اسلام پیشااموی (نقدی بر رسول جعفریان) (پاره دوم) امیر مازیار اگر سیره و احادیث شیعیان مد نظر است که می‌دانیم آمیختگی سنتهای روایی فریقین بیش از آن است که گمان می‌رود و متون شیعی عموما متاخر از متون اهل سنت تدوین شده‌اند . جایگاه تاریخی متونی مانند نهج­‌البلاغه و مثلا نامه­‌های سیاسی امام علی و غیره مبهم و انتساب قطعی آنها کاملا ناروشن است و بلکه شواهدی برای تعلق آنها به دوره­‌های بعدی موجود است .ضمن اینکه همین محتوای عربی-فتوحاتی در احادیث شیعه هم به قوت موجود است و قرن‌ها مستند فقهای شیعه در احکام جهاد و قتال و کفر و ارتداد بوده و اسلام شیعی در این احکام تفاوت چندانی با روایت‌های سنی‌اش ندارد( ظاهرا جعفریان هم با این نکته موافق است چرا که اذعان دارد ما نتوانسته‌ایم تفسیر اموی از اسلام را کنار بزنیم و اساسا این یادداشت را به دلیل عمق نفوذ آنچه او "اسلام اموی" می­‌داند نوشته­‌است.) اگر منظور اتخاذ رویکرد‌های تاریخی_انتقادی_ باستان‌شناختی جدید برای بازسازی اسلام نخستین است که حاصل این کاوش‌ها بازسازی‌های گمانه‌زنانه‌ای است که هیچ گاه تصویر یک"دین کامل" را در اختیار ما قرار نمی‌دهد. با اتکا به منابع همزمان غیراسلامی و داده‌های باستان‌شناختی و خوانش انتقادی - تاریخی متون اسلامی موجود می‌توانیم جریان یا جنبش دینی نخستینی را بازسازی و شکل اولیه "اسلام " را گمانه­‌زنانه تصور کنیم اما چنین چیزی دینی است بدون متن و حدیث و فقه و سیره که کارکردهای یک دین را نمی‌تواند داشته‌باشد و اگر اسلام را عربی ،قبیله‌ای و حربی‌تر از روایت‌های معمولش نکند به نتیجه مطلوب جعفریان هم منتهی نخواهد شد‌. زیرا ماجرا ممکن است کاملا برعکس باشد: یک جریان دینی محلی همراه با باورهای قبیله‌ای از منطقه‌ای بر می‌خیزد ،گسترش می‌یابد و در زمان امویان حکومت فراگیر و نظام اداری-مالی گسترده و همجواری و روابط با نظام‌های دینی و سیاسی بزرگ پیدا می‌کند و خود را به شکل دینی جهانی و غیرعربی ظاهر می‌سازد. اگر با اتکا به این اسناد و این روش به عقب بازگردیم معلوم نیست که اساسا به پیامبری برسیم که خود را پیامبر بداند یا دینی به نام اسلام که خود را به این شکل معرفی کرده‌باشد (چنانکه بازسازی‌های تاریخی کنونی چنین گمانه‌زنی‌هایی دارند.) به نظر نمی‌رسد چیزی به نام " اسلام کامل " نخستین وجود داشته‌باشد که امویان تفسیری "عربی و قبیله‌ای" از آن به دست داده‌باشند. بلکه "اسلام " همان است که در جریان این بسط و گسترش تاریخی پیدا آمده‌است. آنچه به عنوان اسلام پیشااموی مطرح می‌شود بیشتر برآمده از باورهای اعتقادی امروزین است تا نگاه تاریخی و در اینجا هم همان خطای بزرگ در آمیختن کلام و تاریخ روی داده­‌است. باید پذیرفت که دین در تاریخ ساخته می‌شود و گسترش‌ها و حذف و اضافات بعدی جزیی از این تکوین تاریخی دین اند و با بازگشت به لحظه آغاز ما به شکل "ناب­‌تر" و "صحیح­‌تر " دین نمی­‌رسیم. البته شکل‌گیری تاریخی اسلام همچون همه ادیان دیگر منافاتی با حجیت دینی اسلام ندارد چنانکه کشف این امر در یهودیت و مسیحیت آن ادیان را نزد مومنان بی‌اعتبار نکرده ­‌است. همچنین حتما می‌توان از اسلام علوی یا شیعی در کنار اسلام اموی یا سنی سخن گفت اما اینکه یکی از این دو - در صورت‌های کنونی خود یا با خوانش تاریخی - انتقادی بتوانند بازتاب‌دهنده اسلام نخستین باشند قولی است بی دلیل و فاقد شواهد لازم. در نهایت اینکه معنای این سخن این نیست که آنچه را ویژگی‌های "فتوحاتی و عربی" اسلام خوانده شده نمی‌توان از آن زدود و اینها جزیی از ذات اسلام اند بلکه بر عکس بحث این است که اسلام مانند همه ادیان دیگر در معنای تاریخی خود ذات یا نسخه ناب و کامل اولیه و راستین ندارد و از این جهت بازخوانی و نقد مستمر اخلاقی- فرهنگی آن (اجتهاد) امری است ضروری .

