🌀راه حلی برای جذب حداکثری در تبلیغ دین 📌بسترهای تبلیغ حداکثری دین در جامعه: 1️⃣. رشد معنویت با طی قرون و اعصار در اثر زحمت اولیای دین و علماء 2️⃣. عدم محدودیت تبلیغ دین در جامعۀ ما 3️⃣. خلاء تئوریک در غرب 👈 پس چرا ما در تبلیغ دین، نتوانستیم جذب حداکثری کنیم⁉️ 💎 درس: «دانش تبلیغ دین؛ مبحث اول: مبانی و اصول تبلیغ؛ جلسۀ اول» ___________________ 🔻ما در اثر رشد معنویت طیّ قرون و اعصاری که پشت‌سر گذاشتیم، با مخاطبانی روبرو هستیم که دارای سابقۀ ارادت نسبت به اولیاء دین و دارای تواضع به قرآن کریم هستند. علماء پیشین حوزه هم، توانستند بسیاری از موانع را بردارند. 🔻بنابراین مخاطب ما امروز در اوج پذیرش دین است. اما از سوی دیگر شما در جامعه دو چیز را می‌بینید. یکی اینکه دین‌داران معمولاً به وضع مطلوب رشد نمی‌کنند. دوم اینکه دین‌گریزی هایی در لایه‌هایی از جامعه دیده می‌شود. از تمسخرهایی که به مظاهر دینی صورت می‌گیرد تا توهین‌ها و فرار از دین‌داری که به صورت‌های مختلف وجود دارد. 🔻از سوی دیگر، در جامعۀ خودمان، آسیب‌های اجتماعی نظیر آمار طلاق، کمی فرزندان و اعتیاد، را می‌بینیم و در عرصۀ سیاست، وجود مدیران و سیاستمداران نالایق، فریب‌هایی که برای افکار عمومی ایجاد می‌کنند؛ را شاهد هستیم. 🔻از طرفی ما هیچ محدودیتی برای تبلیغات دینی نداریم. در کشور ما این امکان وجود دارد که بهترین شبکه‌های تلویزیونی در بهترین زمان ها، در اختیار مبلغان باشد. بستر دیگری که در اختیار ما برای تبلیغ دین وجود دارد، این است که خلا تئوریک در غرب اتفاق افتاده. تمدن رقیب شما مضمحل شده است و دیگر حرفی برای گفتن ندارد. پس چرا ما نمی‌توانیم نیاز امروز جامعۀ خودمان را پاسخ دهیم؟ چرا ما در تبلیغ دین آنچنان موفق نیستیم؟! 🔻هر چه دین‌گریزی وجود دارد و بخشی از دین‌ستیزی‌ها، تا اعتیاد و ضدیت با انقلاب، تا جریان های سیاسی مخالف خط مقاومت، همه ناشی از ضعف ما در تبلیغ دین است. 🔻جدای از آمادگی که مخاطب در بستر گذر زمان برای پذیرش دین برای او پدید آمده است و بسیاری از موانع چه داخلی و چه خارجی وجود ندارد، اصلاً ما در هر زمانی داریم زندگی می‌کنیم، بدون ملاحظۀ مقتضیات زمانه، چگونه دین را باید آموزش داد؟ قرآن به ما چه اصولی را برای تبلیغ دین بیان می‌کند؟ اصول تبلیغ، برگرفته از قرآن و متون دینی، به ما شیوۀ صحیح تبلیغ دین را می‌آموزد. 👤علیرضا پناهیان 🚩قم؛ مدرسه علمیۀ امام کاظم(ع) - ۱۴۰۰.۱۱.۱۸ #دانش_تبلیغ_دین #جهاد_تبیین #پناهیان @danesh_tabligh

🌀ترويج مفهوم «کمال» بار روانی منفی دارد ➖تبلیغ یعنی تاثیرگذاری بر گرایشات مخاطب ➖اولین هدف عملیات تبلیغ بیدار کردن گرایش‌های پنهان است ➖ترکیب نابجای گرایش‌های خوب، موجب بد شدن آدم ها می گردد ➖در وجود انسان نمی‌توان گرایش تازه‌ای که هیچ ریشه‌ای نداشته باشد ایجاد کرد 📌۷ هدف مهم عملیات تبلیغ دین 👈 سومین جلسه درس «دانش تبلیغ دین» در حوزه علمیه قم: 🔻علیرضا پناهیان در بحث مبانی و اصول تبلیغ، به معنای لغوی تبلیغ اشاره کرد و گفت: «تبلیغ در لغت به معنای رسیدن به دورترین و پایانی‌ترین نقطۀ مقصد است.» وی در ادامه، با طرح این پرسش که مقصد نهایی در وجود انسان کدام بخش است؛ با اشاره به آیه 63 سورۀ نساء، نقطه پایانی و مقصد تبلیغ را گرایشات انسان معرفی کرد. 🔻این مدرس حوزه، به عنوان اولین هدف عملیات تبلیغ را بیدار کردن گرایش‌های پنهان بیان کرد و گفت: «معمولاً گرایش های زیبای انسان، پنهان هستند و مبلغ در مقام تبلیغ، گرایشات پنهان انسان را بیدار می کند. بیدار کردن گرایشات فطری عمیق انسان، همان هدف بعثت انبیاء است که امیرالمومنین بدان تصریح کرده است.» 🔻وی، وجه مذکِّر بودن انبیاء را، همان بیدار کننده گرایشات زیبای پنهان انسان مطرح کرد و گفت: «در تبلیغ دین ما نمیخواهیم چیزی از بیرون به مخاطب اضافه کنیم، بلکه باید همان گرایشات درون او را بیدار کنیم. وقتی گرایشات زیبا و پنهان انسان، بیدار شد، تبدیل به حکمت و شکوفایی عقل می شود» 🔻این استاد دانشگاه و حوزه، به شرح کلمات امیرالمومنین درباره فلسفه بعثت انبیاء که همان هدف تبلیغ است پرداخت و گفت: «هدف نهایی تبلیغ، شکوفایی فطرت و گنجینه های پنهان عقل او است» 🔻 وی به عنوان یک مثال مفهوم «کمال» را دارای بار منفی دانست و گفت: «با اینکه کمال، کلمه عربی است اما در قرآن کریم، مفهومی به نام کمال انسان نداریم و به جای آن فلاح و رستگاری و دیگر مفاهیم ذکر شده است. وقتی کلمه کمال به کار می رود، القاء این معنا را می کند که انسان ناقص است و این القاء اثر منفی روی مخاطب می‌گذارد. در حالی که خداوند انسان را طبق آیات قرآن، در بهترین وضعیت خلق کرده است و مقصد نهایی شکوفایی استعدادهای نهفته انسان است به انسان به دیده نقصان و کاستی نمی نگرد؛ مقصد نهایی شکوفایی استعدادهای انسان است.» 🔻 وی در ادامه دومین عملیات تبلیغی بعد از بیدار کردن گرایشات پنهان مخاطب را، تقویت گرایشات بیدار شده عنوان کرد و که البته اولویت سنجی در تقویت گرایشات بیدار شده مخاطب را امری لازم دانست. 🔻علیرضا پناهیان، سومین عملیات تبلیغی براساس هدف تبلیغ را، تضعیف گرایشات بد انسان معرفی کرد و گفت: «گاهی لازم هست که محبت به دنیا را دل مخاطب، تضعیف کرد همان طور که در برخی از روایات همۀ دنیا را به گونه‌ای خلاصه در خوردن، آشامیدن و سوار مرکب شدن و ... کرده اند و با تعابیری آن را تحقیر میکنند تا مخاطب از دنیا دل بکند.» 🔻وی با اشاره به بحث انسان شناسی، با طرح این پرسش که اگر انسان، فطرتی الهی دارد و تمام گرایشات انسان زیبا است؛ پس علت بد شدن انسان چیست؟ در پاسخ به گام بعدی در عملیات تبلیغ اشاره کرد و گفت: «ترکیب نابجای گرایش‌های خوب و به‌هم ریختن اندازه‌ها موجب بد شدن آدم ها می گردد. پس گام بعدی در عملیات تبلیغ، تفکیک گرایشات خوب، یا ترکیب درست گرایش‌های خوب است. مثلا تنوع طلبی که اساسا گرایش خوبی هست اما اگر با لذت طلبی ترکیب شود، فرد دچار افراط در شهوات می‌شود.» 🔻پناهیان، تعیین مصداق برای گرایش‌های خوب و از بین‌بردن مصادیق بد برای گرایش‌های بد را، اقدام دیگری در عملیات تبلیغی برشمرد و گفت: «هر گرایش خوبی که شما بخواهید در فرد ایجاد کنید مسبوق به گرایش‌های قبلی است. گرایش تازه‌ای که هیچ ریشه‌ای نداشته باشد را اساساً نمی‌توان در انسان ایجاد کرد.» 🔻وی در جمع بندی اهداف تبلیغ، گفت: «بیدار کردن گرایش‌های پنهان، تقویت گرایش‌های خوب، تضعیف گرایش‌های بد، ترکیب مناسب ایجادکردن، ترکیب نامناسب برطرف‌کردن، مصداق خوب معرفی‌کردن برای علاقه، از بین بردن یک مصداق بد. اهداف عملیات تبلیغ دین هستند.» #دانش_تبلیغ_دین #جهاد_تبیین #پناهیان #خلاصه_دروس - جلسه سوم https://eitaa.com/danesh_tabligh

