📙 وقتی سیم‌ها به سخن درآمدند: نقش تلگراف در تحولات ایران 🔺نخستین ارتباط تلگرافی در ایران در سال 1271 هجری شمسی میان مدرسه دارالفنون و کاخ گلستان برقرار شد که مخابره‌ای آزمایشی بود. تلگراف از سال 1272، در پی انتشار اخبار و اطلاعات مربوط به آن در روزنامه وقایع اتفاقیه، در ایران شناخته شد. اخبار مربوط به گسترش تلگراف در جهان، کاربردهای متنوع و تسهیل‌کننده‌ آن، به طور مکرر گزارش می‌گردید. 🔺در تمامی این گزارش‌ها برای سیم و دستگاه تلگراف از تعابیری چون چرخ الماس، چرخ آتشی، سیم آهن، راه سیم آهن، چرخ صاعقه و سیم صاعقه استفاده شده است. 🔺شکل فرنگی این واژه ظاهراً در 1273 به صورت «تلغراف» به زبان فارسی راه یافت. یک سال بعد، کرشش اتریشی (معلم کل توپخانه در دارالفنون)، با نظارت و اهتمام علیقلی میرزا اعتضادالسلطنه (رئیس کل دارالفنون)، از عمارت سلطنتی (کاخ گلستان) به باغ لاله زار سیم تلگراف کشید که اجرای موفقیت‌آمیز آن، منجر به گسترش خطوط تلگراف تا سلطانیه و زنجان در 1275 شد. متن کامل را اینجا بخوانید https://www.cafetarikh.com/news/50082 🆔 @cafetarikh

📙 دیپلمات نمایشنامه‌نویس! 🔺 انگلستان از آغاز تا پایان سلطنت قاجار، ۲۶ نماینده سیاسی در بوشهر استخدام کرد؛‌ سفیرانی که هیچکدام مسایل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی منطقه را فراموش نکرده و جملگی در کنار فعالیت‌های دیپلماتیک، در گزارش‌ها و خاطرات خود به شکل مفصل به این مسائل پرداخته‌اند. 🔺 یکی از این نمایندگان «سر لوئیس پلی» بود که در سال‌های۱۸۶۳ تا ۱۸۷۲ میلادی در بند بوشهر مشغول فعالیت بود. نام او بیش از یکصد سال است که در پژوهش‌های حوزه نمایش همواره دیده می‌شود. 🔺 یکی از آثار او نمایشنامه مذهبی «حسن و حسین» است که در دو جلد منتشر شده و به روایتی ۳۷ مجلس تعزیه‌ای می‌پردازد. از نگاه او، «اگر موفقیت یک نمایش به میزان تاثیراتی باشد که بر خوانندگان یا تماشاگران خود می گذارد، هیچ نمایشی تاکنون موفق تر از تراژدی جهان اسلام یعنی تراژدی حسین(ع)  نبوده است.» منبع: جهانشیر یار احمدی،  نقش هنرمندان سیاسی و سیاسیون اهل هنر در تئاتر ایران در دروه قاجاریه، مجله هنر و معماری، تابستان ۱۳۹۰، شماره ۴۵ https://www.cafetarikh.com/news/36324/ 🆔 @cafetarikh

📙 قلعه‌ای بازمانده از دوره ساسانی 🔺 قلعه‌ای باشکوه از دوران ساسانی در ۲۰کیلومتری جنوب غربی فومن خودنمایی می‌کند. این قلعه که به قلعه حسامی یا رودخان معروف است، در کنار روستایی به همین نام است و با دیوارهایی به طول ۱۵۰۰متر و ۶۵ برج و بارو گردشگران را جذب خود کرده است. این قلعه در ارتفاعی بین ۶۶۵ تا ۷۱۵ متر از سطح دریا واقع شده و کنار آن رودخانه‌ای با نام رودخان جاری است. 🔺 قلعه رودخان از دو بخش ارگ (محل زندگی حاکم) و قورخانه (محل فعالیت‌های نظامی و زندگی سربازان) تشکیل شده است. ارگ در قسمت غربی قلعه است که دو طبقه دارد و سازه آن از آجر است. قراول‌خانه‌ها در دو طبقه با نورگیرها و روزنه‌های متعدد برای نظارت سربازان در قسمت شرقی قرار دارد. چشمه‌ای نیز میان قلعه وجود دارد. چهل برج دیده‌بانی دورتادور قلعه را احاطه کرده است. گفتنی است هیچ دشمنی نتوانسته به این قلعه زیبا نفوذ یا آن را فتح کند. https://www.cafetarikh.com/news/36997/ 🆔 @cafetarikh

