش و معرفت از مطمئنترین راههای وصول بدان شمرده میشود.
🔸 دانش کلید حل بسیاری از مشکلات و ابزار دستیابی به بسیاری از مصالح و منافع مادی و معنوی است.
🔸بر والدین، که در برابر سعادت فرزندانشان مسؤولند؛ ضروری است تا زمینه تحقق این حق مهم را برایشان فراهم سازند و آنان را از نعمت سواد و دانش بهرهمند گردانند.
4️⃣عفو
🔸... والعفو عنه. زمینه خطا و اشتباه در اعمال و رفتار کودک بسیار است. آنان در ابتدای مسیر رشد هستند، نه رشد بدنی کافی یافتهاند و نه عقل و تدبیرشان به حد کمال رسیده است. بنابراین، امکان هر نوع لغزش و خطا در رفتار و گفتارشان وجود دارد.
🔸والدین و بزرگسالان باید این واقعیت را بپذیرند که کودکانشان انسانهای کوچکی بیش نیستند و انتظار بزرگان از آنان داشتن خطاست. پس بجاست که از خطاهای آنان با کرامت و بزرگواری درگذرند و پوزش آنان را براحتی بپذیرند.
5️⃣خطا پوشی و تغافل
🔸والستر علیه... والستر علی جرائر حداثته فانه سبب للتوبة. چنانکه بیان شد، در کودکان و نوجوانان، به خاطر عدم رشد کامل عقلانی، زمینه لغزش بسیار است و اشتباه و تقصیر در اعمال و رفتارشان دور از انتظار نیست.
🔸واکنش والدین و بزرگترها، در برابر این لغزشها، دو نوع است یکی آنکه خطاهایشان را سریع به آنان گوشزد کنند، و احیانا به تنبیه و سرزنش آنان بپردازند و دیگر آنکه، ضمن داشتن حساسیت و توجه، به روش خطاپوشی و تغافل که روشی درست و اثربخش است، روی آورند؛ چرا که تغافل از اصول مهم تربیتی است؛ یعنی والدین خود را به غفلت بزنند و چنان وانمود کنند که خطای فرزندشان را ندیدهاند.
🔸چنانچه والدین چنین رفتاری داشته باشند، امکان پشیمانی و بازگشت از خطا بیشتر است؛ اما اگر کودکان و نوجوانان در مقابل هر خطا و تقصیری با سرزنش و تنبیه والدین رو به رو شوند، احساس مجرم بودن کرده، چنان میاندیشند که دیگر اعتبار و ارزشی نزد والدین و بزرگسالان ندارند. این امر باعث میشود که در مراحل بعد نیز لغزش و خطا برایشان زشت نباشد و ارتکاب آن امری عادی شمرده شود. گذشته از این، سرزنش و تذکرهای پیاپی، بذر لجاجت را در وجود فرزند میافشاند و زمینه پذیرش اندرز را در او نابود میکند. امام زینالعابدین (ع) به خاطر اهمیت اصل خطاپوشی و تغافل، این حق را مورد تأکید قرار داده و دو بار آن را بر زبان رانده است.
🔸آن بزرگوار فایده و سبب خطاپوشی را نیز بیان کرده، میفرماید: پوشاندن لغزشهای دوران کودکی و نوجوانی به بازگشت آنان و پرهیز از خطا و لغزش میانجامد.
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🟤 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
6️⃣ رفق و ملاطفت با کودک
🔸... والرفق له. روحیه لطیف کودک با اندک تندی و خشم، آزرده میشود. بنابراین، بزرگسالان، بویژه والدین، باید از گلهای زندگی خویش با لطافت و نرمی مراقبت کنند؛ با صبر و حوصله در برابر آزارهای کودکانه آنان عطوفت و ملاطفت نشان دهند و جز در موارد استثنایی نگاه تند و چهره خشمگین بدانان نشان ندهند.
7️⃣کودکان فقرای درگاه بزرگسالان
🔸... والمعونة له. کودکان کانون نیازمندی و فقرند. نیازهایشان فراوان و کمبودهایشان نمایان است. آنان در لحظه لحظه کودکیشان به حمایت و مراقبت والدین و بزرگترها نیازمندند.