🌀دین و حکومت دینی محدودیت‌هایی برای معصیت ایجاد می‌کند اما نه می‌خواهد و نه می‌تواند زمینۀ گناه را به طور مطلق از بین ببرد ➖هر کسی نباید مثل آیه الله بهجت(ره) زندگی کند؛ هر الگویی برای هر کسی مناسب نیست ➖مفهوم حق انتخاب از مفهوم آزادی برجسته تر است 📌محدودیت های تبلیغ دین در مقام عمل و علم 👈 چهارمین جلسه درس «دانش تبلیغ دین» مبحث «اصول و مبانی تبلیغ» در مدرسه علمیۀ امام کاظم(ع) قم: 🔻 ما گفتیم که تبلیغ به معنای رساندن پیام به پایانی ترین نقطه وجود انسان یعنی گرایشات است. اما چگونه می توانیم روی گرایشات مخاطب تاثیر بگذاریم؟ ما از دو طریق می‌توانیم روی گرایش‌های انسان‌ها تأثیر بگذاریم. یکی از طریق کنترل و جهت دادن رفتارها و دیگری از طریق انواع آگاهی دادن که همان تبلیغ است. از طریق آگاهی به این شکل می‌توانیم اثر بگذاریم که یا الگو معرفی کنیم، یا انواع مطالب و حرف‌ها را منتقل کنیم تا مخاطب توجه یا تفکر کند، یا تعلیم ببیند و یا مطلع شود. 🔻در هر صورت، برای تاثیرگذاری بر گرایش‌های انسان‌ها چه از طریق کنترل رفتار و چه در مقام تبلیغ، با محدودیت‌هایی مواجه هستیم. از نظر اسلام نمی‌توان از طریق کنترل رفتار هر قانونی را وضع کرد و یا با وضع قانون و کنترل بیرونی هر گرایشی را نمی‌توان تحت تاثیر قرار داد. چون نظام هستی بر مبنای امتحان و امکان انتخاب انسان شکل گرفته و نمی‌توان امکان معصیت را از بین برد. کنترل رفتار تا حدی ممکن و مطلوب است، بقیه تاثیرگذاری باید از طریق تبلیغ باشد، که آنهم محدودیت‌هایی دارد. 🔻 دین و حکومت دینی محدودیت‌هایی برای معصیت ایجاد می‌کند اما نه می‌خواهد و نه می‌تواند زمینۀ گناه را به طور مطلق از بین ببرد. اگر خدا می‌خواست زمینۀ گناه را به طور مطلق از بین ببرد چهارده‌سالگی بچه‌ها را بالغ نمی‌کرد. امکان گناه و ظلم یعنی زمینه امتحان، که همیشه تا حدود زیادی باقی می‌ماند. 🔻 در عرصه تبلیغ هم محدودیت‌هایی وجود دارد و نکاتی را باید رعایت کرد که حق انتخاب را از بین نبرد. اینجا اوج کرامت انسان در اسلام معلوم می‌شود. برخی ابهام‌ها در قرآن و جاذبه و دافعه‌هایی که در سیره اولیاء خدا دیده می‌شود از همین باب است. 🔻 به عنوان مثال در جریان تبلیغ حتی در الگو دادن محدودیت‌هایی وجود دارد و باید اعلام کنید در جزییات، هر الگویی را نباید هر کسی تبعیت کند. هر کسی نباید مثل آیه الله بهجت(ره) زندگی کند، چون آدم‌ها با هم فرق می‌کنند حتی سلوک اولیاء خدا هم می‌بینید با هم متفاوت است. 🔻خداوند متعال در سورۀ انعام، آیه ۳۵، به پیامبرش می‌فرماید: اگرچه اعراض مشرکین بر تو سنگین و سخت است و برای اینکه آنها ایمان بیاورند اگر برای تو ممکن بود، می‌خواستی بروی از دل زمین یا از اعماق آسمان‌ها، آیۀ بیاوری؛ که آنها ایمان بیاورند. در حالی که اگر خدا می‌خواست همه را بر هدایت جمع می‌کرد، بعد می‌فرماید: «از نادان‌ها مباش!» این یعنی پیامبر در تبلیغ هم محدودیت‌هایی را باید رعایت کند. نمی‌توان هر آیۀ را بیاورد، آیۀ که حق انتخاب را از مخاطب بگیرد و او به ناچار تسلیم شود. حالا، ما چگونه تبلیغ کنیم که آزادی و حق انتخاب را از مخاطب نگیریم؟ در عین حال دین را به قلب او برسانیم. فرق ما با غربی‌ها در تبلیغات در همین جاست. آنها برای حق انتخاب ارزش قائل نیستند. 🔻پیامبران به دنبال آزادسازی اندیشه هستند. به دنبال این هستند که مانعی برای انتخاب نباشد. انتخاب ناموس خلقت بشر است. انتخاب برجسته‌ترین مفهومی است که پیامبران خدا به خاطر آزاد سازی امکان انتخاب صحیح با طواغیت مبارزه کرده‌اند. امکان انتخاب حتی برجسته‌تر از مفهوم آزادی است. چون ممکن است آزادی به ظاهر وجود داشته باشد ولی حق انتخاب با انواع اغواگری سلب شده باشد. 👤علیرضا پناهیان #دانش_تبلیغ_دین #جهاد_تبیین #پناهیان #خلاصه_دروس - جلسه چهارم https://eitaa.com/danesh_tabligh

