✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت105 (1)
🔹اقسام احکام الهی
🔰 در حکمت ۱۰۵ امیرالمؤمنین درباره چهار دسته از موضوعات سخن گفتند ؛
1️⃣ نخست موضوعاتی که خداوند حکم وجوب بر آنها آورده است ،
2️⃣ دوم موضوعاتی که حدود الهی هستند،
3️⃣ سوم موضوعاتی که نهی شدیم از آنها ،
4️⃣ و چهارم موضوعاتی که خداوند دربارهٔ آنها سکوت کرده ، در حالیکه نه جهل داشته و نه نسیان.
➖✦➖✦➖✦➖✦➖✦➖
1️⃣ دربارهٔ فرائض و واجبات در نهج البلاغه، چند دسته مطلب مورد توجه است :
🔵 1.اولاً فهرستی از واجبات در نهج البلاغه شریف بیان شدند که به ترتیب عبارتند از :
✳️ حج ؛ (در خطبه اول نهج البلاغه)
✳️ سطح زندگی رهبران و مدیران و حکومت اسلامی در حدّ ضعفا بودن؛ (در خطبه ۲۰۹ نهج البلاغه)
✳️ قوت فقرا که در اموال اغنیاء قرار داده شده ؛ (در حکمت ۳۲۸ نهج البلاغه)
✳️ حقّ رهبر بر امّت و حقّ امّت بر رهبر ؛ (در خطبه ۲۱۶ نهج البلاغه)
✳️ بزرگ دانستن وفای به عهد ؛ (در نامهٔ ۵۳)
✳️ و ذکر زبانی ؛ (در خطبه ۱۸۳)
🔵 2. مطلب دوم فلسفهٔ بعضی از واجبات الهی است که در حکمت ۲۵۲ حضرت به آن پرداختند
🔵 3. و مسأله سوم اهمیت و جایگاه فرائض است.
🔻مولا علی (علیه السلام) دربارهٔ اهمیت و جایگاه فرائض این نکات را در نهج البلاغه بیان کردند :
🔸۱. روز قیامت خدا با آنها علیه ما احتجاج خواهد کرد؛ (حکمت ۳۸۲)
🔸۲.محبوب ترین دستور تربیتی مولا علی (علیه السلام) به فرزندش؛ (در نامه ۳۱)
🔸۳. عامل ورود انسان به بهشت؛ (در خطبه ۱۶۷)
🔸۴. بالاترین عبادت ؛(در حکمت ۱۱۳)
🔸۵. اگر مستحبّات به واجبات ضرر برسانند ؛
اولاً مایهٔ تقرّب بنده به خدا نمی شوند ؛ (حکمت ۳۹)
ثانیاً باید آنها را ترک کرد ؛ (حکمت ۲۷۹ و حکمت ۳۱۲)
🔸۶. بهترین وقتت را برای اقامه فرائض اختصاص بده؛ (نامه ۳۱)
🔸۷. خوشا به حال کسی که فرائض را در پیشگاه پروردگار انجام داده ؛ (نامه ۴۵)
🔸۸. همهٔ عبادات منوط به آمادگی و اقبال قلب است، الّا فرائض ؛ (نامه ۶۹)
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
@dghjkb
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت105 (2)
🔹اقسام احکام الهی
🔰 در ادامه حکمت ۱۰۵، مولا علی (علیهالسلام) میفرمایند:
💠 « وَ حَدَّ لَكُمْ حُدُوداً فَلَا تَعْتَدُوهَا » ؛
" خداوند متعال حدودی برای شما معین فرموده، از آنها تجاوز نکنید. "
🔻 مولا علی (علیهالسلام) در حکمت ۲۵۲ نهج البلاغه، فلسفه وجوب حدود خدا را اینگونه فرموده است:
« وَ إِقَامَةَ الْحُدُودِ إِعْظَاماً لِلْمَحَارِمِ » ؛
" خداوند متعال حدود خودش را واجب دانست، اقامهٔ حدود را واجب دانست برای بزرگ شمردن محرمات الهی. "
🔻 آنقدر این حدود الهی و اقامه حدود الهی عظمت دارد، که مولا علی (علیهالسلام) در خطبه ۱۳۱ نهج البلاغه شریف، فلسفهٔ حکومت را حتی اقامه حدود معطل شده و تعطیل شده الهی میدانند و میفرمایند:
" خدایا تو میدانی که جنگ و درگیری ما، برای بدست آوردن قدرت و حکومت و دنیا و ثروت نبود، بلکه میخواستیم اموری را احیا کنیم. از جمله میفرمایند: « تُقَامَ الْمُعَطَّلَةُ مِنْ حُدُودِكَ » ؛ میخواستیم مقرّرات و حدود تعطیل شده تو را احیا کنیم و اقامه کنیم. "
🔻 و آنقدر اقامه این حدود و احیای حدود تعطیل شده مهم است که مولا علی (علیهالسلام)، مردم کوفه را به خاطر ترک و تعطیل این احکام و حدود الهی، مذمّت میکنند؛ در بند پانزدهم از خطبه ۱۹۲ میفرمایند:
« لِتَرْكِ التَّنَاهِي أَلَا وَ قَدْ قَطَعْتُمْ قَيْدَ الْإِسْلَامِ وَ عَطَّلْتُمْ حُدُودَهُ وَ أَمَتُّمْ أَحْكَامَهُ » ؛
" آگاه باشید! شما رشته پیوند با اسلام را قطع، اجرای حدود الهی را تعطیل و احکام اسلام را به فراموشی سپرده اید. "
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
با علی (ع)تا مهدی (عج)
@dghjkb
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت105 (3)
🔹 اقسام احکام الهی
🔰 در بخش سوم از حکمت ۱۰۵ نهج البلاغه ، مولا علی (علیهالسلام) میفرمایند:
💠 " همانا خداوند متعال از چیزهایی نهی کرده شما را، پس حرمت این منهیّات را هتک نکنید. "
🔻در نهج البلاغه، در نامه ۳۱ آموختیم که اساساً خداوند مهربان و حکیم، ما را جز از زشتی ها، نهی نمی کند:
« لَمْ يَنْهَكَ إِلَّا عَنْ قَبِيحٍ » ؛
پس هر چیزی را که خدا حرام کرده، زشت و قبیح و ناپسند بوده است.
🔻 به همین دلیل، حضرت در خطبه ۷۸، در بیان فلسفه امر و نهی خدا میفرمایند:
« إِنَّ اللَّهَ سُبْحَانَهُ أَمَرَ عِبَادَهُ تَخْيِيراً وَ نَهَاهُمْ تَحْذِيراً »؛
" خداوند سبحان، بندگانش را امر کرد به اموری برای انتخاب خوبی ها و خیر و نهی کرد از اموری برای بر حذر ماندن از زشتی ها و شر. "
🔻از طرف دیگر، مولا علی (علیهالسلام)، در خطبه ۱۱۴ میفرمایند:
« إِنَّ الَّذِي أُمِرْتُمْ بِهِ أَوْسَعُ مِنَ الَّذِي نُهِيتُمْ عَنْهُ »؛
" اصلاً خوبی هایی که خدا شما را به آنها امر کرده، خیلی بیشتر و وسیع تر است از بدی هایی که شما را از آنها نهی کرده است " ؛
🔻 پس با این مقدّمات انسان عاقل چه باید بکند؟ طبق خطبه ۱۷۳ ، باید در آنجایی که خداوند نهی کرده، توقّف کند؛ لذا حضرت در خطبه ۱۷۳ میفرمایند:
« قِفوا عِندَما تُنْهَونَ عَنْه » ؛
"در نزد چيزهايی که از آن نهی شده اید توقف کنید."
🔻برای اینکه بتوانيم در نزد آن چیزهایی که حرام شده توقف بکنیم، یکی از بهترین راهها این است که طبق نامه ۵۱ نهج البلاغه، بدانیم:
« لَوْ لَمْ يَكُنْ فِيمَا نَهَى اللَّهُ عَنْهُ مِنَ الْبَغْيِ وَ الْعُدْوَانِ عِقَابٌ يُخَافُ لَكَانَ فِي ثَوَابِ اجْتِنَابِهِ مَا لَا عُذْرَ فِي تَرْكِ طَلَبِهِ » ؛
" اگر حتی در آن چیزهایی که خدا نهی کرده، مثل طغیان و دشمنی، عقاب ترسناکی هم نبود، در اجتناب از این بدی ها قطعاً چنان ثوابی هست که انسان عذری در ترک طلب این ثواب ندارد."
