♦️ انتصاب الیوت آبرامز نشانه چیست
📝#تحلیل_کوتاه
📝📝#تحلیلگر #اندیشکده_راهبردی_تبیین
🔹 بهزودی برایانهوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران جای خود را به الیوتآبرامز خواهد داد. آبرامز دیپلمات آمریکایی در دولتهای جمهوریخواه است. وی در دولت ریگان از مذاکرهکنندگان آمریکایی ماجرای ایرانکنترا بود و در دولت جرجبوش پسر نیز مسئولیت امور غرب آسیا در شورای امنیت ملی را بر عهده داشت.
🔹 آبرامز در وزارت خارجه دولت ترامپ، نماینده ویژه در امور ونزوئلا میباشد و اکنون با حفظ این سمت، مسئولیت اقدام علیه ایران را نیز بر عهده خواهد گرفت. وی روابط بسیار نزدیکی با لابیهای صهیونیستی در آمریکا دارد و از جمله عاملان مداخله آمریکا در امور داخلی نیکاراگوئه و السالوادور در دهه 1980 است.
🔸 این تغییر را نمیتوان تحول مهمی در سیاست آمریکا نسبت به ایران قلمداد کرد. از نظر سلبی شکست سیاست «فشار حداکثری» نیاز به یک قربانی داشته تا مقامهای مافوق بتوانند در سطح نخبگان تصمیمساز این کشور همچنان از تداوم این سیاست دفاع کرده و ناکامی آن را به اجرای نادرست آن توسط یک مجری در رده میانی نسبت بدهند.
🔸 از منظر ایجابی، انتخاب آبرامز نشانه تشدید این سیاست در ابعاد امنیتی و حتی نظامی است. او کسی است که طی سالهای اخیر تلاش زیادی برای اجرای یک کودتا در ونزوئلا و براندازی دولت مادورو به انجام رساند. همانطور که قبلاً نیز اقدامهای مشابهی را در نیکاراگوئه سامان داده بود.
🔸 آبرامز زمان زیادی برای پیگیری اهداف مقامهای مافوق خود ندارد. وی احتمالاً درباره ایران به برنامهریزی برای تقویت عملیاتی گروهکهای تروریستی و تجزیهطلب و اقدامهای خرابکارانه شدیدتر بپردازد. ولی نتیجهبخشی این توطئهها درباره ایران بسیار بعید است. وی درباره ونزوئلا که هم موقعیت جغرافیایی مناسبتری برای آمریکا داشت و هم کشوری بهمراتب کوچکتر و کمجمعیتتر و درنتیجه برای توطئهچینی آسانتر بود، به نتیجه نرسید.
🔸 با این تفسیر به نظر میرسد انتخاب آبرامز را میتوان اهرم فشاری برای رعبافکنی و افزایش تهدید از سوی دولتمردان آمریکا علیه ایران تلقی نمود. با این هدف که ایران در ماههای باقیمانده به انتخابات ریاستجمهوری آمریکا ترغیب به مذاکره شود.
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist
♦️ تفسیر آمریکا از مکانیسم ماشه
📝#تحلیل_کوتاه
🔹 دولت آمریکا پس از ناکامی در تمدید تحریم تسلیحاتی ایران درصدد فعالسازی مکانیسم ماشه و نابودی برجام پیش از انتخابات ریاستجمهوری است. عمده کارشناسان حقوق بینالملل معتقدند آمریکا به دلیل خروج از برجام، نمیتواند از این امکان استفاده کند. ولی دولت ترامپ تفسیری دیگری دارد.
🔸 تحلیلگران حامی دولت ترامپ معتقدند آمریکا به استناد متن قطعنامه 2231، «مشارکتکننده در برجام» خوانده شده و میتواند ایران را به نقض فاحش تعهدات برجامی متهم کرده و شکایتنامهای تسلیم شورای امنیت کند. سپس اگر تا یک ماه قطعنامهای مبنی بر «تداوم توقف تحریمها» توسط هر یک از کشورهای عضو برجام ارائه شود، با وتوی آمریکا روبرو شده و اگر هم چنین قطعنامهای ارائه نشود، به طور خودکار پس از گذشت 30 روز، تحریمهای سازمان ملل بازمیگردند.
