💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی 🔸 پيامبر صلى الله عليه وآله، اين گروه را به عنوان «گروه سياسى» و هر يک را مسئول اداره و هدايت قبيله خود قرار داد و به موازات آن، شهر مدينه، به چندين «ناحيه» يا «بخش» تقسيم می‌شد. 🔹 در هر ناحيه يا بخشى، يک رئيس (نقيب) و چندين نائب رئيس (عريف) نيز وجود داشت. پيامبر صلى الله عليه وآله براى اداره كل نقبا، رئيسى تعيين كرد كه به او «نقيب النقباء» گفته می‌شد.¹ 🔸 و بدين ترتيب، مجموعه شوراى سياسى دولت مدينه، از ۴۹ نفر تشكيل مى شد و هر نقيب، داراى سه عريف بود كه بر امور مالی، اجتماعى و اطلاعاتی رسيدگى مى كرد. شخص پيامبر صلى الله عليه وآله، در رأس قدرت قرار گرفته بود و تمامى مسائل اجتماعى، با تصميم گيرى وى حل مى‌شد.² اما پس از هجرت پيامبر صلى الله عليه وآله به مدينه و استقرار در آن جا و به ويژه پس از امضاى پيمان مشترک دفاعى با يهود در محافظت از شهر، وى، شوراى دوازده نفره را تغيير داد و مسلمانان با اعضاى بيشتر و مشاركت گسترده تر، به اداره امور پرداختند. --------------------------- ١. محمد حميد الله، مجموعة الوثائق السياسية للعهد النبوي، بيروت: دارالارشاد، ۱۹۶۹، ص ۶۹. ٢. سيد محمد ثقفى، ساختار اجتماعى و سياسى نخستين حكومت اسلامى در مدينه، قم: انتشارات هجرت، ۱۳۷۶، ص ۹۱. 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات #ربیع_الاول ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی 📝 تدوين اولين قانون اساسى جهان: 🔹 نخستين قانون اساسى مدون جهان، در اولين سال هجرت رسول اعظم صلى الله عليه وآله به مدينه، توسط آن بزرگوار تنظيم شد. 🔸 آن حضرت، براى اين كه روابط اجتماعى مسلمانان را به نحوى روشن و دقيق تثبيت نموده، حقوق، مسئوليت و موقعيت اجتماعى گروه هاى گوناگونی را كه در يک شهر زندگى مى‌كردند، تعيين كند، دست به تنظيم يک اساس‌نامه يا «قانون اساسى» زد كه مشتمل بر ۴۷ ماده بود.¹ 👇🏻برخی از ماده‌های مهم آن: 1⃣ تكوين «امت اسلامى»، شامل هر كسى مى‌شود كه اسلام را بپذيرد و ايمان بياورد؛ گرچه در آينده و فارغ از ويژگى‌هاى قبيلگى و عواملى نظير خون و نژاد است و علاوه بر آن، كسانی كه در اين نظام عضويت دارند، حقوقشان با يكديگر مساوى است. 2⃣ پيامبر صلى الله عليه وآله واحدهاى قبيلگى آن روز را به رسميت شناخته، حق پناهندگى، ديه مشترک (خون بها) و بعضى حقوق مالی (بيمه) را تضمين كرده بود. 3⃣ اين پيمان، وحدت ملى را تضمين مى‌كند و همه در جنگ و صلح، برابرند؛ الزامات مالی كه ناشى از وقوع جنگ‌ها باشد، مشترک است و در هنگام جنگ، خدمت نظامى، يك تعهد الزامى است و همه بايد به صورت يكسان، در آن شركت داشته باشند. البته پيامبر صلى الله عليه وآله يهوديان را تنها در دفاع از مدينه دخالت داد، نه در جنگ‌هاى هجومى. 4⃣ اين سند، امنيت داخلى شهر مدينه را تضمين مى‌كرد و هر گونه جنگ داخلى، محكوم شد. 5⃣ تنظيم عدالت اجتماعى و تنظيم امور قضايی و ادارى، از مهم‌ترين اهداف و محتواى اين منشور بود. 6⃣ اين قرارداد، در مورد استقلال دينى و اجراى احكام شرعى يهود، استقلال قائل بود و در مورد هم‌پيمانان آن‌ها نيز رعايت مى‌شد. 7⃣ اين معاهده، ارتباط مسلمانان را با يكديگر، به ويژه در حمايت از مظلوم و احياى حق، مورد تاكيد قرار مى‌داد. 8⃣ این سند، حق پناهندگى را در حق همه قبايل عرب و يهود، محترم مى‌شمرد و بدين ترتيب، مسلمانان پس از امضاى قرارداد، امت واحدى را به وجود آوردند و نسبت به اجراى محتواى قرارداد، التزام كامل داشتند و آن را محترم مى‌شمردند. در نتيجه، دولت مدينه را با سه گروه داراى استقلال و تشخص سياسى، يعنى مهاجران، انصار و يهود، به وجود آوردند.