هدایت شده از پژوهشهای تاریخ اسلام
▪️شب یلدا در حرم مطهر رضوی
🔹با توجه به اسناد موجود در مرکز اسناد آستان قدس رضوی مشخص می شود که مصرف هندوانه در شب یلدا حداقل در دوره قاجاریه معمول بوده است.
🔹در میان اسناد تشکیلات اداری آستان قدس رضوی، اسنادی مبنی بر گرامیداشت این شب در حرم به ویژه درمیان کارکنان این آستان مبارک وجود دارد. مطابق این اسناد طبق سنت رایج برای این شب برای کارکنان حرم امام رضا (ع) هندوانه تهیه میکردند. چنانکه قدیمیترین سند موجود در این خصوص به سال 1267 قمری برمیگردد که طبق آن مبلغ یک تومان و سه هزار و سیصد دینار بابت تهیه پنجاه من هندوانه هزینه شده است. اسناد سالهای بعد در دوره قاجار نیز نشان از استمرار این رسم دارد.
عکس سمت راست: سند درخواست تهیه چهل من هندوانه برای اهالی کشیک حرم در سال 1279 قمری
🔹متن سند: عالیجاه تحویلدار باشی سرکار فیض آثار چون از سابق الی زماننا هذا شب یلدا را از سرکار به جهت اهل کشیک این شب و روز هندوانه داده میشده، مقدار چهل من هندوانه به جهت حضرات روانه نمایند قبض محسوب است. شهر ربیع الثانی 1279.
🔗 برگرفته از کانال مرکز اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی
@chsiqs
هشتمین جلسه از سلسلهنشستهای تاریخ و ماوراء
🔸«تاریخنگاری انتقادی و ایمان دینی: تنشها و امکانهای همزیستی»🔸
🎙ارائه دهنده:
🔹جناب آقای دکتر مجید کافی
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
📁 ناقد:
🔸 حجت الاسلام و المسلمین آقای دکتر محسن الویری
استاد تمام و مدیر گروه تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
📁دبیر نشست
🔹جناب آقای سلمان فیاض
دانشجوی دکتری فلسفه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
محورهای بحث:
🔸«تاریخنگاری انتقادی و ایمان دینی» نه صرفاً بهعنوان تعارض، بلکه بهعنوان موقعیت دائم مورخ مسلمان
🔸تعارض تاریخنگاری و ایمان، همیشه تعارض با «قرائت خاص» از ایمان است، نه لزوماً با اصل ایمان
🔸ایمان و روش هر دو خود را در مواجهه با دیگری اصلاح میکنند
⏰ زمان:
پنج شنبه ۴ دی ماه ۱۴۰۴
ساعت: ۱۵ الی ۱۷
🏢مکان:
خیابان دورشهر، مقابل کوچه ۲۱، مرکز پژوهشهای تاریخ اسلام
@chsiqs
📜علم امام باقر(ع)
🔹کلینی، در گزارشی بیان میکند شهرت علمی امام باقر(ع) نه تنها در حجاز، بلکه در عراق و خراسان نیز فراگیر شده بود، مردمی از خراسان دورش حلقه زده و اشکالات علمی خود را از او میپرسیدند.
📚 الکافی: ۶، ۲۶۶.
🔸شیخ حر عاملی، محدث و فقیه قرن یازدهم، گزارش میکند، امام باقر(ع) استدلالهای اصحاب قیاس را رد میکردند.
📚وسائل الشیعه: ۱۸، ۳۹.
🔹 ابن ندیم، فهرستنگار قرن چهارم، از امام باقر(ع)، کتابی درباره تفسیر قرآن نام برده است.
📚الفهرست: ۵۹.
پ.ن: نگاره" امام محمد باقر(ع) به مردم مدینه آموزش میدهد "، نسخه احسن الکبار، قرن ۱۶ م.
@chsiqs
📜 فقیهان امامیه در زمان ائمه
🔸 به گزارش شیخ طوسی، کشّی، عالم رجالی قرن چهارم، نام شش نفر از اصحاب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) را که از مراجع و فقیهان بودهاند، ذکر کرده و آنان را میستاید.