🌀اکثر تبلیغات دینی ما تبشیری است؛ در حالی که انذار و تبشیر باید در کنار هم بلکه لازم است که انذار مقدم باشد ➖فیلم های سینمایی و سریالها برخی مواقع، بدون اجازۀ مخاطبانشان، دست در گرایشات آنها می‌برند و خارج از فطرت اراده و نیاز واقعی آنها، تغییراتی را در نگرش مخاطبان ایجاد می‌کنند. در تبلیغ دین این اجازه به پیامبران داده نشده است ➖مبلّغ دین نباید تحمیل کننده پیام به مخاطب باشد و صرفاً باید به بیدار کردن فطرت مخاطب بپردازد. برای بیدار کردن فطرتها، باید انسان شناس بود؛ راه انسان شناسی، مبارزه با هوای نفس خود است 📌 مهمترین اثر عملیات تبلیغی بر روی ذهن مخاطب؛ اصلاح نگرشها است 👈 پنجمین جلسه درس «دانش تبلیغ دین» مبحث «اصول و مبانی تبلیغ» در مدرسه علمیۀ امام کاظم(ع) قم: 🔻ما در جلسه گذشته گفتیم هدف نهایی تبلیغ، تاثیرگذاری بر گرایشات است، اما برای تأثیرگذاری بر گرایش‌ها محدودیت‌هایی را باید رعایت کنیم. ملاک این محدودیت‌ها چیست؟ ما اجازه داریم چه تصرّفاتی در قلب مخاطب داشته باشیم؟ 🔻یکی از ملاک‌ها این بود که نباید ما به گونه‌ای بر گرایشات مخاطب تاثیر بگذاریم که حق انتخاب از مخاطب سلب شود. به همین دلیل تبلیغ «تبشیری مطلق» نباید باشد؛ چون مخاطب بی اختیار خواهد شد، پس انذار و تبشیر باید در کنار همدیگر باشد. 🔻امیرالمومنین فرمود: «فقیه کسی است که نه مردم را مایوس می کند و نه مردم را بیش از اندازه امیدوار می کند.»(نهج البلاغه، حکمت90) یعنی تبشیر و تنذیر را کنار هم دارد. اکثر تبلیغات دینی ما تبشیری است؛ در حالی که انذار و تبشیر باید در کنار هم بلکه انذار لازم است که مقدم باشد. 🔻چرا در قرآن تنذیر بر تبشیر غلبه دارد؟ برای اینکه ما در تبلیغ تأثیرگذاری‌مان روی دل‌ها، فقط جاذبه نیست. چون اگر فقط جاذبۀ محض باشیم آن حقّ انتخاب او را سلب کردیم و از سوی دیگر انذار در تبلیغ بیشتر مورد غفلت قرار می گیرد تا تبشیر، چون تلخ‌تر است مخاطب نمی‌پذیرد. البته اگر تبلیغِ انذاری هوشمندانه و هنرمندانه صورت بگیرد تلخی نخواهد داشت و به همین دلیل اجرای تبلیغ انذاری سخت‌تر از اجرای تبلیغ تبشیری است. 🔻ملاک دیگر برای اینکه مبلغ در تبلیغ محدودیت‌ها را رعایت کرده یا خیر، فطرت است. شما می‌توانید دل‌ها را جذب کنید ولی تأثیر شما در دل‌ها نباید خارج از دایرۀ فطرت و نیاز حقیقی و طبیعی او باشد. 🔻همان طور که شما اجازه ندارید، دست در جیب کسی کنید، اجازه ندارید دست در دل مخاطب بیندازید و تغییراتی را در گرایشات او، خارج از فطرت و نیاز او، ایجاد کنید. فیلم های سینمایی و سریالها برخی مواقع، بدون اجازۀ مخاطبانشان، دست در گرایشات آنها می برند و خارج از فطرت، اراده و نیاز واقعی آنها، تغییراتی را در نگرش مخاطبان ایجاد میکنند. در تبلیغ دین این اجازه به پیامبران داده نشده است. 🔻 مبلّغ دین نباید تحمیل کننده پیام به مخاطب باشد و باید صرفا به بیدار کردن فطرت مخاطب بپردازد. این تفاوت بین تبلیغ دین و تبلیغات رایج اغوا کننده است. 🔻برای بیدار کردن فطرتها، مبلغ باید انسان شناس باشد، راه انسان شناسی، جدا از علوم و معارف مربوطه، مبارزه با هوای نفس خود است. 🔻جدای از تاثیرگذاری بر گرایشات، ما در دایره ذهن مخاطب، چه تأثیراتی می‌توانیم بگذاریم؟ فهرست این تاثیرات عبارتند از 1️⃣. آگاهی دادن؛ این کمترین کار در تبلیغ است. 2️⃣. تفهیم کردن. چون فهم بعضی چیزها مثل یک خبر ساده نیست، یک عملیات تبلیغی تعلیمی می‌خواهد تا بتواند بفهماند. 3️⃣. تعلیم دادن؛ یعنی یک سلسله آگاهی‌ها را باید زنجیروار پشت‌سرهمدیگر با یک ترتیب و ساختار و نظمی به مخاطب بدهید. سخنران برای تعلیم دادن، باید سلسله وار حول یک موضوع سخن بگوید نه مطالب پراکنده بگوید. 🔻4️⃣. به تفکر واداشتن؛ از تقویت تفکر نقدانه تا تقویت تفکر تحلیلی تا تفکر راهبردی برای تشخیص اولویت‌ها. 5️⃣. تذکر دادن که به معنای یادآوری است6️⃣. توجه دادن و تمرکز بخشیدن در مخاطب به یک موضوع خاص و مهم. 7️⃣. تثبیت مطالب در حافظه مخاطب 8️⃣. ایجاد یا اصلاح ذهنیت و نگرش دادن. 🔻مخاطب وقتی از مبلغ مطلبی را می‌شنود، نسبت به آن شنیده‌ها، در درون خودش دخل و تصرفی می‌کند. در نهایت یک برداشت رنگی پیدا می‌کند، سفید یا سیاه، به آن برداشت نهایی، ذهنیت و نگرش گویند. در یک بررسی معلوم شده نگرش اکثر آدم‌ها نسبت به نماز جمعه این است که نماز جمعه برای آدم‌های پیر هست. 🔻شاید این نگرش بخاطر تصاویر تلویزیون ایجاد شده. حالا شما مرتب بگو اینقدر نماز جمعه ثواب دارد، با این نگرش، جوان ها رغبت چندانی به نماز جمعه نمی‌کنند. روانشناس‌ها می‌گویند آدم‌ها بر اساس ذهنیت‌شان تصمیم می‌گیرند نه بر اساس آگاهی‌شان. 👤علیرضا پناهیان #دانش_تبلیغ_دین #جهاد_تبیین #پناهیان #خلاصه_دروس - جلسه پنجم https://eitaa.com/danesh_tabligh

💬 دروس دانش تبلیغ دین علیرضا پناهیان از نگاه شرکت‌کنندگان 🔻فعالیت تبلیغی‌ام به قبل و بعد از این کلاس تقسیم میشود! 🔻 مباحث این جلسه، در حد درس خارج تبلیغ دین است 🔻این کلاس برای انتقال محتوا نیست، برای تغییر نگرش و بینش عمیق است #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh @Panahian_ir @Hawzah_Panahian

🌀ضعف در تبلیغ دین ناشی از تلقی غلط ما از دین است. ➖اصل مشکل پیامبر و اهل بیت سیاسی بود نه عقیدتی ➖ دیدگاه مومنانه یعنی خودخواهانه و دیدن منافع خودمان 📌 تلقی‌های غلط از دین با تلقی‌های جایگزین 👈 ششمین جلسه درس «دانش تبلیغ دین» مبحث «اصول و مبانی تبلیغ» در مدرسه علمیۀ امام کاظم(ع) قم: بخش اول: مقام معظم رهبری فرمودند: «ما در تبلیغات کمّاً و کیفاً دچار ضعف هستیم» بخش عمده‌ای از این ضعف در تبلیغ حوزه و ناشی از تلقّی عمومی ای است که به مردم از دین داده می‌شود و پنج ویژگی دارد که نشانه تلقّی ناصحیحی از دین است: تلقّی عمومی مردم از دین پنج ویژگی پیدا کرده که هر پنج ویژگی نشانه تلقّی ناصحیحی از دین است ۱) تلقی عقیدتی داشتن از دین: یعنی دین را صرفاً بخواهیم یک امر عقیدتی تلقی بکنیم، نه یک امر ضروری و عقلانی. در مقابل مردم می‌توانند بگویند: «خب من عقیده‌ام این نیست» یا اینکه می‌گویند: «این عقیده چه نفع و ضرری برای من دارد؟» یا فکر می‌کنند تمام کسانی که مقابل دین ایستاده‌اند مشکل اعتقادی دارند. درحالیکه پیامبر اسلام و ائمۀ هدی(ع) اصل مشکل‌شان با مخالفان‌شان سیاسی بوده نه عقیدتی. اگر کسی بتواند اضطرار و نیاز جامعۀ بشری به امر امامت را با توجه به شیوۀ عمل و کارکرد امام برای مردم جا بیندازید، آنها خودشان دنبال امام و پیغمبر خواهند رفت. به اینجور بحث‌ها بحث‌های عقیدتی نمی‌گویند، ولی اثر عقیدتی دارد. آن‌وقت این پرستیژی که برخی برای خودشان قائل هستند و می‌گوید: «من این‌جوری عقیده ندارم، عقیدۀ هر کس برای خودش محترم است» بی‌معنا خواهد شد، دین کِی شده مسئلۀ عقیدتی؟ دین یک برنامۀ معقول برای زندگی ا‌ست و مردم باید به کسانی که به این برنامه پایبند نباشند بگویند این‌ها آدم عاقلی نیستند. «وَ مَنْ يَرْغَبُ عَنْ مِلَّةِ إِبْراهيمَ إِلاَّ مَنْ سَفِهَ نَفْسَه‏»(بقره/۱۳۰) این تلقی درستی است که قرآن می‌خواهد از دین در جامعه ایجاد شود. ۲) تلقّی اخلاقی از دین: فکر می‌کنند دین یک سلسله دستورات اخلاقی دارد و تا بگویی اخلاقی، اخلاق به معنای ارزش‌ها، اعتباریات و ملَکات یک امر غیرضروری جلوه می‌کند. کلاً دین را به حاشیه بردی چون مردم با ضروریات زندگی می‌کنند. بعد باید بگویی اخلاق ضرورت دارد. آقای بهجت می‌فرماید: عقل انسان می‌تواند بفهمد چرا صبح دو رکعت نماز واجب است. ایشان می‌فرماید دستورات الهی همه ارشادی هستند، عقل روشن باشد علت همه را می‌فهمد. اخلاق ظرفیتی دارد که می‌تواند مقابل دین ناب بایستد. حرف اخلاقی به نفع قاتلان امام زمان تمام می‌شود فردا می‌گویند: تو پسر پیغمبر نیستی چون بی‌رحم هستی. بی‌رحمی یک گزارۀ اخلاقی است. ۳) تلقّی عاشقانه و عاطفی از دین: که خدایا ما از سر محبت داریم تو را عبادت می‌کنیم. کدام اولیاء خدا تا حالا چنین حرفی زدند؟ بدلیل غلبه تلقّی عشقولانه از دین در غالب سخنان ما جهنم و بهشت نیست. ذکر بهشت و جهنم فرع این است که تو منفعت خودت را در بلندمدت بخواهی. توجه به قیامت یعنی به خود آمدن. اصلا دیدگاه مؤمنانه یعنی خودخواهانه. شما فکر کردید انسان‌ها همه خودخواه هستند؟ «نَسُوا اللَّهَ فَأَنْساهُمْ أَنْفُسَهُمْ». اصلاً یکی از مجازات‌های خدا این است که انسان‌ها دیگر خودخواه نیستند. چرا منافع خودت را نمی‌خواهی و عمرت را تلف میکنی؟ ما تازه انسان‌ها را باید برگردانیم به منافع‌شان توجه کنند. کلّ قرآن این کار را دارد با ما می‌کند. 🔻در روایات ببینید تقریباً محال است عبادت بکنی دچار عُجب نشوی، تنها راهش درک نیاز است. بدون نیاز، دین باعث غرور یا نفرت می شود. نفرت چون فکر می‌کند، دین تحمیلی است. درحالیکه هر قطعه‌ای از دین را شما اجرا می‌کنی نیاز یک قطعه از وجود خودت را پاسخ داده‌ای. و اگر نیاز عالی فطری خودت را پیدا کنی، عاشق خدا خواهی شد چون تو محتاج خدایی، ولی تلقّی مردم از حبّ و عشق بی‌نیازی است! این باید اصلاح شود! ۴) تلقّی احکامی از دین: که دین آمده دستور بدهد تو بگویی چشم. درسته دستور دارد اما این اوج و هدف دین نیست. هدف دین چیست؟ به بصیرت و قدرت تشخیص رسیدن ، نه به قدرت انجام تکلیف. انجام تکلیف مقدمۀ رسیدن به قدرت تشخیص است! 🔻حکمت و اولوا الألباب یعنی چی؟ اطاعت آنچنان لُب نمی‌خواهد. لااقل فرقان نمی‌خواهد. دیگر بصیرت که قطعاً نمی‌خواهد. بخشی از بصیرت برای این است که بفهمی دستور خدا چیست. بخشی برای این است که بدانی دستورهای ندادۀ خدا چیست! خدا که به سادگی دستور نمی‌دهد لذا چند تا دستور گل‌درشت و مشخص داده، مثل نماز اول وقت، این را رعایت کن، بعد کم‌کم ذهنت باز می‌شود. اسلام دین تفکّر و قدرت تشخیص است. نمونۀ برجسته‌اش کربلاست، جایی که امام حسین امر نکرد آنها بصیرت داشتند فهمیدند باید بمانند. کربلا یعنی تشخیص، نه تکلیف ... 👤علیرضا پناهیان #دانش_تبلیغ_دین #جهاد_تبیین #پناهیان #خلاصه_دروس - جلسه ششم(بخش اول) @danesh_tabligh