² --------------------------- ١. سيد محمد ثقفى، ساختار اجتماعى و سياسى نخستين حكومت اسلامى در مدينه، صص ٩٣-١۵٠ ٢. همان، ص ١٠٩ 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات #ربیع_الاول ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی 🌐 بخشی از تشكيلات ادارى دولت نبوى: 1⃣ بخش فرهنگ الف) آموزش همگانی پيامبر صلى الله عليه وآله علاوه بر آموزش معارف دينى، به سواد آموزى و آموزش خواندن و نوشتن توجه ويژه اى داشت؛ چنان كه عده اى از مسلمانان را استخدام كرد تا به كودكان انصار، خواندن و نوشتن ياد دهند و شرط آزادى هر يک از اسيران بدر را كه خواندن و نوشتن مى دانستند، تعليم ده تن از اصحاب و فرزندان آنان قرار داد و به زيد بن ثابت دستور داد تا زبان عبرى و سريانی را بياموزد. ¹ ب) تبليغ معارف دينى پيامبر صلى الله عليه وآله بعضى از اصحاب را براى آموزش قرآن در شهرمدينه، به يارى طلبيد. ² ج) گروه نويسندگان كاتبان، ایشان را در انجام كارهايى مانند آمارنويسى، گزارش نويسى، بايگانی، كتابت وحى و…يارى مى كردند. از اين افراد، چهار تن مخصوص نوشتن وحى بودند (امام علی علیه‌السّلام، عثمان بن عفان، ابىّ بن كعب، زيد بن ثابت). دو تن در امور زندگى، به آن حضرت مدد مى رساندند (خالدبن سعيد بن العاص و معاوية بن ابی سفيان). دو نفر آن چه را ميان مردم پيش مى آمد، مى نوشتند (مغيرة بن شعبه و حصين بن نمير) و دو تن، مطالب مربوط به قبايل و مسائل مربوط به آنها رابراى مردم مى نگاشتند (عبداللّه بن ارقم بن يغوث و علاء بن عقبه). همچنين زيد بن ثابت، نامه هايی را كه خطاب به پادشاهان بود، مى نوشت. ³ 🔵 چنين تشكيلاتی، كاركرد دبيرخانه را داشت و متشكل از بايگانی و مجموعه اى از ديوان، كتابت و غيره بود. ⁴ ------------------------------ ١. پرویز سعیدی، سازمان ادارى و مالى در زمان رسول خدا صلى الله عليه وآله. ٢. جهشايرى، الوزراء و الكتاب، ص۴۰ ـ ۴۲. ٣. حسن ابراهيم حسن، تاريخ سياسى اسلام، ترجمه ابوالقاسم پاينده، ص ۱۰۰ و ۱۰۱. ۴. تراتيب الادارية، ج ۱، ص ۲۲۰-۲۲۵. 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» 🤝 #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی 🌐 بخشی از تشكيلات اداری نبوی: 2⃣ بخش اقتصاد الف) جمع آورى منابع مالی رسول خدا صلى الله عليه وآله افرادى را معيّن كرده بود تا زكات، جزيه، صدقات و ماليات را جمع آورى كنند كه به چنين افرادى، «مصدّق» گفته مى شد. و در مجموع، تعداد عاملان و مصدقان زكات، ۲۸ نفر بودند. ¹ ب) مصرف و توزيع صدقات شخصى كه پولی را از طرف رسول خدا صلى الله عليه وآله بين مردم توزيع و تقسيم مى‌كرد، مُوزّع ناميده مى شد. ² ج) نظارت اقتصادى امور اقتصادى در عهد پيامبر خدا صلى الله عليه وآله، مبتنى بر احترام به مالكيت خصوصى مشروع بود و همه فعاليت هاى اقتصادى و بازار، زير نظر و مراقبت دولت بوده است تا مبادا در معاملات، از التزام به حدود شرع، تخلف شود و در بعضى حالات، متخلفين تنبيه مى شدند ; مثلا هر محتكرى كه از عرضه كالاهاى خود