🔸 این در حالی است که فرآیند فعالسازی مکانیسم ماشه جزیی از متن برجام است که طبق آن با شکایت به کمیسیون مشترک و سپس وزرای امور خارجه کشورهای عضو برجام رخ میدهد. ولی آمریکا در اردیبهشت 1397، صراحتاً به «مشارکت در برجام» خاتمه داده است.
🔸 در این مرحله اعضای شورای امنیت میتوانند قطعنامهای طرح کنند که حق استفاده از مکانیسم ماشه را برای آمریکا لغو کند. اختلاف تفسیر حقوقی در آن است که سایر مشارکتکنندگان در برجام، این قطعنامه را به این دلیل که درباره پیوست یکی از قطعنامههاست، موردی «آییننامهای» قلمداد میکنند که قابل وتو نیست و صرفاً با اکثریت و اقلیت عددی سنجیده میشود.
🔸 آمریکا معتقد است این قطعنامه «ماهوی» و قابل وتوست. پس باز هم مکانیسم ماشه کار خواهد کرد. در این مرحله تنها اقدام مقابلهجویانه با زیادهخواهی آمریکا این است که شکایتنامه آمریکا در دستور کار شورای امنیت قرار نگیرد که این امر بر عهده رییس دورهای شورا، یعنی سفیر اندونزی است.
🔸 ولی مسأله اینجاست که آمریکا 30 روز پس از ارسال شکایت، مدعی فعالسازی مکانیسم ماشه خواهد شد. در حالی که هیچ روندی را طی نکرده است. اینجا اعتبار شورای امنیت خدشهدار شده و تنها نهادی که مصوباتش در سطح جهانی تا حدی ضمانت اجرایی داشته، متزلزل میشود. امری که در بلندمدت به زیان همه اعضای دائم آن خواهد بود.
🔸 این نقطهای است که دیپلماسی فعال ایران میتواند به کار بیاید. زیرا مخالفت اعضای کنونی برجام با اقدام آمریکا به دلیل علاقه به ایران و یا برجام نیست بلکه باید جهت حفظ اعتبار شورای امنیت برای منافعشان در آینده، مخالف این موضوع باشند. ایران در این مرحله میتواند برای اقناع آنان به عدم پیروی از منویات آمریکا پس از ادعای فعالسازی مکانیسم ماشه وارد عمل شود.
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist
♦️ تنش در بلاروس در میانه رقابت روسیه با اروپا
📝#تحلیل_کوتاه
🔹 الکساندر لوکاشنکو رییسجمهور بلاروس که برای ششمین بار در انتخابات ریاستجمهوری پیروز شده، با اتهام تقلب در انتخابات از سوی مخالفانش روبرو شده است. آنها با حضور در خیابانها خواستار کنارهگیری لوکاشنکو شدهاند.
🔹 بلاروس که تا سالها روابط دوستانهای با روسیه داشت، از 2004 به بهانههای حقوقبشری تحت تحریمهای اتحادیه اروپا قرار گرفت. این دولت از 2013 درصدد بهبود روابط با غرب برآمد که به لغو تحریمهای مالی اتحادیه اروپا در 2016 و بازگشایی سفارت آمریکا در 2019 انجامید. در عین حال، طی هفتههای اخیر در پی بازداشت 33 تبعه روسی به اتهام بیثباتسازی بلاروس، تنشی جدی در روابطش با روسیه پدید آمد.
🔸 احتمالاً رییسجمهور بلاروس بر این تصور بود که غرب برای گسترش افتراق میان دولتهای اروپای شرقی و روسیه و همچنین جلوگیری از توسعه قدرت پوتین، حاضر است چشم بر تداوم قدرت او علیرغم عدم انطباق با معیارهای لیبرالدموکراسی غرب، ببندد. ولی تهدیدهای اخیر اتحادیه اروپا به افزایش تحریمها خط بطلانی بر این تصورات بوده است.
