#آداب_معاشرت ۱۵
👥از آداب معاشرت
💢 *حسادت نورزیم!*
⁉️ علت حسادت چیست؟
🔹*کم همتی!*
🍀 امام علی علیهالسلام میفرمایند:
🔆«مِنْ صِغَرِ الْهِمَّةِ حَسَدُ الصَّدِيقِ عَلَى النِّعْمَة»؛ «حسادت دوست بر نعمت (دیگری) از کم همتی است.»
📘 «غرر الحکم و درر الکلم، ص ۶۷۱
🔰 حسادت به معنای آرزو کردن زوال و نابودی نعمت از ديگری است.
🔺 *حسود کسی است که از وجود نعمتهای مالی، عاطفی خانوادگی و حتی موفقیت دیگران در مقامات معنوی ناراضی است و دوست ندارد که دیگران از نعمت برخوردار باشند.*
🔸 اگر انسان همت متعالی داشته باشد چشم به نعمت ديگری ندارد.
🔹 نه مادیات نظر او را به خود جلب میكند و نه مشاهده مقامات معنوی او را مشغول میسازد، زیرا میداند خدای متعال قادر است او را معدن خیرات نموده؛ در بالاترین درجات معنوی سیر دهد.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۱۶
👥از آداب معاشرت
♦️ *اذیت كردن و اذیت شدن*
✳️ در كلاس آداب معاشرت، ظرافتهای ارتباط سالم را بررسی میكردیم به گونهای كه نه دیگران از ارتباط با ما اذیت شوند و نه ما از ارتباط با دیگران اذیت شویم.
💢 *اذیت كردن و اذیت شدن بحثی است كه باید به آن پرداخته شود*
📘 نهج البلاغه در خصوص مومن میگوید:
🔆 «الْمُؤْمِنُ نَفْسُهُ مِنْهُ فِی تَعَبٍ وَ النَّاسُ مِنْهُ فِی رَاحَة» «نفس مومن از او در اذیت است اما مردم از دست او راحتاند.»
💠 گاهي ما بايد خود را به زحمت اندازیم تا دسته يا گروه دیگری به امنيت وآرامش برسند، همچنانكه مادري خود را به زحمت مي اندازدتا اهل منزل در راحتي باشند.
مومن این زحمت را قبول میكند و باور دارد كه در باطن این زحمت، سرور و نشاطی نهفته است.
🔰 این جمله اولین جملهای است كه *هركس باید به آن توجه كند كه حضور ش نه تنها نبايد سبب آزار دیگران شود بلكه بودنش در میان جمع ودر ميان اطرافیان بايد آرامشبخش واميدآوار كننده باشد.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۱۷
✳️ بحث آداب معاشرت را با روایتی از امام صادق علیهالسلام پی میگیریم
🔰 قبل از مطرح كردن روایت بیان میداریم كه به فرمایش حضرت معاشرين ما سه گروهاند:
🌀 *دسته اول* کسانی كه مانند غذا هستند و ما مجبوریم با آنها ارتباط داشته باشیم، محتاج آنها هستیم وجودشان در زندگی ما بسیار نافع، لازم و ضروری است نه تنها اثر مخربی ندارد بلكه موجب تقویتاند.
🌀 *دسته دوم* كسانی هستند كه ارتباط با آنها موجب ایجاد درد و بیماری است، هرچقدر ارتباط با آنان شدیدتر شود بیماریهای اخلاقی شدت بیشتری پیدا میكند.
🌀 *دسته سوم* كسانی هستند كه درمان درد هستند وجودشان مثل دارویی است كه در هنگامه درمان لازم است ،دارو همیشه لازم نیست اما در هنگام درمان بودنش به شدت ضروری است.
🍀 امام صادق علیهالسلام میفرمایند:
🔆 «الإخوانُ ثلاثةٌ: فواحِدٌ كالغِذاءِ الّذی يُحتاجُ إلیهِ كلَّ وقتٍ فَهُو العاقلُ، والثّانی فیمعنَى الدّاءِ وهُو الأحْمَقُ، والثّالثُ فی معنَى الدّواءِ فَهُو اللّبِیبُ.»