🌀 زمان نهضت جلوگیری از سخن دینی سکولار زدن است! ➖ تلقّی‌های دقیق و جذّاب را افراد ضدّ دین هم می‌پسندند ➖ دین تبعیض دارد و تفاوت انسان‌ها را در نظر می‌گیرد. 📌 ۵ تلقی‌ غلط از دین + ۵ تلقی‌ جایگزین 👈 ششمین جلسه درس «دانش تبلیغ دین» مبحث «اصول و مبانی تبلیغ» در مدرسه علمیۀ امام کاظم(ع) قم: بخش دوم: ۵)تلقّی فردی از دین: قطعاً بستر اکثر امتحان‌ها از انسان برای تقرب، جامعه و اجتماع است. قطعاً برنامۀ فردی مقدمه موفقیت در برنامه‌های اجتماعی است. و برنامه‌های اجتماعی هم به دو گونه‌اند؛ روابط تو با تک‌تک افراد جامعه، رابطۀ تو با کلّیت جامعه که سیاست می‌شود. برنامۀ دین امتحان انسان است در این سه عرصه. در زندگی فردی، در روابط اجتماعی، در رابطۀ تو با کلّیت جامعه، که مهم‌تر از قبلی است. 🔻«سکولاریزم یعنی اینکه این پنج تا تلقّی از دین در جامعه باقی بماند یا حتی ترویج بشود.» زمان نهضت جلوگیری از سخن دینی سکولار زدن است! انقدر این بازار پر است از سخن دینی سکولار، حرف شما اثر ندارد! موقع نهی از منکر است. تلقّی جایگزین، تلقّی‌های جایگزین که باید برجسته بشود: ۱) تلقی دانشی از دین: یعنی دین ما را به دانش یعنی درک واقعیت‌ها دعوت می‌کند. ایمان نتیجۀ علم و توجه انسان است. و کفر میوۀ جهل است. دانش یعنی خبر از واقعیت‌ها داشتن و دین یک واقعیت پیچیده‌ است، و یک واقعیت بسیار بزرگ‌تری هم به نام خدا بالاسرش هست. خدا بر واقعیت هایی تاکید کرده که اثر عظیمی در عالم داشته و با ابزار ابتدایی ما قابل درک نیست. در واقع امام و پیامبر یک متخصص در دیدن و شرح واقعیت‌ها هستند. ۲)تلقّی عقلانی از دین: حضرت آقا فرمودند علم و فناوری کفایت نمی‌کند، تفکر و عقلانیت احتیاج داریم. عقلانیت یعنی به این واقعیت‌هایی که در هر مرتبه‌ای درک می شود محدود نشویم و باید با تفکر و تعقل یعنی با ترکیب دانش‌ها و واقعیت‌ها به نتایج عقلانی و کلی برسیم. ۳)تلقّی اجتماعی از دین: امور فردی را هم باید در جامعه به تکامل می‌رساند. لذا اگر اجتماعی را در نظر نگیری فردیّت هم نابود می‌شود. دین برنامۀ ذوب کردن فردیّت در جامعه است. ۴) تلقّی منفعت‌طلبانه و کارکردگرایانه و خودخواهانه: دین برنامه‌ای به سود انسان است. همان دین اجتماعی، یک وقت فکر نکنی اگر برای جامعه کاری کردی منّت داری. ۵) تمام این دین در بستر سیّال امتحانات الهی تحقق پیدا می‌کند: ابتلائات هم متناسب با تفاوت افراد در نظر گرفته می‌شود. دین تبعیض دارد و تفاوت انسان‌ها را در نظر می‌گیرد. دین منهای زمان، موقعیت و حتی منهای ویژگی‌های تک‌تک افراد ضدّ دین، سکولار و تحریف دین است. آن‌وقت ولایت یعنی تعیین‌کنندۀ وضعیت زمانی و در وضعیت زمانی تکلیف. زمان‌شناس نباشی ولیّ‌شناس هم نمی‌شوی. 🔻این تلقّی‌های دقیق و جذّاب را افراد ضدّ دین هم می‌پسندند. کسی که همین‌ها را رعایت بکند به اضافۀ ایمان یعنی آگاهی و امنیت یافتن از خدا و تعقل دربارۀ این رابطه، می‌تواند منجی بشریت بشود. مگر پیغمبر و امیرالمؤمنین این‌جوری تبلیغ نکردند؟چرا موفق نبودند؟آن زمان اکثراً نمی‌پذیرفتند چون دین‌دار به دین انحرافی بودند و پیامبر غرور دینی آنها را باید می‌شکست. مانع امیرالمؤمنین هم همان دینی است که عمقش فهم نشده و باعث انحراف بود. این دین کارتونی عدالت را بزرگتر از ولایت نشان می‌دهد. این پدیده‌ای تاریخی است که اولیاء خدا از پسش برنیامدند! الآن هم ما در دوران رشد معنویت هستیم یعنی رشد آسیب‌های دین‌داری، بی‌دینی آنقدر ضربه نمی‌زند. دین انحرافی خیلی قدرت دارد. 👤علیرضا پناهیان #دانش_تبلیغ_دین #جهاد_تبیین #پناهیان #خلاصه_دروس - جلسه ششم(بخش دوم) @danesh_tabligh

