💠 وعده و وعید الهی #صحیفه_سجادیه 🔹 [ذات اقدس الهی] فرمود: ﴿ذلِكَ بِأَنَّ اللّهَ لَمْ یكُ مُغَیرًا نِعْمَةً أَنْعَمَها عَلی قَوْمٍ حَتّی یغَیرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ وَ أَنَّ اللّهَ سَمیعٌ عَلیمٌ﴾[1] این از آن غرر آیاتی است كه هم در سوره مباركه «انفال» آمده هم در سوره مباركه «رعد»[2] و بیانگر سنّت الهی در #وعده و #وعید است. 1️⃣ فرمود اولاً نعمی كه افراد دارند از #انعام_الهی است، از خودشان نداشتند و از دیگران هم نگرفتند؛ هر نعمتی كه در دست دیگران است ذات اقدس الهی داد ﴿وَ ما بِكُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللّهِ﴾،[3] این یك اصل. 2️⃣ اصل دوم تداوم نِعَم [یعنی] ادامه نعمت هاست كه این هم نعمتی [بر] روی نعمت است. این ﴿وَ ما بِكُمْ مِنْ نِعْمَةٍ﴾ بقای نعمت را هم شامل می ‌شود، اینكه در سوره مباركه «ابراهیم»[4] و مانند آن آمده است كه ﴿وَ ما بِكُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللّهِ﴾ اصل نعمت «من الله» است، تداوم نعمت هم «نعمة الاخری» این «من الله» است، پس این دو مطلب رایگان از طرف ذات اقدس الهی آمده است. 3️⃣ امر سوم آن است كه نعمتی را كه داد و ادامه هم داد حالا می ‌گیرد یا نمی ‌گیرد؟ فرمود مادامی كه تحوّل درونی پیدا نشود ما [نعمت را] نمی‌ گیریم و همچنان ادامه می ‌دهیم، اگر تحوّل پیدا بشود می‌گیریم. خب پس آن نعمت ابتدایی كه «مِنَّتُكَ ابْتِدَاءٌ»[5] و «نِعَمِكَ ابْتِدَاءٌ»[6] در صحیفه سجادیه آمده است، #نعمت_ابتدایی است؛ ادامه نعمت كه نعمت فوق نعمت است، این هم نعمت الهی است؛ [در] ازاله این نعمت سخن از #وعید است دیگر #وعده تمام شد. فرمود: ﴿لَمْ یكُ مُغَیرًا نِعْمَةً أَنْعَمَها عَلی قَوْمٍ﴾ تا اینجا مرز وعده بود؛ یعنی نعمتی كه ما دادیم رایگان دادیم و مدتی هم ادامه دادیم همچنان ادامه می ‌دهیم، ما از كسی نمی‌ گیریم؛ از اینجا مرز #وعید شروع می ‌شود، مگر اینكه خود شخص باعث بشود كه نعمت از او رخت بربندد ﴿حَتّی یغَیرُوا ما بِأَنْفُسِهِمْ﴾، این یك اصل كلّی است. 🔹 #وعده_الهی چه نسبت به فرد، چه نسبت به امت و جامعه مطلق است و هرگز ذات اقدس الهی عمل كسی را بی اثر نمی ‌گذارد، مشابه این اصل كلی در آیه نود سوره مباركه «یوسف» به این صورت آمده است: وقتی برادران یوسف آن آخرین بار به حضور مبارك یوسف آمدند و او را شناختند ﴿قالُوا أَ إِنَّكَ َلأَنْتَ یوسُفُ﴾ وجود مبارك یوسف (سلام الله علیه) فرمود: ﴿قالَ أَنَا یوسُفُ وَ هذا أَخی قَدْ مَنَّ اللّهُ عَلَینا﴾، چرا؟ این ﴿إِنَّهُ﴾ اصل كلی است، ﴿إِنَّهُ مَنْ یتَّقِ وَ یصْبِرْ فَإِنَّ اللّهَ لا یضیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنینَ﴾،[7] هر كه باشد! من هم #صبر كردم و خدا اجر من را داد، لازم نیست كه یك ملت صبر بكند! هر كسی چه فرد چه امت اهل #تقوا_و_صبر بود، خدای سبحان جزای چنین احسانی را خواهد داد. پس درباره #وعده فرقی بین فرد و امت نیست، هر كس اهل پرهیزكاری بود پاداش خود را دریافت می‌ كند؛ اما درباره #وعید اگر امتی و ملّتی پشت پا به #حق بزند، این زودتر منقرض می ‌شود؛ حكومتی پشت پا به #حق بزند زودتر منقرض می ‌شود، اما درباره فرد ممكن است ذات اقدس الهی مدّتی عفو كند. [1]. سوره انفال, آیه53. [2]. سوره رعد, آیه11؛ ﴿... إِنَّ اللَّهَ لاَ یغَیرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى یغَیرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ...﴾. [3]. سوره نحل، آیه 53. [4]. سوره ابراهیم, آیه6؛ ﴿.. اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَیكُمْ ..﴾. [5]. صحیفه سجادیه، دعای 45. [6]. صحیفه سجادیه، دعای 12. [7]. سوره یوسف، آیه 90. #سنت_الهی #تقوا_و_صبر #نعمت_های_الهی #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی ☑️ جهت #عضویت و استفاده از مطالب کانال #دارالقرآن امام خمینی(ره)آموزش و پرورش شهرستان #محلات در پیام رسانهای 🇮🇷 #شادوایتا از طریق نشانی زیر اقدام فرمایید.👇👇👇 🆔 @darolquran_mahalat

