احکام تعقیب نماز مسئله ۱۱۵۸.مستحب است نمازگزار پس از نماز در حالی که رو به قبله و با طهارت است به ذکر ،دعا، تلاوت و مانند آن که وارد شده اشتغال داشته باشد.کار نیک مانند تفکر در عظمت خدا و گریه هراس از دوزخ یا شوق به بهشت یا اشتیاق به لقای الهی از نمونه های خوب تعقیب نماز است. از بهترین ذکر تعقیبی، تسبیح حضرت زهرا سلام الله علیها است و آن به این ترتیب است سی و چهار بار «الله اکبر» سی و سه بار «الحمد الله» و سی و سه بار «سبحان الله» هرچند تقديم «سبحان الله» بر «الحمد لله»صحیح است؛ لیکن اولى تقديم «الحمدلله» بر «سبحان الله» است. مسئله ۱۱۵۹. استحباب تعقيب اختصاصی به نماز واجب ندارد بلکه پس از نماز نافله نیز تعقیب مستحب است چنان که تسبیح حضرت زهرا سلام الله علیها اختصاصی به تعقیب ندارد،بلکه خودش استحباب دارد و هنگام خواب نیز مستحب است. سجده شکر، پس از هر نماز نیز بعد از رسیدن هر نعمت و زوال هر نقمت چنان که قبلا بیان شد، مستحب است. #توضيح_المسائل_چاپ_جدید ⏰ساعات فعالیت دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی در قم : ٨ صبح الی ١٨ بعد از ظهر 📩100007233 ☎️ 02537841841 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

مرد آن است که پای امضای خودش بایستد 🔹 شما در سازمان ملل، همه امضاء کردید [قانون حمایت از حقوق بشر را] انسان قضایای غزه و امثال غزه را که می بیند [یقین می کند] این سازمان ملل مرده است! #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #استوری #حقوق_بشر #سازمان_ملل #غزه #فلسطین 📚 درس خارج فقه قضاء تاریخ: 1402/10/23 🌐 https://esra.ir 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

حسن بن مسعود میگوید: در حالی خدمت امام هادی سلام الله علیه رسیدم که انگشتم خراشیده بود و شانه ام بر اثر برخورد با سواره ای آسیب دیده بود و در میان جمعیتی نیز وارد شده بودم که به سبب ازدحام قسمتی از لباسم پاره شده بود؛ پس گفتم: ای روز! چه شومی! خدا شرت را از من بگرداند. آن امام سلام الله علیه به من فرمود: ای حسن تو نیز که با ما رفت و آمد داری، گناهت را به گردن بی گناه می اندازی؟ حسن گوید [پس از این تذکر امام] به خود آمدم و به خطایم پی بردم؛ پس گفتم: ای مولای من از خدا آمرزش می طلبم. امام فرمود: ای حسن! روزگار را چه گناهی است که شما هرگاه در آن به سزای کردار خود میرسید آن را شوم می شمارید؟ حسن گفت: برای همیشه از خدا پوزش میطلبم و این توبه من است ای پسر رسول خدا! امام هادی سلام الله علیه فرمود: به خدا سوگند [ شوم دانستن روزگار] سودتان نبخشد؛ بلکه خدا به سبب سرزنشتان از روزگار با اینکه بر آن مذمتی نیست، کیفرتان می کند. ای حسن! آیا نمیدانی که ثواب دهنده و کیفر دهنده و پاداش دهنده بـرای هــر کاری زود یا دیر [در دنیا و آخرت] خداست؟ گفتم ای آقایم! چرا. فرمود:[این عمل را] تکرار نکن و برای روزگار هیچ اثری در حکم خدا قرار مده. حسن گفت :باشد ای سرور من! [تحف العقول ص۴۸۲. ۴۸۳] خلاصه آنکه:۱.زمان ظرف رخدادهای تاریخی است.۲.چیزهایی که در زمان انجام می‌گیرد، گاهی موجب کامروایی بعضی و ناکامی برخی هست. ۳.گاهی یک رخداد دو چهره دارد و گاهی دو رخداد متفاوت نسبت به دو نفر تأثیر گوناگون دارند؛ بنابراین نمی‌توان ظرف را نحس(ناخوشایند) دانست؛ چنان که نمی‌توان آن را سعد(خوشایند) پنداشت.۴.جریان قمر در برج عقرب و مانند آن از اوقات ویژه راجع به نحس و سعد خود زمان نیست و تشریح آن از حوصله بحث کنونی بیرون است. [مفاتیح الحیاة ص ۵۵۳] 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