و فروش آن با قيمت مناسب كه متناسب با قدرت خريد مصرف كننده بود، امتناع می‌ورزيد، به دستور پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله ، تحت پيگرد قرار مى گرفت. ³ ---------------------------- ١. محسن الموسوى، دولة الرسول، ص ۲۸۲ ; بحارالانوار، ج ۲۱، ص ۳۷۳ ; اسدالغابه، ج ۲، ص ۲۴۷ ; سيره ابن هشام، ج ۴، ص ۲۴۸ ; تراتيب الادارية، ج ۱، ص ۳۹۲. ٢. ساختار حكومت پيامبر صلى الله عليه وآله. ٣. سازمان ادارى و مالی در زمان رسول خدا صلى الله عليه وآله. 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» 🤝 #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات #ربیع_الاول ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی 🌐 بخشی از تشكيلات اداری نبوی: 3⃣ امور قضايی الف) قضاوت شخص پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله در جريانات فراوانی، پيامبر صلى الله عليه وآله به عنوان مرجع، داور و حاكم، در جهت رفع اختلاف و فصل خصومت، قضاوت مى كرد و ضوابط و قوانين قضاییِ خويش را اعلام مى كرد. ¹ ب) نصب و اعزام قضات پيامبر صلى الله عليه وآله، متناسب با نياز جامعه اسلامى، افرادى را كه صلاحيت داشتند، به عنوان قاضى به شهرهاى ديگر مى فرستاد. ² ج) مجازات و اجراى حدود در مواردى كه گناهكار استحقاق اجراى حدّ داشت، پيامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله به آن اقدام مى كرد. ³ -------------------------- ١. حر عاملى، وسائل الشيعه، ج ۱۸، ص ۱۶۸ ; ر.ك: احمد بن حنبل، مسند، ج ۵، ص ۳۲۷. ٢. تراتيب الادارية، ج ۱، ص ۲۵۸. ٣. شيخ طوسى، خلاف، ج ۴، ص ۵۰۶ ; تراتيب الادارية، ص ۲۹۴ و ۳۰۰. 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» 🤝 #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات #ربیع_الاول ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی 🌐 بخشی از تشكيلات اداری نبوی: 4⃣ امور نظامى و امنيتى الف) فرماندهى پيامبر صلى الله عليه وآله فرماندهى حدود ۶۰ جنگ را بر عهده داشت كه همه جنبه دفاعى داشتند و گاهى نيز به نيابت از خويش، افرادى را براى فرماندهى برخى جنگ ها تعيين مى كرد. ب) تقسيمات لشكرى حضرت رسول صلى الله عليه وآله در تنظيم لشكر، شيوه متعارف در آن عصر را به كار مى برد و لشكر را به پنج گروه قلب، ميمنه، ميسره، مقدمه و ساقه، تقسيم مى كرد. ¹ ج) مناصب نظامى سمت هاى نظامى متعددى در لشكر پيامبر صلى الله عليه وآله وجود داشت؛ به عنوان مثال، «صاحب لوائ» به علمدار و پرچمدار پيامبر صلى الله عليه وآله در نبرد گفته مى شد و «اميرالرماه»، به فرمانده تيراندازان در جنگ، اطلاق مى شد. ² د) نيروى انسانی و آمادگى دفاعى در مواقع نياز، جهاد بر تمامى مسلمانان واجد الشرايط كه توانايی مبارزه و دفاع را داشتند، واجب بود و هزينه جهاد نيز بر عهده خود مسلمانان بود و آنان به عنوان افراد ارتش، حقوق دريافت نمى‌كردند. پيامبر همواره خواهان آمار دقيق مردان مسلمانِ بود وبراى آمار مسلمانان مرد، دفتر و سجل هاى مدونی موجود بوده است. ³ --------------------------- ١. اسدالغابه، ج ۲، ص ۳۵۷ . ٢.ساختار حكومت پيامبر(صلى الله عليه وآله) . ٣. التراتيب الاداريه; به نقل از صحيح مسلم، ج ۱، ص ۲۲۰ ـ ۲۲۱ . 