🔔 مؤسسه علمی فرهنگی پرسمان با همکاری Savior institute برگزار می کند ✅ دوره امام حسین شناسی با رویکرد تاریخی (۲) 🔸تحلیل تاریخی رویدادهای دوم تا نهم محرم سال ۶۱ آیت الله محمدهادی یوسفی غروی 🔸تحلیل تاریخی رویدادهای روز عاشورا دکتر نعمت الله صفری فروشانی 🔸گونه شناسی نقش زنان عاشورایی سرکار خانم دکتر ناهید طیبی 🔸گونه شناسی قبیله ای نیروهای کارزار کربلا دکتر حسین قاضی خانی 🔸بررسی شبهات عاشورایی حجت الاسلام دکتر محمدرضا جباری 🗓 شروع کلاس ها از شنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۲/۱۲ آگوست ۲۰۲۳/ ۲۵ محرم ۱۴۴۵ ⌛️ به مدت ۳ هفته متوالی از شنبه تا پنجشنبه ⏰ راس ساعت ۲۰:۳۰ به وقت تهران 💎 اعطای گواهینامه پایان دوره 🎥 برگزاری به صورت آنلاین 📕 مهلت ثبت نام تا ۲۲ مرداد 📂 ثبت نام از طریق سایت پرسمان لینک مستقیم ثبت نام: https://porsemanonline.com/login/ لینک پیوستن به کانال ایتای موسسه: https://eitaa.com/porsemanmedia پشتیبان دوره: ۰۰۹۸۹۳۳۴۹۱۴۱۴۱

🔔 مؤسسه علمی فرهنگی پرسمان با همکاری Savior institute برگزار می کند ✅ دوره امام حسین شناسی با رویکرد تاریخی (۲) 🔸تحلیل تاریخی رویدادهای دوم تا نهم محرم سال ۶۱ آیت الله محمدهادی یوسفی غروی 🔸تحلیل تاریخی رویدادهای روز عاشورا دکتر نعمت الله صفری فروشانی 🔸گونه شناسی نقش زنان عاشورایی سرکار خانم دکتر ناهید طیبی 🔸گونه شناسی قبیله ای نیروهای کارزار کربلا دکتر حسین قاضی خانی 🔸بررسی شبهات عاشورایی حجت الاسلام دکتر محمدرضا جباری 🗓 شروع کلاس ها از شنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۲/۱۲ آگوست ۲۰۲۳/ ۲۵ محرم ۱۴۴۵ ⌛️ به مدت ۳ هفته متوالی از شنبه تا پنجشنبه ⏰ راس ساعت ۲۰:۳۰ به وقت تهران 💎 اعطای گواهینامه پایان دوره 🎥 برگزاری به صورت آنلاین 📕 مهلت ثبت نام تا ۲۲ مرداد 📂 ثبت نام از طریق سایت پرسمان لینک مستقیم ثبت نام: https://porsemanonline.com/login/ لینک پیوستن به کانال ایتای موسسه: https://eitaa.com/porsemanmedia پشتیبان دوره: ۰۰۹۸۹۳۳۴۹۱۴۱۴۱