🏷 قال الكشي: اجتمعت العصابة على تصديق هؤلاء الأولين من أصحاب أبي جعفر و أبي عبد الله، و انقادوا لهم بالفقه، فقالوا: أفقه الأولين ستة: زرارة و معروف بن خربوذ و بريد و أبو بصير الأسدي و الفضيل بن يسار و محمد بن مسلم الطائفي. قالوا: و أفقه الستة زرارة. و قال بعضهم: كان أبو بصير الأسدي أبو بصير المرادي، و هو ليث بن البختري.
🔹 وی در گزارشی دیگر، لیث بن بختری، مشهور به ابوبصیر، محمد بن مسلم و برید بن معاویه را «أوتاد الأرض» و «أعلام الدین» معرفی میکند.
🏷 عن جميل بن دراج قال: سمعت أبا عبد الله يقول: أوتاد الأرض و أعلام الدين أربعة: محمد بن مسلم و بريد بن معاوية و ليث بن البختري المرادي و زرارة بن أعين.
🔸 به گزارش شیخ طوسی، امام صادق(ع) ضمن ستایش از ابوبصیر، شیعیان را در مسائل فقهی به وی ارجاع میداده است.
🏷 عن شعيب العقرقوقي قال: قلت لأبي عبد الله (عليه السلام): ربما احتجنا أن نسأل عن الشيء، فمن نسأل؟ قال: عليك بالأسدي؛ يعني أبا بصير.
📚 اختیار معرفة الرجال: ۲۳۸.
@chsiqs
📜شهادت امام هادی(ع)
🔹مؤلف کتاب دلائل الامامة، گزارش میکند که امام هادی(ع) در زمان حکومت مُعْتَز عباسی(۲۵۲-۲۵۵ق) مسموم شد و به همین علت به شهادت رسید.
📚دلائل الامامه: ۴۰۹.
🔸شیخ مفید، معتقد است که امام هادی(ع) در ماه رجب سال ۲۵۴ق، پس از ۲۰ سال و ۹ ماه اقامت در سامرا، در ۴۱ سالگی رحلت کرد.
📚 الارشاد: ۲، ۳۱۱-۳۱۲.
🔹ابنشهرآشوب، بر این باور است که امام در اواخر حکومت مُعْتَمد (حکومت: ۲۵۶-۲۷۸ق) و سوم ماه رجب شهید شده است.
📚مناقب آل ابیطالب: ۴، ۴۰۱.
🔸اربلی، عالم امامیه قرن هفتم هجری، روز شهادت امام را ۲۵ یا ۲۶ جمادیالثانی گزارش کرده است.
📚کشفالغمه: ۲، ۳۷۵.
🔹در کتاب اثبات الوصیه، تشییع جنازه امام هادی(ع) باشکوه همراه ازدحام جمعیت گزارش شده است.
📚اثباتالوصیه: ۲۴۳.
@chsiqs
📜 اهمیت دعا در حائر حسینی از نگاه امام هادی(ع)
🔸 بنا بر گزارش کلینی، در جریان بیماری امام هادی(ع)، ایشان فردی را فرستادند که برای بیماری آن حضرت در کنار حائر حسینی دعا کنند، راوی پرسید شما خود حائر هستید، حجت خدا هستید، چرا در کنار حائر برایتان دعا کنیم؟! امام فرمود: حائر حسینی از مکانهایی است که خداوند دوست دارد در آنها عبادت شود، چنانچه پیامبر(ص) بر گرد کعبه طواف میکرد اما جایگاه او از کعبه بالاتر بود.
🏷 عَنْ أَبِي هَاشِمِ الْجَعْفَرِيِّ قَالَ: بَعَثَ إِلَيَّ أَبُو الْحَسَنِ فِي مَرَضِهِ وإِلَى مُحَمَّدِ بْنِ حَمْزَةَ فَسَبَقَنِي إِلَيْهِ مُحَمَّدُ بْنُ حَمْزَةَ وأَخْبَرَنِي مُحَمَّدٌ مَا زَالَ يَقُولُ: ابْعَثُوا إِلَى الْحَيْرِ ابْعَثُوا إِلَى الْحَيْرِ ، فَقُلْتُ لِمُحَمَّدٍ : أَلَا قُلْتَ لَهُ : أَنَا أَذْهَبُ إِلَى الْخَيْرِ ، ثُمَّ دَخَلْتُ عَلَيْهِ وقُلْتُ لَهُ : جُعِلْتُ فِدَاكَ : أَنَا أَذْهَبُ إِلَى الْحَيْرِ؟ فَقَالَ : انْظُرُوا فِي ذَاكَ، ثُمَّ قَالَ لِي : إِنَّ مُحَمَّداً لَيْسَ لَهُ سِرٌّ مِنْ زَيْدِ بْنِ عَلِيٍّ وَأَنَا أَكْرَهُ أَنْ يَسْمَعَ ذَلِكَ…
📚 الکافی: ۴، ۳۲۷.