🔸نیازهای جسمانی، نیازهای عاطفی، نیازهای روانی و... از آنان مسکینانی راستین ساخته است. آنها جز در پرتو کمک و حمایت بزرگترها و والدین قادر به رشد و تکامل و حتی ادامه حیات نیستند. بنابراین، بر بزرگسالان است که مستمندان درگاه خویش را یاری دهند و در رفع نیازمندیهای آنان بکوشند.
8️⃣مدارا با کودک
🔸... والمداراة له. ضرورت مدارا و تحمل رفتارهای ناسنجیده کودکان امری روشن است؛ چرا که آنان در طریق رشد و تکاملند، هنوز درکشان کامل نگشته، خوب و بد کارها را براحتی تشخیص نمیدهند، با آداب اجتماعی آشنا نیستند، ارزشها و ضد ارزشها برایشان بیمعناست، خواستهها و انتظاراتشان لباس منطق بر تن نپوشیده است و همچنان در خیالات و پندارهای کودکانه خویش غوطهورند. کنجکاوی و انرژی زیادشان اغلب آنان را به انسانهای شلوغ و پردردسر مبدل ساخته و اعمال و رفتار ناسنجیده و آزار دهنده را ویژگی طبیعیشان ساخته است.
🔸والدین و بزرگسالان باید این موقعیت کودکان را بدرستی درک کرده، با بردباری بسیار خود را برای تحمل کردار نادرست آنان آماده سازند تا از امتحان بزرگ و سخت دوران کودکی فرزندان سربلند برون آیند.
9️⃣ترک لجاجت با کودک
🔸... وترک مماحکته فانه ادنی لرشده. کودکان، به خاطر نداشتن آگاهی لازم و درک کافی، کمبودها و نقصهای بسیار دارند.
🔸آنها چه بسا به لجاجت با والدین و بزرگسالان برخاسته، باعث آزار آنها میشوند.
🔸 در چنین موقعیتی بزرگترها باید با کودکان مدارا کنند و از لجاجت و مخاصمه با آنان جدا بپرهیزند. طبق سخن امام سجاد (ع) این روش برای رشد و هدایت کودکان مناسبتر است.
📚 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🟡 مقاله تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام بخش 2️⃣
قسمت 1️⃣
🔸اشاره
ائمه طاهرین در تربیت فرزندانشان شیوههای مختلفی به کار میبردند و در هر موقعیتی از شیوهای مناسب بهره میجستند. از سیره و سخنان امام ساجدین علی بنالحسین (ع) چنان برمیآید که آن حضرت از سه شیوه «تربیت الگویی» ، «تربیت عملی» و «تربیت موعظهای» بیشتر بهره میبردند.
👈 ادامه در قسمت پایین 🔽🔽🔽🔽🔽
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
قسمت 1️⃣
1️⃣ تربیت به شیوه الگویی
💚تربیت به شیوه الگویی عبارت است از ارائه الگوهای مطمئن و شایسته برای اینکه فرزندان، رفتار و اخلاق آنها را سرمشق خویش قرار داده، در مسیر تکامل و رشد بهتر، گام بردارند.
🧡 بیتردید والدین، بویژه پدر، خود اولین الگوی فرزندانشان هستند و فرزندان رفتار و زندگی آنان را سرمشق خویش قرار میدهند.
💛واقعیت این است که والدین در امر تربیت چند دستهاند؛ برخی به کلی از وادی تربیت دورند و فقط در پی تأمین منافع حال و آینده خویشند. برخی به وادی تربیت قدم نهادهاند، اما راه و رسم تربیت را نمیدانند، گروهی به وادی تربیت قدم نهادهاند و راه و رسم تربیت را نیز تا حدودی میدانند ولی بیآنکه خود تربیت شده باشند، در پی آنند که فرزندانشان تربیت شوند.