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» 🤝 #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات #هفته_وحدت ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی هـ) تاكتيك هاى جنگى دكتر عباس محمود العقاد، در كتاب «عبقريه محمد صلى الله عليه وآله»، فنون جنگى و تاكتيك هاى نظامى پيامبر صلى الله عليه وآله را با پيشرفته ترين و مشهورترين روش هاى نظامى معاصر، مقايسه كرده و نشان داده است كه پيامبر صلى الله عليه وآله به عنوان يک رهبر سياسى و نظامى لايق، از همه فنون نظامى، اطلاع كامل داشته و توانسته است به همه اهداف سياسى و نظامى خود نايل آيد.¹ ✅ پيامبر صلى الله عليه وآله، به جاى روش هاى معمول كرّ و فرّ (جنگ و گریز) ، روش «زحف» يا پيشروى آهسته را جايگزين كرد و جاسوسىِ نظامى را به عنوان برترى تاكتيكى در جنگ عليه دشمن، در برنامه خود داشت. علاوه بر آن، عده اى را به عنوان مُخذل منصوب كرد؛ يعنى كسانى كه روحيه دشمن را با كيد و سياست، تخريب كرده، آنها را مهياى شكست نظامى كنند و به اصطلاح، جنگ روانی راه مى انداختند. ▫️ چنان كه نعيم بن مسعود بن عامر اشجعى، در جنگ احزاب، چنين مأموريتى داشته است. او در جنگ خندق، مسلمان شده بود و با نقشه، روحيه بنى قريظه را تخريب كرد. وى بين دو سپاه قريظه و غطفان، در جنگ خندق، اختلاف انداخت تا از مدينه رفتند. رسول خدا صلى الله عليه وآله فرمود: «الحرب خدعه ; جنگ فريب است». ² ---------------------- ١. ساختار اجتماعى و سياسى نخستين حكومت اسلامى در مدينه، ص ۱۲۵ـ۱۳۱ ; على اصغر فيض پور، تاكتيك هاى جنگى رسول خدا(صلى الله عليه وآله) . ٢. سيره ابن هشام، ج ۳، ص ۲۴۰ . 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» 🤝 #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی و) مسائل امنيتى و اطلاعاتی 📜 بررسى هاى تاريخى، بيان‌گر اين واقعيت است كه مسائل امنيتى و كسب اطلاعات لازم از فعاليت ها و تحركات دشمنان و گروه هاى مخالف، از اهميت ويژه اى در سياست هاى نظامى و دفاعى پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله برخوردار بوده است. 🔸 ایشان علاوه بر اين كه شخصا بر مسائل امنيتى و اطلاعاتی نظارت داشت، تضمين امنيت دولت در شهرها و جلوگيرى از تاخت و تاز دشمن خارجى و گردآورى جنگجو، را از مسئوليت هاى ادارى واليان خويش قرار داد. در جنگ ها، حضرت راهنماى جنگ داشت؛ يعنى شخصى كه اطلاعاتی در خصوص زمان، زمين و موقعيت هاى مختلف نيروهاى خودى و دشمن داشت، رسول خدا صلى الله عليه وآله، از اطلاعات او در جنگ استفاده مى برد. 🔹 براى آگاهى از توطئه هاى داخلى و خارجى، به ويژه در برخوردهاى نظامى، عده اى از مسلمانان را براى كسب خبر از شرايط دشمن و اطلاع از تصميمات و برنامه هاى آنان، اعزام مى كرد. در كتاب هاى تاريخ و سيره، نام برخى از اين مأموران و نوع مأموريتشان ثبت شده است. ¹ 🔸 علاوه بر عيون و جاسوسان كه كاركرد گروه اطلاعات ـ عمليات را ايفا مى كردند، براى فريب دشمن، شخصى شبيه پيامبر صلى الله عليه وآله مى شد و به جاى وى، در قلب لشكر قرار مى گرفت. 😯 🔹حفاظت پيامبر صلى الله عليه وآله در جنگ ها، يك اصل مهم بود و بدين خاطر، همواره عده اى به عنوان محافظ، اطراف وى حضور داشتند. پيامبر صلى الله عليه وآله براى رعايت حفاظت اطلاعات، براى هر فرماندهى كه منصوب مى شد، يكى را مأمور مى كرد تا او را كنترل كند! ² 🔸 در مواردى كه يكى از كارگزاران دولتى، مورد اتهام و سوء ظن قرار مى گرفت، پيامبر افرادى را جهت تحقيق و بررسى تعيين مى كرد و اگر از فرماندهان جنگ، كسى مورد اتهام بود، رسول خدا برخى از اصحاب مورد اطمينان خود را، براى بررسى و ارائه گزارش، همراه آن سپاه اعزام مى كرد. ³ ------------------------- ١. سيره ابن هشام، ج ۳، ص ۳۶۱ـ۳۶۲ ; ر.ك: آية الله مكارم شيرازى و همكاران، پيام قرآن، ج ۱۰ . ٢. سيره ابن هشام، ج ۳، ص ۲۴۰ . ٣. وسائل الشيعه، ج ۱۱، ص ۴۴ . 🍃 ادامه دارد... «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» 🤝 #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿

💠 #انسان_کامل_تشکیلاتی 🌐 بخشی از تشكيلات اداری نبوی 5⃣ تقسيمات كشورى 🔸 رسول خدا صلى الله عليه وآله پس از فتح عربستان، براى اداره كشور پهناور خويش، استانداران، واليان و اميرانی، براى نواحى و شهرهاى بزرگ معيّن و نصب كرد; (١) چنان كه عتاب بن اسيد را به فرماندارى مكه منصوب كرد. (٢) 6⃣ سياست خارجى الف) اعزام سفير و ارسال نامه به سران كشورها مأموريت و رسالت الهى پيامبر صلى الله عليه وآله جهانی بود و به هيچ وجه، منحصر به مدينه يا حجاز نبود; بدين خاطر، آن حضرت پس از تشكيل دولت خود در مدينه، با دولت هاى بيگانه، روابط برقرار ساخت و با اعزام سفير و ارسال نامه به سران ديگر كشورها، رسالت خود و اصول سياست خارجى دولت خويش را اعلام كرد. (٣) ب) اداره رسائل و ترجمه اين اداره، از چند نفر از اصحاب تشكيل شده بود كه وظيفه ترجمه نامه‌ها و گفت‌وگوها و مذاكرات رسول اكرم صلى الله عليه وآله و هيئت‌هاى خارجى را برعهده داشت. (۴) ج) عقد پيمان هاى سياسى يكى از مهم ترين پيمان ها، پيمان حضرت با يهوديان مدينه (۵) و ديگرى پيمان صلح حديبيّه با قريش بوده است. (۶) د) پذيرش هيئت‌هاى خارجى پيامبر صلى الله عليه وآله در مدينه، خانه‌اى ايجاد كرد تا هيئت‌هاى سياسى كه براى ديدار با آن حضرت و تشرف به اسلام و يا با هدف ديگرى به مدينه وارد مى شدند، در آن جا از آنها پذيرايی شود. (٧) ✅ همان گونه كه مشاهده مى‌شود، پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه وآله، به دليل برخوردارى از شئون و اختيارات مختلف الهى و در راستاى فعليت بخشيدن به اهداف عالی خويش، در زمينه‌هاى گوناگون سياسى، اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى، داخلى و خارجى، اقدام به تأسيس دولت كرد و پيشرفته ترين و كارآمدترين تشكيلات ادارى و سازمان هاى مورد نياز عصر خويش را به وجود آورد، به نحوى كه با وجود مدت زمان كوتاه و مشكلات و موانع متعدد، بيشترين و مؤثرترين دستاوردها را در جهت آزادى، عدالت، هدايت، تكامل و ترقی مادى و معنوى جامعه بشرى، به ارمغان آورد. 📖 به پایان آمد این دفتر، حکایت هم‌چنان باقی است. ------------------------ ١. شمس الدين، نظام والحكم والاداره فى الاسلام، ص ۵۵۵ . ٢. ساختار حكومت پيامبر(صلى الله عليه وآله) . ٣. يعقوب جعفرى، مسلمانان در بستر تاريخ، ج ۱، ص ۸۰ . ۴. ر.ك : دولة الرسول، ص ۲۷۴ ; تراتيب الادارية، ج ۱، ص ۲۵۱ ; اسدالغابه، ج ۲، ص ۲۷۹ . ۵. ر.ك: سيره ابن هشام، ج ۲، ص ۵۰۱ . ۶. ر.ك : مكاتيب الرسول، ص ۲۸۲ . ٧. دولة الرسول، ص ۲۸۹ . «بازخوانی نظام تشکیلات نبوی از شهادت تا ولادت پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله» 🤝 #تعامل_و_ارتباطات_در_تشکیلات ☕️ @cafe_taamol ツکافه تخصصی تعامل✿