آیا امام حسن در صلح‌ با معاویه مبالغ بسیار زیادی را برای خود و برادرش طلب کرده بود؟ امام حسن در سال 41 بر اساس موقعیت پیش‌آمده و با قید کردن شروطی حکومت را به معاویه واگذار کرد. تأمین امنیت شیعیان، ترک سب و لعن امام علی و عمل به کتاب و سنت پیامبر از شروطی است که گفته می‌شود امام حسن آن‌ها قید کرده بود. در برخی منابع مفادی ذکر شده که به لحاظ مالی قابل توجه است؛ مثل اینکه امام پنج میلیون درهم موجود در بیت‌المال کوفه را برای خودش خواسته بود و شرط کرده بود سالانه دو میلیون درهم به امام حسین تعلق گیرد. مفاد قرارداد به‌روشنی در منابع نیامده است و بسیار مغشوش است. با این حال ابن‌اعثم که تنظیم شدن مفاد نهایی صلح‌نامه را به شکلی منطقی‌تر ارائه کرده است عنوان شدن شروط مالی را از سوی پیک امام دانسته و نه خود امام؛ به این ترتیب که عبدالله بن نوفل (پیک امام) نزد معاویه می‌رود و این شروط مالی را هم ذکر می‌کند. معاویه رقعۀ سفیدی برای امام می‌فرستد تا ایشان شروط خود را درج کند اما امام مطالب ذکرشده از سوی عبدالله را نپذیرفت و شروط خود را به این شکل ثبت کرد: 1. خلافت بر اساس کتاب خدا و سنت و رویۀ خلفای راشدین 2. عدم نصب خلیفه پس از معاویه 3. نگه داشتن مردم در صلح صفا در هر سرزمینی که باشند 4. تضمین امنیت مال و جان شیعیان علی 5. ضرر پیدا و پنهان نرساندن به حسنین و خاندان پیامبر. در هر حال، قبول گزارش ابن‌اعثم منطقی‌تر به نظر می‌رسد (برگرفته از کتاب حیات اقتصادی امامان، ص 46 و 47). #امام_حسن #معاویه #صلح @chsiqs

گزارش متنی خبرگزاری ایکنا از نشست عاشوراپژوهی با موضوع ماجرای کتاب شهید جاوید، برگزارشده در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام: به گزارش ایکنا، نشست «ماجرای کتاب شهید جاوید» امروز ۱۰ مرداد با سخنرانی محمد اسفندیاری، نویسنده و عاشوراپژوه در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار شد که گزیده آن را در ادامه می‌خوانید؛ آقای صالحی نجف آبادی شخصیت قابل تأمل و قابل مطالعه‌ای است. باید انسان آثارش را یک به یک ببیند و درباره هر کدام تحقیق کند. کتاب‌های آقای صالحی ترویجی نبود و آثار تحقیقی و تخصصی می‌نوشت. در رد و قبول خیلی محتاط بود. خیلی مطالب می‌دانست ولی هر جا خودش تحقیق نکرده بود توقف علمی می‌کرد و می‌گفت نمی‌دانم. ایشان اصلاً به قول مشهور پایبند نبود و در عین اینکه خیلی چیزها را می‌دانست می‌گفت نمی‌دانم. روش ایشان روش اجتهادی بود و دقت‌هایی که در فقه می‌شد در همه مسائل داشت. خیلی آقایان در فقه دقت می‌کنند ولی در غیر فقه اخباری هستند و دقت‌هایی که در فقه دارند را در تاریخ و کلام نمی‌کنند. برای مطالعۀ ادامۀ متن به لینک زیر مراجعه کنید⬇️⬇️ https://b2n.ir/r72472