♥️اندک والدینی هم هستند که ضمن فرا گرفتن راه و رسم زندگی، هم خود تربیت شدهاند و هم به تربیت فرزندانشان اقدام میکنند. در این بحث، روی سخن ما با دسته سوم است که تربیت ناشده، در پی تربیت دیگرانند. باید از سر سوز و با تمام وجود گفت که زهی خیال باطل! چقدر اشتباه است که والدینی خود طعم شیرین عبادت را نچشیده، راز ارتباط با خالق را نیافته باشند و از فرزندانشان انتظار این امور را داشته باشند.
🤍 آنان که عمر را به بطالت و جوانی را به رذالت و سرمایههای مادی و معنوی را به خسارت در راه غیر خدا دادهاند، چگونه انتظار تربیت فرزندانی نیک نام و صالح دارند؟
💙ذات نایافته از هستی بخش کی تواند که شود هستیبخش امام سجاد (ع) ، بر اساس تربیت به روش الگویی، خود نمونهای کامل برای فرزندان بود و با رفتار و اعمال شایسته خویش فرزندان را به طور غیر مستقیم و با زبان عمل تربیت میکرد. آن بزرگوار، بیش از آنکه با سخن و گفتار به تربیت فرزندان اقدام کند، با عمل آنان را به فضیلت و پاکی دعوت میکرد. جالب آن است که آن امام همام، که به حق زینت عابدان و سرور ساجدان شهرت یافته است، در مواعظ و وصایای متعددش کمتر فرزندان را به عبادت و سجده سفارش میکرد و گویا عمل پیوسته و دلنشین آن حضرت فرزندان را از هر سخن و موعظهای در این باره بینیاز میساخت.
💚نمونههایی از اعمال و رفتار حضرت، که راهنمای تربیتی فرزندانش بود، چنین است:
1 - صاحب «کشفالغمة» مینویسد: آن حضرت دوست نداشت کسی در طهارت یاریاش کند. خودش برای وضو آب فراهم میکرد و شبها قبل از خوابیدن آب را آماده میساخت، در نیمه شب بیدار میشد، ابتدا مسواک میزد و بعد وضو میگرفت و نماز میخواند. نمازهای مستحبی که در روز از او فوت میشد، شب قضا میکرد و میفرمود: فرزندانم، این نمازها بر شما واجب نیست؛ ولی دوست دارم هر کدام از شما که نفسش را بر کار خیری عادت داد، بر آن مداومت ورزد.
2 - سعید بن کلثوم میگوید: من نزد جعفر بن محمد (ع) بودم که از امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب یاد کرده، او را به آنچه سزاوار بود ستایش کرد و فرمود:... هیچ یک از فرزندانش در لباس و فقه از علی بن حسین به او شبیهتر نیست. فرزندش ابوجعفر بر او وارد شد.
🧡 او به قدری عبادت کرده بود که کسی قادر بر آن نبود. ابوجعفر میگوید: او را مشاهده کردم در حالی که رنگش در اثر بیداری زرد شده و چشمهایش در اثر گریه زیاد، بسیار گرم شده بود. پیشانیاش بالا آمده و پرهای بینیاش در اثر سجده گسسته شده بود. و ساقها و قدمهایش به سبب ایستادن در حال نماز ورم کرده بود. وقتی او را در این حال دیدم، نتوانستم گریه خود را کنترل کنم و برایش گریستم. او در حال تفکر بود. اندکی پس از ورودم، متوجه من شد و فرمود: فرزندم، بعضی از صحیفههایی را که در آن عبادت علی (ع) ثبت شده، به من بده. آنها را به او دادم. مقدار کمی از آنها را قرائت کرد.
💛سپس با اندوه آنها را رها کرد و فرمود: چه کسی بر عبادت علی بن ابی طالب قادر خواهد بود. 3 - جابر جعفی از امام باقر (ع) چنین نقل کرد: پدرم علی بن حسین (ع) نعمتی از پروردگار را یاد نمیکرد، مگر آنکه سجده میکرد؛ آیهای از آیات سجده را تلاوت نمیکرد، مگر آنکه سجده میکرد، خداوند هیچ بلای ترسناک و کید دشمنی را از او دفع نمیکرد، مگر اینکه سجده میکرد؛ از هیچ نماز واجبی فارغ نمیشد، مگر آنکه سجده میکرد؛ هیچ اصلاح و آشتی بین دو نفر ایجاد نمیکرد، مگر آنکه به خاطر موفقیت در آن سجده میکرد؛ اثر سجده در تمام مواضع سجود او نمایان بود و بدین علت او را «سجاد» نامیدهاند.
