پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی
پژوهشکده تمدن اسلامی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به مناسبت هفته پژوهش برگزار میکند: 💠 هم
🔳 بدون مدنیت، رسیدن به تمدن امکانپذیر نیست
هماندیشی «تمدنپژوهشی به مثابه دیسیپلین میاندار در علوم انسانی» چهارشنبه ۱۵ آذرماه از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. در این نشست، دکتر مرتضی یوسفیراد، عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، با موضوع «مدنیت و تمدن در رویکرد تمدنی فلاسفه عقلگرای اسلامی» سخنرانی کرد.
▪تعریف مدنیت
مراد ما از مدنیت، پذیرش زیست با دیگران است که در فلسفه اسلامی مخصوصا نزد فلاسفه عقلگرای اسلامی بسیار برجسته است. از لوازم این مدنیت و پذیرش زیست با دیگران، این است که همه مردم از همه اصناف مختلف، در عدالت، حق حیات، مشارکت همگانی در حوزههای مختلف فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، خردورزی و امثالهم سهیم باشند و به میزان این مشارکت، مدنیت، ظهور و بروز تمدنی بیشتری پیدا میکند. اینها از مواردی هستند که عقل به لحاظ منطقی به پذیرش آنها حکم میکند. در این صورت اعتبار حکومت هم به اعتبار رعایت این مسائل است. از دیگر لوازم این است که همگی حق شهروندی دارند و بستر استعدادها و توانمندیهای مدیریتی فراهم میشود تا به بهرهوری بالایی برسیم.
▪معنای تمدن
بنده در تعریف تمدن به دو نکته اشاره میکنم؛ یکی از معانی تمدن، اجتماع عام میان گروههای مختلف و استقرار آنها در جای شایسته خود است. تعریف دیگر این است که تمدن به معنای همپذیری و همبستگی مدنی در یک جامعه است تا بر اساس آن، مناسبات انسانی صورت گرفته و به اعتلای روح بشری بیانجامد. درباره مرادم از فلاسفه عقلگرای اسلامی باید بگویم که مراد، آن دسته از فلاسفهای هستند که در فضای فرهنگ اسلامی و متأثر از وحی، درباره زندگی مطلوب و لوازم آن خردورزی کرده و متأثر از فرهنگ اسلامی، یک معماری از انسان، حیات انسانی و سیر کمال و سعادت ارائه کردهاند تا این مبانی، مبنایی برای مدیریت جامعه در نیل به اهداف باشند. البته برای اهداف و کمالات هم مراتبی وجود دارد.
این فلاسفه کسانی هستند که مسئله آنها همبستگی بشر جهت بهره بردن از ارزشهای انسانی و الهی و تبلور آن در جامعه است. مراد از ظرفیتهای تمدنی، استعدادها و توانمندیهایی هستند که امکان مدنیت و تعاملات مدنی بر مبنای اصول انسانی و الهی و دوام و بقای آنها را در میان فرهنگها، اقوام و جوامع مختلف فراهم میکنند. معتقدم بدون مدنیت، رسیدن به تمدن ممکن نیست چه این مدنیت را بالطبع بدانیم یا ندانیم؛ هرچند که فلاسفه عقلگرای ما به مدنیت بالطبع اعتقاد دارند.
#تمدن #مدنیت #فلسفه_اسلامی #عقل_گرایی #مرتضی_یوسفی_راد
پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی @cpt_isca
🌍🇮🇷