🔆 *«برادران سه دستهاند: یكى چون خوراك است كه همیشه بدان نیاز است و آن خردمند است، و دومى چون درد است و آن نابخرد است، و سومى چون داروست و آن شخص هوشمند است.»*
📌 ادامه دارد ...
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۱٨
🍀 در روایتی از قول امام صادق علیهالسلام آمده بود:
🔆 «الإخوانُ ثلاثةٌ: فواحِدٌ كالغِذاءِ الّذی يُحتاجُ إلیهِ كلَّ وقتٍ فَهُو العاقلُ، والثّانی فیمعنَى الدّاءِ وهُو الأحْمَقُ، والثّالثُ فی معنَى الدّواءِ فَهُو اللّبِیبُ»
🔆 «برادران سه دستهاند: یكى چون خوراك است كه همیشه بدان نیاز است و آن خردمند است، و دومى چون درد است و آن نابخرد است، و سومى چون داروست و آن شخص هوشمند است»
📔 تحف العقول، ص ۳۳۸، ج ۷۵
🌀 «فَهُو العاقلُ» *گروه اول دانایانی هستند كه به ما روحیه میبخشند* سبب قوت فكری و،اخلاقی واعتقادي ما... میشوند و در طول روز از قدرت آنان بهرهمند میشویم همنشینی با آنها بسیار لذتبخش است.
🌀 «وهُو الأحْمَقُ»، *دومین گروه معاشرین نادانی هستند كه ما را به زحمت میاندازند.* صفات نازیبای آنان در ما اثر میكند اگر بداخلاق نباشيم هم نشینی با آنان مارا گرفتار رذیله بداخلاقی میكند. اگر ناشكري نكنيم حضور در كنار شان انسان را به ناشكری وا میدارد. اگر اهل غر زدن نباشيم همراهی با چنین معاشرینی مارا در شمار آنان جای میدهد. اگر اهل قناعت باشيم و اهل طمع به مال دنیا نباشيم گفتگو با این دسته چنان تحریكاتی در ما ایجاد میكند كه مجبور میشویم با آنها همراهی كنيم.
♦️ اينان توقع بیجا، حرص بیجا،سوءظن و حسادت ایجاد میكنند در یك كلام همنشینی با جاهل فرد را دردمند میكند، بسیاری از بیماریهای اخلاقی افراد از مجالست با معاشرین جاهل ایجاد میشود.
📌 ادامه دارد ...
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۱٩
🍀 در روایتی از قول امام صادق علیهالسلام آمده بود:
🔆 «الإخوانُ ثلاثةٌ: فواحِدٌ كالغِذاءِ الّذی يُحتاجُ إلیهِ كلَّ وقتٍ فَهُو العاقلُ، والثّانی فیمعنَى الدّاءِ وهُو الأحْمَقُ، والثّالثُ فی معنَى الدّواءِ فَهُو اللّبِیبُ»
🔆 «برادران سه دستهاند: یكى چون خوراك است كه همیشه بدان نیاز است و آن خردمند است، و دومى چون درد است و آن نابخرد است، و سومى چون داروست و آن شخص هوشمند است»
📔 تحف العقول، ص ۳۳۸، ج ۷۵
✍️ برمبنای روايتی كه قسمتی از ذكر شده بيان گشت، برادران انسان يا به عبارتی همنشينان فرد سه دستهاند كه توضيح دسته اول و دوم گذشت، اما دسته سوم:
🌀 «وَ الثَّالِثُ فِي مَعْنَى الدَّوَاء» *دسته سوم معاشرينی كه اصلاً هميشه در دسترس نيستند و شما مجبور نيستيد هميشه با آنها ارتباط برقرار كنيد*، تاريخ مصرف دارند مواقع خاصی به آنها رجوع میكنید با یك مثال عامیانه میگوییم روز مادر است معاشر جاهل از ما سوال میكند همسر یا فرزندانتان چه تداركی برای تو دیدهاند چنانچه حقیقت را بگویی شروع به سرزنش خواهد كرد تا جایی كه سخنان او تو را به جایی میرساند كه عمر خود را بر باد رفته و تلف شده میبینی