#اطلاعیه ▫️ به اطلاع طلاب و فضلای گرامی می رساند، به مناسبت فرا رسیدن سالروز شهادت امام هادی (علیه السلام)، #درس_خارج_فقه حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی فردا دوشنبه 25 دی 1402 برگزار نخواهد شد. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 🆔 @daftar_ayatollah_javadi_amoli

🎙آیت الله العظمی جوادی آملی یک بیان نورانی از حضرت امیر مؤمنان سلام الله علیه است که فرمود: «إِذَا أَمْلَقْتُمْ فَتَاجِرُوا اللَّهَ بِالصَّدَقَة»؛[۱]، فرمود: اگر شما یک وقت گرفتار شدید، دَینی دارید و مشکل مالی دارید، صدقه بدهید که این ده برابر می‌آید! ما اینها را باور نکردیم که کار به دست دیگری است. فرمود هر وقت کمبودی دارید و وضع شما قدری ضعیف شد، فوراً صدقه بدهید... [۱]حکمت ۲۵۸ نهج البلاغه درس تفسیر ۹۴/٨/١۶ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

آیت الله العظمی جوادی آملی: زيارت جامعه، منشور بلند امامت و هدايت است كه سيل گونه از كوهسار وجود هادی امت، حضرت ابوالحسن ثالث، علي بن محمد النقی (عليه و علی آبائه و ابنائه افضل الصلوة و السلام) سرازير شده است. اين منشور بلند، هرچند كه در لباس شرح فضايل و كمالات انسان های كامل و خلفای برجسته‌ی الهی، يعنی اسره‌ی طاها و ياسين، ائمه‌ی اطهار (عليهم السلام) بيان شده است، ليكن معارف عميق توحيدی ولايی آن بسان سيلی بنيان كن اساس شرك و دوگانه پرستی و بنياد بيگانه گرايی را برمي كَنَد و با پيشروی به سوی دشت و دَمَن امت اسلام، تشنه كامان حقيقت و معرفت ناب نبوی و ولوی را سيراب می‌کند. ادب فنای مقربان جلد ۱ ص۸۴ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

🏴مراسم سوگواری به مناسبت فرا رسیدن شهادت حضرت امام هادی سلام الله علیه زمان :دوشنبه ۲۵ دی ماه ساعت: ۱۰:٣۰ صبح مکان: قم، خیابان شهداء(صفائیه)، کوچه ۱۹ دفتر مرجعیت دینی و علمی حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی (دامت برکاته) همراه با پخش زنده از کانال ایتا دفتر http://eitaa.com/joinchat/3022651405Cffcc23207c

امام هادی سلام الله علیه فرمودند: الْعُقُوقُ یُعقبُ الْقِلَّةَ وَ یؤَدِّی إِلَی الذِّلَّةِ نافرمانی پدر و مادر موجب کاهش [و مرگ افراد خاندان] و ذلّت و خواری در دنیا می‌شود. بحار الانوار ج۷۱ ص۸۴ مفاتیح الحیاة ص ٢٢٩ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

