•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«فَجَعَلَهُمْ جُذَاذًا إِلا کَبِیرًا لَهُمْ لَعَلَّهُمْ إِلَیْهِ یَرْجِعُونَ ...» #سورهانبیاء، آیا ۵۸ تا ۷۰
گلستانی در آتش🌸
طبق نقل برخی از مورّخان، ابراهیم، نوجوانی شانزدهساله بود که در برابر انحراف قومش ایستاد و آنان را از شرک و بتپرستی نهی کرد.
🌟 بر اساس آیات این سوره، او ابتدا از راه منطق وارد شد و با عموی خویش و قومش در باره بیارزش بودن بتها سخن گفت؛ امّا آنان که از شدّت تعصّب کور شده بودند، راه و رسم پدرانشان را بهانه کردند و گفتند که نمیتوانند به رسوم قدیمشان پشت کنند! پس ابراهیم فکر دیگری کرد تا شاید بتواند قوم خود را از گمراهی نجات دهد.
او در روز خاصّی که همه مردم برای انجام مراسمی به خارج از شهر میرفتند، در شهر ماند و در غیاب مردم، تمام بتها ـ به جز بت بزرگ ـ را شکست و تبرش را بر گردن بت بزرگ آویخت. هنگامی که مردم بازگشتند، با صحنه وحشتناکی روبهرو شدند؛ خدایانی که بر زمین افتاده و قطعهقطعه شده بودند. از این رو فریاد برآوردند: چه کسی جرأت کرده که با خدایان ما چنین کند؟ باید به اَشَد مجازات محکوم شود. برخی گفتند: ما شنیدهایم که جوانی به نام ابراهیم از بتها بدگویی میکند. بدین ترتیب، فرمان بازداشت ابراهیم صادر شد، و او را پیش چشم همه مردم آوردند تا از او اعتراف بگیرند. از او پرسیدند: ابراهیم، تو چنین بلایی به سر خدایانمان آوردهای؟
📍در این هنگام، ابراهیم، حساسترین مرحله نقشه خود را عملی کرد و گفت: بت بزرگ این کار را کرده است. اصلاً از خود بتها بپرسید؛ البته اگر میتوانند سخن بگویند! در این هنگام، وجدان خفته مردم تکانی خورد و هر یک از آنان خود را سرزنش کرد که این جوان راست میگوید و این بتها نمیتوانند سخن بگویند.
✅ آری، ابراهیم به قوم خود فهماند که در برابر موجوداتی بیجان و بدون شعور بر خاک میافتند. امّا این حالت فقط لحظات کوتاهی دوام داشت و پس از آن، دوباره پرده تعصّب جاهلانه بر عقل آنان افتاد و زور و ستم را بر منطق و عقل ترجیح دادند. از این رو آتشی بسیار بزرگ برافروختند تا دشمن خدایانشان را به مشتی خاکستر تبدیل کنند؛ آتشی که از بس بزرگ و سوزان بود، نمیتوانستند به آن نزدیک شوند. پس ابراهیم را در منجنیقی قرار دادند و در آتش افکندند.
🌼 در روایات آمده است که در این هنگام، فرشتگان از خدا تقاضا کردند که این قهرمان توحید را حفظ کند. صحنه عجیبی بود. مردم شوقآمیز فریاد میزدند که شکننده بتها برای همیشه نابود میشود؛ ولی خدای جهان، چیز دیگری میخواست. از این رو قدرت سوزانندگی را از آتش گرفت و در همان حال که شعلههای آتش به آسمان زبانه میکشیدند، در میان آن گلستانی ایجاد کرد و ابراهیم را با آرامی در میان آن فرود آورد. اینجا بود که حقیقت با تمام وجود ظهور کرد و معلوم شد که خدای حقیقی کیست؛ خدایی که نمیتواند از تکهتکه شدن خودش محافظت کند، یا خدایی که پیامبرش را در میان شعلههای آتش سوزان محافظت میکند؛ همان خدایی که قوانین جهان را وضع کرده و اگر صلاح بداند، آنها را تغییر میدهد.
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلَاةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ ۖ وَكَانُوا لَنَا عَابِدِينَ» #سورهانبیاء، آیه ۷۳
پیشوایان هدایتگر ☀️
خداوند در آیات قبل، از پیامبر محبوبش ابراهیم سخن گفت، به فرزند و نوه گرامیاش یعنی اسحاق و یعقوب اشاره کرد و از پیامبر همعصرش لوط سخن به میان آورد.
🌟 در این آیه نیز در مورد ایشان فرموده است: «ما آنان را پیشوایانی قرار دادهایم که مردم را به فرمان ما هدایت میکنند و انجام کارهای خوب و برپا کردن نماز و دادن زکات را به ایشان وحی کردیم و آنان همیشه ما را عبادت میکردند.»
👌 نکته مهم آیه این است که آن پیامبران الهی، «ائمّه» (جمع امام) نامیده شدهاند. مقام نبوّت یعنی دریافت پیامهای خدا و رساندن آنها به مردم؛ امّا مقام امامت یعنی اجرای دستورها و برنامههای الهی. آنها در این مرحله، مربّی انسانها و مجری احکام خدا هستند و وظیفه دارند محیط پاک و شایستهای را برای مردم فراهم کنند. وظیفه پیامبر، نشان دادن راه است و مأموریت امام، رساندن پیروان به مقصد. پس مقام امامت، مقامی بسیار مهمتر و سنگینتر از مقام نبوّت است؛ هرچند ممکن است برخی از پیامبران ـ مانند حضرت ابراهیم ـ هر دو مقام را دارا باشند و نیز امکان دارد که برخی از امامان ـ مانند امامان دوازدهگانه ما ـ پیامبر نباشند.