📙 نقارخانه‌های قجری 🔺 در دوره قاجار، نقاره اغلب در مواردی خاص نواخته می شد، از جمله در هر بامداد و شامگاه، در روزهای عید که سلام رسمی برپا می شد، به هنگام جلوس سلطان بر تخت، در روز عید قربان و شبهای رمضان، در تعزیه تکیه دولت و در روزهای اسب دوانی که شاه نیز به سوارکاری می پرداخت. در دوره قاجار، نقاره خانه‌ها همچنان در ارگ سلطنتی، فعال بودند. 🔺 به تعبیر اوژه اوبن جهانگرد، در نقاره خانه پایتخت یکصد ساززن عضویت دارند و آنها با سر و صدای ناموزون و وحشتناک هر صبح و شام، به طلوع و غروب آفتاب درود می فرستند. 🔺 افراد نقاره خانه به چهار جوخه تقسیم می شوند و هر جوخه به ترتیب شیپور، نی لبک و طبل های بزرگ می‌زنند. جمع آنان، دسته موزیک دربار را تشکیل می‌دهند و در رفتن شاه به جایی، جزو ملتزمین به رکاب به شمار می‌روند. منبع: اوژن اوبن، ایران امروز، ترجمه علی اصغر سعیدی، تهران، ۱۳۶۲ https://www.cafetarikh.com/news/36483/ 🆔 @cafetarikh

📙 موسیقی‌درمانی در طب سنتی ایرانی 🔺 موسیقی درمانی، حرفه ای مرتبط با بهداشت و سلامتی است که در آن فرد درمانگر، موسیقی و تمام جنبه های فیزیکی، هیجانی، ذهنی‌، اجتماعی‌، زیبایی شناختی‌ و روحی آن را به کار‌ می‌گیرد‌ تا‌ با حفظ افزایش سلامتی درمـان شـونده کمک شود. بر‌ اسـاس کـتیبه های یافت شده در سال ١٣٤٩ در جندی شاپور، علم موسیقی و درمان با‌ موسیقی‌ از دپارتمان‌هایی بوده است که‌ هر‌ دانشجوی‌ پزشکی‌ آن‌ زمان باید فرا‌ می گرفت . 🔺 پرستارهایی هم که در آن بیمارستان در آن زمـان تـربیت می‌شدند، باید در نواختن چند ساز‌ اصلی‌ تبحر‌ داشتند. موسیقی هنگام زایمان زنان دربار ساسانی‌ نیز‌ از‌ لوازم‌ کار‌ یک‌ پزشک بود. چنانکه از مطالب فوق برمی‌آید، موسیقی درمانی در ایران باستان تأثیرگذار بـوده و از جـایگاه مـطلوبی برخوردار بوده است . منبع:کریم همتی،  بررسی تأثیر شنیدن آوای بدون کلام در کنترل علائم حیاتی بیماران، ۱۳۹۳ https://www.cafetarikh.com/news/37139/ 🆔 @cafetarikh

📙 گلایه شوروی از تبعیض ایران! 🔺 بدگمانی و بی اعتنائی به دنبال رد موافقتنامه قوام سادچیکوف در ۲۹ مهر ۱۳۲۶، روابط ایران و شوروی وارد یك مرحله بحرانی شدید گردید و دولت شوروی با ارسال یك سلسله یادداشت‌های تهدیدآمیز و با اشاره به مواد ۵ و ۶ عهدنامه ۱۹۲۱، ایران را تهدید به وارد کردن قشون و قطع مناسبات سیاسی کرد. 🔺 در ۲۸ آبان ۱۳۲۶ سفیر شوروی در نامه‌ای خطاب به قوام السلطنه نوشت: «دولت شوروی نمی‌تواند متذکر نشود که تصمیم مجلس راجع‌به بی‌اثر بودن قرارداد تشکیل شرکت مختلط نفت ایران و شوروی برای شمال ایران، با وجود بقای امتیاز نفت ایران و انگلیس در جنوب ایران یك تبعیض فاحش نسبت به اتحاد جماهیر شوروی است.»  https://www.cafetarikh.com/news/50084 🆔 @cafetarikh