🎙آیت الله العظمی جوادی آملی «در زيارت جامعه کبير يکی از اوصافی که وجود مبارک #امام_هادی(سلام الله عليه) برای ائمه و اهل بيت (علیهم السلام) ذکر می‌کند، همان وصفی است که خدا در قرآن در سوره «انبياء» برای ملائکه ذکر کرده است. در سوره «انبياء» خداوند برای ملائکه چه چيزی ذکر کرده است؟ فرمود اين ملائکه کسانی هستند که: ﴿لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ﴾، عمل می‌کنند. وجود مبارک امام هادی (سلام الله علیه) در زيارت جامعه کبير وصف ائمه(عليهم السلام) را همين قرار می‌دهند که اهل بيت (علیهم السلام) کسانی هستند که «لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ وَ هُمْ بِأَمْرِهِ يَعْمَلُونَ».نه بدون اجازه خدا سخن می‌گویند، نه بعد از دستور خدا عقب افتاده‌اند، نه جلو می‌زنند ، نه دنبال هستند، «لا يَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ»، اين در زيارت جامعه کبير در وصف ائمه آمده؛ همان طوری که در سوره «انبيا» در وصف ملائکه آمده است.» درس اخلاق ٩٧/٩/٢٩ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

🎙بیانات آیت الله العظمی جوادی آملی در رابطه با عظمت زیارت جامعه کبیره 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

امام صادق سلام الله علیه فرمودند: مردی توانگر با لباسی تمیز نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم آمد و کنارش نشست. سپس مردی تهی دسـت بـا لباسی چرکین وارد شد و در کنار آن توانگر نشست. او پیراهنش را از زیر پای آن تهی دست کشید. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از او پرسید: ترسیدی از فقرش چیزی به تو برسد؟ گفت :نه. فرمود: ترسیدی از ثروت تو چیزی به او برسد؟ گفت: نه. پرسید: ترسیدی پیراهنت را چرکین کند؟ گفت: نه. فرمود: پس چه چیزی تو را به این کار واداشت؟ گفت: ای رسول خدا ! شیطانی با من همراه است که زشتی را برای من می آراید و نیکی را برایم زشت جلوه میدهد و من نیمی از مال خود را برای او (فقیر) قرار دادم. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم به فقیر فرمود:آیا از او می‌پذیری؟ گفت: نه. توانگر از وی پرسید: چرا؟ گفت:می‌ترسم آن حالتی که برای تو پدید آمد، در من هم پیدا شود. الکافی ج۲ ص٢۶۲. ۲۶۳ مفاتیح الحیاة ص ۴۱۳ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

📹آیت الله العظمی جوادی آملی: ايام اعتکاف که جزء برکات انقلاب اسلامی و نظام اسلامی هست. اين انقلاب برکات فراوانی داشت؛ نماز جمعه را احيا کرد، فرهنگ شهادت را احيا کرد، ايثار را احيا کرد، استقلال را احيا کرد، صدها برکات را به همراه آورد، مسئله اعتکاف را هم به همراه آورد. جريان اعتکاف برای رسيدن به اخلاص سهم تعيين کننده ای دارد... درس فقه ۹۵/۲/۱ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

#احکام_شرعی #نماز_احتیاط مسأله۱۲۶۵. نماز احتیاط، سوره و قنوت ندارد و به احتیاط واجب سوره حمد و «بسم الله» آن را هم آهسته بگوید. مسأله ۱۲۶۶. اگر پیش‌ از نماز احتیاط بفهمد،نمازی که به جا آورده درست بوده،لازم نیست نماز احتیاط بگزارد و اگر در بین نماز احتیاط بفهمد، لازم نیست آن را تمام کند. #توضيح_المسائل_چاپ_جدید ⏰ساعات فعالیت دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی در قم : ٨ صبح الی ١٨ بعد از ظهر 📩100007233 ☎️ 02537841841 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

🎙آیت الله العظمی جوادی آملی «شجاعت و خلوص شهید نواب صفوی و فدائیان اسلام» ۸۷/١۰/٢٧ #شهادت_سید_مجتبی_نواب_صفوی_و_یارانش 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