آری، امام، ناخدای کشتی نجات انسانهاست که به یاری خدا، در توفانهای سهمگین حوادث روزگار، کسانی را که از او پیروی کنند، به ساحل نجات میرساند.
🌼 امامت، منصبی است که از سوی خدا به شخصی داده میشود و تنها او میداند چه کسانی میتوانند از عهده این مأموریت حساس برآیند. در روایتی از امام هشتم میخوانیم: «مگر مردم میتوانند منزلت حقیقی امامت و جایگاه آن را در امّت اسلامی درک کنند تا مجاز باشند امام را خودشان انتخاب کنند؟ قدر و منزلت امامت، بالاتر از آن است که افکار مردم، حقیقت آن را درک کند و آراء و نظریاتشان به آن برسد یا امامی را با اختیار خودشان انتخاب کنند. امامت، مقامی است که خداوند پس از آنکه ابراهیم را «پیامبر» و «دوست» خود قرار داد، به او عطا کرد؛ فضیلتی که با آن به ابراهیم شرافت ویژهای بخشید و یاد و نام او را اعتلا داد... سپس خدا او را بدین صورت گرامی داشت که امامت را در پیامبران و امامانی که از نسل خالص و پاک او بودند، قرار داد و فرمود: وَ وَهَبنا لَه اِسحاقَ وَ یَعقوبَ نافِلَة...» [و امام آیه مورد بحث و آیه قبل آن را تلاوت فرمود].
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«وَذَا النُّونِ إِذْ ذَهَبَ مُغَاضِبًا فَظَنَّ أَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَيْهِ فَنَادَىٰ فِي الظُّلُمَاتِ أَنْ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ...» #سورهانبیاء، آیات ۸۷و۸۸
پیامبری در شکم نهنگ🐋
دیگر یونس خسته شده بود. مردمِ سرزمینش ـ نینوا ـ به سخنان او هیچ توجّهی نمیکردند و نتیجه سالها دعوت و تبلیغ خیرخواهانه او، ایمان آوردن دو نفر بود که یکی از آن دو پیوسته در حال عبادت و دیگری، فردی دانشمند و خردمند بود. 🌼 پیامبر خدا با دو پیروش در این باره مشورت کرد که با این قوم لجباز گمراه چه باید کرد. مرد عالم اعتقاد داشت که باید با صبر و تحمّل به راه خود ادامه دهند و مرد عابد معتقد بود که دیگر شکیبایی دلیلی ندارد و یونس باید دست به آسمان بلند کند و از خدا بخواهد که عذابش را بر آن قوم نازل کند. یونس هم که از ایمان آوردن مردم مأیوس و از آزار و اذیتشان خسته شده بود، پیشنهادِ مرد عابد را پسندید و قومش را نفرین کرد و با خشم و ناراحتی، قوم خود را ترک گفت. او که میدانست به زودی عذاب نازل میشود، از سرزمینش دور و دورتر شد تا به ساحل دریا رسید. آنگاه بر کشتی سوار شد و خود را به دامان دریا انداخت. پس از مدّتی، کشتی شروع به لرزیدن کرد و نهنگ غولپیکری سر از آب بیرون آورد و دهانش را باز کرد؛ چنانکه گویی مأموریّت خاصّی دارد و منتظر شخص معیّنی است. سرنشینان کشتی گفتند: به نظر میرسد شخص خاصّی در میان ماست که باید طعمه این نهنگ شود. پس قرعه کشیدند و قرعه به نام یونس درآمد و یونس به دریا افکنده شد. نهنگ، یونس را در یک چشم بر هم زدن بلعید و از کشتی دور شد. البتّه آن نهنگ دنبال غذا نمیگشت؛ بلکه مأموریّت داشت یونس را مدّتی در شکم خود زندانی کند تا آن مرد الهی در خلوت و تاریکی اعماق دریا، فرصتی پیدا کند تا بیش از هر زمان به وظیفه سنگین خود در برابر خدای بزرگ و خلق او بیندیشد.
👌 آری، آن پیامبر معصوم، مرتکب هیچ گناهی نشده بود؛ ولی بهتر بود کمی بیشتر صبر میکرد و با چنان عصبانیّتی قومش را ترک نمیگفت؛ چه اینکه جزئیترین حرکات پیامبران زیر ذرّهبین خدا قرار دارد. به خواست خدا، یونس در شکم ماهی زنده ماند و به درگاه خدا روی آورد و از خدا خواست که از وی خشنود شود. خدا نیز دعای بنده پاکش را اجابت کرد و به نهنگ فرمان داد که او را در ساحل دریا رها کند. آنگاه بوته کدویی را در کنارش رویاند تا با سایه برگهای بزرگ آن، خود را از آفتاب حفظ کند و با میوهاش قوّت گیرد.
🌟 قوم یونس که پس از نفرین پیامبرشان، از کارهای خود پشیمان شده بودند، با راهنمایی آن مرد عالم، پیش از رسیدن فرمان قطعی خدا در مورد عذابشان توبه کردند و از خدا بخشش خواستند و خدا نیز آنان را عفو کرد. سپس یونس نزد قوم باایمان خود بازگشت و رهبری آن جامعه نجاتیافته را از سر گرفت.