4 - امام باقر (ع) فرمود: علی بن حسین (ع) شبها کیسه نان را بر دوشش میگذاشت و [به مستمندان] صدقه میداد.
5 - آن حضرت همچنین فرمود: پدرم علی بنالحسین (ع) اموالش را دو بار [بین مستمندان] تقسیم کرد.
👈 ادامه دارد.....
📚تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#مقاله
#تربیت
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🧡 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام بخش 2️⃣
💙 اشاره
🔸امام چهارم (ع) با واگذاری مسؤولیت به فرزندان، شرکت دادن آنها در فعالیتهای پسندیده و بردن آنها به مجالس و مکانهای مناسب به طور عملی به تربیت آنان میپرداخت و بر کار آنان نظارت میکرد. در اینجا به جلوههایی از این شیوه اشاره میکنیم:
1️⃣ آموزش احترام به بزرگترها
ابن زبیر محمد بن مسلم مکی میگوید: «ما نزد جابر بن عبدالله بودیم که علی بن حسین (ع) در حالی که فرزند خردسالش محمد (ع) همراهش بود، نزد جابر آمد. علی بن حسین به فرزندش فرمود: «قبل رأس عمک» صورت عمویت [جابر] را ببوس. محمد بن علی (ع) نزد جابر آمد و صورت او را بوسید. جابر که نابینا بود، پرسید: او کیست؟ علی بن حسین (ع) فرمود: پسرم محمد است. جابر محمد را در آغوش گرفت و گفت ای محمد، رسول خدا (ص) تو را سلام میرساند. به او گفتند: ای جابر، چگونه رسول خدا (ص) سلام میرساند؟!! گفت: من نزد رسول خدا (ص) بودم و حسین (ع) در آغوشش بود و با او بازی میکرد. به من فرمود: ای جابر، برای فرزندم حسین (ع) فرزندی خواهد بود که او را علی مینامند، وقتی روز قیامت برپا شد منادی ندا میدهد که سرور عابدان برخیزد؛ و علی بن حسین (ع) برمیخیزد. برای علی فرزندی خواهد بود که نامش محمد است؛ ای جابر، هر گاه او را ملاقات کردی، سلام مرا به او برسان...»
👈 ادامه در قسمت پایین 🔽🔽🔽🔽🔽
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
💦 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
2️⃣همراهی در محکمه قضاوت
🔸ابوبصیر نقل کرده است: «ابوجعفر (ع) به من فرمود: زنی از خوارج «که گمان میکنم فرمود از بنیحنیفه است» نزد پدرم بود.
🔸 یکی از دوستان پدرم به او گفت: ای پسر رسول خدا (ص) ، نزد تو زنی است که از جدت [علی (ع) ] برائت میجوید. پدرم او را طلاق داد. او ادعای مهر کرد [ظاهرا حضرت قبلا مهرش را پرداخته بود] و نزد حاکم مدینه از پدرم شکایت کرد. حاکم مدینه به پدرم گفت: ای علی [بن حسین]، یا سوگند یاد کن و یا مهرش را بده. پدرم به من [که همراه او در محکمه بودم] فرمود: 🔸فرزندم، چهار صد دینار به او بده. گفتم: ای پدر، فدایت گردم؛ مگر حق با تو نیست؟ فرمود: آری فرزندم؛ ولی خداوند را جلیلتر از آن میدانم که به او سوگند یاد کنم.»