🔸 به نظر میرسد دلیل اصلی این باشد که ازقضا یکی از مهمترین حوزههای اختلافی اروپا با روسیه احتمال اشاعه نوع ساختار حکومتی روسیه به دیگر کشورهای اروپای شرقی باشد که این موضوع را میتوان تاحدودی در بلاروس دید. به همین دلیل اغماض نسبت به تسری این نوع حکومتداری، برای اروپا نقض غرض خواهد بود، حتی اگر رابطه بلاروس و روسیه تنشآلود شده باشد.
🔸 در شرایطی که مخالفان دولت لوکاشنکو مورد حمایت صریح دولتهای اروپایی قرار گرفتهاند، هنوز مینسک تمایلی به تنشزدایی با روسیه نشان نداده است. ولی تداوم اعتراضهای غربگرایان در بلاروس و اِعمال تحریمهای جدید، ممکن است لوکاشنکو را به این نتیجه برساند که غرب همچنان قابلاعتماد نیست و برای جلوگیری از تشدید فشارها، بهتر است به متحدان پیشین روی بیاورد.
منبع: اندیشکده راهبردی تبیین
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist
♦️ موفقیتهای دیپلماتیک رژیم صهیونیستی و تحرک گروههای فلسطینی
📝#تحلیل_کوتاه
🔶 در حالی که رژیم صهیونیستیی با حمایت دولت ترامپ به چندین موفقیت دیپلماتیک در زمینه عادیسازی روابط دست یافته است به نظر میرسد گروههای فلسطینی بیشتر متوجه ضرورت کنار گذاشتن اختلافات و حرکت به سمت انسجام سیاسی شدهاند. نشست گروههای فلسطینی در لبنان نشانهای مثبت در جهت وحدت فلسطینی و توافق بر سر اولویتها برای اقدام سیاسی است؛ هر چند راه زیادی تا رسیدن به این مقصود مانده است.
🔶 سلب شناسایی رژیم صهیونیستی و کنارگذاشتن کامل معاهدات اسلو، اصلاح سازمان آزادیبخش فلسطین و مشارکت همه گروههای فلسطینی در آن، توافق بر سر گامهای عملی در راستای تحقق وحدت و تاکید بر حق مقاومت در تمام اشکال آن مخصوصاً مقاومت مسلحانه، مسائلی است که در این نشست از سوی گروههای مقاومت بر آنها تاکید شده است اما به نظر نمیرسد افق نزدیکی برای توافق در این زمینهها وجود داشته باشد. با این حال توافق برای تشکیل یک کمیته ملی یکپارچه برای رهبری مقاومت همهجانبه مردمی گامی امیدوارکننده است.
🔶 عامل مهمی که باعث حرکت گروههای فلسطینی در این مسیر شده است ناامیدی آنها از حمایت کشورهای عربی در نتیجه توافق صلح امارات با رژیم صهیونیستی و پی بردن به لزوم اتکای هر چه بیشتر به توان مردمی برای کسب آزادی و استقلال بوده است و نه رژیمهای عربی که حتی قادر به دفاع از منافع خود نیستند. تاریخ فلسطینیها نشان میدهد هرگاه رژیمهای عربی آنها را رها کردند و عرصه بر آنها تنگتر شد، آنها با قیام مردمی راه خروج از بنبست را یافتهاند.
🔶 دیدار اسماعیل هنیه با سیدحسن نصرالله پیام مهمی از تحکیم روابط گروههای مقاومت را برای رژیم صهیونیستی مخابره کرده است؛ پیامی که ترس این رژیم از درگیری همزمان در دو جبهه شمال و جنوب را دوچندان میکند.