📌 خلاصه ج ۷ دوره اول 🌀دین راهی است برای پرده‌برداری از واقعیت، اگر مردم چنین برداشتی از عالمان دینی داشتند که آنها فقط امر خدا را نمی فهمند، بلکه به دنبال فهم واقعیت هستند و امر خدا را حاکی از واقعیت‌های عالم می‌دانند یعنی ما درست تبلیغ کردیم 🔰عدۀ از فضلای حوزه، بر این باورند که اصلاً نظام اقتصادی اسلام یعنی چه؟! اسلام چند تا حکم داده است، آنها را اجرا کنید و بس، آیا عقل انسان می‌گوید که می توان بدون نظریه، بدون نظام اقتصادی داشتن، همین احکام اسلام را اجرا کرد؟» 👈 هفتمین جلسه درس «دانش تبلیغ دین» مبحث «اصول و مبانی تبلیغ» در مدرسه علمیۀ امام کاظم(ع) قم _ قسمت اول: 🔻علیرضا پناهیان در ادامه مبحث تاثیرگذاری بر ذهن مخاطب، از طریق ایجاد یا اصلاح نگرش، به طرح اولین اصل از اصول تبلیغ پرداخت و گفت: «اولین اصلی که باید رعایت بکنیم این است که مراقب باشیم با گفتن هر بخش از دین، برداشت ناصوابی از کلیت دین به مخاطب منتقل نکنیم.» 🔻وی در ادامه اصلاح برداشت های غلط در ذهن مخاطب را، نسبت به انتقال برداشت صحیح از دین، در اولویت قرار داد و گفت: «برداشت‌های ناصواب چه بسا از سخن غلط شکل نگرفته باشد بلکه از نحوۀ حکایت از حقایق دینی، نحوۀ تبلیغ و تبیین معارف دین، این برداشت‌های ناصواب پدید آمده باشد.» 🔻مدرس حوزه علمیه قم، دلیل اولویت داشتن اصلاح برداشت های ناصواب را این‌گونه توضیح داد: «مبلغ هر حرف جدیدی در جهت انتقال برداشت صحیح از دین می‌زند، از آنجا که این سخن در ذهن مخاطب قرار می گیرد و ذهن مخاطب نگرش خاصی به خودش گرفته، همان نگرش خاص را به مفاهیم شما می دهد و نگرش های غلط از دین که در ذهن مخاطب جا افتاده، فرآیند انتقال نگرش صحیح را، مختل می‌کند.» 🔻مدیر مدرسه علمیه دارالحکمه، ۵ ابزار مبلغ در نحوۀ حکایت از حقایق دینی را موثر دانست و گفت: «۱. انتخاب تعابیر برای هر یک از حقایق و مفاهیم دین، ۲. تعریفی که برای مفاهیم دینی داریم، ۳. اینکه برای مخاطبان از کجا آغاز کنیم؟ (اولین بحث همیشه تاثیرگذارترین بوده است) ۴. ترکیب مفاهیمی که در کنار هم انتخاب کرده‌ایم، ۵. میزان تاکیدی که بر هر یک از مفاهیم داریم، اینها عوامل موثر در نحوۀ حکایت از حقایق دینی است.» 🔻پناهیان در ادامه بحث، چهار تلقی صحیح از دین را برشمرد و گفت: «اولین تلقی صحیح از دین، تلقی دانشی داشتن از دین است، و اینکه مخاطب از دین اینگونه برداشت کند که دین راهی است برای پرده‌برداری از واقعیت، اگر مردم این برداشت را داشتند که عالم دینی نمی‌رود فقط امر خدا را بفهمد، در واقع به دنبال فهم واقعیت است و امر خدا را حاکی از واقعیتهای عالم میداند، زمانی که عالم دینی می‌گوید ربا حرام است، او به مثابه یک دانشمند اقتصادی درک می‌کند ربا موجب می‌شود اقتصاد نچرخد. این یعنی برداشت دانشی از دین، آن گاه دین دانشی است که حکایت از واقعیت می‌کند.» 🔻وی دومین تلقی صحیح از دین را تلقی عقلانی داشتن از دین بیان کرد و گفت: «دانش با عقل فرق می‌کند، عقل در واقع پردازش اطلاعات میکند و قدرت تشخیص و انتخاب آگاهی‌ها است. دین آدم را عاقل می‌کند. یکی از خصوصیات حوزه این است که فقط به علم بها نمی دهد بلکه عاقل‌پرور است و قدرت تحلیل را افزایش می‌دهد. بسیاری از رشته‌های دانشگاهی بیشتر علم محور هستند تا عقل محور، حافظه محوری، بعضا در دانشگاه پر رنگ تر هست تا فهم محوری برخلاف حوزه البته اگر مدرسه علمیه حافظه محور شود، پر خوانی را بر خوش فهمی رجحان دهد، در زمینه پرورش عقل ضعیف خواهد شد.» 🔻این استاد حوزه و دانشگاه، راز موفقیت شهید صدر را نبوغ در عقلانیت مطرح کرد و گفت: «عقل یعنی پردازش دانش و آگاهی‌ها، شهید صدر نابغه بود. اما نبوغش بیش از اینکه در علم باشد، در عقلانیت وی بود، لذا نظریه‌پردازی می‌کرد. در حالی که برخی از فضلای حوزه، قائلند که اصلاً نظام اقتصادی اسلام یعنی چه؟! نظریه‌پردازی یعنی چه؟ اسلام چند تا حکم داده است آنها را اجرا کنید و بس در حالی که آیا عقل انسان می‌گوید که می‌توان بدون نظریه، بدون نظام اقتصادی داشتن، همین احکام اسلام را اجرا کرد؟» 🔻پناهیان، سومین تلقی صحیح از دین را معماگونه بودن و باابهام بودن دین، معرفی کرد و گفت: «مبلغ نباید در تبلیغ دین، به گونه‌ای سخن بگوید که گویا همه چیز در دین مشخص است و نیاز به تفکر ندارد. امیرالمومنین در خطبه قاصعه اصل ابهام در امتحانات الهی را مطرح می کند. برای تشخیص تکلیف به تفکر نیاز است بلکه برای فهم اصل دین هم به تفکر و تعقل نیاز است. همان طور که از ما خواسته شده به فقه یعنی فهم عمیق از دین برسیم. دعوت به داشتن بصیرت و فرقان نیز، به دلیل همین ابهامی است که در مسیر دینداری رخ میدهد.» #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh

💬 دروس دانش تبلیغ دین علیرضا پناهیان از نگاه شرکت‌کنندگان 🔻فعالیت تبلیغی‌ام به قبل و بعد از این کلاس تقسیم میشود! 🔻 مباحث این جلسه، در حد درس خارج تبلیغ دین است 🔻این کلاس برای انتقال محتوا نیست، برای تغییر نگرش و بینش عمیق است #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh @Panahian_ir @Hawzah_Panahian

