⭕️تعریف خطاهای شناختی #خطاهای_شناختی 🔴یک تفکر اشتباه یا خطای شناختی نوعی الگوی اغراق آمیز از فکرهایی است که مبتنی بر واقعیات نیستند و در نتیجه موجب می‌شوند تا به همه چیز در پیرامون خود منفی‌تر از آنچه در واقعیت هستند، نگاه کنیم. به عبارت دیگر، خطاهای شناختی ذهن‌مان، ما را متقاعد می‌کنند تا چیزهای منفی را درباره خود و دنیایمان باور کنیم؛ افکاری که لزوما درست نیستند. 🇮🇷 جنگ شناختی | سواد رسانه‌ای @basirat_shahriyar

#خطاهای_شناختی 🔴به طور کلی، افکار ما تأثیر زیادی روی احساس و رفتارمان دارند. در این شرایط، هنگامی که با برخی افکار منفی به عنوان واقعیت روبه‌رو می‌شویم، به این باور می‌رسیم که واقعا خودمان مشکلاتی داریم و بر اساس این فرضیات نادرست رفتار کنیم. 🔴همه ما در شرایطی دچار خطاهای شناختی می‌شویم و این بخشی از تجربیات همه‌ی انسان‌هاست. به طور خاص، خطاهای شناختی زمانی اتفاق می‌افتند که احساس ناراحتی داشته باشیم. با وجود این، اگر به طور مکرر درگیر افکار منفی باشیم، سلامت روان‌مان در معرض آسیب قرار می‌گیرد. 🔴در این شرایط، اگر خطاهای ذهنی را بشناسیم، متوجه می‌شویم که ذهنمان در چه زمان‌هایی ما را فریب می‌دهد. سپس می‌توانیم افکار خود را به گونه‌ای تنظیم کنیم که تأثیر منفی کمتری بر حالات و رفتارمان داشته باشند. 🇮🇷 جنگ شناختی | سواد رسانه‌ای @basirat_shahriyar

1⃣فیلتر کردن رویدادهای مثبت #خطاهای_شناختی ⭕️فیلتر کردن ذهنی یکی از انواع خطاهای شناختی است و به معنی حذف و پاک کردن تمام نکات مثبت مربوط به موقعیت‌های مختلف و در عوض، تمرکز روی نکات منفی آن‌هاست. ⭕️در این خطای شناختی حتی اگر جنبه‌های مثبت یک فرد یا یک موقعیت یا یک کشور، بیشتر از جنبه‌های منفی آن باشد، منحصرا روی جنبه‌های منفی آن‌ها تمرکز می‌کنیم. ⭕️در ادامه مثالی برای درک بهتر این‌که چرا نادیده گرفتن رویداد‌های مثبت جزو خطاهای شناختی محسوب می‌شود آورده‌ایم. مثال دستاوردهای دولت انقلابی بیشتر از مشکلات کشور است. اما غلبه رسانه جریان باطل برای روایت سازی و بزرگنمایی مشکلات و پنهان کردن موفقیت های دولت و نطام منجر به اختلال شناختی و خطای ادراکی فیلترکردن رویدادهای مثبت می شود. متاسفانه ذهن هم بیشتر پذیرای نکات منفی است و در صورت تکرار بیش از حد درگیر این موضوعات منفی می شود. نتیجه آن اختلال روانشناختی درمانگی آموخته شده است و تسلیم یا بروز خشم اجتماعی... 🇮🇷 جنگ شناختی | سواد رسانه‌ای @basirat_shahriyar