✳️ گروه سوم به كمك تو میآیند روایت از آنان با عنوان «لبیب» یاد میكند یعنی *افرادی بسیار باهوش و دانا و عاقل فردی بسیار پخته و گرم و سرد چشیده روزگار*، وی میگوید اگر همه دنیا را در یك كفه ترازو بگذارند و صداقت همسر تو را و احترام حفظ كردنت فرزندانت را در صفحه دیگر بگذارند
✨ *باز همچنان برگه برنده زندگی در دستان توست*
✨ *گویا سخنان او آبی ایت بر آتش درونیات*
🔹 «لبیب» هم خانواده لبّ است یعنی اصل هر چیز یعنی اینكه همه وجودش عقل است به قول عامیانه از سر تا پایش عقل است هوا و هوسی در كار نیست
💢 *باید دقت داشت معاشرین ما چه كسانی هستند آنان كه قدمی برای استحكام زندگی برمیدارند یا كسانی كه قصد تخریب و نابودی زندگی ما را دارد*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۲۰
✳️ *مصاحب سالم يكی از توفيقاتی است كه خداوند سبحان آن را به ما عطا كرده، است.*
🔹 توفيق به معنای موافق و هماهنگ شدن است همچنين پیروزی، فیروزمندی، کامروایی، کامیابی، نيز مترادف با توفيق است. آنكس كه از نعمت مصاحب سالم برخوردار است توفيق عظيمی نصيبش شده است.
☘️ امیرالمومنین علیه السلام می فرماید:
🔆 «من تَوْفِيقِ الرَّجُلِ وَضْعُ سَرِّه عِنْدَ مَنْ يَسرُه و إِحْسَانِهِ عِنْدَ مِنْ يَنْشُرُهُ»
✳️ *يكی از توفيقات انسان اين است كه رازش را نزد كسی قرار دهدكه او را خوشحال می كند و احسانش را به كسی بكند كه آن را منتشر می سازد.*
🔹 با توجه به حكمت انسان بايد رازداری داشته باشد كه او را خشنود كند زيرا هر مصاحب و همنشينی فرد را مسرور نمی سازد بلكه مصاحب عاقل است كه موجبات سرور انسان را فراهم می كند.
✳️ *يكی ديگر از توفيقات اين است كه خير رسانی نسبت به كسی انجام شود كه خير را منتشر می كند و به ديگران نيز خيررسانی دارد*
💠 خيررسانی به كسی كه زبان شكر ندارد و شكرگزار نعمات و خيرات نيست مصداقی از بی توفيقی است.
🌀 يكی از مصاديق توفيق كاركردن خالصانه برای رضای خداست كار كردنی كه خلوص ان سبب نشرش می شود و كار كم را زياد جلوه می دهد.
📚«برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۲۱
🌀 در خدمت كلام امام صادق علیهالسلام بوديم كه حضرت فرمودند، برادران شما سه دستهاند:
🔸 يكی چون غذا ضروری
🔸 ديگری چون درد و
🔸سومی چون داروست
✍️ توضيح اين سه گروه گذشت اما در ادامه گفته میشود انسان چون موجودی اجتماعی است ناگزير از زندگی جمعی میباشد.
💢 از اين رو ممكن است گرفتار همنشينی شود كه چون درد است، اما بايد دوای اين ارتباط را داشته باشد تا از آسيب اين درد به لطف خدا در امان بماند او بايد به همنشينانی پناه ببرد كه وجودشان درمان است و از آنان راهنمايیهای لازم را دريافت كند.