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«فَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَا كُفْرَانَ لِسَعْيِهِ وَإِنَّا لَهُ كَاتِبُونَ» #سورهانبیاء، آیه ۹۴
نیکیها را مینویسیم👌
جهان هستی، بر اساس قوانین آفریدگار دانا و توانای آن اداره میشود و علم و دانش، چیزی جز کشف این قوانین نیست. برخی از این قوانین را از راه علوم بشری مانند فیزیک و شیمی میتوان درک کرد؛ مانند قانون بقای مادّه و انرژی. برخی دیگر امّا از دسترس عقل و حواس بشر دور است و به وسیله وحی و ارتباط بعضی از انسانهای برگزیده ـ یعنی پیامبران و امامان ـ با عالم غیب فهمیده میشود. یکی از قوانین قطعی خداوند که در قرآن کریم به آن اشاره شده، «ثبت و ضبط دقیق اعمال انسانها» است.
🌟 بر اساس آیات قرآن، تکتک اعمال انسانها را موجوداتی نامرئی به نام فرشته مینویسند و در نامه اعمال هر کس ثبت میکنند. این آیه به این نکته اشاره کرده، میفرماید که اعمال مردم باایمان و نیکوکار به هیچوجه بیپاداش نمیماند و بهدقّت نوشته میشود. پیشوایان معصوم ما این حقیقت را بهخوبی توضیح دادهاند.
در روایتی از امیر مؤمنان علی میخوانیم: «خود را از خشم خدا حفظ کنید؛ کسی که در برابر دید او قرار دارید و زندگیتان به دست او، و جنبش و حرکتتان در اختیار اوست. اگر نیّتهایتان را پنهان کنید، از آن آگاه است و اگر آشکارش کنید، آن را مینویسد، و برای این کار، ثبتکنندگان گرامی اعمال را گمارده است که هیچ حقّی را از قلم نمیاندازند و هیچ دروغ و باطلی را ثبت نمیکنند.» در روایت دیگری میخوانیم که آن حضرت از کنار مردی رد شد که سخنان بیمورد و نامربوط میگفت. از این رو فرمود: «ای مرد، تو برای نویسندگان اعمالت، مطالبی را فراهم میکنی تا بنویسند و برای پروردگارت ببرند؛ بنابراین سخنانی بگو که به تو مربوط میشود، و آنچه را که به تو ربطی ندارد، رها کن.»
👌 ثبت اعمال، مطلب هشداردهندهای است. نوشته شدن کارهای انسان بدین معناست که او باید در دادگاه عدل الهی در برابر تکتک کارهایش پاسخگو باشد؛ ولی از سوی دیگر این نوید را به ما میدهد که هر کار خوبی که انجام دهیم، به دقّت ثبت میشود و پاداش آن را خواهیم دید. تجربه چنین مینماید که در این جهان، بسیاری از کارهای خوب، مورد بیتوجّهی و بیمِهری مردم قرار میگیرد و البته گاه انجامدهنده آن از ادامه رفتار خوبش نومید میشود؛ ولی این عکسالعمل از خدا دیده نمیشود و او به تمام کارهای خوب بندگانش ـ حتّی اگر به اندازه ذرّهای باشد ـ پاداش میدهد. پس چه نیکوست که از فرصت نه چندان طولانیِ عمر، بهترین فایده را ببریم و نامه اعمالمان را سرشار از خوبیها کنیم. در روایتی از امیر مؤمنان علی میخوانیم: «انسان مسلمان، سه دوست دارد: نخست، دوستی که به او میگوید: من با تو هستم؛ چه زنده باشی و چه بمیری. این دوست، اعمالش است. دوّم، دوستی که به او میگوید: من تا قبرت با تو هستم. این یکی، فرزند انسان است. گسوّم، دوستی که به او میگوید: من تا هنگام مرگت با تو هستم. این دوست، مال و ثروتش است که پس از مرگ او به وارثان میرسد.»
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ» #سورهانبیاء، آیه ۱۰۵
سرانجامِ حکومت زمین☀️
قرنهاست که تاریخ، حکومت افراد گوناگونی را در حافظه خود ثبت کرده و میکند؛ افرادی که بیشترشان خاطره خوشی از خود به جای نگذاشتند و بر آتش ظلم و قتل و تجاوز و خونریزی و فساد دمیدند. ما نیز در زمانی زندگی میکنیم که اکثر قدرتهای بزرگ، با خدا و خداپرستی بیگانهاند و با ظلم و هواپرستی آشنا.
📍شاید این سؤال در ذهن بسیاری از ما پیش آمده باشد که فرجام حکومت زمین چه خواهد بود. آیا تا زمانی که دنیا برپاست، حکومت ستمکاران نیز پابرجاست؟ یا اینکه روزی فرا میرسد که خورشید بر زمین پر از عدل و انصاف طلوع میکند؟ آیا زمانی میآید که انسانها در هوایی تنفّس کنند که عطر خوبی و مهربانی آن را آکنده باشد؟
☀️ پاسخ قرآن به این سؤال مثبت است. بر اساس این آیه و آیات دیگری از قرآن، زمانی خواهد رسید که یکتاپرستی و عدالت در سراسر زمین حاکم میشود و نشانههای شرک و ظلم از زمین محو شده، افراد شایسته، حکومت آن را به دست خواهند گرفت. در احادیث فراوانی از اهلبیت در توضیح آیه میخوانیم که منظور از «بندگان شایسته» که وارث زمین خواهند شد، حضرت مهدی و یاران او هستند. در حدیثی از امام باقر میخوانیم: «آنان، یاران مهدی در آخرالزمان هستند.» آری، بر اساس قرآن و روایات، سرانجام حکومت جهان به دست شایستگان خواهد افتاد. در روایت معروفی از پیامبر که اهل سنّت نیز آن را نقل کردهاند، میخوانیم: «اگر از عمر جهان جز یک روز نمانده باشد، خداوند آن روز را چنان طولانی میکند تا مرد شایستهای از خاندان مرا برانگیزد که صفحه زمین را پر از عدل و داد کند؛ همانگونه که از ظلم و جور پر شده باشد.»