3️⃣کلاس درس عذرخواهی
** عنوان: کلاس درس عذرخواهی
ابوبصیر از امام باقر (ع) نقل کرده است که فرمود: «پدرم غلامش را به دنبال کاری فرستاد؛ ولی او در انجام کار کوتاهی کرد. پدرم وی را تنبیه کرد. غلام ناراحت شد و گلایه کرد. پدرم به خاطر این کار ناراحت شد و گریست. آنگاه فرمود: فرزندم، نزد قبر رسول خدا (ص) برو و دو رکعت نماز بخوان و بگو «اللهم اغفر لعلی بن الحسین» ؛ خدایا در قیامت علی بن حسین را ببخش. سپس به غلام فرمود: تو در راه خدا آزاد هستی...» [ذکر این نکته ضروری است که طلب استغفار منافات با مقام عصمت حضرت ندارد زیرا حضرت گناهی مرتکب نشد تا نیاز به استغفار داشته باشد، لکن مقام والای آن حضرت ایشان را بر آن داشت که برای همین اندازه عمل غیر گناه نیز استغفار کند.]
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#مقاله
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🟡 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
💦تربیت به شیوه موعظه
🔸هر چند تربیت عملی و غیرمستقیم مؤثرتر است؛ اما موعظه و نصیحت فرزندان نیز یک شیوه تربیتی مؤثر و مفید است و گاهی آثاری دارد که از تربیت غیر مستقیم برنمیآید، موعظه و نصیحت اگر بجا، منطقی، با لطافت و نرمی و از سر سوز و خیرخواهی باشد، باعث ایجاد الفت و صمیمیت بین والدین و فرزند میشود.
🔸زیرا فرزند احساس میکند والدین او را دوست دارند، با او صمیمیاند و برای او احترام و اهمیت قایلند؛ بویژه اگر والدین قبل از آن محبت بیشائبه و دلسوزی صادقانه خود را نسبت به او نشان داده باشند. موعظه و نصیحت به وقت خاصی اختصاص ندارد.
🔸متاسفانه برخی از والدین فقط هنگامی که فرزندانشان مرتکب خلاف میشوند به فکر نصیحت میافتند. غافل از آنکه موعظه نهی از منکر نیست و غالبا در هنگام ارتکاب خلاف و بعد از آن تأثیر مطلوب ندارد.
🔸موعظه باید قبل از ارتکاب خلاف و برای پیشگیری از آن باشد نه وسیلهای برای درمان. امام سجاد (ع) در فرصتهای مناسب به نصیحت فرزندان میپرداخت و نکات لازم را به فرزندان گوشزد میفرمود. ن
⚡مونههایی از مواعظ آن حضرت به فرزندانش چنین است:
1️⃣ مالک بن اعین جهنی میگوید: علی بن حسین (ع) فرزندش محمد (ع) را چنین وصیت فرمود: من تو را جانشین بعد از خود قرار دادم. هر کس ادعای آنچه بین من و تو است [مقام امامت] کند، خداوند در روز قیامتحلقهای از آتش بر گردنش میآویزد. آنگاه فرمود: فرزندم؛ خداوند را بر این نعمت ستایش کن و سپاسگزار باش. فرزندم، هر که بر تو انعام کرده، سپاسگزاری کن و بر هر که از تو سپاسگزاری کرد، انعام کن؛ زیرا نعمتی که شکرش را به جا آوری از بین نمیرود و نعمتی که کفران ورزی باقی نمیماند. شکر نعمت برای شکرکننده از خود نعمت با برکت تر است. سپس حضرت این آیه را تلاوت فرمود: «لان شکرتم لازیدنکم و لان کفرتم ان عذابی لشدید» (ابراهیم / 7) ؛ اگر شکر نعمت کنی، نعمتت افزون میگردد و اگر کفران ورزی، بدان که عذاب الهی شدید است.
2️⃣ آن حضرت به فرزندش محمد (ع) فرمود: هر که از تو طلب خیر کند، به او خوبی کن؛ اگر او از اهل خیر باشد، خوبی را در جای خودش انجام دادهای و اگر او اهلش نباشد، تو اهلش هستی. هر گاه کسی در جانب راست به تو دشنام داد و به جانب چپ تو آمد و معذرت خواست، عذرش را بپذیر.