آیت الله العظمی جوادی آملی: «تا نفس می کشیم وظیفه ما تولید علم است. مفضّل خدمت امام صادق سلام الله علیه شریفیاب شد، حضرت فرمود: «فإن مِتَّ فَوَرِّث كُتبَكَ بَنيكَ»بكوش تا نفس میکشی عالم و دانشمند بشـوی یـک، نـه کـتـاب هـای دیگران را جمع کنی و حرف دیگران را یاد بگیری، خود کتاب بنگار و صاحب حرف باش دو، که اگر مُردی فرزندان تو چند رساله، چند مقاله، چند کتاب علمی تو را ارث ببرند، نه اینکه کتابخانه داشته باشی و به دیگران ارث بدهی! کتـاب تــو را بچه های تو ارث ببرند این #تولید_علم است! همه موظفـیـم کـه عـالـم بشویم، حرفی از خود داشته باشیم و ضبط بکنیم و به ورثه هـای مـا حـرف خود را ارث بدهيم.» بخشی از پیام به همایش تولید علم ۹۴/٨/۵ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

درس اخلاق(شرح نهج البلاغه) حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی پنج شنبه ها ساعت 10 صبح مکان مسجد اعظم قم ↙️ پخش زنده از سایت تلویزیون اینترنتی اسراء : https://tv.esra.ir ↙️ سامانه مجازی آموزش: https://el.esra.ir/ch/darseakhlagh-ayatollah-javadiamoli 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

آیت الله العظمی جوادی آملی: «امیدواریم که در لیلة الرغائب رغبت ما با رهبت ما هماهنگ باشد. هم از قهر و جلال خدا راهب باشیم، هم به مِهر و جمال خدا راغب باشیم؛ رغبت یعنی میل نه آرزو، لیلة الرغائب به معنای شب آرزوها نیست بلکه شب رغبت ها و گرایش‌ ها و مجذوب ‌شدن‌ هاست لذا آن انجذاب و گرایش و میل و شوق را می ‌گویند رغبت، در برابر رهبت. خدای سبحان جنّاتی دارد که ما را به آنها ترغیب کرده و برای روح ما هم بهشتی دارد که ما را به آن هم ترغیب کرده است.» درس اخلاق ٩٢/٢/٢۶ #لیلة_الرغائب 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

به‌كارگیری جوانان توانمند مُصعب بن عمیر جوانی نورسته و نزد پدر و مادرش در رفاه بود و او را گرامی می‌ داشتند و وی را بر دیگر فرزندان خود برتری می‌ دادند. وی از مكّه خارج نشده بود، پس چون اسلام آورد پدر و مادرش به وی جفا كردند و با رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم) در شعب ابی‌ طالب در محاصره بود،چهره ‌اش دگرگون شد و سختی بر او فشار آورد. در همین روزها اسعد بن زراره و ذكوان بن قیس برای عمره رجبیه به مكه آمدند و نزد پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) مسلمان شدند و از آن حضرت خواستند تا نماینده ‌ای به مدینه بفرستد و اسلام را به آنان بیاموزد. پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به مصعب ـ كه قرآن را بسیار فرا گرفته بود ـ فرمان داد به همراه اسعد از مكه خارج گردد [و به مدینه هجرت كند]. او نیز رفت و جوانان زیادی را به اسلام هدایت كرد... اعلام الوری باعلام الهدی ص۵۷ مفاتیح الحیاة ص ۳۹۴ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

بهترین شکر گزاری این است که نعمت در جای خود صرف شود / قرائت دعای طلب باران در پایان درس 🔹

پایگاه اطلاع رسانی اسراء:

جلسه درس اخلاق هفتگی آیت الله العظمی جوادی آملی این هفته نیز در محل مسجد اعظم قم به صورت حضوری و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار گردید. آیت الله العظمی جوادی آملی در این جلسه، به شرح حکمت 127 نهج البلاغه پرداختند. معظم له بیان داشتند: کلام حضرت این است که اگر کسی در عمل کوتاهی بکند، به اندوه مبتلا می شود، و آن کس که با خدا ارتباطی ندارد، نه از نظر مالی و نه بدنی، از فیض خدا محروم است... . #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #درس_اخلاق 👇👇👇👇 🌐 https://esra.ir 🆔 @daftar_ayatollah_javadi_amoli