👌 توجّه به زندگی آخرین پیشوای الهیِ بشر، از دو جـهت بـسیار مهم است: ✨۱ـ اعتقاد به امامت آن حضـرت در دوران غیبت و تلاش برای خشنودی ایشان که اعتقاد به زندگی طولانی آن حضرت، تنها در سایه ایمان به غیب امکانپذیر است. ✨۲ـ اعتقاد به ظهور آن حضرت و برپایی عدالت در سراسر زمین به دست ایشان. وجود چنین اعتقادی، تشنگی و انتظارِ فرا رسیدن آن دوران طلایی را در دل و جان انسان پدید میآورد و به کسب لیاقتِ حضور در آن جامعه نمونه و شایسته تشویق میکند. از این رو ایمان به امامت ایشان، یکی از برترین ویژگیهای شیعیان در دوران غیبت شمرده شده است. در حدیثی از امام سجاد میخوانیم: «کسانی که در دوران غیبت امام دوازدهم زندگی میکنند و به امامت او اعتقاد دارند و منتظر ظهورش هستند، برترین مردم هر زمانی هستند.» همچنین در روایت دیگری از پیامبر گرامی اسلام نقل شده است: «برترین کارهای امّت من، انتظار فرج است.»🌼
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ
«يَا أَيُّهَا النَّاسُ اتَّقُوا رَبَّكُمْ ۚ إِنَّ زَلْزَلَةَ السَّاعَةِ شَيْءٌ عَظِيمٌ...» #سورهحج، آیه ۱و۲
روزی که هوش از سرها میرود‼️
این آیات به یکی از حوادث بزرگی که در آستانه قیامت رخ مینماید، اشاره کرده و برخی از آثار آن را به یاد ما آورده است؛ حادثهای که انسان را از زندگی گذرای مادّی بیرون میبرد و به آینده مهمّی که در انتظار اوست، متوجه میکند؛ آیندهای که اگر امروز به فکر آن نباشد و برایش آماده نشود، هنگام وقوع وحشتناک مینماید و اگر آمادگی برایش پیدا کند، لذّتبخش و دلنواز جلوه میکند.
📍 بر اساس این آیه، رستاخیز با یک انقلاب و تحوّل شدید در عالم هستی برپا میشود؛ زلزلهای بسیار شدید و کوبنده که خداوندی که همه چیز در برابر بزرگیاش ناچیز است، آن را «بزرگ» معرّفی کرده تا همگان بدانند با زلزلههای معمول جهان بسیار متفاوت است؛ زلزلهای که از شدّت آن، زنان باردار، فرزندانی را که در شکم دارند، سقط میکنند و مادران شیرده ـ که مهربانترین افراد به فرزندانشان هستند ـ کودکی را که در دامان دارند، به زمین گذاشته، پا به فرار میگذارند. به سبب آن زمینلرزه، انسانهای گنهکار از حالت طبیعی خارج میشوند و همچون مستان به اینسو و آنسو حرکت میکنند و کارهای نامتعادل از خود نشان میدهند؛ در حالی که آنان مست نیستند؛ بلکه با دیدن عذاب خدا، عقل از سرشان پریده است!
👌 البتّه بر اساس قرآن، قیامت برای همگان یکسان نیست و افراد هر یک به فراخور احوال خود، چهرهای از قیامت میبینند؛ گروهی با چهره عبوس و خشمگین قیامت روبهرو میشوند و گروهی با چهره خندان و مهربان آن. در آیات ۱۰ و ۱۱ سوره انسان، از قول افراد نیکوکار میخوانیم: «ما از روزی عبوس و خشمگین ـ که سختیاش از جانب خداست ـ میترسیم. خداوند نیز آنان را از شرّ آن روز نگه میدارد و طراوت و خوشحالی به آنان هدیه میکند.» در آیه ۱۷ سوره مزمّل نیز میخوانیم: «اگر کافر شوید و ناسپاسی کنید، چگونه خود را از شرّ روزی که بچّهها را پیر میکند، حفظ میکنید؟» در آیه ۸۹ سوره نمل هم آمده است: «کسانی که با خود کارهای خوب به آخرت بیاورند، پاداشی بهتر از آن دارند و در آن روز از ترس و وحشتی بزرگ در امانند.»
💚 پیشوای نخست ما، بهشت و دوزخ را چنین توصیف کرده است:
🌸 بهشت، جایی است که: ✨۱ـ مهمانانش از آنجا نمیروند؛ ✨۲ـ حال و روزشان تغییر نمیکند؛ ✨۳ـ ترس بر آنان مسلّط نمیشود؛ ✨۴ـ بیماری ای به آنان نمیرسد؛ ✨۵ـ در معرض خطری قرار نمیگیرند؛ ✨۶ـ سفری در پیش ندارند تا از منزلی به منزل دیگر کوچ کنند.