👈 ادامه در قسمت پایین 🔽
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#مقاله
#تربیت
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
3️⃣ همچنین به فرزندش فرمود: از آزار دیگران بپرهیز و با ریزش عطایا آنان را نوازش کن. زبان را بر سکوت کمک کن؛ زیرا برای سخن گفتن حالاتی است که موجب زیانش میشود. از دوستی با احمق بپرهیز، هر چند دوست باشد؛ همچنان که از عاقل در صورت دشمن بودن، پرهیز میکنی. از خصومت و ستیز با مردم برحذر باش؛ زیرا یا به مکر شخص حلیم و پرحوصلهای دچار خواهی شد و یا با فرومایهای روبهرو میشوی که آسیب ناگهانی بر تو وارد میکند..
4️⃣ همچنین در کلام دیگری خطاب به فرزندش فرمود: از دروغ گفتن، کوچک و بزرگش، جدی و شوخی اش بپرهیز؛ زیرا اگر انسان دروغ کوچک بگوید بر دروغ بزرگ نیز جسارت پیدا میکند....
5️⃣ عثمان بن خالد از پدرش نقل کرده که: علی بن الحسین در بیماریی که به وفاتش انجامید، فرزندانش، محمد، حسن، عبدالله، عمر، زید و حسین را گرد آورد، فرزندش محمد را کنیه [لقب] باقر داد، سرپرستی فرزندان را به او سپرد و فرمود: فرزندم، خرد راهنمای روح است و دانش رهنمای خرد و خرد ترجمان دانش است. بدان که علم جاودانیتر است و زبان بیهوده گوتر؛ و صلاح تمام امور دنیا به منزله پیمانه پری است که دو سوم آن هوشیاری و ذکاوت و یک سوم آن تغافل و چشم پوشی است؛ زیرا انسان جز از چیزی که شناخته و درک کرده، تغافل نمیکند. بدان که گذشت ساعتها عمر تو را میبرد و تو هرگز به نعمتی دست پیدا نمیکنی، مگر با جدا شدن از نعمت دیگر. برحذر باش از آرزوی دراز، زیرا چه بسیار آرزومندی که به آرزوی خود نرسد....
6️⃣ ثمالی از امام باقر (ع) چنین نقل کرد که: هنگامی که وفات پدرم علی بن حسین (ع) فرا رسید مرا به سینه خود چسبانید و فرمود: فرزندم، وصیت میکنم تو را به آنچه پدرم هنگام وفات، مرا وصیت کرد... بپرهیز از اینکه ستم کنی بر کسی که جز خداوند را برای حضرت خویش نیابد. و نیز فرمود: بر کار حق صبر کن، اگر چه تلخ باشد. 7 - آن حضرت به فرزندش فرمود: فرزندم در گرفتاریها شکیبا باش و معترض حقوق دیگران نشو و برادرت را در کاری که زیانش بر تو بیش از منفعتش برای او باشد اجابت نکن. این حدیث طبق نقل صاحب عقدالفرید به جای عبارت «لا تتعرض للحقوق» «لا تعرض للحقوق» و به جای «منفعته له» «منفعته لک» دارد و معنای حدیث چنین میشود: فرزندم... خود را در معرض هلاکت قرار مده و برادرت را در کاری که زبانش برای تو از نفعش بیشتر است اجابت نکن.
📚 تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام
📣بحمدالله کتاب و مقاله تربیت از دیدگاه امام سجاد علیه السلام را به پایان رسید ،انشاءالله بحث دیگری را شروع می کنیم.
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#مقاله
#تربیت
#بنیاد_بین_المللی_صحیفه_سجادیه
https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
@BONYAD_SAHIFEH
https://ssif1.ir
🔵 کار هدایت و تربیت کار بسیار سختی است.
🔸و به گزارش روابط عمومی آموزش و پرورش شهرستان بافق؛ حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا اعوانی محقق حوزه علمیه قم در همایش مسائل تربیتی در صحیفه سجادیه که با حضور نماینده معلمان مدارس شهرستان بافق برگزار شد، کار هدایت و تربیت انسانها را کار بسیار سختی عنوان کرد.
🔸حجت الاسلام محمدرضا اعوانی گفت: خداوند هنگام ارسال پیامبران خود برای هدایت و تربیت بشر بهترین ها را فرستاد.