2⃣تفکر دوقطبی یا تفکر همه یا هیچ #خطاهای_شناختی 🔻تفکر دوقطبی که به عنوان تفکر همه یا هیچ نیز شناخته می‌شود و یکی از انواع خطاهای شناختی است، به تفکر درباره خود و جهان به روش «همه یا هیچ» اشاره دارد. 🔻در این خطای شناختی درگیر افکار سیاه یا سفید، بدون سایه‌ای خاکستری از آن‌ها می‌شویم. در این شرایط، تفکر همه یا هیچ است که افکارمان را هدایت می‌کند. در ادامه مثالی برای این مورد از خطاهای شناختی آورده‌ایم. 🔴مثال 🔻یکی از همکاران خود را به‌عنوان یک الگو می‌دانیم به او باور داریم تا اینکه رفتار اشتباه بسیار ناچیزی از او سر می‌زند. حال دیگر همکارمان را قبول نداریم و حتی نمی‌توانیم او را تحمل کنیم. 🔴مثال این روزها تصمیم گرفته‌ایم دیگر دروغ نگوییم؛ اما امروز در یک موقعیت دنیایی و نفسانی قرار گرفته ایم که نتوانسته ایم دروغ نگوییم و به همین دلیل یک دروغ میگوییم. این کار بلافاصله ما را به این نتیجه می‌رساند که زیر قولمان زده ایم و در نهایت تصمیم می‌گیریم که حتی دیگر برای راستگویی تلاش نکنیم. 🔻دو مثال بالا نمونه‌هایی واضح از خطای شناختی هستند. به‌طور معمول، تفکر همه یا هیچ منجر به تعیین استانداردهایی بسیار غیرواقعی برای خودمان و همچنین برای دیگران می‌شود که این استانداردها می‌توانند روی روابط و انگیزه‌های‌مان تأثیر منفی بگذارند. 🔻 افکار سیاه یا سفید نیز ممکن است ما را در معرض شکست قرار دهند. به همین دلیل تفکر دو قطبی جزو خطاهای شناختی است. 🔻به عبارتی، وقتی درگیر این مورد از خطاهای شناختی می‌شویم، همه چیز را در دسته بندی «یا این یا آن» قرار می‌دهیم و این شرایط باعث می‌شوند که پیچیدگی اکثر موقعیت‌ها را فراموش کنیم. 🔴 فضای مجازی ول یکی از مهمترین علت‌های بوجود آمدن این خطا در سطح جامعه است که عمدتا ضد ارزش‌ها و هنجارهای ایران اسلامی برایش تولید محتوا توسط دشمنانمان می شود. 🇮🇷 جنگ شناختی | سواد رسانه‌ای @basirat_shahriyar

3⃣ تعمیم افراطی از انواع خطاهای شناختی #خطاهای_شناختی ⭕️ تعمیم افراطی نیز یکی دیگر از خطاهای شناختی است. هنگامی که چیزی را بیش از حد تعمیم می‌دهیم، یک رویداد منفی غیر مرتبط دیگر را انتخاب می‌کنیم و آن را به یک الگوی بی‌پایان برای از دست دادن و شکست خوردن تبدیل می‌کنیم. به عبارت دیگر، با این خطای شناختی، همواره کلماتی مانند «همیشه»، «هرگز»، «همه چیز» و «هیچ چیز» در رشته افکارمان به طور مکرر وجود دارند. در ادامه با مثالی این مورد از انواع خطاهای شناختی را بیشتر توضیح داده‌ایم. ⭕️مثال ⭕️در یک جلسه تیمی صحبت می‌کنیم اما پیشنهادات‌مان در پروژه گنجانده نمی‌شوند. در نهایت، با این تفکر جلسه را ترک می‌کنیم که «من شانس ارتقای خود را از بین بردم. من هیچ وقت حرف درست را نمی‌زنم!» یا مثلا برای حضور در محیط کار دیر حرکت می‌کنیم و در مسیر به چراغ قرمز می‌خوریم. در این شرایط، با خودمان فکر می‌کنیم که «هیچ چیز برای من درست پیش نمی‌رود.» ⭕️این مورد از خطاهای شناختی می‌تواند در افکارمان درباره جهان و رویدادهای آن نیز نمود پیدا کند. 🇮🇷 جنگ شناختی | سواد رسانه‌ای @basirat_shahriyar

4⃣ دست کم گرفتن رویدادهای مثبت #خطاهای_شناختی ⭕️نادیده گرفتن یا دست کم گرفتن رویداد‌های مثبت هم می‌تواند یکی از خطاهای شناختی محسوب شود. دست کم گرفتن نکات مثبت هر موضوعی مشابه خطای شناختی فیلتر ذهنی است. با این حال، تفاوت اصلی آن‌ها در این است که در خطای شناختی دست کم گرفتن رویدادهای مثبت، وقتی به جنبه‌های مثبت چیزی فکر می‌کنیم، آن‌ها را به عنوان نکات بی‌ارزش کنار می‌گذاریم. در ادامه با کمک مثالی که آورده‌ایم، بهتر می‌توانید این مورد از خطاهای شناختی را درک کنید. 🔴مثال ⭕️اگر کسی از ظاهرمان تعریف می‌کند، این را فقط به حساب خوب بودن طرف مقابل می‌گذاریم یا اگر رئیس از جامع بودن گزارش کارمان تعریف کند، آن را به عنوان کاری که هر کس دیگری هم می‌تواند انجام دهد، دست کم می‌گیریم. اگر در مصاحبه‌ای شغلی خوب عمل کنیم، آن را به حساب عدم توجه کافی مصاحبه‌کننده می‌گذاریم و فکر می‌کنیم که او متوجه نشده‌ است که آن‌قدرها هم خوب نبودیم. 🇮🇷 جنگ شناختی | سواد رسانه‌ای @basirat_shahriyar