📛 دوزخ امّا جایی است که: ۱ـ دستهای دوزخیان را به گردنهایشان میبندند؛ ۲ـ موهای پیشانیشان را به پاهایشان گره میزنند؛ ۳ـ لباسهایی از قیر و پارههای آتش بر تنشان میکنند؛ ۴ـ آنان را در عذابی جای میدهند که حرارتش زیاد است و در خانهای که درِ آن به روی ساکنانش بسته شده است و در آتشی که زبانه میکشد و میغرّد و شعلههایی بلند و صدای ترسناک دارد و ساکنانش آن را ترک نمیکنند و اسیرانش در ازای هیچ چیز آزاد نمیشوند و غل و زنجیرهایش نمیشکند و آن سرا مدّتی ندارد که تمام شود و پایانی ندارد که به اتمام رسد.
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«وَمِنَ النَّاسِ مَنْ يَعْبُدُ اللَّهَ عَلَىٰ حَرْفٍ ۖ فَإِنْ أَصَابَهُ خَيْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ ۖ وَإِنْ أَصَابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلَىٰ وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْيَا وَالْآخِرَةَ ...» #سورهحج، آیه ۱۱
ایمانی بر لبهٔ پرتگاه ⚠️
بر اساس تعلیمات اسلام، هر کس که شهادتین یعنی دو جمله «اَشهَدُ اَنَّ لا اِلٰهَ اِلّا الله وَ اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسولُ الله» را بگوید و به یگانگی خدا و نبوّت حضرت محمّد اقرار کند، در قلمرو اسلام وارد شده، مسلمان شمرده میشود؛ امّا این اقرار زبانی، پایینترین مرحله ایمان است و تا ایمان حقیقی، فاصله زیادی دارد؛ زیرا ممکن است شخصی که به زبان اظهار اسلام میکند، در دل هیچ اعتقادی به آن نداشته باشد و در عمل، از بسیاری از دستورهای آن سرپیچی کند.
➖تاریخ، نام و خاطره بسیاری از مسلمانان ظاهری را به حافظه خویش سپرده است؛ کسانی که در لباس اسلام، به هر گناه و جنایتی دست میزدند و خود را مسلمان معرفی میکردند؛ در حالی که ایمان حقیقی، ایمانیست که در دل و جان انسان نفوذ کرده و با روح و روان او آمیخته باشد؛ چنانکه انسان حاضر نباشد آن را با هیچ چیز دیگری معاوضه کند؛ همانطور که حاضر نیست قلب و مغزش را با چیز دیگری معاوضه کند.
📍خداوند در آیه ۱۴ سوره حجرات، از برخی از بیاباننشینانِ به ظاهر مسلمان سخن میگوید که در یکی از سالهای قحط و خشکسالی وارد مدینه شدند و به امید دریافت کمکی از پیامبر، شهادتین را بر زبان جاری کردند و برای این اسلامِ زبانی، بر پیامبر منّت هم میگذاشتند. خدا به پیامبر خود فرمود که به این افراد بگوید: شما ایمان واقعی نیاوردهاید؛ بلکه میتوانید ادّعا کنید که اسلام آوردهاید؛ زیرا هنوز ایمان در دلهای شما وارد نشده و تنها به زبانهایتان جاری شده است.
👌 آیه مورد بحث (۱۱ حج) نیز به همین نکته اشاره کرده، میفرماید که برخی از مردم، محافظهکارانه دین دارند و همواره دین را در کنار منافع خویش میخواهند؛ مانند کسی که در کنار لشکر حرکت میکند و منتظر نتیجه جنگ است؛ اگر پیروزی باشد، جلو میرود و غنیمت میخواهد و اگر شکست باشد، پا به فرار میگذارد. وضعیّت افراد سستایمان نیز همینگونه است؛ آنان تا زمانی دین را دوست دارند که منافعشان حفظ شود؛ ولی اگر زمانی دینداری با منافع مادّیشان موافق نباشد، پنهانی یا آشکارا آن را کنار میگذارند. این همان حقیقتی است که سرور آزادگان جهان، امام حسین، به آن اشاره کرده و فرموده است: «[بسیاری از] مردم، بردگان دنیا هستند و دین را با زبانهایشان مزمزه میکنند. تا زمانی که زندگیهایشان به خوبی جریان دارد، گرد دین میچرخند؛ امّا هنگامی که با سختیها آزموده شوند، دینداران راستین اندکاند.» آری، این افراد ـ که در زمان ما نیز کم نیستند ـ به دین تنها از دریچه منافع مادّی خود مینگرند و معیار حقّانیّت آن را روی آوردن دنیا به خویش میپندارند و اگر روزی گرفتار مشکلات شوند، فریاد برمیآورند: مگر ما مسلمان نیستیم؟ پس چرا خدا ما را گرفتار کرده است؟! پیامبر گرامی ما چه زیبا فرموده است: نشانههای اسلامِ ظاهری، برای همه آشکار است؛ ولی جای ایمان، در قلب است.💚
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«هَذَانِ خَصْمَانِ اخْتَصَمُوا فِی رَبِّهِمْ فَالَّذِینَ کَفَرُوا قُطِّعَتْ لَهُمْ ثِیَابٌ مِنْ نَارٍ ...» #سورهحج، آیات ۱۹ تا ۲۴
🔥لباسی از آتش؛ لباسی از ابریشم🌸
آفرینش انسان، پیچیده و عجیب است و فرجام او شگفتانگیزتر؛ فرجامی که ممکن است آتش و عذابهای دوزخ باشد، یا بهشت و باغهای پرنعمت آن.