خلاصه ج1/ سال دوم دانش تبلیغ دین جلسه16 از ابتدا 🌀 علت اصلی دین‌گریزی، نحوۀ ناصحیح تبلیغ دین است که خیلی رواج دارد 🔻علیرضا پناهیان در اولین جلسۀ دانش تبلیغ دین، در سال تحصیلی جدید حوزۀ علمیه، در مدرسۀ علمیۀ امام کاظم(ع) در ادامۀ مباحث اصول و مبانی دانش تبلیغ با مرور مباحث سال تحصیلی قبل، گفت: در 16 جلسات گذشته عرض شد که اصول تبلیغ در سه بخش قابل بیان است. اصول تبلیغ مربوط به پیام‌دهنده، پیام گیرنده و محتوای پیام. در بخش اول، اولین اصل تبلیغی مرتبط با مبلغ و پیام‌دهنده، عبارت بود از اینکه مبلغ باید خودش تلقی صحیحی از دین داشته باشد تا بتواند این تلقی را به جامعه منتقل کند. ذیل این اصل، فهرستی از 5 تلقی غلط رایج را مورد گفتگو قرار دادیم؛ : «1. تلقی صرِف اعتقادی از دین، 2. تلقی صرف اخلاقی از دین، 3. تلقی صرف عاشقانه از دین، 4. تلقی محض تکلیفی از دین و 5. تلقی فردی از دین». 🔹این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه مرور مباحث گذشته، بخش عمده نارضایتی از دین و دین‌گریزی جامعه را ناشی از تبلیغ ناصحیح دین دانست و تصریح کرد: هر جمله‌ای در هر فعالیت تبلیغی که مطابق تلقی ناصحیح از دین باشد، موجب تشدید دین‌گریزی می‌شود. مبلغ نباید صرفاً به استقبال چند نفر مؤمن در اطراف خودش از سخنانش نگاه کند. امروز هر مبلغ باید همه افراد دین‌گریزی که مخاطب او هم نیستند را در نظر بگیرد. تبلیغ خوب برخی مبلغان کافی نیست، باید از تبلیغ ناصحیح که موجب تلقی ناصحیح از دین می‌شود دوری کرد. هنگامی که به افکار عمومی مراجعه می‌کنیم، اکثر مردم تلقی صحیح و دقیقی از دین ندارند و این مقصرش ماییم. 🔻علیرضا پناهیان سپس به فهرستی از 12 تلقی صحیح از دین که باید مبلغ داشته باشد اشاره کرد و گفت: «تلقی‌های صحیح از دین که در جلسات گذشته به تفصیل به آنها پرداختیم عبارت‌ بودند از: 1. تلقی علمی و واقع بینانه از دین، 2. تلقی عقلانی، 3. تلقی منفعت‌طلبانه از دین و اینکه دین منافع انسان را در دنیا تأمین می‌کند، 4. تلقی امتحانی بودن زندگی و پاسخگو بودن برنامه دین برای امتحانات، 5. تلقی اجتماعی از دین و اینکه دین یک برنامه برای زندگی جمعی است، 6. تلقی سیاسی از دین و درک معادلات کلان قدرت، 7. دین یک امر زیبا، هیجانی و سرگرم‌کننده است، 8. دین موجب داوری و قضاوت در مورد افراد نمی‌شود، 9. دین برنامه ای برای مسابقه است، 10. سهل بودن دین، 11. دین یعنی آزادی و آزادی‌بخشی 12. دین امری محبوب و محبت آفرین است.» 🔹مدیر مدرسه علمیه و مرکز تخصصی تبلیغ دارالحکمه، با اشاره به اصل دوم؛ و آن اینکه مبلغ باید درک نظام‌مند از دین داشته باشد؛ به طرح اصل دیگری از اصول تبلیغ پرداخت و گفت: «اصل دیگر این است که مبلغ باید فهم و بینش سیاسی داشته باشد. حتی شم سیاسی داشتن لازمۀ درک صحیح از احکام الهی است» 🔻مدرس حوزۀ علمیۀ قم با اشاره به سخنی از مقام معظم رهبری درباره ضرورت بینش سیاسی داشتن ، راه دست یابی به بینش سیاسی را مطالعه تاریخ اسلام مطرح کرد و گفت: «حضرت امام 500 مرتبه به تاریخ صدر اسلام ارجاع دادند. تاریخ صدر اسلام از افرادی که دارای بینش سیاسی از تاریخ صدر اسلام هستند، دریافت کنید، علامه عسکری(ره) و سید جعفر مرتضی عاملی خصوصاً علامه و کتاب نقش ائمه در احیاء دین قابل تأمل در این زمینه است.» وی همچنین مطالعۀ صحیفه امام و مراجعه به کلمات رهبری را در دستیابی به فهم و بینش سیاسی لازم و ضروری دانست. پناهیان، زمان شناسی و درک فتنه‌های زمان را لازمۀ فهم مقتضای حال و لازمۀ بلاغت دانست. #دانش_تبلیغ_دین #پناهیان @danesh_tabligh

خلاصه ج۲ / سال دوم 📌 جلسه 17 از ابتدای شروع دوره 🔻 تبلیغ ظاهراً موفقی که دین را سطحی و غیر عمیق توضیح می‌دهد، در خدمت دشمنان دین است 🔻 رواج سطحی‌نگری در جامعه به نفع دشمنان دین و بشر است 🔘 یکی از اصول تبلیغ این است که خودِ مبلّغ باید فقیه باشد؛ یعنی دارای فهم عمیق دین. 🔘چرا دین را با «فهم عمیق» باید فهمید؟ چون دین دربارۀ موجود پیچیده‌ای به‌نام انسان است _____ #علیرضا_پناهیان: یکی از آیات کلیدی در باب تبلیغ، این آیۀ قرآن است که آیۀ مشهوری هم هست و اشاره به یکی از اصول تبلیغ دارد که همواره مورد توجه علماء بوده است. هدف این آیه یکی از مصادیق کلیدی تبلیغ یعنی «انذار» ذکر شده است. خداوند متعال می‌فرماید «فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ» خب این آیه هم ما را به تفقّه دعوت می‌کند هم به انذار؛ البته بعد از تفقّه. یکی از اصول تبلیغ این است که خودِ مبلّغ باید فقیه باشد. فقیه به‌معنای عامّ کلمه. البته فقیه بودن به‌معنای اصطلاحی و خاصّ کلمه هم یکی از لوازم آن است، یعنی هرکسی فقیه به‌معنای خاصّ کلمه شد معلوم نیست لزوماً فقیه به‌معنای عامّ کلمه هم باشد. با توجه به این اصل، آن سؤال از بین می‌رود که بعضی از طلاب می‌پرسند «مبلّغ بشوم یا مجتهد؟» چون مبلّغ حقیقی کسی است که فقیه هم باشد و البته اجتهاد به معنای خاص فقهی هم یکی از لوازم آن است. بهترین تفسیر یا بهترین تعریف از کلمۀ فقه «فهم عمیق دین» هست. اما چرا اساساً باید دین چیزی باشد که با «فهم عمیق» بشود آن را فهمید؟ چون دین دربارۀ موجودی است به‌نام انسان، که سطحی نیست و در لایه‌های مختلف روحی‌اش، استعدادهای پنهان دارد و نیز در پیچیدگی‌های روح خودش مکرها دارد. علاقه‌های انسان بر فهمش اثر می‌گذارد. علاقه‌های بد باعث می‌شود حق را انکار کند یا تکذیب کند و یا توجیه بیاورد یا خودش را موجه جلوه بدهد. لذا خداوند می‌فرماید: «بَلِ الْإِنْسَانُ عَلَى نَفْسِهِ بَصِيرَةٌ»؛ این یعنی در مقام حق و واقع بصیر هست؛ «وَلَوْ أَلْقَى مَعَاذِيرَهُ»؛ ولی معاذیر را جلو می‌اندازد و توجیه‌گر است. لذا دین نیاز به فهم عمیق دارد؛ چون دربارۀ انسان است و انسان هم موجود تک‌ساحتی و سطحی نیست، انسان لایه‌های مختلفی دارد. نه‌تنها انسان در بعد فردی، بلکه حیات انسانی در بُعد اجتماعی نیز یک امر پیچیده است، طبیعتاً دینی که می‌خواهد برای این انسان باشد از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است که به‌صورت سطحی‌نگری نمی‌شود آن را فهمید. آن‌وقت نیاز دارد به فهم عمیق دین «لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ» کسانی که دشمن دین هستند دعوت به سطحی‌نگری می‌کنند و سطحی‌نگری را رواج می‌دهند و سرِ سطحی‌بودن تأکید می‌کنند. آنها دشمنان درجه‌یک دین هستند. با کار تبلیغی صحیح حوزه باید عمیق بودن دین طوری در جامعه جا بیفتد که مردم هر عمامه به‌سری را دیدند درباره‌اش بگویند: او آدم عمیقی است و اینها دشمن سطحی‌نگری هستند و سطحی‌نگری دشمن اینهاست و باید به عمیق‌بودن دین دعوت کنند. فهم عمیق دین یعنی فهم روابط پیچیده و درک روابط مفاهیم و پدیده‌ها با یکدیگر. فهم رابطۀ بین احکام شرع. فهم رابطۀ بین احکام شرع و نتایج خارجی آن در فرد و جامعه. مثلاً رابطۀ نمازخواندن با بخل نورزیدن که فرمود إِنَّ الْإِنْسانَ خُلِقَ هَلُوعاً چیست؟ نماز چگونه بخل اسان را از بین می‌برد؟ فهم این رابطه پیچیده است. کار تبلیغی و منبر باید حامل این اثر باشد که مردم بگویند «این مبلغ، چقدر عمیق نگاه می‌کند! این موضوع یا مسئله‌ای که طرح کرد چقدر عمیق بود! راه‌حلی که ارائه داد چقدر عمیق بود!» باید این اتفاق بیفتد. این از اصول تبلیغ دین است. اما اگر در مورد او برداشت‌های دیگری بکنند، مثلاً بگویند «فقط جالب حرف می‌زند!» این صحیح نیست و حتی برای جامعه، خطر محسوب می‌شود. اینکه یک مبلّغ بگوید «من با زبان گرم خودم و لطیفه‌گویی و جالب حرف‌زدن، تو را سرگرم و علاقه‌مند به یک حرف سطحی در دین می‌کنم...» یکی از نتایجش این است که می‌گویند «پس دین، یک مسئلۀ سطحی است! تو با این حرف‌ها من را صرفاً سرگرم کردی» لذا تبلیغ ظاهراً موفقی که دین را سطحی و غیر عمیق توضیح می‌دهد این ذهنیت را در مخاطب اینجاد می‌کند که دین یک امر سطحی است، این نوع تبلیغ دین درواقع به اهداف دشمنان دین خدمت می‌کند ما داریم به یک جاهایی می‌رسیم که دیگر هر نوع تبلیغِ به‌ظاهر موفقی را نمی‌توانیم در جامعه مجاز بدانیم. مثلاً یک نفر با محبتِ‌ خودش بچه‌ها را دور خودش جذب کرده است. آیا او توانسته فهم عمیقی ایجاد کند؟ اگر برداشت عمومی‌ای که از دین ایجاد می‌کند یک برداشت سطحی باشد، می‌دانید چه می‌شود؟ آن‌وقت افراد عمیق از کنار شما بی‌تفاوت عبور می‌کنند. 🚩 قم، مدرسۀ علمیۀ امام کاظم(ع)، ۱۴۰۱/۰۷/۲۶ #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh

🌀مهم‌ترین عاملِ موفقیت در تبلیغ چیست؟ روش یا محتوا؟! #دانش_تبلیغ_دین #پناهیان @danesh_tabligh

خلاصه ج۳ / سال دوم 📌 جلسه 18 از ابتدای شروع دوره 🌀 مبلّغ باید منصِح باشد. منصح یعنی دلسوز، مخاطبان شما باید این سوختن مثل شمع شما را ببینند و منبر نمایشی است که شما سوختن دل خودت را به نمایش می‌گذاری 🔻یکی از اصول تبلیغ این است که مبلّغ منصِح باشد. منصح یعنی دلسوز. این اصطلاح یک اصطلاح قرآن است و یکی از تعابیری که انبیاء الهی در مورد خودشان می‌گویند این است که ما منصح هستیم. 🔻«أَبْلَغْتُکُمْ رِسالاتِ رَبِّي وَ نَصَحْتُ لَکُمْ»، یا أنصَحَ لَکُم؛ «أَنْ أَنْصَحَ لَکُمْ إِنْ کانَ اللَّهُ يُريدُ أَنْ»، و «أُبَلِّغُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي وَأَنَا لَكُمْ نَاصِحٌ أَمِينٌ»؛ این‌ها در قرآن کریم یک اصطلاح است که انبیا خود را ناصح معرفی می‌‍کنند. 🔻در روایتی از امیرالمومنین آمده است: «المؤمنُ غریزَتُهُ النُّصحُ»؛ مؤمن غریز‌ه‌اش نُصح است. یعنی غریزی اهل نصیحت است. نصیحت همه‌جور دلسوزی را دربر می‌گیرد به‌ویژه نصیحت زبانی را. زبان حداقل نصیحت ، سریع‌ترین و آسان‌ترین‌است. نصیحت بیشتر در نصیحت زبانی جلوه می‌کند. مردم می‌فهمند کدام مبلّغ غریزه‌اش است، کدام مبلّغ نمایش دارد بازی می‌کند. 🔻رسول خدا می‌فرماید «إنّ الدّین النَّصیحَة»؛ سه مرتبه این را تکرار می‌کنند؛ «قَالُوا لِمَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ» «قَالَ لِلَّهِ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِكِتَابِهِ وَ أَئِمَّةِ الْمُسْلِمِينَ وَ الْمُؤْمِنِينَ وَ عَامَّتِهِمْ‏»؛ مبلّغ این است. خیر خواه عامه هم باشد. دین یعنی نصیحت، نصیحت یعنی دلسوزی. نصیحت همیشه از موضع بالا به پایین نیست! مثل امر و نهی نیست. ولی اعم از امر و نهی است. امر و نهی هم طبق روایات زیرمجموعۀ نُصح است. 🔻دلسوزی برای خدا. این سوختن مثل شمع را باید ببینند. و منبر نمایشی است که شما سوختن دل خودت را به نمایش می‌گذارید. سوختن دل را. قبل از منبر، با فکر کردن، باید بدست بیاورید. 🔻بهترین کتاب برای گُر گرفتن و سوختن کتاب نهج‌البلاغه است. هر کسی می‌خواهد مبلغ موفقی بشود یک مدتی نهج‌البلاغه درس بدهد. می‌کشدت! اول تو را، بعد از طریق تو بقیه را. فراموش نکنید. 🔻نصح بعضی‌ وقت‌ها صورت‌های دیگری هم دارد که ظاهرش نُصح است، باطنش عقده‌گشایی است و بعضاً برای مذهبی‌ها، مؤمن‌ها و دین‌دارهاست. در روایتی نقل شده است که می‌فرماید: «آفةُ الدّین الحسد و العُجب والفخر»؛ اینها آفت دین است. 🔻در قرآن کریم خداوند متعال می فرماید: «كُلُّ حِزبِ بِمَا لَدَيهِم فَرِحُونَ». هر گروهی می‌خواهد دیگری را طرف خودش بکِشد. مثلاً کافران دوست دارند شما هم کافر بشوید. نکند شما هم از همان مقوله دوست دارید آنها مؤمن بشوند؟ در باطن این کار خیرخواهی، نصیحت و دلسوزی نیست. ، باطن این کار چیست؟ عده و عُدۀ خودتان را می‌خواهید زیاد کنید، اما نه بخاطر خدا. 🔻 فنون تبلیغ به ما می‌گوید: باید طعنه بزنی، سرزنش کنی، ناامید کنی، مأیوس کنی، غرورت را به رخ دیگران بکشی. هیچ‌کدام از این کارها را نکنیم پس چگونه برای مردم صحبت کنیم؟! ما چه ابزاری برای تأثیرگذاری روحی برمخاطب داریم ؟ اگر تأثیرگذاری‌های نابجای روحی را حذف کنیم. این کارها را انجام ندهیم که مبلّغ خیلی محدود می‌شود. 🔻حالا چه‌کار باید بکنیم؟ اینجا ضرورت دلسوزی برای تاثیرگزاری معلوم میشود. الآن باید چقدر دلسوز باشیم؟ در این زمینه باید مراجعه کنید به سخنان امیرالمؤمنین علی(ع) به مالک اشتر تمام سخنانی که امیرالمومنین به مالک فرمود را به خودتان بگیرید. نگویید این بحث مدیریتی است. نه مال همۀ منبری‌ها هم هست. 🔻پیامبر اکرم ص فرستاده‌ای را به یمن فرستاد، فرمود «یا معاذ، بَشِّر و لا تُنَفِّر». و فرمود «یَسِّر و لا تُعَسِّر». این کارهایی است که مبلغ باید انجام دهد. 🔻امام جعفرصادق(ع) نقل می‌کند: «أنَّ علیّاً(ع) لم یَکُن یَنصُبُ أحداً مِن أهلِ حَربِه إلی الشِّرکِ و لا إلی النّفاق»؛ کسانی که با او جنگیدند را به شرک و نفاق متهم نکرد. «ولکنّهُ کانَ یقول: هم إخوانُنا بَغَو علینا». خوارج بوده آمده جنگیده. حضرت فرمودند : آن‌ها اشتباه کردند. در تشخیص اشتباه کردند. اما حاضر نشد به آن‌ها را متهم به شرک و نفاق کند. 🔻به امام رضا(ع) گفتند آقا امام رضا بعضی از فامیل‌های شما، کارهای قبیح انجام می‌دهند. شما آنها را نهی‌شان ‌نمی‌کنید؟ حضرت فرمودند: «نه نمی‌کنم». بعد گفتند که: «آقا چرا نهی نمی‌کنید؟» فرمودند «النَّصیحَةُ خَشِنَة»؛ نصیحت خشن است. یعنی چی؟ می‌فرماید نصیحت اثر منفی دارد روی مخاطب، یک حالت خشونت؛ در حالیکه نصیحت که چندان خشونت‌آمیز نیست! امر و نهی ممکن است خشونت‌آمیز باشد! اما نصیحت که خشونت ندارد. ولی شاید منظورشان این است که به هر حال وقتی من ببینم دارد روی آن‌ها اثر منفی می‌گذارد، نهی از منکر نمی‌کنم. 🚩 قم، مدرسۀ علمیۀ امام کاظم(ع)، ۱۴۰۱/۸/۳ #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh

خلاصه ج۴ / سال دوم 📌 جلسه 19 از ابتدای شروع دوره 🌀چرا محتوا، مهم‌ترین عامل در موفقیت در تبلیغ است؟! 📝 قسمت اول 🔻همانطور که در این سلسله جلسات میبینید، وقتی ما از مبانی و اصول تبلیغ صحبت می‌کنیم، اکثراً ناظر به محتوای تبلیغ هست؛ در تبلیغ آن چیزی که خیلی مهم هست محتواست. واقعاً مهارت‌ها و فنون تبلیغی، اصلاً آن مقدار اهمیت ندارند. 🔻شما بی‌هنر، بی‌تدبیر فن‌آورانه در تبلیغ حرف حساب داشته باشید بزنید، تا مقدار خیلی زیادی اثر مثبت خودش را خواهد گذاشت. 🔻البته این ذهنیت در حوزه معمولاً نیست. تا می‌گویید تبلیغ، بیشتر ذهن‌ها می‌رود روی فنّ تبلیغ و یک سری اموری را به‌عنوان فنون تبلیغ و خطابه تلقّی می‌کنند. در حوزۀ قدیم همین‌جور بوده و کماکان هست. 🔻در حالی‌که شما اگر دقت کنید به محتوای تبلیغ، آن‌وقت اوج کار صاحب مکاسب (اعلی‌الله‌ مقامه‌الشریف) می‌بینید که یک کار تبلیغی است. یعنی ایشان وقتی می‌آید، مسئله را مطرح می‌کند، استدلال‌های مخالف را مطرح می‌کند، استدلال‌های موافق را مطرح می‌کند، طوری همین مخاطبی که محققانه نشسته است پای درس خارج سحر می‌کند که گاهی از اوقات قدرت نقد هم از او سلب می‌شود. و بعد این می‌شود درجۀ بالای علمی. 🔻تبلیغ هم همین‌طور است. یک درس خارج خوب با تبلیغ چه فرقی می‌کند؟ آن بحث علمی و منطقی است. تبلیغ هم این‌گونه است. 🔻مردم مگر دنبال حرف غیر منطقی هستند؟ مگر مردم پای منبر می‌خواهند آواز گوش بدهند؟ مگر می‌خواهند صرفا سرگرم بشوند؟ 🔻شما که باید مردم را به اندیشه وادار کنید. کسی نخواهد مردم را به اندیشیدن وادار بکند، خیلی بد است. خب وقتی که بخواهید به اندیشیدن وادار کنید، چه‌کار می‌خواهید کنید؟ 🔻مگر می‌شود شما استدلال منطقی مطرح نکنید، تفکر منطقی نداشته باشید، و حتی مخاطب خودت را اهل تفکر منطقی بار نیاورید؟ سرگرمی مؤمن حکمت است. امیرالمؤمنین فرمود وقتی خسته شدید بروید سراغ کلمات حکمت‌آمیز. 🔻لذا مهم‌ترین عامل در موفقیت در تبلیغ، محتواست. ما باید اول محتوا را درست کنیم. البته یکی از اصول تبلیغ هم مهارت‌هایی است که باید به آن توجه بشود. آن مهارت‌ها زیاد سخت نیست، آسان هم هست، و آسانی‌اش بیشتر به این دلیل است که از نظر مهارتی، انواع و اقسام سخن گفتن‌ها داریم. 🔻 یکی تند حرف می‌زند، یکی آرام حرف می‌زند، یکی هم از روش‌های متعدد دیگری که وجود دارد استفاده می‌کند. نمی‌شود به این سادگی گفت در چند مدل این فنون را خلاصه می‌شود ، یک‌دفعه‌ای یک روش بدیعی می‌آید همۀ فنون گذشته را کنار می‌گذارد. 🚩 قم، مدرسۀ علمیۀ امام کاظم(ع)، ۱۴۰۱/۸/۱۰ #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh

📌 در فاطمیه چه بگوییم؟ 👈پیشنهاد موضوعاتی برای فاطمیه 👤ارائه توسط: حجت الاسلام علیرضا پناهیان 🗓 امشب، بعد از نماز مغرب و عشا 🕌مسجد مدرسۀ علمیۀ معصومیه(ع) واقع در قم، ابتدای بلوار امین #دانش_تبلیغ_دین @Hawzah_Panahian

🔻 درس «دانش تبلیغ دینِ» علیرضا پناهیان، از نگاه شرکت‌کنندگان(۳) 💬 این کلاس را می‌توان با درس خارج‌های حوزه مقایسه کرد.. 💬 در هیچ کدام از کلاس‌های حوزه این جامعیت به ما داده نمی‌شد... #دانش_تبلیغ_دین #تصویری @danesh_tabligh @Panahian_ir @Hawzah_Panahian

🔹صرف آشنایی با فقه به معنای خاص، برای امر تبلیغ کافی نیست 🔻اگر حوزه بخواهد تبلیغ را در اولویت اول قرار دهد، باید تغییراتی در فصل‌های دورس حوزه انجام شود. صرف آشنایی با فقه به معنای خاص، برای امر تبلیغ کافی نیست. ما در حوزه، به فقه به معنای اخص کلمه می‌پردازیم و با فقه می‌خواهیم مکلف را از مقام حیرت خارج کنیم. اما در تبلیغ، رکن اساسی این است که بتوانیم دانشمندانه به مخاطب انگیزه بدهیم درحالی‌که شاید در طول تحصیل در حوزه علمیه، حتی دو واحد هم در این‌باره درس نخوانیم. #دانش_تبلیغ_دین ✅ علیرضا پناهیان _ حوزه و تبلیغ @Hawzah_Panahian

🔹باید در ادبیات تبلیغی یک تحول پدید بیاید 🔻باید در ادبیات تبلیغی یک تحول پدید بیاید. مردمی که غیردینی رفتار می‌کنند، اکثراً دچار سوءتفاهم هستند، باید تحولی در ادبیات دینی ایجاد کنیم که نتیجه‌اش این بشود که وقتی عالم دینی دیدند، بگویند «این فرد، متخصص سلامت فکری، تمرکز و قدرت ذهنی در انسان است و استقلال روحی و فکری برای آدم‌ها مسئله اول اوست». #دانش_تبلیغ_دین ✅ علیرضا پناهیان _ حوزه و تبلیغ @Hawzah_Panahian

🔹شناخت مخاطب در تبلیغ مهم است گاهی مخاطب، یک فرد است و گاهی جامعه 🔻شناخت مخاطب برای امر تبلیغ مهم است. ما برای مخاطب‌شناسی گاهی باید فرد فرد مخاطبین را بشناسیم و بلکه باید به مخاطب‌شناسی از حیث جامعه‌شناسی توجه داشته باشیم و باید ببینیم نبض زمان در جامعه چگونه می‌زند. ما باید جامعه، فرهنگ و ادبیات آن را بشناسیم. ما می‌خواهیم با مردمی صحبت کنیم که اخلاق را یک رفتار فردی می‌دانند، لذا باید جامعه را شناخت تا وقتی کلمه‌ای می‌گوییم، دریابیم جامعه چه برداشتی از آن می‌کند. اما طلبه در حوزه علمیه چنین درس‌هایی نمی‌خواند. #دانش_تبلیغ_دین ✅ علیرضا پناهیان _ حوزه و تبلیغ @Hawzah_Panahian

🔹امام جماعت یک مقام فرهنگی مهم ▫️ما اگر بیاییم امامت جماعت را یک شغل تبلیغی مهم تلقی بکنیم که نیازمند دانشها و مهارتهای گوناگون است و یک مقام فرهنگی‌ تلقی بکنیم مثل اعضای هیئت علمی دانشگاهها، آن وقت موجب رونق تبلیغ خواهد شد. #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh

⚡️ مرور سریع - ۱ 💠 دروس دانش تبلیغ دین - جلسه اول _ بخش اول 🚨 وضعیت کنونی تبلیغ چگونه است؟ ▫️بخش‌های از جلسات این مبحث مهم به صورت مرور سریع در اختیار مخاطبین قرار می‌گیرد. 🔻 قم مدرسه علمیه امام کاظم(ع) #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh

⚡️ مرور سریع - ۲ 💠 دروس دانش تبلیغ دین - جلسه اول _ بخش دوم 🚨 چرا ما نتوانسته‌ایم در عرصۀ تبلیغ موفقیت‌های لازم را به دست بیاوریم؟ ▫️بخش‌های از جلسات این مبحث مهم به صورت مرور سریع در اختیار مخاطبین قرار می‌گیرد. 🔻 قم مدرسه علمیه امام کاظم(ع) #دانش_تبلیغ_دین @danesh_tabligh