درباره کتاب «الموضوعات» ابن‌جوزی آیت‎الله جعفر سبحانی: برای نگارش کتابی که چندی قبل به نام «السنة النبویة بین الروایة والدرایة» منتشر شد، لازم بود به کتاب‌هایی که پیرامون روایات مجعول و ساختگی نوشته شده مراجعه کنم. از کتاب‌هایی که در این موضوع نگارش یافته کتاب «الموضوعات» تألیف ابوالفرج عبدالرحمن بن علی بن الجوزی قریشی است که در سال 510 دیده به جهان گشوده و در سال 597 دیده از جهان بربسته است. ابن جوزی در تاریخ و حدیث علامۀ زمان خود بود و آثار ارزشمند او حاکی از تبحر و احاطۀ او به این دو علم است. او برای نخستین بار دست به نگارش کتابی زد به نام «الموضوعات» و در آن بخشی از روایات مجعول و ساختگی را در ابواب مختلف گرد آورد و سنت رسول خدا را از این دروغ‌ها پاک ساخت. نگارش چنین کتابی در محیط سلفی‌ها که نقادی احادیث را نشانۀ بی‌اعتقادی به سنت و تضعیف آن می‌دانند حاکی از شجاعت ادبی و جسارت روحی او است. او در حالی که حنبلی‌مذهب است ولی در راه و روش با آنها فاصلۀ زیادی دارد. او با نگارش کتاب دیگری به نام «دفع شبه من تشبه وتمرد ونسب ذلک الی الامام احمد» سیلی محکمی بر چهرۀ حنابلۀ مجسمه نواخت و همۀ روایات حاکی از تشبیه و تجسیم خدا را در کتابی گرد آورد و به تفسیر و توجیه آنها پرداخت یا آنها را مجعول و موضوع دانست. علمای سعودی در نجد و ریاض که غالباً از فقه احمد بن حنبل پیروی می‌کنند و از طرفی از روایات تشبیه و تجسیم شدیداً دفاع می‌کنند، وقتی از چاپ کتاب یادشده آگاه گردیدند، به خاطر حنبلی بودن مؤلف با ورود آن به کشور موافقت کردند، آنگاه که منتشر گردید و از محتوای آن آگاه شدند سخت نادم و پشیمان شدند، زیرا کتاب ضربت شکننده‌ای بر اهل تجسیم وارد کرده و پیوسته می‌گفتند: «هوجمنا فی عقر دارنا؛ در درون خانۀ خود مورد هجوم قرار گرفتیم». با اعتراف به چنین کمالاتی در نگارش کتاب، «الموضوعات» در مورد شیعه دچار بی‌دقتی شده و چیزهایی را به این گروه نسبت داده که خود از موضوعات است و برای تکمیل این کتاب باید رسالۀ کوچکی نوشت تا موضوعات این کتاب او را از واقعیت جدا کرد (کتاب سیمای فرزانگان، ج 2، ص 542). #الموضوعات #سبحانی #ابن_جوزی @chsiqs

گزارش متنی خبرگزاری ایکنا از نشست عاشوراپژوهی با موضوع بررسی نظریۀ شهادت‌طلبی امام حسین در کتاب لهوف، برگزارشده در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام: به گزارش ایکنا، نشست «بررسی نظریه شهادت‌طلبی امام حسین(ع) در کتاب لهوف» ۱۱ مردادماه با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین مصطفی صادقی‌کاشانی، عضو پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار شد که گزیده آن را در ادامه می‌خوانید. یکی از اهدافی که برای قیام امام حسین(ع) مطرح می‌شود شهادت است یعنی امام با علم و اراده به سمت شهادت رفت. قائلان این نظریه به رفتن امام به کوفه اهمیت نمی‌دهند و نهایتاً می‌گویند امام در ظاهر اینطور رفتار می‌کرد تا حجت تمام شود والا از ابتدا به سمت کربلا می‌رفت. پیشینه این بحث به کتاب کافی مرحوم کلینی در قرن سوم برمی‌گردد. روایت مشهوری هست که در آن صریحاً این بحث مطرح شده است که وظیفه امام حسین(ع) از سوی خدا و پیامبر(ص) اینگونه تعریف شده بود که به سمت شهادت برود. پیشینه این مطلب در میان اهل سنت به الطبقات الکبری ابن سعد برمی‌گردد که آنجا هم همین بحث مطرح است. براساس اینکه ابن سعد رویکرد عثمانی داشت تحلیل او نوعی جبرگرایی اموی را ترویج می‌کند. به هر حال این هم نوعی شهادت‌طلبی را مطرح می‌کند. برای مطالعه ادامۀ متن به لینک زیر مراجعه کنید:⬇️⬇️ https://b2n.ir/h71074

تاریخ شهادت امام سجاد سال شهادت: اقوال مختلف از سال 91 تا 100 را برای شهادت ایشان ذکر کرده‌اند. اما با توجه به دلایل مختلف می‌توان گفت گزارش شهادت ایشان در سال 95 هجری ترجیح دارد. مثلاً در روایت معتبری از امام صادق، سال شهادت زین العابدین 95 هجری و عمر ایشان 57 سال بیان شده است. با لحاظ اینکه تولد ایشان در سال 38 هجری بوده است پایان 57 سالگی آن گرامی را باید سال 95 هجری دانست. این روایت از نظر شیعه معتبر است. ماه شهادت: بیشتر نگارندگان منابع کهن از جمله یعقوبی، کلینی و طبری به ماه شهادت حضرت اشاره‌ای نکرده‌اند. اما آن دسته از نگارندگان که به ماه شهادت اشاره کرده‌اند، همگی به جز ذهبی (که شهادت را در ربیع الاول می‌داند) محرم را ماه شهادت حضرت دانسته‌اند. روز شهادت: منابعی که به روز شهادت حضرت اشاره کرده‌اند میان ده محرم تا بیست و نه محرم، نه روز را به عنوان روز شهادت آورده‌اند. با این همه می‌توان گفت وقوع شهادت امام سجاد در روز 25 محرم ترجیح دارد، چراکه نخستین گزارشگر این روز شیخ مفید است که شیخ طوسی و کفعمی نیز او را همراهی کرده‌اند و دستیابی شیخ مفید به منابع معتبر و نزدیک به دوران امامان با رویکرد پژوهشی وی در خور توجه است. سایر اقوال در منابع پس از شیخ مفید و شیخ طوسی ذکر شده‌اند (برگرفته از کتاب تولد و شهادت معصومان، ص 337-342). #امام_سجاد #شهادت #25_محرم #مقدسی @chsiqs