@chsiqs
هدایت شده از پژوهشهای تاریخ اسلام
هشتمین جلسه از سلسلهنشستهای تاریخ و ماوراء
🔸«تاریخنگاری انتقادی و ایمان دینی: تنشها و امکانهای همزیستی»🔸
🎙ارائه دهنده:
🔹جناب آقای دکتر مجید کافی
عضو هیات علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
📁 ناقد:
🔸 حجت الاسلام و المسلمین آقای دکتر محسن الویری
استاد تمام و مدیر گروه تاریخ اسلام دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
📁دبیر نشست
🔹جناب آقای سلمان فیاض
دانشجوی دکتری فلسفه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
محورهای بحث:
🔸«تاریخنگاری انتقادی و ایمان دینی» نه صرفاً بهعنوان تعارض، بلکه بهعنوان موقعیت دائم مورخ مسلمان
🔸تعارض تاریخنگاری و ایمان، همیشه تعارض با «قرائت خاص» از ایمان است، نه لزوماً با اصل ایمان
🔸ایمان و روش هر دو خود را در مواجهه با دیگری اصلاح میکنند
⏰ زمان:
پنج شنبه ۴ دی ماه ۱۴۰۴
ساعت: ۱۵ الی ۱۷
🏢مکان:
خیابان دورشهر، مقابل کوچه ۲۱، مرکز پژوهشهای تاریخ اسلام
@chsiqs
پژوهشهای تاریخ اسلام
📜 طبرستان خاستگاه شیعهگری 🔸سادات مرعشی پس از تأسیس حکومت خود در منطقه طبرستان، مذهب شیعه دوازدهام
📜مکاتبات علمای امامیه با مردم طبرستان
🔹 شیخ مفید، عالم امامیه قرن چهارم، با طائفه امامیه در ساری مکاتباتی داشت و نگارش رسالهی المسائل السرویه در پاسخ به پرسشهای علمای شیعۀ ساری است.
🔺وی، رساله المسائل المازندرانیه را نیز در پاسخ به سؤالات مذهبی اهالی مازندران نوشته است.
📚المسائل السرویه:۷.
🔸سید مرتضی، عالم امامیه قرن پنجم، شاگرد شیخ مفید، رسالهی المسائل الطبریه را در پاسخ به پرسشهای شیعیان این منطقه نگاشته است.
📚الرسائل: 133.
@chsiqs
هدایت شده از ادمین مرکز پژوهش های تاریخ اسلام
مرکز پژوهشهای تاریخ اسلامتاریخ و ماوراء جلسه هشتم کم حجم.mp3
زمان:
حجم:
40.7M
پوشۀ شنیداری هشتمین جلسه از سلسلهنشستهای تاریخ و ماوراء
🔸تاریخنگاری انتقادی و ایمان دینی: تنشها و امکانهای همزیستی🔸
🎙با حضور:
🔹 دکتر مجید کافی (ارائه)
🔸 دکتر محسن الویری (ناقد)
🔹 جناب آقای سلمان فیاض (دبیر)
@chsiqs
پژوهشهای تاریخ اسلام
📜حریم مقدس 🔸در منابع روایی امامیه، برای تربت امام حسین(ع) محدودهای خاص با تعابیر گوناگون ذکر شده ا
📜تخریب قبر امام حسین(ع) پیش از متوکل
🔹به گزارش شیخ طوسی، در دوره عباسيان، موسی بن عيسی زمان حکومت هارونالرشید، قبر امام حسين عليه السلام را خراب كرد.
🏷قال: خرجت أيام ولاية موسى بن عيسى الهاشمي في الكوفة من منزلي فلقيني أبو بكر بن عياش...
حدثني يحيى بن المغيرة الرازي، قال: كنت عند جرير ابن عبدالحميد إذ جاءه رجل من أهل العراق، فسأله جرير عن خبر الناس، فقال: تركت الرشيد وقد كرب قبر الحسين (عليه السّلام) وأمر أن تقطع السدرة التي فيه فقطعت....
📚الامالی: ۳۲۱-۳۲۵.
@chsiqs