✅ *برای در امان ماندن از معاشرين درد آفرين بايد به دوستان درمانبخش پناهنده شد*
💠 نكته مهم مطلب اينست كه هيچ كس نبايد داشتن هم نشين چون درمان را به خود نسبت دهد زيرا معاشر سالم مانند ساير نعمات در شمار توفيقاتی است كه خدای سبحان در اختيار انسان قرار می دهد. كسی نبايد فكر كند چون او لايق دوست خوب بوده خدا اجازه اين همراهی را به وی عطا كرده است تنها فضل و لطف خدای سبحان است كه شامل حال وی گشته است.
✳️ *سخن قابل توجه ديگراين است تكيه كردن بر معاشر عاقل مانند تكيه بر هر نعمتی خطاست زيرا تكيه بر اسباب بدون توجه به مسبب الاسباب موجب كفران نعمت میشود و فرد را در جمله مشركين جای میدهد اعتماد بر غير خدا خطاست*
✍️ اين كه كسی بگويد حضور فلانی در زندگیام سبب خيال راحتی من شده جمله ای است كه ريشه در اعتقاد ناسالم وی دارد تنها توكل بر خدای سبحان می تواند سبب خيال راحتی انسان گردد.
📔 قرآن در آیه ٢٨ سوره مبارکه رعد، می گويد:
🔆 «الَّذِينَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللَّهِ أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»
🔆 «آنها کسانی هستند که ایمان آوردهاند، و دلهایشان به یاد خدا مطمئن (و آرام) است؛ آگاه باشید، تنها با یاد خدا دلها آرامش مییابد!»
✳️ هركس بايد از خدای سبحان درخواست كند معاشرين خوبی چون همسر، فرزند، دوست، آشنا، معلم، شاگرد و .... به او عطا كند، اما نبايد روی هيچ كس حساب باز كند.
📗 در دعای ۲۲ صحيفه سجاديه آمده است:
🔆 «لَا تَكِلْنِي إِلَى خَلْقِكَ، بَلْ تَفَرَّدْ بِحَاجَتِي وَ تَوَلَّ کفَایتِی»؛ «و مرا به خلق خود وامگذار، بلکه خود به تنهایی نیازم را برآور، و خودت کارساز من باش»
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۲۲
💠 *وظایف متقابل افراد برای داشتن ارتباطات سالم*
✳️ مجدد یادآوری میكنیم در كلاس آداب معاشرت قرار بر این بود كه در محضر حضرات معصومین علیهمالسلام با یك سلسله از ظرافتهای ارتباطی آشنا شویم تا مظهر نام مومن خدای سبحان گردیم بدین معنا كه ایمنی از طرف ما به اطرافیانمان هدیه شود و تحت نام سلام حضرت حق فضای سالمی را برای اطرافیان خویش ایجاد كنیم.
🔸 در ادامه مباحث سابق به چند نكته از *حقوق ارتباطی* اشاره میكنیم تا بدانیم وقتی ما با هم مرتبط هستیم چه وظایفی را نسبت به یكدیگر باید ایفا كنیم تا ارتباطات كمترین آسیب را متحمل شود،
🔰 *اولین حقی كه مورد توجه قرار می گیرداین است كه نقشهای علیه یكدیگر نكشیم*
✍️ به عنوان مثال من متوجه میشوم یكی از دوستانم وامی گرفته، فوراً برای خرج كردن آن وام نقشه میكشم ایشان هم كه آدم ماخوذ به حیایی است و توان نه گفتن نداردطرح مرا در حالیكه سودچندانی برای وی ندارد، میپذیرد اما قلباً راضی به این پذیرش نیست این نقشه كشیدن است.
✍️ یا در مثال دیگری گاه اتفاق میافتد ما برای دیگری نقشه مهمانی دادن میكشیم به این شكل كه جمع فامیل به مهمانی دعوت میشوند در آن مهمانی بدون هماهنگی مطرح میشود مهمانی بعدی منزل فلانی، آن بنده خدا هم كه سعی در مخالفت كردن ندارد میفرمایید تشریف بیاورید در خدمتیم. این كار نقشه كشی برای دیگری است.