گزارش متنی خبرگزاری ایکنا از نشست عاشوراپژوهی با موضوع حلقه‌‌های مفقوده در ماجرای مسلم بن عقیل، برگزارشده در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام: به گزارش ایکنا، نشست «حلقه‌های مفقوده ماجرای مسلم بن عقیل» ۱۲ مردادماه با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا هدایت‌پناه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار شد که گزیده آن را در ادامه می‌خوانید. ابتدا باید نکته‌ای ذکر کنم و آن اینکه گزینش اخبار از مقاتل اولیه از سوی مورخان باید مورد تامل قرار گیرد. من در اینکه حجم کامل مقتل ابومخنف یا دیگران اینقدر بوده شک دارم، این خیلی مهم است. اگر بعدا حلقات مفقوده‌ای را بیان کردیم می‌فهمیم یک کمبود داریم و یک چیزی این وسط افتاده است. برای مطالعۀ ادامۀ متن به لینک زیر رجوع کنید: https://b2n.ir/e34513

#اطلاع_رسانی ✅ 🍃سلسله درس گفتارهای عاشورا (شماره ۳) با حضور حداکثری عاشورا پژوهان کشور 📜 گواهی : پس از قبولی در آزمون پایان دوره 📚موضوع: سیر اعتبار شناسی مقاتل از ابتدا تا کنون 🎙 مدرس: حضرت آیت الله یوسفی غروی 🗓تاریخ برگزار‌ی: شنبه، یکشنبه و دوشنبه ۲۳_۲۲_۲۱مردادماه ۱۴۰۲ ⏰ ساعت: ۱۷(۵عصر) 📱لینک ورود به کلاس در فضای اسکای روم از طریق گزینه میهمان: ⏺https://www.skyroom.online/ch/nasra1401/idea-114727/l/fa 📱لینک مختصر ورود به کلاس در اسکای روم: http://yun.ir/pasokhgoo 🔉لینک کانال اطلاع رسانی دوره در پیام‌رسان ایتا: 👇👇👇👇👇👇👇 🌐https://eitaa.com/azadieks ⬛️⬛️⬛️ 📲ارتباط با موسسه از طریق لینک زیر: @azadieks1401 ⚡️کانون های علمی تاریخ، کلام و حدیث موسسه آموزش عالی حوزوی امام خمینی رضوان الله تعالی علیه وابسته به نهاد نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز

مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار می‌کند: 🛑 جلسۀ بررسی و نقد کتاب مقتل پیوسته؛ گزارش مستند واقعۀ عاشورا🛑 🎙با حضور: 🔵 سید محمود طباطبایی نژاد (از پژوهشگران همکار در تألیف کتاب) 🔵 محمد اسفندیاری (ناقد) ⏰ زمان: چهارشنبه، 25 مرداد 1402، ساعت 17:30 مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچۀ 15، پلاک 4 شرکت به صورت حضوری و مجازی لینک شرکت مجازی در جلسه از طریق آپارات: https://aparat.com/CHSIQS/live اطلاعات کتاب‌شناختی و مقدمۀ رئیس پژوهشکدۀ علوم و معارف حدیث بر کتاب مقتل پیوسته را در اینجا بخوانید. دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید: @chsiqs