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist
♦️ دشواری سیاستورزی تهران در دوگانه باکو و ایروان
📝#تحلیل_کوتاه
🔹 در روزهای اخیر، آتش جنگ بار دیگر در منطقه قرهباغ روشن و درگیریهای محدودی میان آذربایجان و ارمنستان، آغاز شده است. یک پرسش اساسی این است که ایران چه سیاستی را باید در قبال تحولات این منطقه در پیش گیرد؟
🔸 جمهوری اسلامی ایران به صورت همزمان با هر دو کشور آذربایجان و ارمنستان اشتراکات و افتراقات مهمی دارد که سیاستورزی تهران در دوگانه باکو و ایروان را دشوار مینماید.
1️⃣ آذربایجان:
🔸 ترکیب جمعیتی آذربایجان با اختلاف به نفع شیعیان است و این کشور به لحاظ دینی و مذهبی، نزدیک به ایران محسوب میشود. اگرچه به نظر میرسد مؤلفههای «شیعهگری» در جامعه آذربایجان، تفاوتهای بنیادینی با برداشتها و انگارههای مردم ایران از مفهوم تشیع دارد، اما باکو حداقل نسبت به ایروان، قرابت گفتمانی بیشتری با تهران دارد.
🔸 به لحاظ قومیتی، مردم آذربایجان، احتمالاً از ایده اتحاد در قالب یک کشور با اکثریت آذریزبانها حمایت میکنند و این میتواند پیام روشنی برای ایران باشد که خود چالشهایی در مسئله قومیتها دارد. بهویژه اینکه ترکیه به عنوان یکی از مهمترین حامیان چنین ایدهای محسوب میشود. از سوی دیگر آذربایجان مدتهاست که روابط ویژهای با رژیم صهیونیستی دارد و بسیاری از اقدامات ضد امنیت ملی ایران در خاک این کشور اتفاق میافتد.
2️⃣ ارمنستان:
🔸 براساس آنچه بسیاری از تحلیلگران بیان میکنند، حداقل در برخی از دورههای تاریخی، ارمنیهای شمال ایران، رفتار خشونتباری در قبال ایرانیان داشتهاند. در دنیایی که بازتولید نقش هویت در سیاست پررنگ شده است، قدرتیابی همسایهای ارمنی، میتواند برای ایران تهدیدزا باشد.
🔸 ارمنستان با روسیه، آمریکا و اتحادیه اروپا روابط ویژهای دارد. در هفتههای اخیر نیز، سفارت این کشور در تلآویو بازگشایی شد که نشاندهنده تقویت روابط ارمنستان با رژیم صهیونیستی میباشد. اینکه ایروان در آینده، در معرض نفوذ تلآویو باشد، چندان بعید نیست.
✅ به فهرست بالا، میتوان موارد دیگری را نیز افزود؛ نکته حائز اهمیت اما اینکه منازعه قرهباغ، ترکیبی از مؤلفههای هویتی(دینی و قومیتی) و ژئوپلتیک با نقشآفرینی بازیگران منطقهای و فرامنطقهای است که نشان میدهد سیاستورزی ایران در قبال آن چندان ساده نیست.
☘️ اندیشکده راهبردی تبیین🌿
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist
♦️ تلاش برای کاهش خرید نفت ایران
#تحلیل_کوتاه
🔹 بایدن روز جمعه طی یادداشتی به وزارت خارجه آمریکا نوشته که به اندازه کافی عرضه نفت وجود دارد تا دیگر کشورها خرید نفت از ایران را کاهش دهند. طبق این گزارش، کاخ سفید ملزم است هر ۶ ماه یک بار تأیید کند که عرضه کافی نفت در جهان به منظور حفظ تحریمهای نفتی که از ۲۰۱۲ اِعمال شده، وجود دارد.
🔸 در عین حال که آن را باید نوعی دستور به دستگاه دیپلماسی آمریکا برای تلاش جهت کاهش فروش نفت ایران دانست، مهمترین مخاطب آن را میتوان پکن قلمداد کرد. زیرا این توصیه در آستانه نشست مجازی بایدن و شیجینپینگ در هفته جاری بیان میشود و میتوان آن را پیامی به چین برای همکاری با آمریکا در افزایش فشارها علیه ایران محسوب نمود.