بهترین شکر گزاری این است که نعمت در جای خود صرف شود / قرائت دعای طلب باران در پایان درس 🔹

 پایگاه اطلاع رسانی اسراء: 

جلسه درس اخلاق هفتگی آیت الله العظمی جوادی آملی این هفته نیز در محل مسجد اعظم قم به صورت حضوری و با حضور اقشار مختلف مردم برگزار گردید. آیت الله العظمی جوادی آملی در این جلسه، به شرح حکمت 127 نهج البلاغه پرداختند. معظم له بیان داشتند: کلام حضرت این است که «وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ قَصَّرَ فِی الْعَمَلِ ابْتُلِی بِالْهَمِّ، وَ لَا حَاجَةَ لِلَّهِ فِیمَنْ لَیسَ لِلَّهِ فِی مَالِهِ وَ نَفْسِهِ نَصِیبٌ»؛ اگر کسی در عمل کوتاهی بکند، به اندوه مبتلا می شود، و آن کس که با خدا ارتباطی ندارد، نه از نظر مالی و نه بدنی، از فیض خدا محروم است. 🔹 در تفسیر ایمان و اسلام بیان داشته اند که عناصر محوری آن سه عنصر است، 1️⃣ یکی اعتقاد قلبی، 2️⃣ دومی عمل به ارکان 3️⃣ و سوم اقرار به زبان؛ گاهی در بیانات حضرت امیر این سه عنصر در یک حدیث نورانی طرح می شود و گاهی جداگانه به این سه عنصر پرداخته شده است، در این کلمه نورانی 127، به قسمت دوم یعنی #عمل_به_ارکان اشاره شده است. 🔹 حضرت امیر در این کلام نورانی می فرماید: «مَنْ قَصَّرَ فِی الْعَمَلِ ابْتُلِی بِالْهَمِّ»، اگر کسی در عمل کوتاهی بکند، به اندوه مبتلا می شود، یعنی مشکلاتش فراوان می شود، کسی که عادت به کار نکرده، راه حل ها را هم نمی داند و لذا گرفتار اندوه می شود، اگر کسی #به_اندازه_توان خود کار بکند، با #مشورت و #انگیزه عمل بکند، هم مشکل داخلی خود را حل کرده و هم نیاز خارجی دیگران را برطرف می کند. سپس حضرت می فرماید: «وَ لَا حَاجَةَ لِلَّهِ فِیمَنْ لَیسَ لِلَّهِ فِی مَالِهِ وَ نَفْسِهِ نَصِیبٌ». و آن کس که ارتباطی با خدا ندارد نه از راه بدن، یعنی نه جهاد و تلاش و کوششی دارد و نه از نظر مال خدمات احسانی و اجتماعی دارد، چنین کسی که نه در مال او نه در بدن او، دین هیچ سهمی ندارد، از #فیض_خدا محروم است... . 🔹 از بیانات نورانی ائمه معصومین (علیهم السلام) هست کسی انفاق بکند، خدا فوراً جبران میکند، بعد می فرمایند که این جبران کردن، نظیر آن است که کسی از نهر روان یک ظرف آبی بردارد که همان وقت جای آن پر می شود، برخلاف برداشتن سنگ از باغ که شاید جای خالی آن به زودی پر نشود، ولی برداشتن ظرف آب از نهر روان این گونه نیست، همچنین است که اگر کسی کار خیری انجام دهد، خداوند فوراً جای آن را پر می کند... . 🔹 آیت الله العظمی جوادی آملی سپس در پایان درس خود #دعای_استسقاء حضرت سجاد (علیه السلام)، در صحیفه سجادیه را قرائت نمودند و دعا فرمودند تا خداوند باران رحمت خود را بر سراسر جامعه بشری، علی الخصوص جهان اسلام و بالاخص کشورمان ایران نازل بفرماید. مطالعه کامل: https://news.esra.ir/fa/w/2206866 #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #درس_اخلاق 📚 درس اخلاق تاریخ: 1402/10/28 🌐 https://esra.ir 🆔 @daftar_ayatollah_javadi_amoli