اختلاف روش امام حسین (علیه السلام) در مدت قیام علامه طباطبایی: البته مراد از اینکه می‌گوییم مقصد امام از قیام خود شهادت بود و خدا شهادت او را خواسته بود این نیست که خدا از وی خواسته بود که از بیعت یزید خودداری کند، آنگاه دست روی دست گذاشته به کسان یزید اطلاع دهد که بیایید مرا بکشید. بلکه وظیفۀ امام این بود که علیه خلافت شوم یزید قیام کرده، از بیعت با او امتناع ورزد و امتناع خود را که به شهادت منتهی خواهد شد، از هر راه ممکن به پایان برساند. از اینجاست که می‌بینیم روش امام در خلال مدت قیام به حسب اختلاف اوضاع و احوال مختلف بوده. در آغاز کار که تحت فشار حاکم مدینه قرار گرفت، شبانه از مدینه حرکت کرده و به مکه پناهنده شد و چند ماهی را در مکه در حال پناهندگی گذراند. در مکه تحت مراقبت سری مأموران آگاهی خلافت بود تا تصمیم گرفته شد توسط گروهی اعزامی در موسم حج کشته شود یا گرفته شده به شام فرستاده شود و از طرف دیگر سیل نامه از جانب عراق به سوی حضرت باز شده، در صدها و هزارها نامه وعدۀ یاری و نصرت داده، او را به عراق دعوت کردند و در آخرین نامه که صریحاً به عنوان اتمام حجت «چنانکه برخی از مورخین نوشته‌اند» از اهل کوفه رسید، آن حضرت تصمیم به حرکت و قیام خونین گرفت. اول به عنوان اتمام حجت مسلم بن عقیل را به عنوان نمایندۀ خود فرستاد. امام به ملاحظۀ دو عامل که گفته شد، یعنی ورود مأمورین سری شام به منظور کشتن یا گرفتن وی و حفظ حرمت خانۀ خدا و مهیا بودن عراق برای قیام، به سوی کوفه رهسپار شد. سپس در اثنای راه که خبر قتل فجیع مسلم و هانی رسید، روش قیام و جنگ تهاجمی را به قیام دفاعی تبدیل فرموده، به تصفیۀ جماعت خود پرداخت و تنها کسانی را که تا آخرین قطرۀ خون از یاری وی دست بردار نبودند، نگه داشته و رهسپار مصرع خود شد (کتاب معنویت تشیع به ضمیمۀ چند مقالۀ دیگر، ص212). #عاشورا #علامه_طباطبایی @chsiqs

فهرست تفصیلی چهارده‌صفحه‌ای کتاب مقتل پیوسته چهارشنبه، 25 مرداد، ساعت 17:30 با حضور استاد سید محمود طباطبایی‌نژاد و محمد اسفندیاری در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام به بررسی و نقد این کتاب خواهیم پرداخت. مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچۀ 15، پلاک چهار لینک شرکت مجازی در جلسه: https://aparat.com/CHSIQS/live اطلاعات کتاب‌شناختی و مقدمۀ رئیس پژوهشکدۀ علوم و معارف حدیث بر کتاب مقتل پیوسته را در اینجا بخوانید. دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید: @chsiqs

بررسی جریان وفات دختری از امام حسین (علیه السلام) در خرابۀ شام در کتاب مقتل پیوسته: تا آنجا که بررسی‌ها نشان می‌دهد نخستین کتابی که ماجرای شهادت کودکی در شام را مطرح کرده است، کامل بهایی، کتابی فارسی، نوشتۀ عمادالدین طبری (زنده در 701 ق) است. متن نسخۀ چاپی کامل بهایی [این متن در کتاب مقتل پیوسته آمده] با آنچه اکنون درباره وفات رقیه شهرت دارد، تفاوت‌هایی دارد؛ اولاً در این متن نام دختر مشخص نشده، و ثانیاً او را چهارساله می‌داند، نه سه‌ساله و ثالثاً محل وفات او را خانۀ یزید می‌داند نه خرابه و رابعاً وفات او را پس از چند روز از دیدن سر مبارک امام حسین می‌داند نه همزمان با دیدن سر ایشان. پاورقی صفحۀ 590 کتاب مقتل پیوسته: گفتنی است این متن اولین بار با چاپ سنگی کتاب کامل بهایی در بمبئی هند در سال 1323 قمری شهرت یافت ... نسخۀ خطی مورد استفاده در چاپ بمبئی تا کنون به دست نیامده است؛ اما این متن چاپی با نسخۀ خطی کتاب - که به هر حال بسیار نزدیک‌تر از متن چاپی به عصر مؤلف‌اند - تفاوت‌های قابل توجه دارد ... [متن اقدم نسخۀ کامل بهایی از قرن هشتم در کتاب آمده]. از جمله تفاوت‌های نسخۀ خطی کتاب و خصوصاً نسخۀ اقدم (قرن هشتم) با چاپ بمبئی (حسب آنچه جناب آقای رحیم قاسمی بررسی کرده‌اند) این است که در نسخۀ خطی: یک. «عورات اصحاب حسین» به جای «زنان خاندان نبوت» آمده است دو. «کودک چهارساله» به جای «دختر چهارساله» آمده است سه. «من این ساعت پدر را به خواب دیدم» به جای پدر من حسین کجاست؟ این ساعت او را به خواب دیدم» آمده است و نامی از امام حسین و سخنی از نسبت کودک با امام در میان نیست. چهار. از مصدری به نام کتاب حاویه یاد نشده است (ر.ک: پایگاه علمی تحلیلی بزم قدسیان). ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ چهارشنبه 25 مرداد، در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام میزبان حجة الاسلام والمسلمین سید محمود طباطبایی‌نژاد و استاد محمد اسفندیاری خواهیم بود و به بررسی و نقد کتاب مقتل پیوسته خواهیم پرداخت. مکان: قم، خیابان دورشهر، کوچه 15، پلاک 4 لینک شرکت مجازی در جلسه: https://aparat.com/CHSIQS/live دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید: @chsiqs