#صحیفه_سجادیه 💠 اخلاق هدف گرا 🔹 آیا اخلاق هدف‌ گرایی‌ است یا وظیفه‌ گرایی؟ معلوم است که هدف‌ گرایی ا‌ست. یک انسان تنگ ‌نظر به دنبال وظیفه است, یک انسان صاحب ‌نظر به دنبال هدف است؛ می‌ بیند چه کسی این وظیفه را بر او معین کرده و برای چه باید به این وظیفه عمل کند. این دور‌نظر بودن و بلندنظر بودن که در بخشی از دعاهای صحیفه است که خدایا معالی اخلاق را به ما عطا بکن![1] یا آن روایت نورانی سید الشهدا‌ست که از پیغمبر (علیهما آلاف التحیة و الثناء) نقل کرد که «إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ مَعَالِی الْأُمُورِ وَ یكْرَهُ سَفْسَافَهَا»؛[2] خدا همت‌های بلند را دوست دارد و همت پست را دوست ندارد. یک وقت کسی وارد حوزه می ‌شود می ‌خواهد روحانی و عالم همان روستایش بشود; این همّت پست را خدا هرگز دوست ندارد. یک وقت است از روستای سُهروَرد کسی بیرون می ‌آید شیخ اشراق می ‌شود. خود شیخ اشراق می ‌فرماید وقف ‌نامه ‌ای در نیامده که خدای سبحان علم را وقف مردم فلان شهر بکند و مردم فلان روستا محروم باشند.[3] یک وقت کسی وارد حوزه یا دانشگاه می ‌شود که مثلاً مدرکی بگیرد، این همّت پست را خدا دوست ندارد: «إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ مَعَالِی الْأُمُورِ وَ یكْرَهُ سَفْسَافَهَا» از همان اول انسان با هدف بلند و همت والا وارد حوزه و دانشگاه بشود. از او بخواهد تا هر چه خود او داد را بپذیرد. 🔹 پس اصل اخلاق هدف است و چون اخلاق الهی ا‌ست, وظیفه را خدا معین می‌کند، هدف را هم خدا معین می ‌کند; منتها برخی ‌ها دارای هدف ضعیف هستند, به اخلاق علاقمند هستند متخلق به اخلاق ‌اند دستورات اخلاقی را انجام می‌ دهند: «خَوْفاً مِنَ النَّارِ»[4] مبادا عذاب بشوند; طمع ندارد برای اینکه جهنم نرود, بی‌ عفتی نمی ‌کند برای اینکه به جهنم نرود, خیانت نمی ‌کند برای اینکه به جهنم نرود, این نازل ‌ترین مرتبه است. از این مرحله بالاتر «شَوْقاً إِلَی الْجَنَّةِ» است و از این دو مرحله بالاتر ﴿حُبًّا لِلَّهِ﴾[5] است, «وَجَدْتُكَ أَهْلًا لِلْعِبَادَة»[6] است, همان طوری که عبادت سه بخش دارد, سه هدف دارد, اخلاق هم همچنین. انسان وظیفه ‌گرا از آن اصل باز مانده است, نه چون به من گفتند این کار را بکن بله به من گفتند این کار را بکن, من هم باید این کار را بکنم; اما برای چه مطرح است از چه کسی دستور بگیرم و برای چه امتثال بکنم یعنی مبدأ و معاد را در نظر داشتن هر دو مطرح است. بنابراین عنصر اصلی فن اخلاق وظیفه‌ گرایی نیست هدف‌ گرایی ا‌ست و هدف هم سه قسمت است و بالاترین‌ آن هم ﴿حُبًّا لِلَّهِ﴾ است. [1]. صحیفه سجادیه, دعای20; «وَ هَبْ لِی مَعَالِی الْأَخْلَاق‏». [2]. وسائل الشیعة، ج‏17، ص73؛ عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، ج‏1، ص67؛ تاریخ یعقوبی، ج2، ص246؛ «و قیل للحسین: ما سمعت من رسول الله؟ سَمِعتُه یقُول: إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ مَعَالِی الْأُمُورِ وَ یكْرَهُ سَفْسَافَهَا». [3]. حکمة الاشراق، ص9؛ «فلیس العلم وقفا علی قوم لیغلق بعدهم باب الملكوت و یمنع المزید عن العالمین، بل واهب العلم...». [4]. علل الشرائع، ج1، ص57. [5]. سوره بقره، آیه165. [6]. مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول(علیهم السلام), ج7, ص81. #صحیفه_سجادیه #فن_اخلاق #همت_والا #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 درس اخلاق تاریخ: 1388/09/12

در آیاتی از قرآن کریم هست که ﴿وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ﴾، ما این استعانت به صلات را می ‌فهمیم که از نماز کمک بگیرید؛ اما استعانت به صبر چیست؟ صبر که کار ماست. ما از کار خودمان کمک بگیریم؟! یعنی خودکفا باشیم؟ یعنی از خودمان عون بگیریم؟! 🔹 این آیه ﴿وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ﴾ با کمک آیه سوره مبارکه «مدثر» ﴿وَ لِرَبِّكَ فَاصْبِرْ﴾ حل می ‌شود؛ آن وقت این #صبر، مثل #صلات می ‌شود، آن وقت صبری که «لله» است و «بالله» است و «فی سبیل الله» است، این کار صلات را انجام می‌ دهد. آن وقت آن آیه دارد که ﴿وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ﴾، معنایش درست می ‌شود. این صبری که انسان برای رضای خدا انجام می ‌دهد، عبادت است. این عبادت وسیله است، استعانت است، چیز خوبی است! انسان با #قرآن استعانت می ‌کند، با #اهل_‌بیت استعانت می ‌کند، اینها #مظاهر_قدرت_پروردگار هستند. #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 درس تفسیر سوره مبارکه مدثر جلسه 2 تاریخ: 1398/01/28 ╔═.🌟🍃.═══╗ @qurani_ir ╚═══.🌟🍃.═╝