🔶نظریه حکیم طوسی در مورد علم #واجب_الوجود از بهترین نظریه هایی است که در این مورد ابراز شده است. او نظریه #شیخ_اشراق را که معتقد به علم حضوری بوده، تصحیح و تکمیل کرده است. تحقیق این موضوع در #علم_حضوری باری تعالی از شاهکارهای خواجه به شمار می رود. 🔷#خواجه_نصیر در شرح #اشارات، ضمن انتقاد به نظر #شیخ_الرئیس و بیان اشکالات نظریه مزبور میگوید: اینکه برخی حکمای قدیم، اساسا علم را ذات باری تعالی نفی نموده اند و اینکه #افلاطون به مُثُل و صور، گرایش پیدا کرده و اینکه حکمای مشایی به اتحاد عاقل و معقول، تمسک جسته اند، به منظور دوری از این محالات است. 💢اگر من در آغاز این مقالات، شرط نمی کردم که مخالف نظریه شیخ، چیزی نگویم، این اشکالات را پاسخ می گفتم ولی از سوی دیگر نمی توانم ناگفته از آن بگذرم. سپس می افزاید: همانطوری که شخص #تعقل کننده در #ادراک خویش به صورتی غیر از صورت ذاتش نیاز ندارد و همچنین در ادراک چیزهایی که از ذاتش صادر می شوند، غیر از همان صورت صادره به چیز دیگری نیازمند نیست. 📖کتاب #آشنایی_با_فیلسوفان_مسلمان به کوشش #سید_فضل_الله_حسینی و #غلامرضا_میناگر #فلسفه #خواجه_نصیرالدین_طوسی 📌@canoon_org

🔶وی در یک تقسیم بنیادی علم را به دو قسم حضوری و حصولی تقسیم می نماید: 🔹#علم_حضوری: ادراکی که به توسط صورت نیست. مانند علم من به خودم، علم من به صورت های ذهنی. 🔸#علم_حصولی: ادارکی که به وساطت صورت ذهنی است مانند علم من به هر چیزی که خارج از من است. 🔻به تعبیر دیگر، انسان به طور قطع به اموری علم و آگاهی دارد؛ لیکن در برخی ،واقعیات خود آن شیئ نزد ما حضور نمی یابد؛ به عنوان مثال ما به حرم مطهر اباعبدالله علم داریم ولی هم اکنون که کیلومترها با آن فاصله داریم آنچه باعث میشود ما از واژه علم در آن خصوص، استفاده کنیم. تصویری است که از آن حرم در ذهنمان نقش بسته است؛ این تصور موجود در ذهن ما واسطه شده است تا ما به آن واقعیت خارجی عالم باشیم وگرنه خودِ آن واقعیت نزد ما حاضر نیست و با ما ارتباطی ندارد. 🔺در این مورد و نظایر آن مانند علم من به درخت یا به سنگ - که وجودی خارج از من دارند و در من نیستند - علم من به این اشیاء به وساطت صورت ذهنی آنها است؛ به عبارت دقیق تر آنچه نزد ما حضور دارد و ما به صورت بی واسطه به آن، علم داریم همین صورت ذهنی است که واسطه علم به اشیاء خارجی است به این گونه علم که صورت ذهنی، واسطه ادراک شیء خارج از من بشود علم حصولی گفته می شود. 💢 در مقابل واقعیاتی نیز در خارج وجود دارند که ما آنها را به تعبیر دقیق کلمه، تصور نمی کنیم، بلکه آنها را در درون خویش مییابیم؛ مثلاً من خودم را می یابم؛ یا من علم را، درد دندان را شادی را و یا غصه را در درون خودم مییابم به این علم علم حضوری اطلاق می شود که برای حصول این ،علم نیاز به واسطه شدن صورت ذهنی نیست؛ بلکه خود معلوم مورد یافت و وجدان عالم قرار می گیرد‌. 📖کتاب #حکیم_همه_دان به کوشش #سید_احمد_غفاری_قره_باغ #شفا #قانون #فلسفه #فلسفه_علم 📌@canoon_org