🌟 این آیات با بیانی شیوا به گوشههایی از این دو سرنوشت اشاره میکند و وضعیت دوستان و دشمنان خدا را در جهان آخرت شرح میدهد.
📍ابتدا در باره دشمنان خدا سخن میگوید و چهار نوع مجازات برایشان معیّن میکند. نخست، لباسهایی از آتش است؛ لباسهایی که به فرموده جبرئیل امین، اگر در میان آسمان و زمین آویزان شود، ساکنان زمین از بوی گند و حرارت بیمانندش خواهند مُرد! دوّم، آب جوشانی است که بر سرشان ریخته و در اثر آن، پوستها و درون بدنشان گداخته میشود. البتّه بر اساس آیه ۵۶ سوره نساء، پس از هر بار سوختن و بریان شدن، پوستهای جدیدی بر بدنشان میروید تا بار دیگر عذاب آتش را بچشند. سوم، گرزهای آهنینی که بر سر و بدنشان فرود میآید و آنها را خُرد میکند. چهارم، ممنوعیت خروج از هر نوع عذاب و ناراحتی در دوزخ است؛ به طوری که بر اساس روایات، دوزخیان به اندازه هفتاد سال به قعر جهنّم پرتاب میشوند و پس از آنکه برای رهایی از دوزخ، از این مسیر باز میگردند، دوباره به آن افکنده میشوند. در حقیقت، این فرمان حبس ابد، بیش از آنکه جسم دوزخیان را بیازارد، روحشان را عذاب میدهد.
🔸 در مقابل این نگونبختان که لحظهای آسایش ندارند، دوستان خدا با لطف ویژه او روبهرو میشوند.
✨ از جمله اینکه خداوند آنان را به باغهای سرسبز بهشت وارد میکند؛ باغهایی که زیر درختانش نهرهای زلالی جاریست. ✨و با دستبندهایی از طلا و مروارید زینت میشوند و لباسی از ابریشم خالص بر تن میکنند. به این ترتیب، مردان در بهشت، زیباترین لباسهایی را به تن میکنند که در دنیا از آن محروم بودند و دستبندهای جواهرنشان در دست دارند و زنان با زینتها و لباسهایی آراسته میشوند که هیچگاه با آنچه در دنیا داشتهاند، مقایسهشدنی نیست. در روایت زیبایی از پیامبر اکرم میخوانیم: «اگر لباسی از لباسهای بهشتیان بر مردم دنیا افکنده شود، چشمانشان تحمّل دیدن آن را ندارد و بیشک از شوق نگاه کردن به آن جان خواهند داد!»
البتّه ما هر چه در باره بهشت و دوزخ بشنویم، بسیار پایینتر از واقعیت آن است و ما تنها در حدّ درک و فهم ناقص خویش میتوانیم تصوّری از آن داشته باشیم. امیر مؤمنان علی در این باره فرموده است: «آنچه از دنیاست، شنیدنش بزرگتر از دیدنش است، و آنچه از آخرت است، دیدنش بزرگتر از شنیدنش.»
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَنْ لَا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ...» #سورهحج، آیات ۲۶ تا ۲۸
عبادتی با منافع فراوان 🌟
یکی از فروع دهگانه دین، «حج» است و بر هر مسلمانی واجب است که در صورت توانایی، دستکم یک بار در عمرش به مکّه رود و اعمال حج را به جا آورد.
🌟 این آیات به تاریخچه حج و برخی از وظایف حجگزاران و منافع حج اشاره میکند. ابتدا داستان تجدید بنای کعبه را میگوید و به زمانی اشاره میکند که خداوند محلّ خانه کعبه را به حضرت ابراهیم نشان داد تا آن را بازسازی کرده، برای مردمی که قصد طواف و رکوع و سجود در آنجا دارند، پاک کند؛ بدین صورت که باد تندی وزید و خاکهایی را که روی ویرانههای کعبه ریخته شده بود، کنار زد و محلّ آن را آشکار کرد. پس حضرت ابراهیم همراه فرزند بزرگوارش اسماعیل، دیوار خانه کعبه را بالا بردند و آن را بازسازی کردند. در این هنگام، خداوند به حضرت ابراهیم فرمان داد که مردم جهان را برای انجام اعمال حج دعوت کند. او عرض کرد: خدایا، صدای من به گوش همه مردم نمیرسد. خدا به او فرمود: تو اعلام کن و من به گوش آنها میرسانم. ابراهیم بر مکانی که هماکنون به «مقام ابراهیم» معروف است، ایستاد و انگشت بر گوش خود گذاشت و رو به سوی شرق و غرب کرد و ندا داد: ای مردم، حج خانه کعبه بر شما واجب شده است؛ پس به دعوت پروردگارتان پاسخ دهید. خدا نیز صدای او را به گوش همگان رساند.
اکنون نیز به وسیله آخرین پیام خدا ـ یعنی قرآن ـ آن ندا به گوش ما رسیده است. آری، خدا به وسیله ابراهیم از همه مردم دعوت کرد که پیاده یا سواره و از راههای دور و نزدیک نزد او بیایند و با انسان کامل و راه و رسم و سخنان توحیدیاش آشنا شوند و با شرکت در مراسم حج، منافع مادّی و معنوی آن را مشاهده کنند.