📌 ادامه دارد ...
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۲۳
♦️ در جلسه قبل گفته شد یکی از عوامل مؤثر در آداب معاشرت دوری کردن از نقشهکشی برای دیگری است، نقشهکشی سبب متزلزل نمودن پایههای دوستی و ارتباطات سالم میشود.
💢 *در بطن نقشهکشی علیه دیگری قطع خوابیده است، دوستی و ارتباطی كه برپایه نقشهكشی باشد بیدوامی و بیثباتی در ذات آن است.*
☘️ امیرالمومنین علیهالسلام میفرماید:
🔆 «لاَ تَدُومُ مَعَ اَلْغَدْرِ صُحْبَةُ خَلِيل»؛ «با خیانت، همنشینى با دوست پایدار نماند.»
📘 غرر الحکم و درر الکلم، ج ۱، ص ۵۴۶
💢 *خليل به معنای دوست صمیمی و نزديك است روایت میگوید نیرنگ ادامه و تداوم این دوستی را از میان میبرد*
🔸 شیوه دیگری از نقشهکشیدن آن است که اگر قرار باشد مطلبی را برای دیگری تعریف کنیم نیمی از آن را گفته و نیم دیگر را نمیگوییم این نیز از راهکارهای نقشه کشی است و آسیب جدی به ارتباطات سالم میزند.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۲۴
♦️ یکی از عوامل مؤثر در آداب معاشرت آنست كه
🔹 *تنها كلامی را بازگو كنيم كه به گوينده آن اعتماد داشته باشيم*
💢 زيرا اگر مبنای ارتباط بر بيان صحيح نباشد ارتباطات سست و متزلزل میگردد.
امير المؤمنين على بن ابيطالب عليهالسّلام میفرماید:
🔆 «لاَ تُخْبِرَنَّ إِلاَّ عَنْ ثِقَةٍ فَتَكُونَ كَذَّابا وَ إِنْ أَخْبَرْتَ عَنْ غَيْرِهِ فَإِنَّ اَلْكَذِبَ مَهَانَةٌ وَ ذُل»
«هرگز جز از کسى که مورد اطمینان است خبرى نقل مکن. در غیر این صورت تو دروغگو خواهى بود اگر از غیر از فرد مطمئن نقل خبر کنى، و همانا دروغ،پستى و خوارى است.»
📗 غرر الحکم و درر الکلم، ج ۱، ص ۶۱۵
🔹 اميرالمومنين علیه میگويند؛ *كسی كه خبر بدون اعتمادی را بيان كند كذاب است نه كاذب* انسان نبايد خبری را بازگو كند كه به گوينده آن اعتماد ندارد
🔰 اگر خبری را شنيدی و به گوينده آن اعتماد نداشتی بگو سخن من نيست زيرا اگر سخن دروغ باشد تو دروغگو به حساب ميايی و دروغ فرد را خوار و ذليل میكند و عزت او را از ميان میبرد.
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۲۵
✳️ *یکی از عوامل مؤثر در آداب معاشرت آنست كه اندازه و حدود ارتباطات رعايت شود*
🔹 چنانچه حدود در هم شكسته شود و يا آنگونه كه بايد رعايت شود ،رعايت نگردد ارتباطات سست و متزلزل میگردد.
☘️ يكی از حقوقی كه افراد نسبت به يكديگر بايد رعايت كنند *حقوق اخوت* است.
🔸 اخوت مصدر «اخ» و به معنای *برادری و دوستی* و مصاحبت آمده است.
🔸 معنای اصلی و حقیقی اخ *شریک در ولادت* است و درمفاهیم براي رابطه كساني به كار مي رود كه ميزان ارتباط آنها بيشتر است كه در اين زمان به صورت استعاره و مجاز به کار رفته است.