🔸 پیشتر سه اندیشکده «شورای آتلانتیک»، «اوراسیا گروپ» و «مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی» در گزارشهایی خواستار افزایش فشارها به چین برای کاهش خریدش از ایران شده بودند. طبق گزارش رسانههای غربی چین اکنون حدوداً روزانه پانصد هزار بشکه نفت از ایران خریداری میکند.
🔸 این اقدام با دو هدف صورت میگیرد که اولاً به ایران گفته شود زمان به نفع آمریکاست و با تأخیر در مذاکرات، فشارهای اقتصادی افزایش خواهد یافت و آمریکا میتواند امتیازات بیشتری دریافت کند. ثانیاً تبعات عدم پذیرش خواستههای آمریکا در احیای برجام به ایران هشدار داده شود. بدین ترتیب که در صورت فروپاشی برجام، وضعیت خرید نفت از گذشته بدتر خواهد شد.
✅ در اینکه پکن تحت فشار آمریکا، فروش نفت از ایران را کاهش دهد، تردید وجود دارد. بهویژه در شرایطی که آمریکا برای افزایش تقابل با چین حتی به متحدان سنتیاش در اتحادیه اروپا نیز پشت کرده است. ولی اینکه کاخ سفید سعی کند با ارائه مشوقهایی در زمینه توافقهای تجاری یا کاهش تنشهای دیپلماتیک، همراهی پکن را جلب کند، نکتهای است که باید در آن بیشتر تأمل کرد.
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist
♦️ افتتاح خط تولید پهپاد ایرانی در تاجیکستان
#تحلیل_کوتاه
🔹 در روزهای گذشته کارخانه تولید پهپاد ایرانی ابابیل2 با حضور رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در «دوشنبه» پایتخت تاجیکستان افتتاح شد. این مسأله از چند جنبه اهمیت دارد:
1️⃣ مقابله با تحریم تسلیحاتی
سنای آمریکا اخیراً طی مصوبهای حمایت از صنایع پهپادی ایران را تحت تحریم قرار داد. پیشتر نیز حاضر نبود رفع تحریمهای تسلیحاتی شورای امنیت طبق برجام را بپذیرد و درصدد فعالسازی مکانیسم ماشه برآمد. صادرات تسلیحاتی، نشانه رفع آن تحریم و پاسخی عملی به ادعاهای آمریکاست.
2️⃣ دستاوردهای اقتصادی
ایران قبلاً به صدور پهپاد به ونزوئلا اقدام کرده بود. ولی ایجاد کارخانه تولید آن، فراتر از فروش ادوات نظامی با دستاوردهای اقتصادی محدود است. صدور خط تولید، وجهه ایران به عنوان یک قدرت منطقهای را ارتقا داده و آوازه توانمندیهای تسلیحاتی و تجهیزاتی ایران را در آسیای میانه گسترش خواهد داد. که میتواند زمینه صدور این خطوط تولید در دیگر کشورها را فراهم کند. علاوه بر اینکه زمینههای اشتغالآفرینی بیشتری را فراهم میکند.
3️⃣ همکاری دوجانبه نظامی
صدور تسلیحات و خطوط تولید آن به تاجیکستان میتواند زمینههای همکاری دوجانبه نظامی و امنیتی در حوزه مقابله با تروریسم در افغانستان را تقویت کند. با توجه به اینکه هر دو کشور نسبت به حکومت طالبان با احتیاط رفتار کرده و خواستار تعدیل رویه گروه حاکم بر کابل هستند، میتوانند با اقدامات نظامی مشترک مانند مانورهای مرزی اهرمهای فشار خود بر طالبان را تقویت کنند.
✅ وقوع جنگ اوکراین و توجه بیشتر روسیه به مرزهای غربی خود، میتواند زمینههای نقشآفرینی بیشتر ایران در آسیای مرکزی را افزایش دهد. این مسأله با توجه به آغاز فرایند عضویت دائمی ایران در سازمان همکاری شانگهای در سیاست خارجی جمهوری اسلامی اولویت بالایی دارد.
دفاع همچنان باقیست
https://eitaa.com/defa_baghist