📙 مغز متفکر هویدا بود و رابط ساواک منصور 🔺 روزگاری که حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا در آلمان و اشتوتگارت به ظاهر در سفارت ایران، اشتغال داشتند و در باطن به فعالیت‌های دیگری مشغول بودند، یکی از امتیازاتی که داشتند، حق خرید از کمیسری ارتش آمریکا بود. 🔺 با تصمیم آمریکا مبنی بر بهره گیری از نخبگان نوخاسته تکنوکرات، منصور و هویدا که آموزش‌‌های لازم را دیده بودند مأمور سازماندهی این افراد شدند. 🔺 گراتیان یاتسویچ که ریاست دفتر سیا در ایران را به عهده داشت برای کنترل و هدایت هر چه نزدیکتر این دو به مستأجری خانه حسنعلی منصور رفت و برای آنکه بی واسطه در جریان تشکل امریکایی کانون مترقی باشد در این جلسات شرکت کرد. 🔺 او در خصوص اداره جلسات می‌گوید‌:‌ گرچه منصور به ظاهر ریاست گروه را به عهده داشت اما مغز متفکر جریان هویدا بود. رابط کانون با ساواک منصور بود.  https://www.cafetarikh.com/news/50083 🆔 @cafetarikh

📙 اولین مواجهه ایرانیان با ژاپنی‌ها 🔺 نیمه دوم قرن ۱۹میلادی، در زمان ناصرالدین شاه قاجار، یوشیدا ماساهارو و گروه همراهش به عنوان اولین فرستادگان کشور ژاپن به ایران آمدند. 🔺 یـوشیدا از هـمان آغاز سفر در ایران شباهتهایی میان زندگی مـردم ایـن‌جا بـا‌ ژاپنیان‌‌ دیده است: «ایرانیانی که به‌ دیـدنمان‌ مـی‌آمدند،راست و دوزانو روی قالی ایرانی می‌نشستند و با گفتن از وضع هوا سر صحبت را بازمی‌کردند... 🔺 ایـرانی‌ها هـم مانند ژاپنی‌ها،دوزانو بر زمـین مـی‌نشینند‌.هرجا‌ در دیـدار نـخست کـه‌ ایرانی‌ها‌ می‌دیدند که ما ژاپنی‌ها دوزانـو روی زمـین می‌نشینیم،با تعجب نگاهمان می‌کردند و می‌پرسیدند که طرز نشستن ایرانی را کجا یـاد گرفته‌ایم؟ 🔺 نمی‌دانستند کـه ما در ژاپن هم روی زمین می‌نشینیم. در‌ بوشهر‌ مـاساکه (عرق برنج) مـی‌نوشیدیم و خـوراک گوشت را با کارد و چنگال مـی‌خوردیم. مـردم محل با دیدن رفتار و خورد و خوراکمان ما را «فرنگستانی» می‌خواندند...» https://www.cafetarikh.com/news/50079 🆔 @cafetarikh

📙 پاتوق زوار ایرانی در مکه 🔺 به‌رغم آنكه دو شهر مكۀ مكرمه و مدینۀ‌ منوره‌ در منطقۀ حجاز قرار دارند و به نظر می‌رسد كه به لحاظ مذهبی و فرهنگی‌ وضعیت‌ مشابهی‌ داشته‌اند اما به دلایل تاریخی و قـومی، هـمواره مـیان این دو شهر تفاوت‌هایی وجود داشـته اسـت‌. 🔺 از‌ آنـچه دربارۀ برخورد مردم مكه، به‌عنوان مركز شریف‌نشین، با حجاج ایرانی گفته‌ شده‌ است‌، برمی‌آید كه گروه‌های مختلف، از شریف و دستگاه اداری او و والی مكه گرفته تـا خـواجگان حـرم‌ (خدمتگزاران‌) و همچنین‌ مطوّف‌ها (راهنماهای حجاج در اجرای مناسك حـج) و نـیز توده‌های مردم، با ایرانیان‌ برخوردهای‌ متفاوتی داشته‌اند. 🔺 در میان شرفای مكه و خاندان آنان كه از سادات بودند، شیعیان امامی یافت می‌شدند‌ كه‌ بـه ایـرانیان علاقه‌مند بودند و به آن‌ها احترام می‌گذاشتند. ادامه در: https://www.cafetarikh.com/news/50078 🆔 @cafetarikh