صوت جلسۀ بررسی و نقد کتاب مقتل پیوسته این جلسه با حضور استاد سید محمود طباطبایی‌نژاد و استاد محمد اسفندیاری در 25 مرداد 1402 در مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار شد. دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید: @chsiqs

مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام برگزار می‌کند: سلسله نشست‌های عاشوراپژوهی 2 🗓 از یکشنبه 29 مردا تا پنجشنبه 2 شهریور ⏰ هر روز ساعت 17:30 یکشنبه 🎙ارائه‌دهنده: ابراهیم گودرزی موضوع: تأملی در پاسخ «شهید جاوید» به چرایی حرکت سیدالشهدا پس از رسیدن خبر شهادت مسلم دوشنبه 🎙ارائه‌دهنده: حسین قاضی‌خانی موضوع: کاوشی درباره نخستین منزلگاه مسلم در کوفه سه‌شنبه 🎙ارائه‌دهنده: حامد قرائتی موضوع: مناسک عزاداری در دولت‌های شیعه چهارشنبه 🎙ارائه‌دهنده: سید محمود طباطبایی‌نژاد موضوع: بررسی رویکردهای مشهور در تفسیر واقعۀ عاشورا 1 پنجشنبه 🎙ارائه‌دهنده: سید محمود طباطبایی‌نژاد موضوع: بررسی رویکردهای مشهور در تفسیر واقعۀ عاشورا 2 شرکت در جلسات به صورت حضوری و مجازی امکان‌پذیر است. نشانی: قم، خیابان دورشهر، کوچۀ 15، پلاک چهار 📱لینک شرکت مجازی در جلسه: https://aparat.com/CHSIQS/live دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید: @chsiqs

آیا ماه صفر نحس است؟ استاد یوسفی غروی: حدیثی را به پیغمبر اکرم نسبت می‌دهند که ایشان فرمودند: «من بشرنی بخروج صفر فله الجنة». و از این استفاده کرده‌اند که پس ماه صفر نحس است که پیامبر بهشت را برای کسی قرار داده که به خروج از این ماه بشارت دهد. اما صحیح آن «من بشرنی بخروج آذار» هست و این تحریف شده است به «من بشرنی بخروج صفر». «آذار» از ماه‌های رومی است. جریان این حدیث این است که اهل قبا به پیامبر پیشنهاد داده بودند که روزهای شنبه را به آنها سر بزند و این حدیث مربوط به همین دیدارهاست. پیامبر برای اینکه نشانه‌ای به مؤمنان بدهد تا در نزاع‌های پس از او (در اینجا نزاع ابوذر با خلیفۀ سوم) حق را گم نکنند در مسجد قبا به اصحابش فرمود: «اولین کسی که هم اکنون بر شما وارد می‌شود مردی از اهل بهشت است». کسانی که این مطلب را شنیدند از یک در مسجد خارج شدند تا از در دیگر وارد شوند تا مصداق این حدیث باشند. پیامبر که از این موضوع آگاه بودند به اصحاب داخل مسجد فرمود: «انه سیدخل علیکم جماعة یستبقون فمن بشرنی بخروج آذار فله الجنة؛ هم اکنون عدۀ زیادی وارد می‌شوند و کسی که مرا به پایان ماه آذار خبر دهد از اهل بهشت است». ابوذر در بین کسانی بود که وارد مسجد شده بودند. پیامبر از آنان پرسید اکنون در کدام یک از ماه‌های رومی قرار داریم؟ فقط ابوذر بود که گفت یا رسول الله از ماه آذار خارج شده‌ایم. و این گفتۀ پیامبر به خاطر این بود که مردم به محق بودن ابوذر پی ببرند و اصلاً ربطی به ماه صفر و نحوست آن ندارد. عده‌ای از علمای ما مخصوصاً علمای اخلاق ما از جمله مرحوم نراقی پدر و پسر اعتقاد به نحوست و سعد ایام را جز شرک خفی دانسته‌اند. یعنی اگر کسی معتقد باشد خود این روزها و ماه‌ها مؤثر در سعد و نحس زمان باشد مرتکب شرک خفی شده است. اما آنچه در قرآن آمده است به خاطر این است که در بعضی روزها عذاب الهی نازل شده است، نه اینکه چون آن روز نحس بوده است عذاب الهی نازل شده است، بلکه چون در آن روز عذاب نازل شده تعبیر به نحس بودن داریم. #صفر #نحوست #یوسفی_غروی دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید: @chsiqs