🔸وی با اشاره به اینکه مربی کسی است که علاوه بر بهبود آموزشی به بعد تربیت دانش آموز هم توجه کند تصریح کرد:بعد تعلیم اگر تربیت در کنارش نباشد اگر در کنار مادیات معنویت نباشد هدایت صورت نمی گیرد به همین دلیل آموزش و پرورش از این جهت موضوعیت دارد که قرار است ارتقاء سطح کیفی نیروهای خود را داشته باشد.
🔸اعوانی افزود:به همین دلیل خداوند قبل از اینکه انبیا را در بین مردم بفرستد آنها را تربیت کرده است به گفته امیرالمومنین آن کسی که معلم نفس خودش و ادب کننده نفس خودش است از نظر تکریم با ارزش تر است نسبت به معلم دیگران بودن.
🔸پژوهشگر صحیفه سجادیه با اشاره به اینکه معلمین باید قبل از اینکه معلم دانش آموزان باشند معلم خود باشند خاطر نشان کرد:به گفته امیرالمومنین(علیه السلام) شاخص معلم نمونه شدن این است که در کنار علم و قبل از تعلیم؛ تربیت را در اولویت کار خود قرار دهد، معلم آنچه را که می خواهد برای تربیت دانش آموزان انجام دهد؛ قبل از آن باید خود راه راست را انتخاب کند در این صورت بچه ها در مسیر درست قرار خواهند گرفت.
🔸وی به اهمیت انس معلمان با صحیفه سجادیه پرداخت و گفت:
۱_ انس با صحیفه سجادیه همان انس و ارتباط با خداوند است.
۲_ صحیفه سجادیه چون سخن اولیای خدا (امام سجاد علیه السلام)می باشد در واقع همان انس با اولیای خداست.
۳_ اگر معلمی با صحیفه سجادیه انس بگیرد می شود معلم نفس خود به گفته امیرالمومنین علیه السلام
۴_ معلمین باید دلها را به سمت خود جذب کنند.
🔸 نحوه درست تعامل معلم با دانش آموز و اهمیت آن: دغدغه معلمین باید این باشد که دانش آموزان را با مبانی درست پرورش دهند و صحیفه سجادیه کتابی است که تمام این مبانی را در اختیار معلمین قرار میدهد.
🔸محقق حوزه علمیه قم به فرمایشات مقام معظم رهبری اشاره کرد و افزود:صحیفه سجادیه عصاره تفکرات اهل بیت علیه السلام می باشد برای تربیت دانش آموز به نحوی که ولی خدا میپسندد باید صحیفه سجادیه را در راس کار خود قرار دهید.
🔸اعوانی ادامه داد: طبق دعای ۲۵ صحیفه سجادیه امام سجاد از خداوند می خواهد که بچههای مرا دوستدار من قرار بده؛ چون کسی که کسی را دوست داشته باشد به حرف او گوش می دهد با دانش آموز باید جوری تعامل کنید که شما را دوست بدارد. وقتی دانش آموز معلم خود را دوست بدارد به حرف معلم خود گوش میدهد و این جا می توان دانش آموز را تربیت کرد.
او همچنین گفت: چه زمانی دانش آموز معلم خود را دوست می دارد؟ زمانی که معلم در هنگام تعامل و نحوه برخورد با دانش آموز دوستانه برخورد کند؛معلمان نباید با دانش آموزان خود از موضع بالا برخورد کنند، معلم باید بتواند با دانش آموزان خود ارتباط بگیرد تا دانش آموزان مشکلات خود را با معلم در میان بگذارند
تنها راه نفوذ در دانشآموزان برقراری ارتباط صمیمی با دانش آموز است.
او بیان کرد: با بچه ها با اخلاق خوب رفتار کنید و متواضع باشید؛ در صورتی دانش آموز به حرف معلم گوش می دهد که معلم آنچه را که می گوید خود به آن عمل کند و اخلاق نیک داشته باشد.
#امام_سجاد
#صحیفه_سجادیه
#تربیت
#معلمین
#بنیاد_بینالمللی_صحیفه_سجادیه
🔸https://eitaa.com/joinchat/3525050394C01512cc3d2
🆔@BONYAD_SAHIFEH
🌐https://ssif1.ir