🌼 برخی از آن منافع، اینهاست: ✨۱ـ انسان در حج از علاقههای دنیایی فاصله میگیرد و شهرت و ثروت و مقام و لباسهای رنگارنگش را کناری گذاشته، با پوشیدن لباس سفید احرام به یاد میآورد که او چیزی جز بنده کوچک خدا نیست که برخی از امتیازات مادّی در دورانی کوتاه به امانت به او سپرده شده است. ✨۲ـ او با یادآوری ایثار و اخلاص ابراهیم و خانوادهاش و فداکاریهای پیشوایان دین در این سرزمین، بیش از پیش از زندگی روزمرّهاش فاصله میگیرد و میفهمد که مهمترین مقصد یک انسان مسلمان، بندگی خدا و حفظ دینش است. ✨۳ـ همچنین مسلمانان با حضور در کنار یکدیگر، فرصتی برای تبادل اطّلاعات و گفتگوهای فرهنگی پیدا میکنند و حتّی میتوانند پس از انجام مراسم حج، به معاملات حلال و پرسود اقتصادی با هم رو کنند. ✨۴ـ در کنار اینها، شکوهِ سیاسی امّت اسلامی در مراسم حج نمود مییابد. امام صادق در این باره فرموده است: «تا زمانی که خانه کعبه برپاست، دین اسلام نیز پابرجاست.»✅
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«ذَٰلِكَ وَمَنْ يُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ» #سورهحج، آیه ۳۲
نمادهای اسلام ✳️
دین اسلام، برنامههای متنوعی را برای رشد مسلمانان پیشنهاد کرده است؛ امّا در میان این برنامهها، برخی کلیتر هستند و همچون سرفصل موضوعات یک کتاب، مهم به نظر میآیند. در واقع میتوان این نوع برنامهها را «نمادهای دین خدا» (شَعائِرَاللهِ) برشمرد؛ برنامههایی که در نخستین برخورد با آیین اسلام، توجّهبرانگیزند.
👌 بدون شک یکی از مهمترین نمادهای اسلام، توجّه به کعبه، صفا و مروه و جایگاههای حج است؛ مکانهای باشکوهی که هر ساله میلیونها مسلمان بدانها توجّه میکنند و اعمال عبادی آنان در کنار این مکانها اجرا و پذیرفته میشود.. البته اسلام نمادهای مهم دیگری نیز دارد که باید مورد توجّه و بزرگداشت مسلمانان قرار گیرد. مثلاً قبور پیشوایان دین، از نمادهای مهم اسلام است که بزرگ داشت این مکانهای مقدّس و زیارت آنها، از اهمّیّت فراوانی برخوردار است. در روایات معصومین، تأکید فراوانی بر زیارت قبر پیامبر و قبور اهلبیت شده و برای این کار، پاداش فراوانی ذکر شده است. همچنین برپایی مجالس عزاداری در مصائب اهلبیت، بهویژه مصائب امام حسین، یکی از نمادهای مهم دین است که مورد توجّه ویژه پیشوایان دین بوده است.
🌟 این آیه در جمله کوتاهی به یک حقیقت بسیار مهم اشاره میکند؛ حقیقتی که توجّه به آن، پرده از یک راز مهم برمیدارد. به فرموده این آیه، بزرگداشتِ نمادهای اسلام، کاری واجب و لازم است؛ ولی منشأ این بزرگداشت باید توجّه به خدا و جلب رضایت او باشد، نه ریا و خودنمایی. آری، بسیاری اوقات، افراد متظاهر و ریاکار، به تعظیم و بزرگداشت شعایر الهی دست میزنند؛ ولی سعی و تلاش ایشان، از قلبی خالص و باتقوا سرچشمه نگرفته است؛ بلکه از دل و جانی برخاسته که نیّتهای غیر الهی مانند کسب شهرت و مقام و خودنمایی به مردم در آن جای دارد.
✅ در حدیثی میخوانیم که پیامبر اکرم به سینه مبارک خود اشاره کرد و فرمود: «حقیقت تقوا اینجاست.» آری، گزاردن حج، زیارت قبور معصومین و عزاداری برای ایشان، هنگامی باارزش است که با اخلاص و تقوا همراه و از هر گونه ریا و خودنمایی پاک باشد.
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«أَفَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ يَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ يَسْمَعُونَ بِهَا ۖ فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ ...» #سورهحج، آیه ۴۶
چشمهای بینا؛ دلهای نابینا‼️
🌟 در این آیه و آیات مشابه آن، انسانها به دقّت و توجّه در آثار باستانی و ویرانههای قصرها و خانههایی که از جبّاران و ستمکارانِ گذشته به جای مانده، دعوت شدهاند تا به خوبی با آنها آشنا شوند و پس از آن در دل و جان خویش این نکته را بررسی کنند که این افراد چه انجامی یافتهاند؛ کسانی که با ثروت مردم، قصـرها ساختند و با اشک چشم آنان، باغهایشان را سیراب کردند... ولی اکنون بدنهایشان که در ناز و نعمت به سر میبرد، پوسیده و قصرها و باغهایشان به ویرانهای تبدیل شده یا در اختیار عدّه دیگری است و سالهاست که در شکنجهگاه دوزخ عذاب میشوند.
👌 قرآن چه زیبا میفرماید: «چه بسیار باغها و چشمهها که از خود به جای گذاشتند؛ و زراعتها و قصرهای زیبا و گرانقیمت؛ و نعمتهای فراوان دیگر که در آن غرق بودند! چنین بود ماجرای آنان، و ما ثروت و قدرت آنان را [از ایشان گرفتیم و] به اقوام دیگری ارث دادیم.»