📙 روز نکبت؛ صدای فراموش‌نشدنی آوارگان 🔺 جنگ ۱۹۴۸، که به عنوان جنگ استقلال اسرائیل نیز شناخته می‌شود، منجر به آواره شدن بیش از ۷۰۰,۰۰۰ فلسطینی از خانه‌های خود شد. 🔺 این آوارگان که حدود نیمی از جمعیت فلسطینی آن زمان را تشکیل می‌دادند، به کشورهای همسایه پناه بردند و در اردوگاه‌هایی مستقر شدند که بسیاری از آن‌ها تا به امروز پابرجا هستند. 🔺 علاوه بر آوارگی، صدها روستای فلسطینی نیز در طول جنگ تخریب شدند، و هویت و فرهنگ فلسطینی را به شدت تحت تأثیر قرار داد. 🔺 روز نکبت، که در ۱۵ مه هر سال گرامی داشته می‌شود، یادآور یکی از تلخ‌ترین وقایع تاریخ فلسطین است: آواره شدن گسترده و از دست دادن سرزمین در پی جنگ ۱۹۴۸. این روز، که به معنای “روز فاجعه” است، نه تنها برای فلسطینیان بلکه برای تمامی کسانی که به دنبال عدالت و صلح در خاورمیانه هستند، اهمیت ویژه‌ای دارد. https://www.cafetarikh.com/news/50086 🆔 @cafetarikh

📙 تبریز؛ پایتخت بی‌رونق! 🔺 علیرغم آنکه تبریز شهری مهم و بزرگ در دوره قاجار بود؛ با این حال تا مدرن شدن و پیدا کردن چهره‌ای شهری راهی بس دراز داشت. 🔺 «الکسیس سولتیکف» در «مسافرت به ایران» نوشته است: «تبریز یکی از شهرهای بزرگ ایران است. می‌گویند دارای چهل هزار نفر جمعیت است ولی آنچه من می‌دانم آنست که چندان باعظمت نیست. کوچه‌های پیچ در پیچ سنگ فرش نشده با دیوارهای کوتاه نامساوی از خاك و به رنگ خاك دارد. 🔺 وقتی وارد این شهر می‌شوید مانند آنست که در یک خاك‌برداری برای ایجاد راه آهن وارد شده باشند. از هرجهت که بروید در اطراف در زیر پای شما همان خاك و همان رنگی یکنواخت را می‌بینید. به همین دلیل است که از یکی از سر کنسول‌های ما که از وضع تبریز از او پرسیده بودند در پاسخ گفته است: تبریزی وجود ندارد آنچه را باین نام می‌خوانند گودالی است که خاك آنرا از چپ و راست بیرون ریخته اند.» https://www.cafetarikh.com/news/50092 🆔 @cafetarikh

📙 انقلاب ۱۸۴۸ فرانسه و پیامدهایش برای دولت قاجار 🔺 انقلاب ژوئیه ۱۸۴۸م و تأسیس دولت جمهوری در مناسبات ایران و فرانسه نیز تأثیر کرد. دولت جدید جمهوری زمینه همکاری مشترکی را میان ایران و فرانسه آماده کرد که مایه امیدواری دولت ایران گردید. ضمناً توسط وزیرمختار خود پیامی برای دولت ایران بدین صورت ارسال کرد که دولت فرانسه كمال علاقه، سیاسی را نسبت به ایران دارد و آماده می‌باشد که این دولت را در برابر تعدی هر دولت ثالثی یاری و پشتیبانی کند. 🔺 در همین سال نیز محمدشاه فوت کرد و ناصرالدین شاه بر تخت سلطنت جلوس کرد. رئیس دولت جمهوری و صدر مجلس وزرای فرانسه موسیو کاوینیاک ضمن مراسله‌ای در ۱۴ نوامبر ۱۸۴۸ م (۱۷ذی حجه ۱۲۶۴ ه. ق) به ناصرالدین شاه، جلوس شاء را تهنیت گفت و سفارت سرنیزه را در دربار شاه تأیید نمود و هدایایی برای ناصرالدین شاه و امیرکبیر و مهدعليا فرستاد. 🔺 از طرف دیگر به سرتیژ (وزیر مختار فرانسه) نیز دستور داده شده بود که کار عهدنامه ۱۸۴۷م را که تاکنون به حال تعلیق مانده بود، یکسره کند و ... ادامه را اینجا بخوانید https://www.cafetarikh.com/news/50090 🆔 @cafetarikh