🔻 یعنی حتّی اگر بدی هایی که خدا نهی کرده، عذاب اخروی هم نداشت، ترک این بدی ها چنان ثواب و پاداش اخروی دارد که هیچ انسان عاقلی از آن دست نمی کشد.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
@dghjkb
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت105 (4)
🔹 اقسام احکام الهی
🔻 امیرالمؤمنین (علیه السلام) بر این اساس نمونه ای را برای ما بیان می کنند و آن نمونه حضرت آدم (علیه السلام) در خطبه ۹۱ فرمود :
« وَللّهُ أَوْعَزَ إِلَيْهِ فِيمَا نَهَاهُ عَنْهُ...فَأَقْدَمَ عَلَى مَا نَهَاهُ عَنْهُ مُوَافَاةً لِسَابِقِ عِلْمِهِ »
" خداوند متعال آدم (علیه السلام) را نهی کرد، امّا آدم اقدام کرد به همان چیزی که خدا نهی کرده بود به خاطر علم سابق خودش. "
🔻در پایان مولا علی (علیه السلام) در خطبه ۲۲۲
از ویژگیهای اهل ذکر این را می دانند که :
" فَزَعوا لِمُحَاسَبَةِ أَنْفُسِهِمْ عَلَى كُلِّ صَغِيرَةٍ وَ كَبِيرَةٍ أُمِرُوا بِهَا فَقَصَّرُوا عَنْهَا أَوْ نُهُوا عَنْهَا فَفَرَّطُوا فيهَا "
" اهل ذکر دائماً در محاسبهٔ نفس فَزَع و ناله و گریه دارند بر هر گناه صغیره و کبیره ای که خداوند امر کرده بود، تقصیر کردند یا نهی کرده بود تفریط کردند."
🔻 و در خطبه ۱۱۴ ، حضرت علی (علیه السلام) به ما می آموزند مبارزه با نفس در توقّف هنگام منهیّات و محرّمات به یاری خدا احتیاج دارد.
« وَ نَسْتَعِينُهُ عَلَى هذِهِ النُّفُوسِ الْبِطَاءِ عَمَّا أُمِرَتْ بِهِ السِّرَاعِ إلَى مَا نُهِيَتْ عَنْهُ »
" از خداوند متعال یاری می جوییم علیه این نفس های امّاره ای که در مورد آن چیزهایی که به آنها امر شده کوتاهی و کُندی می کنند و دربارهٔ چیزهایی که از آنها نهی شده سرعت می گیرند و شتاب می کنند."
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
با علی (ع)تا مهدی (عج)
@dghjkb
✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت105 (5)
🔹 اقسام احکام الهی
🔰 امیرالمؤمنین (عليهالسلام) در بخش چهارم از حکمت ۱۰۵ میفرمایند:
💠 " خداوند متعال نسبت به حکم بعضی از اشیاء و امور، سکوت کرده و آنها را در حالیکه نسيان و فراموشی نداشته رها کرده، پس شما خودتان را درباره حکم آن امور به تکلف و سختی نیندازید. "
🔻 یعنی بعضی چیزها هست که خدا آنها را مباح قرار داده؛ نه واجب کرده، نه حرام کرده، نه مکروه کرده، نه مستحب کرده است؛ شما خودتان را به زحمت نیندازید که به زور، یک حکمی برایش جور کنید. همان جور که خدا رها کرده، همانطور آزاد باشید در آن مورد؛ به جهت اینکه خدا نه جهل داشته که حکم این ها را نفرموده، نه فراموش کرده که حکم این ها را نفرموده است.
🔻نمونه ای از این مسائل را در حکمت ۲۷۰ نهج البلاغه میخوانیم؛ در حکمت ۲۷۰ آمده:
[در زمان حکومت عمر، نسبت به فراوانی زینت های کعبه نزد وی صحبت شد؛ گروهی گفتند: اگر آنها را برای لشگر اسلام مصرف کنی، ثوابش بیشتر است. کعبه زر و زینت نمیخواهد. او نیز می خواست چنین کند؛ از امیرالمؤمنین (علیهالسلام) پرسید.] " حضرت فرمودند: همانا قرآن بر پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) هنگامی نازل گردید که اموال چهار قسم بود: اموال مسلمان که آن را بر اساس سهم هر یک از وارثان تقسیم کرد؛ دوم غنيمت جنگی که آن را به نیازمندانش رساند؛ سوم خمس که خدا جایگاه مصرف آن را تعیین فرمود و صدقات که خداوند راه های بخشش آن را مشخص کرد؛ و چهارم زيورآلات و زینت کعبه، از اموالی بودند که خدا آنها را به حال خود گذاشت؛ نه از روی فراموشی آن را ترک کرد و نه از چشم خدا پنهان بود. تو نیز آن را به حال خود واگذار، چنانکه خدا و پیامبرش ، آن را به حال خود وا گذاشتند." [عمر گفت: اگر تو نبودی، رسوا میشدیم و متعرّض زيورآلات کعبه نشد.]
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
#روز_صد_وپنجاهم
با علی (ع)تا مهدی (عج)
@dghjkb