فرق مسانید و صحاح آیت‌الله جعفر سبحانی: مسند و صحیح که جمع آن مسانید و صحاح است دو نوع گردآوری حدیث نبوی است که از نخستین روزهای تدوین حدیث در میان محدثان رایج بوده است. مؤلفان صحاح مانند بخاری و مسلم و ... احادیث نبوی را تبویب نموده و هر حدیثی را در باب مخصوص خود گردآورده‌اند؛ مثلاً روایات کفر و ایمان در یک باب، روایات مربوط به علم در باب دیگر. همچنین روایات مربوط به احکام فقهی و عملی را در باب ویژۀ خود نقل کرده‌اند. علاوه بر این نویسندگان صحاح ملتزم بوده‌اند احادیثی را در کتب خود بیاورند که رجال و اسناد حدیث از نظر آنان صحیح باشد، در حالی که این دو شرط در کتاب‌های مسند رعایت نشده است. برای احادیث در مسانید باب خاصی نیست و نه نویسندگان مسندها مقید به آن بوده‌اند که آنچه در نظر آنان صحیح و پابرجاست در کتاب خود بیاورند. نظمی که در مسانید رعایت می‌شود این است که روایت هر صحابی را یکجا گرد آورند و پس از فراغ از روایت آن صحابی به نقل روایت صحابی دیگر بپردازند؛ چنانکه این مطلب در مسند احمد کاملاً مشهود است، وی مسانید امام علی را در یکجا و مسانید هر یک از خلفا و دیگران را در باب ویژۀ خود آورده است. هنوز سه قرن از تاریخ هجرت نگذشته بود که از طرف محدثان اسلامی صحاحی که معروف‌ترین آنها صحاح ششگانه است تألیف یافته و به مرور زمان در میان آنان معروف و مشهور گردید. البته به جز صحیح بخاری و صحیح مسلم، چهار صحیح دیگر را «سنن» نیز می‌گویند، از این نظر که اکثر یا همۀ آنها مربوط به سنن و احکام فقهی اسلام است و حق این است که این چهار کتاب اخیر «سنن» است نه صحاح، زیرا شرایطی را که نویسندگان دو صحیح نخست در راوی رعایت کرده‌اند، نویسندگان سنن در نظر نگرفته‌اند (برگرفته از کتاب سیمای فرزانگان، ج2، ص 535). #صحیح #مسند #سبحانی #بخاری دوستان خود را از طریق لینک زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید:⬇️⬇️ @chsiqs

اولین جلسه از سلسله نشست‌های عاشوراپژوهی ۲ مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام ارائه‌دهنده: استاد ابراهیم گودرزی موضوع: تاملی در پاسخ «شهید جاوید» به چرایی ادامه حرکت سیدالشهداء علیه السلام پس از رسیدن خبر شهادت مسلم یکشنبه ۲۹مرداد، ساعت ۱۷:۳۰ قم، خیابان دورشهر، کوچه ۱۵، پلاک چهار شرکت به صورت حضوری و مجازی 📱لینک شرکت مجازی در جلسه: https://aparat.com/CHSIQS/live دوستان خود را از طریق نشانی زیر به کانال مرکز پژوهش‌های تاریخ اسلام دعوت کنید: @chsiqs