7⃣اشتباهات کنترلی #خطاهای_شناختی 🔸واژه اشتباه یا استدلال غلط در این‌جا به نوعی توهم، تصور غلط یا خطا اشاره دارد. اشتباهات کنترلی که نمونه‌ای دیگر از خطاهای شناختی هستند، به دو صورت مخالف یکدیگر می‌توانند باشند: در این خطای شناختی ممکن است احساس مسئولیت داشته و به اشتباه تصور کنیم که کنترل همه چیز در زندگی خود و دیگران را در دست داریم یا اینکه برعکس احساس کنیم که هیچ کنترلی روی هیچ چیز در زندگی خود نداریم. 🔴مثال 🔻گزارشی را که امروز تاریخ تحویلش بود، نمی‌توانیم تکمیل کنیم و در نتیجه با خود فکر می‌کنیم: «البته که نمی‌توانم آن را تکمیل کنم‌! رئیسم بیش از حد از من کار می‌کشد و تمام روز در دفتر سر و صدای زیادی بود. چه کسی می‌تواند در چنین شرایطی کار کند؟» 🔻در مثالی که برای این مورد از خطاهای شناختی آوردیم، تمام کنترل رفتار خود را بر عهده شخصی دیگر یا شرایط خارجی قرار می‌دهیم که نوعی اشتباه کنترلی خارجی است. نوع دیگری از خطای شناختی اشتباه کنترلی بر این باور استوار است که اعمال و حضورمان روی زندگی دیگران تأثیر می‌گذارند یا آن را کنترل می‌کنند. در ادامه مثال دیگری برای درک بیشتر این مورد از خطاهای شناختی آورده‌ایم. @basirat_shahriyar

8⃣ استدلال غلط در مورد انصاف #خطاهای_شناختی 🔸این مورد از خطاهای شناختی به سنجش رفتارها و موقعیت‌های مختلف در مقیاس انصاف اشاره دارد. در واقع، در این خطای شناختی وقتی می‌بینیم افراد دیگر مثل ما درباره انصاف و در مورد یک رویداد استدلال نمی‌کنند، عصبانی می‌شویم. به عبارت دیگر، ما معتقدیم که می‌دانیم چه چیزی منصفانه و چه چیزی غیرعادی است و وقتی دیگران با نظرمان مخالفت می‌کنند، ناراحت می‌شویم. 🔸این نمونه از خطاهای شناختی موجب می‌شود تا به سمت بحث با افراد و موقعیت‌های خاص سوق پیدا کنیم. به این دلیل که احساس می‌کنیم همه چیز باید مطابق با پارامترهای مد نظرمان «عادلانه» به نظر برسند. در حالی که انصاف، پارامتری نسبی بوده و هر فرد، نظر شخصی خود را در این باره می‌تواند داشته باشد. در ادامه با یک مثال، این مورد از خطاهای شناختی را بیشتر توضیح می‌دهیم. 🔴مثال 🔻هنگامی که همسرمان به خانه می‌آید، از او انتظار داریم که پیش از هر کاری به ما توجه کند و این کار را «عادلانه» می‌دانیم! زیرا تمام بعد از ظهر را مشغول آماده کردن شام بوده‌ایم. با وجود این، همسرمان خسته به خانه می‌رسد و فقط می‌خواهد دوش گرفته و استراحت کند. او نیز بر این باور است که رفتار «عادلانه» این است که چند ساعتی را به دور از هرج و مرج محیط بیرون استراحت،‌ و کمی بعد بتواند به همسرش توجه کافی کند و به جای حواس پرتی و خستگی، از صرف شام در کنار خانواده لذت ببرد. @basirat_shahriyar

🔸استدلال احساسی و عاطفی #خطاهای_شناختی 🔻طبق استدلال احساسی و عاطفی، فرد احساس خود را به عنوان بازتابی از واقعیت می‌بیند. این دیدگاه باعث می‌شود که بر اساس عواطف خود واکنش نشان دهیم و چیزهای مختلف را تفسیر کنیم. مثلا ممکن است یک روز با خلق‌وخوی خوش از خواب بیدار شوید و دنیا را عالی ببینید و یا برعکس، با خلق‌وخوی بد بیدار شوید و دنیا را غم‌انگیز فرض کنید. 🔴 فضای مجازی بخصوص شبکه‌های اجتماعی تصویر محور نقش بسیار مهمی در ایجاد این اختلال با محتواهای خود دارند، بخصوص وقتی با هوش مصنوعی و تحلیل اطلاعات و رفتارهای هر شخص محتواهای خاص و مطابق با ذائقه همان فرد برایش نمایش می‌دهند. 🔴 البته ماموریت شبکه‌های اجتماعی غربی در ایران بیشتر نمایش محتواهای منفی، یاس آور و ایجاد احساس بدبینی و‌ حقارت نسبت به ایران عزیز است که در میان مدت و بلند مدت منتج به تغییر نگاه جامعه نسبت به خود و کشور و آینده خواهد شد. 🇮🇷 جنگ شناختی | سواد رسانه‌ای @basirat_shahriyar