✳️ نوعا این عبارت در قرآن به معنای برادر دینی به کار رفته است.
📔 قرآن در آيه ١٠ سوره مبارکه حجرات میگويد:
🔆 «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ»
🔆 «جز این نیست که همه مؤمنان با هم برادرند؛ بنابراین [در همه نزاعها و اختلافات] میان برادرانتان صلح و آشتی برقرار کنید، و از خدا پروا نمایید که مورد رحمت قرار گیرید.»
☘️ اما اميرالمومنين علیهالسلام در باره ميانهروی در دوستی و اخوت میفرمايد:
💠 *دوست خود را در حد اعتدال دوست بدار*؛ چرا که ممکن است روزی دشمن تو شود و همین طور در دشمنی با دشمنت میانه رو باش؛ زیرا امکان دارد که روزی دوست تو شود.
📘 نهجالبلاغه (فیض الاسلام)، حكمت ٢٦٠
✅ *پس نه در دوستی افراط کنید و تمام اسرار زندگیتان را در اختیار دوست قرار دهید، که اگر روزی دشمن شما شد برای شما مشکل ایجاد نشود و نه در دشمنی افراط کنید که اگر روزی دشمنی شما به دوستی تبدیل شد از کرده خود شرمنده شود.*
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com
#آداب_معاشرت ۲٦
💢 *چه دستی نمك ندارد*
🔹 انسان گاه در زندگی گرفتار بیتوفيقیهايی میشود، خيرات يا عباداتی را كه قبلا توفيق انجام آنها را داشته از دست میدهد.
🔹 يا اينكه برای ديگران خدماتی را انجام میدهد كه اصلا به چشم آنها نمیآيد و به اصطلاح عاميانه گفته میشود دستش نمك ندارد اين نيز نمونه ديگری از بیتوفيقی است.
🌀 بايد تشخيص داد خيرات را كجا بايد خرج كرد كه ضايع نشود و از ميان نرود و فرد بعد از زحمات زيادی كه متحمل میشود به اين نتيجه نرسد كه دستش نمك ندارد.
♦️ *بیتوفيقی يك چرخه و يك گردونه است به اين شكل كه حتما او خود جايی كه نياز به تشكر از ديگران داشته غفلت ورزيده يا جايی كه نياز به كار و زحمتكشی بوده كم كاری كرده*، حتی ممكن است نيت ناخالص داشته يا اينكه برای رضايت خلق كار كرده نه رضايت خالق كارش قربة الی الله نبوده بلكه برای رضايت همسر، فرزند يا دوست و... بوده است از اين رو دچار اين بیتوفيقیها شده است
✳️ *زيرا اگر كار خالصانه برای رضای خدا باشد امكان ندارد اثرش در عالم گم شود*
✍️ گاهی مادر يك خانواده تنها يك سالاد ساده برای اهل خانه آماده میكند اما اين سالاد برای رضای خدا آماده میشود نه رضايت همسر و فرزندان از اين رو حتی اگر آنها تشكر هم نكنند اين مادر دلگير نمیشود چون او باخدای خويش معامله كرده نه با خلق و چون كار خالصانه است خدای سبحان مدافع اين مادر میشود و همه را به تشكر از اين مادر وا میدارد درحاليكه او اصلا نيازی به اين امر ندارد زيرا معاملهاش با خالق است وقتی برای خدا باشد او منتشر میكند.
☘️ امام على عليهالسلام میفرمايد:
🔆 «من توفيق الرجل وضع سره عند من يستره و احسانه عند من ينشره»
🔆 *«از موفقيت مرد آن است كه رازش را نزد كسى بسپارد كه آن را مىپوشاند و احسان و نيكىاش را به كسى كند كه آن را منتشر مىسازد.»*
📘 غرر الحكم، ج ۱
📚 «برگرفته از بیانات استاد زهره بروجردی»
🌐 emamraoof.com