🎞 عرفانِ جهنمی! ▫️گاهی #علم #توحید انسان را به جهنم می‌فرستد، گاهی علم عرفان انسان را به #جهنم می‌رساند... #تلنگر #تزکیه_نفس «یا الله یا رحمان یا رحیم یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک».

نفس اماره بالسوء: نفسی است که به سوی شر و فتنه گرایش دارد و با شیطان و هوی و هوس هم‌نوا می‌شود، مگر اینکه رحمت الهی آن را دربر گیرد. قرآن می‌فرماید: ﴿وَمَا أُبَرِّئُ نَفْسِي ۚ إِنَّ النَّفْسَ لَأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلَّا مَا رَحِمَ رَبِّي ۚ إِنَّ رَبِّي غَفُورٌ رَحِيمٌ﴾ (یوسف: ۵۳) «من نفسم را تبرئه نمی‌کنم، همانا نفس به بدی فرمان می‌دهد، مگر آنکه پروردگارم رحم کند، همانا پروردگارم آمرزنده و مهربان است.» 3️⃣ نفس لوامه: نفسی میانه بین اماره و مطمئنه است که گناه می‌کند اما به خطای خود اعتراف دارد و خود را سرزنش می‌کند. این نفس در حال رشد و مبارزه با وسوسه‌هاست. قرآن می‌فرماید: ﴿لَا أُقْسِمُ بِيَوْمِ الْقِيَامَةِ * وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ﴾ (قیامه: ۱-۲) «سوگند به روز قیامت، و سوگند به نفس سرزنشگر.» --- 🌌 الروح روح، جوهری لطیف و ناشناخته است که نیروی حیات‌بخش و محرک جسم به شمار می‌رود. روح، قوه‌ای الهی است که عقل، فهم، بصیرت و حرکت انسان به آن وابسته است. بدون روح، جسم بی‌جان و فاقد کارکرد می‌شود. قرآن کریم می‌فرماید: ﴿فَإِذَا سَوَّيْتُهُ وَنَفَخْتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُوا لَهُ سَاجِدِينَ﴾ (حجر: ۲۹) «وقتی او را سامان دادم و از روح خود در او دمیدم، برایش سجده کنید.» روح، هدیه‌ای الهی است که انسان را از سایر مخلوقات متمایز می‌کند و با نفخه الهی، توانایی بهره‌مندی از حواس، عقل و معرفت را به او می‌بخشد. همچنین در روز قیامت، روح به جسم بازمی‌گردد تا انسان برای حسابرسی زنده شود: ﴿ثُمَّ نُفِخَ فِيهِ أُخْرَىٰ فَإِذَا هُمْ قِيَامٌ يَنظُرُونَ﴾ (زمر: ۶۸) «سپس بار دیگر در صور دمیده می‌شود، آن‌گاه همه ایستاده و نظاره‌گرند.» --- 🕊 تفاوت بین نفس و روح ۱. ماهیت و نقش: - نفس: ذات انسان و مسئول اعمال اوست. نفس، لایه‌ای از وجود است که با اراده، انتخاب و تکلیف در ارتباط است و می‌تواند رشد کند یا به انحطاط رود. - روح: نیروی حیات‌بخش و جوهری الهی است که به جسم، حیات، حرکت و ادراک می‌بخشد. روح، اصل حیات است و بدون آن، جسم کارکردی ندارد. ۲. مسئولیت و تکلیف: - نفس: مخاطب تکالیف الهی است و مسئول رفتار، تصمیمات و رشد معنوی انسان است. نفس می‌تواند مطمئن، اماره یا لوامه باشد. - روح: مستقیماً مسئول تکلیف نیست، بلکه منبع حیات و اتصال به الوهیت است. روح، جوهری ثابت و الهی است که تغییر نمی‌کند، اما نفس در مسیر رشد یا سقوط تحول می‌یابد. ۳. غموض و وضوح: - نفس: مفهومی قابل درک‌تر است، زیرا به شخصیت، رفتار و حالات روانی انسان مرتبط است و در قرآن با ویژگی‌های مختلف توصیف می‌شود. - روح: جوهری مرموز و ناشناخته است. قرآن درباره ماهیت آن می‌فرماید: ﴿وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الرُّوحِ ۖ قُلِ الرُّوحُ مِنْ أَمْرِ رَبِّي وَمَا أُوتِيتُم مِّنَ الْعِلْمِ إِلَّا قَلِيلًا﴾ (إسراء: ۸۵) «از تو درباره روح می‌پرسند، بگو: روح از امر پروردگارم است و جز اندکی از دانش به شما داده نشده است.» ۴. ارتباط با جسم: - نفس: با جسم و رفتارهای انسان در تعامل است و تحت تأثیر هوی و هوس، عقل و ایمان قرار می‌گیرد. - روح: نیروی محرک جسم است و بدون آن، جسم بی‌جان می‌شود. روح، مانند نوری الهی، جسم را زنده نگه می‌دارد. --- 🌟 خلاصه و تأمل - نفس، ذات و هویت انسانی است که در مسیر رشد معنوی، از اماره به لوامه و سپس به مطمئنه تکامل می‌یابد. این نفس است که با اعمال و انتخاب‌هایش، مسیر بهشت یا دوزخ را تعیین می‌کند. - روح، جوهری الهی و مرموز است که حیات و آگاهی را به انسان می‌بخشد و اتصال او به خدا را برقرار می‌کند. در نگاه عرفانی، می‌توان گفت که روح، نور الهی ثابت در انسان است، در حالی که نفس، میدان مبارزه و رشد است که می‌تواند به سوی نور روح متعالی شود یا در تاریکی هوی و هوس گرفتار بماند. > 🌿 تأمل قرآنی: > برای ارتقای نفس به سوی اطمینان و اتصال به نور روح، سالک باید با ذکر، عبادت و تزکیه، نفس خود را تهذیب کند تا با روح الهی‌اش هم‌نوا شود. > ﴿قَدْ أَفْلَحَ مَن زَكَّاهَا * وَقَدْ خَابَ مَن دَسَّاهَا﴾ (شمس: ۹-۱۰) > «هر که نفسش را پاک کرد، رستگار شد و هر که آن را آلوده ساخت، ناکام ماند.» #روح_و_نفس #قرآن_کریم #تزکیه_نفس #نور_الهی #مراتب_نفس