💢 بهراستی بررسی این حقیقت، انسان را به چه نتیجهای میرساند؟ آیا جز این است که زندگی دنیایی ـ هر قدر هم پر زرق و برق و طولانی باشد ـ روزی به پایان میرسد و از انسان گرفته میشود؟ آیا لذّت چنددهساله، ارزش ظلم و بیداد و گناهی را دارد که فرجامش هزاران سال رنج و زحمت خواهد بود؟
📍 آری، بهراستی اگر انسان از ابزار شناخت خود ـ مانند چشم و گوش خویش ـ بهخوبی بهره گیرد و حقایق جهان را دریافت کند و بهدرستی از آنها نتیجه گیرد، آیا باز هم دچار اشتباهات گذشتگان میشود؟ البته مشکل این است که گاهی این ابزار شناخت، در پی گناه، غرور و تکبّر، ظلم و فساد و لجاجتِ با حق و حقیقت از کار میافتد و توانایی تحلیل و نتیجهگیری صحیح انسان از دست میرود. در این حال، چشمهای انسان به ظاهر میبیند و گوشهایش به ظاهر میشنود؛ ولی چشم و گوش دلش کور و کر شده و دارندهاش از انسانیّت خویش سقوط کرده است. در روایتی از پیامبر اسلام میخوانیم: «بدترین نابینایی، نابینایی دل است.» در روایت دیگری از همان حضرت میخوانیم: «هنگامی که خدا بخواهد در حق بندهای نیکی کند، چشمان قلب او را میگشاید تا چیزهایی را که از او پنهان بوده، مشاهده کند.» ✅
❉@boostanemaaref🌸
•·•❉🌸🌼 #تفسیر_قرآن 🌼🌸❉•·•
«وَیَسْتَعْجِلُونَکَ بِالْعَذَابِ وَلَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ وَإِنَّ یَوْمًا عِنْدَ رَبِّکَ کَأَلْفِ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ ...» #سورهحج، آیات ۴۷ و ۴۸
یک روز و هزار سال برای خدا یکسان است✅
بر اساس آیات قرآن، پیامبران خدا دو وظیفه مهم داشتند: ✨۱ـ بشارت افراد باایمان و نیکوکار به رحمت الهی و بهشت ابدی (تُبشیر)؛ ✨۲ـ ترساندن کافران و گنهکاران از خشم و عذاب الهی (اَنذار). در آیه ۴۸ سوره انعام میخوانیم: «ما، پیامبران را بشارتدهنده و هشداردهنده میفرستیم.» پیامبر اسلام نیز مانند انبیای گذشته، مردم را به عذاب الهی هشدار میداد و به یاد کافران و گنهکاران میآورد که کفر و گناه، خشم خدا را برمیانگیزد و به دوزخ و عذابهای طاقتفرسای آن منجر میشود؛ امّا بسیاری از کافران، به جای پیروی از دعوت پیامبر، از درِ انکار و لجاجت وارد میشدند و میگفتند: هر چه زودتر عذاب خدا را برای ما بیاور! آنان گمان میکردند که پیامبر همانطور که مأمور هشدار آنان است، مأمور آوردن عذاب نیز هست.
پس مسخرهآمیز و توهینکنان از او میخواستند که در آوردن عذاب الهی شتاب کند و هر چه زودتر آن را بر سرشان فرود آورد! خدای بزرگ در پاسخ این درخواست ابلهانه کافران، به پیامبر خویش دستور داد که به آنان بگوید: زیاد عجله نکنید؛ خداوند هرگز از وعده خود تخلّف نمیکند. کسی عجله میکند که میترسد فرصت از دستش برود و امکاناتش تمام شود؛ امّا برای خدایی که از ازل تا ابد بر هر کاری توانا بوده و هست، عجله معنا ندارد و او هر زمان که اراده کند، میتواند وعدههایش را عملی کند. برای او یک ساعت و یک روز و یک سال تفاوتی ندارد؛ زیرا هزار سال از سالهایی که ما میشمریم، برای خدا با یک روز تفاوتی ندارد. بنابراین، کافرانی که از روی حقیقت یا برای مسخره کردن این درخواست را میکنند، باید بدانند که عذاب در انتظار آنهاست و دیر یا زود سراغشان میآید، و اگر مهلتی به آنان داده شود، فرصتی برای بیداری آنان و تجدید نظر در رفتارشان است؛ ولی باید بدانند که پس از نزول عذاب، درهای توبه کاملاً بسته میشود و دیگر راهی به سوی نجات وجود ندارد.
🌟 آری، یکی از صفات خدا، «حلیم» است. حلیم به کسی گفته میشود که در مجازات عجله نمیکند و آن را به تأخیر میاندازد. خداوند بارها خودش را با این صفت معرّفی کرده و به دیگران فهمانده که بنا ندارد کسانی را که از فرمانش سرپیچی میکنند، بلافاصله عذاب کند؛ زیرا خواست قطعی او این است که انسانها در دنیا با اراده و اختیار خود، راه خوب و بد را انتخاب کنند و به مژدهها و هشدارهایی که پیامبرانش از غیب برای آنان میآورند، ایمان آورند (یؤمِنونَ بِالغَیب). اگر امّا مردم بلافاصله و پس از هر گناهی عذاب میشدند، دیگر از ترس عذابِ فوری دست به کارهای بد نمیزدند و نه به سبب ایمان به وعدههای خدا در آینده. از این رو خداوند به مردم مهلت داده است تا شاید در فرصت زندگیشان توبه کنند و اگر هم بر کفر و گناه پافشاری کردند، عذابشان زیادتر شود!
❉@boostanemaaref🌸