🎙بیانات آیت الله العظمی جوادی آملی در رابطه با ماه رجب 🆔 @daftar_ayatollah_javadi_amoli

رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «وَ مَنْ كَفَى ضَرِيراً حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ اَلدُّنْيَا وَ مَشَى لَهُ فِيهَا حَتَّى يَقْضِيَ اَللَّهُ لَهُ حَاجَتَهُ أَعْطَاهُ اَللَّهُ بَرَاءَةً مِنَ اَلنِّفَاقِ وَ بَرَاءَةً مِنَ اَلنَّارِ وَ قَضَى لَهُ سَبْعِينَ حَاجَةً مِنْ حَوَائِجِ اَلدُّنْيَا وَ لاَ يَزَالُ يَخُوضُ فِي رَحْمَةِ اَللَّهِ عزّ و جلّ حَتَّى يَرْجِعَ هر کس یکی از نیازهای دنیوی نابینایی را برآورد و در راه آن گامی بردارد تا خدا نیازهایش را تأمين کند، خدا برائت از نفاق و رهایی از آتش را به وی عطا فرمايد و هفتاد نیاز دنیوی او را برآورده سازد و پیوسته تا پایان آن کار، رحمت الهی سراسر وجودش را فرا می‌گیرد.» الفقیه ج۴ ص۱۶ مفاتیح الحیاة ص ۴۳۲ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

#احکام_شرعی مسأله ۲۰۰۶.معیار در سال خمسی، لزوما ماه های سال قمری نیست،بلکه هر کس می‌تواند ابتدای کسب و کار خود را براساس ماه های سال شمسی محاسبه نماید و پس از گذشت یکسال شمسی از اولین ماه احتساب شده، خمس باقی درآمد خودش را بپردازد. #توضيح_المسائل_چاپ_جدید ⏰ساعات فعالیت دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی در قم : ٨ صبح الی ١٨ بعد از ظهر 📩100007233 ☎️ 02537841841 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی

آیت الله العظمی جوادی آملی: «این کارِ حرام و مال حرام ظاهر آن لذیذ است و #باطنش_چرک، فرمود: ﴿هذا فَلْیَذُوقُوهُ حَمیمٌ﴾ که گداخته است، ﴿هذا فَلْیَذُوقُوهُ حَمیمٌ وَ غَسَّاقٌ﴾؛ اینها حتماً باید بچشند، هم داغ است و هم چرکین، پُر «غسق» و پُر چرک است. این چرکی که در دنیا به وسیله سیّئات پدید آمد، در #آخرت هم غذای اینهاست. اینکه فرمود: ﴿کَلاَّ بَلْ رانَ عَلی‏ قُلُوبِهِمْ ما کانُوا یَکْسِبُونَ﴾، «رانَ» یعنی چرک گرفته و «رِین» همان چرک است؛ فرمود: سیّئات و اخلاق بد اینها چرکی است که بر روی جان و دل اینهاست. این نیش زدن‌ها، آبرو بردن‌ها، زخم زبان زدن‌ها به صورت یک تیغ درمی‌آید که فرمود: ﴿لَیْسَ لَهُمْ طَعامٌ إِلاَّ مِنْ ضَریعٍ﴾،«ضریع» همان بوته‌های پرتیغ بیابان حجاز است؛ فرمود:اینها در دنیا که بودند مرتب با آبروی مردم کار داشتند، نیش می‌زدند و افراد را آزار می‌دادند که همان نیش‌زدن‌ها، [در آخرت] به صورت «ضریع»؛ یعنی بوته پرتیغ درمی‌آید.» درس تفسیر ۹۳/۳/۵ 👈🏻کانال رسمی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی